Cclii
IN BP IS, PAV. A© GALA. COMMENTA,
Nee fle tarnen Pontifices populorum miféttl.dics aliquot feftosaiira-
gant Sc minuunt, t imentes fotte Rom, Pontifids autoritatem hxc fancien-
t»,quafi non hoc iprumimpium fit putare, quod Rom, Pontifex potueric,'
ßatuerc.vel toletareêos dies,quidiabolum totraonftriscolunt.in furn-
tnum dedecusChtiftiani nomtnis,& blafphemiam diuinsmaleftatis, Aut fi
putant ilium hxc intendere Sc toietare veile,impijflinmm eft obediffe,8c hominis
ftatutum in tantam Crcatocis conturocliam vergens, non pemtus äc
cum fiducia dirupiffc & caffafle.
Piumpioettrifli- Non eft cxcufatus Epifcopus,aut vllus Pa ft orJ viderit dies feftos in
lBa Ecelefia,ebrietatibus3iudis, übidinibus,cxdibus,ocio,fabuiis,fpeaac ulis
confumi,ficut vere confumuntur,prater pautos celeb erri mos, 3c non cos
hbrogarit. Non (inquam) cxcufatus eft, quod fine autoritate Papxnonli-
cetjNam,fi&Angelus de ccelo fic conftituiffet,plus tarnen diuinxglorix St
honoti debemus> in cuius iniutiam, quiequid ßatuitur, aut quiequid i quo-
cunque toleratur,tollendum eft cuib fiducia, nifi quis malit omnium malo-
zum tali pctmifiione faftorutn reus fieri.
Äd Apoftolum redeundo,ficut circuneißo,ita dies quoque fefti nihil
conferebantiufticix,neq> alia,quorum latius tneminit Coloff,}, Non ergo,
vt neceffaria fueruntobieruanda.non magiscertequam noftrifefti dies,nobis
iufticiam conferunt obferuati,aut Vila alia oncra traditionum, fed ex
fide Chtifti indicia nodra eft,quxjionfitex eeremonijj, fed vtiturceremo-
nijs libere pro charitatc Bei & proximi, Nid id lucri tibi fècerint multiplied*
' ti dies fefti, quo ab operibus noanuum ferlatus, rem familiärem extenucs,
paulatim ad inopiam venias, fuxta illud Éuangclij, Bcati pauperes,vt
«ti dies fefli,lf> * d i e s n o n *ultum Oel.fcdad paupertatem adduccndam valeant, aut G
ad euacuandum prxccptura Dei faluberrimum > veteri homini impofitum,
in fudore vultus tui,vefceris pane tuo.
‘Tirnto vqs1 ne fint c aufa, in (tfc,
r T“ ’ Imeo vo s, B .H ie ro n , pro timco de vobis d iä um putat, Et
4 defeftum mihi videtur oratio fapcre,tanquam volucrit Apoftolas
cos terrerc peritulo eotüdt dicere, Timco vos peritarosefie in xternü,8cita
d e , " o m n i a in vobis laborauetim, Verum, vertit verba & dura hxc fup-
dst, ** prim it, &fuum damnum tantum caufatur,fcaenimcoouenit Apoftolics
* lenitati.non nimium afpereinuaderc, quosrecuperate cupiebat.Siquidem,
vteft humanus affc£tuS, prxfertim in culpa deptehenfus, magis trahitut de
corrigitur lenitate, quam cogltur minis & terrore. Ec vehementer mouec,fi
altorum mala tua feceris, Sc re in iilisdcploraris, vtpermoueas tandem,quó
& iua (altem técum deploratenr,
Dicat ergo Paulus, Ö Galats, etfi veftrum malum non fatis vosmo-
uet miferetnini (altem mei,cóndoIefe mihi,quiin vobis me perdidifle timco
non rem,non famam,nonhonotem,nccfolum verbum aut opus,fed vni>
/Alii fuiflem. uet^utu laborem. Alitiuserat,fi tantum ioeütus d fuiffec,nunclaboraui,pro
vobis oraui,mnlta paffus, mul ta pcriclitatus, ficut ad Corinth, recitat copio-
fius.ät hxc omnia nunc fruftra confumpfi, Lachrymas Pauli hxc verba (pi.
rant.
Fftoteficut ego, quia & egoficut vos.
Via dure eos increparatj ne exalperarentur& latderentu«,
prsoccupat & expoftular, vtiefe prabcant ei, quäle ipfelcprxbetillis,
S S * vtfit
Rom, I.
