D E S E R V O A R B I T R IO D. M«L»
Viti tn genio excel lentes i Cur Öêhtibus Chtiflui eft fluhitia t Ahlntetr
tes non fuut viri cicellente* ingenio? Curludads cft fcandalum > '
fuerUnc inter Iudato* viri exccllcntcs ingenio? Dcuifcit(aitPaulus) 110,1
rationes (apientum»quoniam van* fuut, Noluit dicerc hominum, v*0^
textus habetjprimos & principes inter homines fignificans, vt ex iiïrclio!1*'0
homines cftimemua- °ü01
Scd haec infra latius fortaffe, Satis fit exordio pr*mififfe, Scripturasefl' I
clariffimas,quibusnoftraficpoffuntdefendi,vt Aducriarijnonqueann '
fittere. Qu» vero fic defendi non poffunc^alicna 9c non Chriftianotir
funt. Si vero Ann, qui banc clariratem non vident, & in ittoiolc caecUti0*
Potew'Sitjaa vel offendunt,ij,fiiuntiropij,declarant,quanta fit maiettas & poteoriaSi'
iniiiji Ad*. tan* in filijs hominum, vr dariffima verba Dei neque audiant ncq, capwnt
Veiut fi prxttigio illufusquifpiam folem putet effe carboncm ftigidum.J
lapidem fentiat effeaurum. Si pij funt, inter illos Elcftos cepicantur, qiü»
errorem ducuntur aiiquanto, vt declaretur virtus Dei in nobis, fine quan«
viderc, nee prorius quidquam poffumus, Non enim imbecillitatisiogenii
eft (vt tu caufaris) ne verba Dei capiantur, imonihil aptius eapiendis verbis
Dei imbeciilitatc ingenij, Propter unbeeiilcsenimdc ad imbecillcs Chrlftuj
dc venit 8c nutrit verbum fuum, Sed nequitia Satan* eft in noftra imbctilli. I
rate fedentis, regnantis ae Dei verbo refill entis, Ni Satanas faceret, voo let.
mone Dei (cmclaudito totus mundus hominum conuertcrctur, nee pluti.
bus opus effet. r
ET quid muleis ago i C u rn o n fimulcum hoe exordio fim>
mus csufa m, & contra teiplum,tuis ipfius verbis fcriuaujfentemiamjc.
cundum iliud Chrifti: Ex verbis tuis iuflificaberis, ex verbis tuis tonde.,
mnaberis 5 Tu enlm dicis,Scripturam hic non eflcdilucidam. Deindclcmé.
. . . . tia fufPenfa m vtranqj partem difputas,quid pro,quid contra did poffit.pte
ia tót* li, terea n‘,hl1 a° ‘s t5>1° ifto Libcllo.quem ob tandem caufa m Diatriben potiiii,
Ml* Diattibsi. <l“ ain Apopbaun vel aliud appcllarC voluifti.quod omnia coliaturus, nihil
affirmaturus fcrlbcrcs. Si igitur dilusida Scriprura non cft, eur bic non mo.
do cacutiunr, fed temcre & ftultc definiunt 8c afferuntLiberumarbtrriSj
yclut ex terta 8t dilucida Scriprura, illi, quosiaftas, videlicet tam numetols
feries cruditiffimcru m virorum.quos in hunc vfqs diem tot leculorum ton-
fcnfttsapprObauit, Quorum plerosq; pratter admirabilc lacrarum literarum
peritia m, vir* quoq; pictas torn mendat. Quidam doftrins Chrifti, quam
jcriptis defenderant,(anguine fuoteftimonium reddideruut.Si ex animo ifta
ioqueris, fixum éftapud rc.liberuraarbitrium babere aflcrrores,mitabi!i
literarum facrarum peritia prafditos, ita vt (anguine fuo illud quoqt teftiti
tr"* ^ UOC* . v^ u® ettjdilucidam illi habebaac Scripturam , alioqui quant
eflet lila admirabilis peritia literarum facratum? Deinde qu* leüitas8cecaic>
ritasanimi,fanguinem fundere pro » inccrta & obleura 1 Hoccuimnon
martyrum Chrifti, fed datnonum eft.
