C O M M E N T A R I I
verti, multa te aedijicavisse eb nunc aedificare, bene liabent;
sed v ix recte potest clici animadvevLi, te reliqno tempore ciiram
hablturum et puhlicoriim et pri'vatoriim aedijiciorum. Requiri
enim vicletur in altero membro; et spero vel con fido , te —
curam habitiirum. Denique traderentiir ex usu serinonis, qui
regnavit aetate ista per scripta hominum doctorum, mutandum
erat in tradanbur.
perscriptiones terminatas — Vulgatum omnium librorum
in pracscripbiones solus Galiani mutavit, precetti precisi inter-
pretatus , eumque secutus Rode diese bestimmten Regeln vertit.
M ih i ab initio perscriptiones nullo modo tolerari posse vide-
b an tu r , quae isto aevo in rationibus et tabulis locum liabuerunt,
u t verbum perscribere, per scriptor apud Ciceronem. Contra
praescriptio fere simili significatione usurpatur atque index. In
Ciceronis Or. £ agraria cap. p a qidhiis ei loens primus invi-
diae in praescriptione legis concessits est. ubi Graevius ex Codd.
P ith o e i, Erfurd. et Palatino dedit: in indice et praescriptione
legis , aliae Edd. vitiosius perscriptione habent. Praescriptio
legis est in nominibus eorum, qui una cum Ru llo legem tule-
rant, sicut in SCtis eorum, qui scribendo affuere, ut recte ad-
monuit Ernesti, E s t tarnen locus Academ. q, q6 unde vulgata
lectio \ it ru v ii defendi posse videatur: hanc normam, liane regn~
lam, liane praescriptionem esse naturae: sed ista metaphora a
fabris est translata, qui praescribunt rubrica ligna secanda. Sed
ne sic quidem putabam a Vitruvio praescriptiones fuisse dictas
de libris suis in universum. Nimis enim et superbum et teme-
rarium videbatur in \ it ru v io , Octaviani iudicium de operibus
suis et ante factis et fu tu r is , cjiialia sint opera, ad libros suos
referre et dirigere veile. De in d e quid ineptius cogitari et dici
pote rat, quam Caesarem in bis Vitru v ii libris praescriptiones id
est praecepta attendere iu b e re , ut per se nee alius iudicio ex-
plorato nota habere possit qualia sint et ante J-acta opera et
qualia sint f-iitura opera. Sed etiamsi concedamus Vitruvio,
homini n o n d is e r to , inepte lo q u i; quaerebam, praescriptio-
\ D D I B R I I . P R A E F A T I O N E W I . 3- 7
nes id est praecepta, terminatae sint? Terminatae latine dicuii-
tur ’fin ita e , et opponuntur infinitis. Praecepta fin ita snnplxct-
ter nemo, credo, d ix e r it, non magis quam praescriptiones terminatas.
M ib i igitur Vitruvius dicere videbatur argumenta ante
sinsulos libros po sita, ut sunt b. 1. in libro Wratislavxensx sta-
tim argumenta- singulorum capitum subiecta. Infra in Praefatione
libri IV e s t : utilissimam rem pntavi antea discipUnae corpus
ad perfectarn ordinationem perxlucere et praescriptas in singu-^
lis voluminïbus singulorum generum qualitates expUcare. Ubi
praescribere singulorum generum qualitates est sine dubio argumenta
rerum tradendarum quae et quales s in t, antea ponere.
Hoe igitur loco similiter qualitatem operum ante factorum eb
futurorum, id es t, operum, quae et qualia in qunque vel ante-
cedente ve l sequente libro tradita sin t, praescriptiones, ve l argumenta
seu Indices, brevés dici putabam a V itruv io subiectas Prae-
fationi, ut Caesar Augustus statim ipse cognoscere facile posset,
de quo opere liber quisque operis totius praecipiat. Ita Colu-
mella iunctim argumenta librorum singulorum libro extremo seu
X I subiecit; (compara Morgagni annotationem ad X I , 3 > ö j
p. 6o i edit. meae) item G e lliu s ; contra Vitruvius commodi-
tatis causa statim Praefationi eadem subiieere vo luit argumenta.
Haec quidem sententia animo mco insederat; sed p o s te a , quam
ad bos commentarios retractandos accessissem, vidi ic.tionem
hanc non satis commode procedere. Vitruvius enim ubi perscriptiones
terminatas Augustum attendere \ u l t , quo lectius opera
sua vel facta vel futura ipse iudicet, v ix potuit ita argumenta
librorum initiis praescripta d icere , sed ipsos libros mtelligi voluit.
Itaque a d d it; namqiie his volumiuibus aperid ornnes disciplmac
rationes. Accedunt etiam aliae rationes quas in Praefatione
aperul, ubi de consilio et fiiie operis Vitruviani dlsputo. Ouam
ob causani mutavi etiam vulgarem verborura distinctionein. Com-
ma enim post opera positum protiili et post sequeiitia r eiba
per te co llo ca v i, ut intelligantiir opera per te fa c ta et fu t w a.
■ Nimis enim infinitum e rat, si Vitruvius Augustum volmsset ex