D E S E R. V $ A R B I T R . I © R M , ! ;
Volum« cimfli» Chrifti, qui promiffus erat, vt incatnatus Deusfieret, Vt voluntas Chtifti
ceûe dicatur.quidquid abimtio mundi per verbi miniftros oblacum eft ho,
- minibus.
Eraf.
[ Lache.
Eraf.
Luthe.
Si vis perfeétu*
efie &ç*
Eut.
Luthe.
Dlc e t v c r ô h ic r a t i o , v t e f t n a f u t a & d ic a x ,P u lc h r e h o c in .
uehtum eft effugium, v t q u o tie sv ià rgum en to rum vrge-
mur,ad volunratem illam maieftatis metuendam recürramus,
& diiputatorem,vbi moleftus fuerit,ad filentium adigamus,
non alicer.quam aftrologi luis epicyclis reperds, omnes qus.
ftionesdemotutotiuscoeli eludunt.
■ Refpondemus.Non effe noftrum inuentum, fed diuinis Scripturis fit.
matum præceptum, Sis enim PaulusRoma. g-dicit.Quid igitur quaritu/'
Deus? Quts voluntati èius reûftet ? O homo, tuquis es,qUieontendas tum
Deo’ An non habét poteftatem figulus.?& reliqua. Et ante eum Efa< 58. Mc
ctenim de die in diem quscrunt, & vias measfeire volant,quafi gcns.qu* jtt.r
ftitiam fecerit,Rogant me iudicia iufticiæ, & appropinquarc Oeo volunt,
Puto iftis verbis fatis monftrari, non licerc homimbus ferutari voiuntatcm
maieftatis. Deinde caufa h*c eft huiusmodi yvt in ilia maxime pétant pcr<
uerfihomines volunratem illam metuendam,Ideo maximelocuseft.eos
tum ad filcntium St reucrentiam hortari. In alijs cauls non ita facimus, vbi
talia traûantuc, quorum ratio reddi poteft, ft reddi nobis mandata ell.
Quod fi quis pergat ferutari rationem voluntatisillius,bec noftræ moaitio.
ni eedit.huuc finimus ircAGygantum more cum Deo pugnace,fpeâatuti,
quos triumphos fit reportaturus,eerti, quod caufae noftræ nihil 'it detraftu-
rus,ft fus; nihil collaturus, Manebitenimfixum,quodauc liberum arbitri-
um omnia poffe probabit,aut quodadduûæ Scripture contra ipfummet
pugnabunt. Vtroauremfaûo, viûus lacet,& nos vi&oresftamus.
* Lcerum eft illud Matth. ip.Si visad vitam ingrcdi,ierua«|
/ v . mandata, Qua frontc diceretur, Sjvis,cui voluntaslibera
non eft è Hæc Diatribe.
Cui dicimus : Igitur voluntas libéra eft per boc verbum Chrifti ? At
tu volebaspcpbarc, quod liberum arbitrium nihil poffit boni vellc,4t uct
ccffa rioferuiret peccato, abientegratia. Qua frontc igitur tu nunc totum
faeis liberum ?
Idem dicetur ad illud : Si vis perfeétuseflè. Si quisvuft
venire p o ll me. Qui vo lu e ritan im am luaim laluam fdcerc. Si
d ilig itdm e .S i m an k r itis .(D en iq u e ,v td ix i,co Ilig an tu r omnes
corfiuntftibnes,Si,& v e rb a im p e ra tiu a ,v tiu u em u s Diatriben
laltero n um é ro v e rb o rum )jHatcomnia (inquit)præcepta fri-
gent,fi nihil tribuitur vo lunta ti human;?, Quam m ale congru-
it merae necellitati co n iu n £ tio iIla ,S i.
Rcipondemus; Si fngent, tua culpa frigent, imonihil funt, quiaf*
feris» nihil ttibui voluntati humane, dutn facis liberum arbitrium non
poffe vellebonum ,& rurfushic facis,idem poffe velle omnia bona, nifi
eadem verba apnd tefimulft ardent ft frigent,dum fimul omniaaHt*
runt, & omnia negant. Et miror, quid delc&arit Autorem rôties eadem
répété re, immernorem perpetuo inftituti fui, Nifi fotte diffidens cau(*>
magnitudine Libri voluerit vnccre, aut taedio ft molcftialeftiooisa^
uetlarmm fatigare. Qua confcqueutia, rogo, fiat,vtmox voluntate»
Sfo*
jl r\ D, B R.ÀS, ROTEB-. A N H 0 -M. ï>. X Ï f . \ 9 i
Atewtiam ideffe oporteat, quoties dicitur : Si vis, Si quis vulc,Si
poten»« r aa|icntiflinif fowpotentiam potius ft lmpoflibilitatemfigni- tla hominis figatf
?NSbusietmonibusfvt!SiVirgilium voles square cancndo mi Me-fimur»
cam*» er.-giCiccronem luperare voles Scote,pro argutqs fum'- .
