.1;,'
;r,"! I:,' t««i'>‘.i1 4]
tl'lili
ii>? ;
ll!i;
s g f f f i iflaSili
|| -'ÏB If
l A ,
M ‘:
''ijil ; i 'tl ■ '
' ist t
ifiiii ‘ ’
’?• i I --i
'' 1 !
430 C O M M E N T A K 1 1
A D L I B R I V I . C A P U T I I I . i. 437
ornatu theatri, quod ad tempus perquam ampla rnagnitudine
magnum fecerat. ubi regiam interpretatur basihcam Ernesti E x -
cuisu V ad Suetonil Aug. c. ,51. Denlque locum aperUim cavae-
dii slgnlticat atrium manifesto In loco PUnli 14 sect. 3. ubl meino-
rantur M improbo reptatu pampinorumque superfluUate, am-
plo discitrsu atria media complentes.
In L lv ii historia romana dum vfistlgia atnorum mentionis
eommque usus ex antiquissiina aetate persequerer, hi mdn
loei annotatione dignl visi simt. Piimus est I , 57 4e L u c ie t ia .
sed nocte sera deditam lanae inter lueuhrantes aiicdlas ni medio
aedium sedentem inveniunt. Gum quo loco recte ram olun
Llps lus Electorum I c. 17 coinparavit Asconii annotationem ad
Oratlonem Ciceronis pro Milone cap. 5. ubi es t: Omni v i laniia
expiisnata et imagines maiorum deiecerunt et lectidum adver-
sum iixoris eius Corneliae, cuius castitas pro exernplo habita
e s t , freg er im t, itemque telas, quae ex veter e more m atrio
texebantur, diruerunt. Idem testatur Arnobius adv. Gentes 2
p. <)\ matres fam ilia s vestrae in atrio operantur domorum, ni-
dustrias testifccantes suas. Apparet atrium in medio aedium col-
locari a L iv io .
Alter locris est 24 c. 16 ubl Eibertatis aedem a patre Ti. Grac-
chi factam in Aventino memorat; Imic deinde atrium additum, de
quo idem 25, 7 custodiehantur ( obsides Tarentini) m atrio L i-
hertatis minore cura. D e quo est etiam locus Ovidii Tristlum
I I I , 1, 71.
Nee me, quae doctis patuerunt prima libellis,
A tr ia Libertas tangere passa sua est.
Idem atrium refectum et amplificatum memorat 34, 44. atrium
publicum in Capitolio 24, 10. alla duo privata 39^ 44- ^bi est;
Cato atria duo Maenium et Titivm in Lautumiis et quatuor
tabernas in publicum em it, basilicarnque ihi f e c i t , quae Porcia
appellata est. D e domorum prlvatarum atiils L lv ium loqui docet
locus Asconii ad Ciceronis Divlnatlonem c. lö . Maenius, inquit,
qumn domiiin siuim venderet Catoiii et Flacco ceiisaribus, ^ ut
ibi ba.silicam aedificarent, exceperat ius sïbi uniiis colnmnae,
super quam tectum proiieeret ex provolantibus tabulatis, unde
ipse ct posteri eius spectare munus gladiatorum possent, quod^
etiam turn in fo r o dabatur. Sed mirari lic e t , cur atria Maenu
et T lt ii L lv lu s non domos nominaverit. Gausam in sermone anti-
quo requlrere debemus, qul partem domus praeclpuam , cui ad-
iuncta erant cublcula, cellae et coenacula i t a , ut aditus ad omina
ea membra ex atrio pateret, pro tota domo frequentasse vldetur.
Atque hinc esse suspicor, quod L iv iu s atrium regi/im nominat
26, 2Ó de quo ite rum 2 7 , n locaverinit reficienda quae rirciim
forum incendio consumta erant, septern tabernas, maccllum,
atrium regiam. quod v ir l doctl interpretantur de regla domo T a i-
qulnll Superbi, quae collocatur in regione iirbis octava.
Suspicor buc pertinere fragmentum librl Varronianl apud No-
nlum in verbo confuto, ubi e s t: Ilarum aedium summa atria con-
futabant architecti omiies. Nonius verbum interpretatur confun-
'debant, committehant. Postremus locus Varronis de atrio est
de L . L , 7 p. 110 ed. Eip. in aedificiis' quod non videmus ha.-
bere atrium similitudinem, et cubiculnm ad aequale.
quae Scallger ita scrlbenda esse censult: In aedificiis qnid^l non
videmus habere atrium peristylii similitudinem et cubiculum aediculae?
Sed postrema verba nondum mibi persanata v id en tu r ; ve l
sic tarnen atrll similitudinem cum graeco peristylio Varro agnovisse
vldetur.
Ciceronis est locus in Eplstola ad Quintum fratrem 3 Ep. 1.
<^uo loco in porticii te scribere aiunt ut atriolnm f ia t , mihi, ut
e s t, placebat magis ; neque enim satis loei esse videhatur atriolo.
N eq u e fe r e solet nisi in his a e d ific iis fie r i, in quibus est atrium
maiiis: nee habere poterat adinneta cubicula et eiusmodi membra.
Apparet ex boe loco Ciceronis etiamnum a'evo atrium fere signifi-
casse id quod alt Varro , sed bic circa cavaedium cellam , cubicula
et coenacula fulsse alt , Cicero vero atrium maius et minus adiiin.
ctababuisse cubicula, cellas et coenacula, quae vocabulo membra
designat. Deinde ex Varronis primo loco conficitur facili argu--
■ 1;
11 .