vt legifatbfatiamus,Suntautem prxter illam gratix doûrinam, multa ali»
prxcepta de mortificando veterehomme addlca( iilis cniin prxceptisopus
cft,cum fçm pet in nobis hxrcant rcliquix pcccati, neque quisquam homi.
nura perfeâus fit)Sicin veteti Teflamcnto legibus quxdam promiffioncs de
fententix de Chrifto iatertextx funt, quibus lcruati funt fanâi Paire*, qur
fub l^ q antit tcuclatup» Chriftum,in fidéramen promilü Lïberatdrlsylxe-
L«i. runt.Etquctnadmodutn nouumTeftamentum hoc prxcipueagît,vrgràti-
atn & pacem perremiflionem peeestorum in Cbrifto nobis annunciet, Sic
vetiiVTeftamenmtn hoc prxcipue agit.vt proponat Leges, peccata oftendat
& arguât,axigat quoque à nobis bona opéra. Atque huncvctcrisTcftamcn-
tifeiaseffe feopum.
I.
Swtnna do&rio*
VT autem principium à Mofilibris fuma mus»
ia primo libra
Woifi, , r. l
n.
Is in primo
fuo Libre docetereationem omnium rerum,: quxiùnt,8c vndepecca-
tum,vnde mors origin«» fuam duxerint,ncmpc ex Adxpcr Satan* m dccc-
pti lapfUjAtq, hxcquideoa potiffimû caula fuit icribendi primi huiuslibri.
Statin» autem priusquam leges condar,docec \rnde ventura effet faius, qua
peccatumac mors toiIererur,non legibus( neqsenimtum datx erantleges) Si
necopcribus,fcd per Cbriftum, per lemen illud raulieris, A dx de Abraba-
mo prooeiffum-Vtita fides in Cbriftum per totam Scripturam à principle»
ad fincm vtque, omnibus operibus, legibus,ac mentis humanis præfcratur,
lu primo igitur Mois libre baud fere aliud videbis, quaoe Exempta ftdeiôc
increduliratis.ltem fruâum fidei de in*rcdulitatis,Eft igitur primus hic liber
vaidc Euangelicus.
lN Iccundo autem libro Deus Molen cum lege leripta mittit,
La, J.Seligit ib i proprium populum, ve client in mursdo, qui baberent lucem
aliquam,qui per legem pcccatum cognofccrent, Sic enim tum in mundo
agebatur, omnia erant plena erroribus,adeoq; turn homines crant excxcati,
vt fere nemo amplms fciret.quid pcccatum cffet,& vndc mors in mundum
veniffet. Ilium igitur populum varijs legibus eirtumfcnbir,di(ccrnitcum
ab ompibus alijspopulis.iubct vt rabernaculum extruant, certum quoddam
rcligionisgenus inftltuit,duces 8t indices prxfieit.vt tarn legibus quam tnt_
giftcatu omnia optime effent conftituta, nequiddeeffet tum ad hahtexter,
nam vitam intet homines,tumad fpintualemiilam coram Deo,
m. . ' .
lacsrdotijioftitu* tcrt;0 Iibro, facerdotium prscipue conltituitur,vnacum
J[iurefuodt certisfuii legibus, quas fequi Sacerdotes oportebat, dcdoceie
populum. Videbis autem facerdotij iuftituendi, nullam aliamfuiffecau-
fam,quam pcccatum,vt Sacerdotes dt oßenderent populo péccaca,dc spud
Deun» pro populo intercedcrent. Sacerdotis igitur officium non cft aliud,
quam pcccata Sc peccatores curare. Atque ob cam rem conftitutum eft.vt
nullas certas baberent poffeffioncs, neque etiam ad politiam admiffi funt,
boe enim ipforum vnicum officium crat , agete curam populi in pcccata
prolapG,
UII.
Vfae& expfrien-
tis conßicutaruro
legttai. QVoniam autem leges iatn condit3c,Sacerdotes & Magiftraf
tusconftituti, tabernaculum extru/ftum ,cetta prxicripta religio.iam
quoq; perfecta Sc abfolutaomnia trant, qux ad populum Dei pettinebant,
Incipit in quarto Libroillorum omnium quidam vfus,8c fit penrulum,qua-
lem optime conftitut* leges fint habuurx fortunam Sc lucceffum.Continet
igitur
[I ivimrillc liber multas Hiftorias eorum,qui non paruerunt legibus * magl- fhatui, prxterea poeqas quoqi populi continet, Adduntur etiam alle leges,
Iali* lanus explUantur» Sic enim pletunq; fit, facilequideft» eonduntur le-
|ges,vcrum cuqjiara in vfumfunt producendx, nihil minusfit,quam vteas
llequatur yulguss^idifterf» pot*“8 omnes faciunt. Eft igitur hie liber iqfigne
I eMflipiqm>Sao* iegibus ooft reddamur meliores, led, qu.od fieutPauius
■ aitjlexpeccatum potius dt iraro opcretur.
