DE SEHVO AR B IT RIO D. M. L.
Glxri« inDs o« Deo&coratn Deo habetur , & gloria in Deo dici prüfet, Gloriatut igitur**
Deo, qui certo feit, Deum efiefibifauentem, & dignantem feie reipCQ
beneuolo, yt placcant coram eo,quas fade,aut condoneatur & tolctcntu^
qua:nonplaceat. _ t, s 1
Si igitut Liberi arbitrij conatus aut ftudium pop eft peccatum, fedbo,
putn eotam Deo,eene poteftgloriari,&cum fiduciain ca gloria dtccre.hcc
placet Dco,buicfauqr Deus, hoc dignatur ^ aeceptat, vel faltem toicrat &
, ignofeitDeus,H« eft cnimgloriafidcliuminpeo.quämquinonhabent
inÖTO. C Um' potius confunduntur cor am Deo, Sedhoe negat h ic Paulus, ditcns,qU0(j
hac gloria fint prorfus inanes. Et hoc probat etiamexperientia, Interroga
mihi omnes in vniuerfum Liberi arbitrij Conatotes, & vnum potcris ollen.
dcrc,qui lerio & exanimo de vllofuo Audio & conatu queat dicere.Hoc
fcio placere Deo.viüus volo palroam concedcre-Scd fcio,quod nullus rep«.
tietur.Siautem defnerit h « gloria,vteonfeientia non audeatcertofeire
autconfidere, hoc placere Dco,certum eft,quod non placet Deo. Quiafo,
ut credit,fic habet, non enim credit, feie certo placere,quod tarnen ncceßi.
rium e ft,cum hoc ipfumßr incredulitatiscrimen, dubirarcdefauorcDci,
quifibi »ult quam certiftima fide crcdbquodfaueat. Ita teile ipiatneuon*
Icicntiacorum conuincimus,quod Liberum arbirrmm,cum vatctglorij
Dei,fit incredulitatis crimine perpetuo reum„cum omnibus viribus,ftudiji,
conatibus fuis,
a . Quid vero Liberi arbitrij tutores dicent tandem adillud,
r<"i”dauif>g- quod lequitur,luftificatigratispergraciam ipfius ? Quid eft hoc
**• _ gratis ! Quid eft per gratiam ipfius? Quomodoconatus&mcritumconuc-.
niunr cum gratuita & donata iufticia ? forte bic dicent,Sefc Libero arbitrio
quam mininum tribuere, nequaquam meritum condignum. Sed hac tunt
Verba inania.Hoccntcn quaritur per Liberum arbitrium,vt meritis locus fit.
Sic enim perpetuo caufata Diatribe expoßulauit, ‘
Si non eft libprtas arbitrij , vbi efttiieritis locus * $i meritis
non eft locus,vbi praemijs locus eft ? Cui imputabitur,fi quisiu*
ftificetur fine meritis ?
Refpondct hic Paulus, Kuliüin effc meritum prorlus,fed gratis iufti-
ficari omnes,quotquot iuftificantur, nec hoc vlli imputari,nifi gratisDci.
Donata autem iufticia,donatum eft fimul regnum fir vita sterna. Vbi mine
conatus? vbi ftudium ? vbi opera? vbi merita Liberi arbitrij? quis corum vfus?
Öbfcuritatem fit ambiguitarem caufari non potes, tes & verba funtdariffi-
tna 5tfimphs.iffima.Efto enim,quod Libero arbitrio quam minimum tnbu-
anc.nihilominus iuftitiamßcgratiam eo minimo confequi nos poffc docent.
Neque enim ratiönc alia quaeftionem illam difloluunt,Cur Deus bunc iu-
ftificet, Sc ilium dcfcrat.quam ftatuendoLiberum arbitrium, feilicet.quoi
hic conatus fit, ille non fit conatus,EcDcushunc propterconatumrdpi-
ciat,ilium veto contemnat,ne fit iniuftus,fi fecus fecerit.