UlWhottet eloquentiam habeas, Si cum Dauide compara« voles, fimilei , , .
ki[D°ponct H Hi( plaQC ggnificantur impoffibilia vinbuspro-
^ rÄ n a v i r tu t e om n i/ f le r ip o f f in t . Sic habet & in Scripturis res, vt
t i d vittuteDei in hobis fieri poflit,& quid non pöffimusnqs, talibus vet*
■ 5°Pnrfolt fir taliadicerentur deijs, qu* protfus Impoffibilia ftmtfaâiu»
I ’ Deus vnquam eftet faduru. . turn rcâe dicerentur yel fngida
KSdicula.vtq«*ftuftra dicerentur. Nuncvero fudicuntur.vtnonfo-
K m oftendatur ioa potentia liben a tbitrij, per qua m nihil cotum fit.Scd fi-,
Efivnificatutaliquaudofote ft faàutnin omnia,talia, verum aliéna vir-
R t e nempediuina.fiomninoadtoittamus,intalibus verbisîncffe quandakj «
■ 'n.fitationemfacicndotum & poffibilium.Ac fi quis ficintetprctcmr, SI
Klueris fentarè mandata,hoc eft, fi volunratem aliquando habuetis( habe-
Ksautem non ex te,fcd ex Deo, qui tribuec cam cui voluerit)fccuandi man-
■ a t a fctuabutjtft ipfate. Am vrlatiusdieam ,Videtvturillaverba,praelet'
I 'fim coniunftiua , propter praedefttnatidnem Dciquoquc lie poni,vtinco^
Bnitatn nobis, ft illam inuoluere ,acfi liefe veUntdiccteiSi vis.Si voluens,
H o t eft.fi tails apud Deum fueris.vt voluntatc hac re dignetur.feruandipras-
Htuta,(etuaberis:Quo tropo intclligidatur vttunque.fcilicet &nos nihil pof-
&fiquidfacimus,Deum in nobis epcrachSiciliis dicerero,quinon«3q,r
Hen» velient effe, quod illis verbis folum impôt en tia noftra oftendi dtcitur,
Hed edam vim aliquam Sc potentiam faciendi ca,quæpræçipiuntur.probati,
Hontenderent.ltafimul venun ficret,vtnihil poflerems eorum,qu*pt?ci-'
H„,nmr.& fimul oDoia poffemus .illudnoftris vinbus, hoc gtàti* Dei, tn^
^ftuendo. flMpHM HM H PI rt
H r E f t i o , illud Diatriben m o u e t , V bito tie se ft mentip , in# HI quit, bonorumoperum & nialorum, vbimentiomerde-
■idis,ibi non ihtélligo, quo padto locus fit meræ necellitati, Ncqi
Hiâcura/aitjhequeheçeîïita^habèt meriturn,
■ Ne que ego fane iftteïligo,, nifi quod opinio ilia probabilis hectuitatem
Hp'^^’P affetit,dumliberum arbitrium dixit nihil bohi poffc vcllCjft tarnen.
etiam meriturn ci tribuit. Adeq profecit, liberum arbitrium ctcftenrc
Buijïo ft difputàtionc Diatribes, ve nunc non folum conatum ft ftudiutn
H p r°prium,alicnis tarnen viribus,habeat,imo non folum bene vélit & faciat,
Wfed etiam meteatur vitam æternam, dicentcChriftoMatth. s.Gaudcte SC
^fcxakatc.quoniam merces veftra copiofaeft in ccelis, Veftra.id eft, liberi arfcittijiSic
cnim Diatribe hiunc l0cum,inte|ligit, vtChrifttts ft fpiritus Del ^
«îihil fiat, Quid enim illis opus fuerir, fi bona,6pcra ft mérita per liberum
larbittium habemus *. H»cdleo,vt videamuS, hon effe rarum,viros extelfcn»
jt r s ingenio, lolcrccsecutire in reetiamtraffo & rudi ingenio manifefta ,&
■ quam infirmum fit Argumentum ab antorttace humana in rebus diuitüs.in
■ qutbus fola valet àutôtitas dltaina. ; : u . j «T\Vohic dicendalurit,{Jtîrtiüni dé ^r^cëptisnoùiTeftamenÿ NoumnteR*.
^*-^ti,Deindc de merird. V manque breùittr éxpediemus,alias proüxiüs d.e Veius T eftaraeia*,
itisdem locuti. Nouuni Teftamehtum proprie conftat ptomiffioni-'jum.
M exhortatiönibus . ficut Verus1 prdprié cbnftat legibus & minis.
(Nam in qqU0 feftamento prædicatur Euangclium, quod eft aliud nihil,
. , quam
Eraf.
Luche»
m