' •N j
s.Coiinth,
Sl*i< I
D, M. L. A N N O M* D. X X U l f . 5 5
vr fit fenfus, Egoquidem non (pmlxfus a vobis.nonexafpetaftis me, Ita !«•
rur(us,nolitea melxdi&exafperari,fed commune malum vtriquedeplore-nlta' Af>o8oIi'
mus.- Meum malum eft,quod vos reciditis, ideo,non i vobis offenlusfum,
led a maloiam meo.lta vos nolite offendi mea increpatione,fed veftro ma-
lopotius. Et hunc lentum fequens contextus videturiuuarc,nihil(inquit)
me lxfiftis.
Fratres óbfecro vos nihil me & c,
BErtumefl:, Apoftolum hoc contextu, pro paterna lolicitudine,
icntre 8c mollire luamtotiusprxcedcntis (ermonisafperitatem.
Arguerat infcn(ato$,cito translatos,conucr(os ade’ementa mundi,earne
confummarosjfalcinatosjcrucifixumin cijChriftum.conrcmptam gratum
jrritum reftamentum Dei, (eruosex filijs faöos. Et iane iq iumftu,fruftra ft
omnia feci He, & laborem vniuerfum perdidlffe, de ita iam prope de éis
omnia peffima & defperata fignifitarar.
Er bxc omnia pro vehementia & ftudioardentiffimo tuend*gratis
Dei, ideo nunc tem pet at & caftigafionem mitigac oleolenitatis.poftulans,
vt fint patiences, donenc, aliquid zelo Dei,quo cos zelit, ficut ipfèpaticns
fuit,muita & hoe prsfens quoque malum pis donans.Óblecro(inquit)cha-
riftlmi Fratres,non (urn hxc locutus odio veftri, vera vobisdico,(cdnon
ideo inimiedm veftrum me arbitremini.'
Nam quod nmuerit cos nimium offenfos, fatisindicat,qüod infra di-
cit: Ergo mimicus fadus fum vobis, verum dicens i Et irerum: Vellern au-
tem effeapud vos modo.vt mutarem voeem meant, Q. d, timeo.ne fcripta
nimisoffendant, vt videbimus. Et vtefficaciftime iuadeat.non amaroanimo
feeffe,neque odio hxc iocutum, incipit cos eopiofiflime commcndare.
Non fuminimicus vobis Fratres, Nihil enim rne lxfiftis vnquam,i£no,adeo
noti lxfiftis,vt éximiéficut Angelum Dei fulceperitis,
ócitü enim, quia perinfirmitdiemj,
INfirtnicatécarnisrTropuseft Pau|inus,quoexprimit conditi#
onis vilitatê. lnfirmitas enim ïmbecillitaseft, qua Apoftoli.cfi effent pau-
peres, contempti, varijs deinde perfecutionibus lubicüi, 8t vtad Corinth, f
dicit.nouillimi omnium fccundum carnem & coram hominibus,omninO
impotentes Sc nihil habebantur. Nihilo tarnen minus lubbaeinfirmitate,
operabanrur vitcutes, Sc erant potentiores in verbo & opere, quam totus
mundus. ideo Genitiuusca£ois,neque ad Apoftólum nequead Gala tas te-
ferri debet,(ed abfolute.ficutab Apoftolo ponitur,ad fpiritum eomparari.vt
Rom. 1, Qui faßus eft ex (emine Dauid fecundum carnem,Sc deelaratus films
Dei ih vïrtute fpiritus fanöitatis&c. Et 1. Pet, s.Monificatusquidem
carne, vmificatus autem (piritu. Ita & hie infirm itascamis,id eft,imbecilli- [cgrlï;Mj tai ^
- tas,quxeft fecundum carnem,fi virtutem non videas,quX eft in fpiritu,
Quodaufeminfirmitas fignificetea, quxdixi.ex 2. Gor. ir*i3. pater,
vbiomnia recenfens qux gefferat & paffusfuerat,libenter (inquit^gloria-
bot ininfirmitaribus meis,vt inhabitet in me vittus Cbrifti* Er virtusin in-
firmitateperficitur. Ercum infirmor,potensfuni. Laüsergo Galatarum
eximia,quöd illis offendiculis non fuut offenfi, quibus totus mundus (can-
dalilarus, irrifit Apoftolos, turn propterinfirmitatetn carnis,tum propter
ftalticiam crucis, quafuturam vitamdoccbant,& prxfenttaomniaconremnendaf