Et quamuis lingua Sc calamo praetexant, fefe condigno meritogratia
m non confequi,nec ipfumappellent meritumcondignum,tarnenvo-
cabulo nos ludunt,& rem nibilominus tenent. Quid enimcxeufet,qno(l
Meritum coaii- sneritum condignum non appellent, & tarnen omnia ei tribuant, qua
funt meriti condignii nempc, quod hic apud Deum gratiam conleqni*
tut,qui conarur, Ille vero,qui non conatur, non confequitur. Nonne hoc
eft plane menu condign! ? Nonne Deum rcfpc&orcm operum > merito-
5r • . tum®
AO D- BRAS. RDT1R. ANNO M. D .X X V . i z j
. «.rfonarum faciunt ? Scilicet, quoi »lie fua culpa gratia caret,qui*
Ljb,» p«w hl£ yetô quia conatuseft, gratia m coniequituc, non confc-
osfuiffet» Si hoc noneft daeritum condignum, velim do-
ptarus, mçrituo» condignum dici poffit ? Hoc modo luderc pofies in
P ri,qu « verbis.de diccrc,Meritum condign» quidem non eft,efficit tamen, F" atrium# condigni folet. Spina non eft arbor mala,.fed efficitlolum,
H J mhnr mala. Ficus arbor bons non eft, fed efiScit quod arbor, bona .o-
F oil ribequidem non Cft impia.fed loquitur & faett iolùm quod im pias,
lt£ Cciditiftis L iberi arbitrijtu toribu sid,qu od d i c i t i i r , I n c i d i t Scyt‘
! .-I . ctyiiatn,dum vult vitarecharybdim.Namftudio Pelagianis diffen-
» j 1 „p/areiceperunt meritum condignum, fie eo ipfo quo negant, for.
r ftirount.vetboae calamo negant, reipla& animo ftatuunt, dupHcique
| US ine Pelagianis fun r pciorcs. Pritni»m,quod Pclagiauilimpliciter. can- PeIasiloi
ingenueconfiteatur& afferunc meritum condignum .appellanres
R rcaphatn,Ficum ficutn,do£cntcsc^uc quod ftntiunt^ Nowri vero* aâmoresliberi
r'mrùm fentiant & doceanr,mendacibus tamen verbis & folia fpecie nos
il ,a.int auafi Pelagianis diflèntianr,cbm nihil faciant minus, vr G hypocn-
IsnfDcàes.ridcartmr Pelagianis acerrimi hoftes, IIrem & animum fpcaes,
llLisbisPelagiani. Deindcquod hac hypocrifi gratiam De» longé vilius Sc
LâimamuS 8t emimtts,qudm Pclagiani, Hi enim non effe aliquod puGUum
| flS f f « a n r i q u o ^
IgnaiSt roulta eftc ftudia fic op«a,Noftii veto, minimum fic fere nihilcftc,
Inuo sratiam meremur. - L,
V Siigiturerrandum cft.honeftius illi errant & minus fuperbe, qui gta-
'tiamDeimagnoconflatedUunt,charamfic preeiofam h ab cu re s.q u jm u .
ooi paruo & pufillo earn conftars docent, vilem fit con.-emptibilem haben-
I tes Sed Paulus vtrosque in vnaro m affia contundit,vno verbo, cum dicit ;
sramium iuftiftcationem in omnibus iuftificandis afferif, u nullos reliquos
|facit,qui operentur, mercantur , pwparentur, nullumque opus tehnquit,
[quodsongmum vel condignum dicipoflit.eonteritcjueVnofulminishuius
liftu,tàm Pelagianos cum fuototomctito.quàm Sophiftascum fuo pufillo
merito. Gtamita iuttificatfo non fcrt.vtoperarioa ttatuas, quod mamfcftd
pugnent,gratis donsri,fit aliquo opere parari, Deinde per gratiam lu »
cari.non fertiVt perfona vilius dignitatem jfferas ,vc & infr.iu. C?p. dicit t
Sicr gratia,ergo non ex openbus,alioqgi gratia non eft gratia.Sicut Sc t-ap.
a.ditit : Ei enim,qui operator, mcrccs imputatur, non fecundum gratiam,
led iecundum debirum. Quare flat meus Paulus liberi arbitrij vaftatortn-
uiaus,8cvno verbo duos excreitus profternit. Nam li fine opcnbusiuftm-
camur,omnia opera damnantut, due fint pufilla , fiuc magna ,nu a enim
excipit,fcd aduerfus omnia ex «quo fulminât.
EThic vide ofeitaritiam omnium n o ft r iim , Sc q uidiu ue tTfi
quis prifeis Patribus tot feculorum fetie probitiS.nixus fueric. Nonne &
ipfiouines pa titer c*cutiemnt,imd neglexetunt Pauli elariflima fic apertu-
fitna vetba ? Obfecro.quid poteft ptogratiacontra Liberum arbitrium clare
& aperte dici, fi Pauli fcrinoiclarus fit apertus non eft ? Per contentionem PauItts gra,;9nl ptocedit,8c gtatiam aduerfus opera iafilat,turn verbis-clariftimis fit fimplitifc ^ «^ *
fimis vfus,dicit,Gfatisnos iuftifitari, St gratiam non effegratiam ,fi open-
bus paretur, manifeftifsimd in re iufti(ic«ionis,;opania opera eitcludcns,
vt folam gratiam ftatuat & gratuitam iuftificationem. Et nos in hac lueead