Q~rm ergo populus poenas peccati dediflec, eumq; iam Deus
ratfa (ua inujtaiffeti yt beneficijs addu£li amarcnt-lcgcrri(latncnin>
' duo Regna eis donauerat) repetit Moles in quinto Libro totans» legem,.
lcumon»qibu5,qu«intc!tim erant a£ta:,6cdenuoleges?e*plieattam mötalcs
Iquam politicas, Èam tantum parten» omittens,quxad lacefdotm pertine
ftimjnqêum difigenria facit- Ncqiyieaim bot tantum agit.vt opticas eo“ ’ beHteronooe!uu»
Ida t leges,(ed vbiquepraplens.monet dt hom tu r. Sieubiautcm raiftqsferua-repetuioicgu*.
I t i leges videt.expenit & inftaurat cas.Pprroiila lcgnmiatior expofitioin»
Iquintolibre nihil docct prxrer fidem in Deum,&arnorem proximi,Atque
Iijeft kopus omnium diuinarum legum »-.Vlquead. 20, ergöCaput omnia
Billa probibet Mofes,qua (idem crga’Deuin impediunt, Keliquaautem libri,
Bparsjea.prohibebqusecharitatemjmpediunt.. \ :
PRïçïèr1i<ec autem' hoc tjuoqj obTerüapdhrn eft,Mofefi adeo ijuaretamT»,.,*
dîllgèhter hunc populum legibus circumferipfiffé,.vt prorfus nqllum
Blocûffltébnquefèt,aut nötii cuitUfj^iff^er.iaiautJiiiêriptrcligionis'çxçbgK
I tândi^l^eque enim hoc tantum dotetîquornotio Deo fidenduin,qnomp-,
■ doîsmèfüc^dus ac diiigendusfitj Sisfadaït quoque^^cercmoniasfîicrificib-
■ tus,alia opera excogitate, Prxtér hoc etiàm tradit rarionèm p!antandi,ïdifi->
■ candi, jk militandi heft» oetoriomica il!à,qupmodoedutândi iibeti,regpn.}
"dafamilia,&resfamiliiris adminiftràhdafit. hero.pblitita.ratipncn»yeq-^
■ dendi'âc emendi,bppfgnorandi & reditnendi pignoris- Adeo vt exaàam
qiundam formarn prasfenbat omnlUm illorum,quorum vfuseft,turnad
■ politieam,tum ad fpiritualem vitam.refteagenda^n^Taqta antein diligentia
I iffa traÖ3t,vt multa ftulta & vana Leâoti Vidcantur, Cuius fei fi qui* ratio-,
■ nem quærat,illi paucis fie fefpondeo.
! Accepératiam Deus hune populum in fuam tutclaro & curam, de pro- ;
■ miferat Hune populum Dei populum ,fcautem huius populi üeum fore- ,
I Sicigitiic omnia inftitait ,vt ccrtum verbum haberent.Dcum omnia ipio-.,
■ rinn opera probate. Non enim Deus ilia opera probat,qux fine çertofuo
I VerboSt Mandata à nobisfiunt. Nam in 4 u-Deuteronotnij Çapite fie
I inquifiVpinihilnecjqeaddetisnequedetrahetis legi mes, S; iniz- monet
■ eps^ftç^^fâjiantjquxipfisteûayidentur. Dauid prxterea in Pial, Item Pro-
■ pheta omnesde bac vna te quetuntur,quod populus le talibus operibus Deo
B cotnmendarc ftudeat,qu* ipfi excogitaffent, non qux Dei verbum prsfcri-
ï p'üffet.Nequcenim féttehoc Deuspoteft,vrquidquam inftitusmus,quan-
■ tumuis bonum in fpecicm,quod ipfe non ante mandauërit. Nam opera ni-
I hUxquecommcdàÉatque obedidntia.quxvérbum Dei'fequitur.
I , Ouia ergo hæe vita fineexiernis ceremonijs tranfigi non potefl,
■ ideo tain multos certos ritus eón(litüit,Sc tnandaUitDeus, vt fi oronjno
■ relient çcrcmonijs Deum colère, non nouas aiiquas'cxcogitatent, led ijs
■ vterca-