Iam & tu ponc oboculos, dttecmn expende, Vtrum plustribuendum
cfleiudices, tot cruditorum,tot Orrhodoxorum, totSanftorum, tot Mar.
tyrum, tot vererum ac rcccntium Theologorum ,.tor AeadcmiarunMot
Conciliorum, tot Epifcoporum.at lummorum Ponrificum pr*iudicii*.<)u‘
Seripturas dilucidas cflc fenferunt, de iet tam fcriptii, turn fanguilne con-
nrmaucrunr. An tuo vnius priuato iudicio, quinegat Scriptwas efledi-
ucidas, qui forte nee vnam vnquam lachrymam vel fu/pfrinm pro doft«-
a Chrifti csnififti. Si illos refte lenfiffe tredis, cut non imitaris ? Si non
iis curiaftasranta bucca,tanta copia.quafi me obruere velles tempefta«
dilaüio quodam orationis, quod ramen in caput mum forrius inundar, •
ca veto mes in fublimi feitur fecura. Nam tu tot rantisej; viris fimul tri-,
disiammarn & ftulticiam 8c temeriratem,dum illos fcribis Scriptur* pcri-
-^os.ftylo, viw, morte illam afferuiflc.quam ramenobfcuram & ambi-
qam cffccontendis.hot eft aliud nihil,quam illos fa cere impetitiflimos co-:
holcendo,& ftultilfimos aflèrendo. Sic illosnon honoraflem ego priuatus
je tontempK>r,vt tu facts pubiieus illc laudator.
I^Ornutó igitur, quod a iu n t,h ic tc ïy llo g ifm o tenco, V trum <t?_!n“tu* r*UQ>
: enim falfum effe oportet, vel illudquod dids, Illos fuifleadmirabilcs *
i peritia factarum litefatum, vtta8c martyrio, .Vel illud quod di«s,Scri-
tutamnon effe diiucidam, Vcrum cum hue potiusrapiatis, vt Seripturas
bn dilucidas effe credas (hoe enim toto Hbello agis)rcliquum fit, vt vel ani-
‘;i ui vel adulandi gratia, nequaquam fetioillos dixeris petiiiffunos Scnprur*.
Martyres Chrifti, tantum vtrudi vulgo fucum.Lutbero autem negoti-
Vn,facercs,8ccaufam eiusinanibus verbisgtauaresodio& contemptu,Ego
{t0 neutrum verum,fed vtrunq; falfum dico, Primum, (cripturas effe luci-
pmas, Deinde illos, quatenus liberum arbitrium afferunt,effe rmpetitifli-
*oi lacrarum literarum, tum illud neq; vita ncqi motte, lolum vero ftylo,~~
Mperegrinanteanimo.afféruitte. ■
Quare hatic cfifputatiunculam ficconcludp,Per Scripturam,
|oMcuram,haftcnus nihil certi definitum cft, needefiniti poreft de libero
■ bitrio.tcipfotefte.Pcrvitam vero omnium hominumab initio mundini-
hileft oftenfum pro liberoarbitrio,vt fuperiuseft dióum. Docere igitur ali-
amd.quod intra Seripturas non cft vllo verbo pr*lcriptutn,&extra Scriptu-
|snon cft vlto fafto monftrarum,hocnon pertinet ad dogmata Cbriftia-
torum, fed ad narrationes veras Luciani, Nifi quod Lucianus ioco & pru-
Icntcr rebus ludicris ludens,neminem iallit neq; lxdit.lfti veto noftri.re fc-
|a,& qusad attetnam (alutem pertinet,inlanivmtin perditionc innumeta-
bilium animarum.
mie Sc ego abfoluerimtotam hanc quaeftionem de libero arbi-
iJtrto,etiam teftimonio aduerfariorutn metum faciente, A illis ipftspu.
gnante,Cutn fortior probatio nulla fit,quam ipfius,qui reu? eft,propria ton? Probatiofo«;«
■ ilio & rcfttmoniutn contra feipfutn. Vemmquia Paulus praecipic vanilo- qu*.
■ uosói^vo^i'^vcaulam iofam aggrediamur.St ordine,quo inced t Diatribe,
■ nuraftemus, vt prtmutn confutemus, Argumenta pro libero arbitrio ad-
dtiiia,deinde confutata noftradefendamus, tandem contra liberumatbi-
trium pro gratia Dei pugnemus.
V Ac primum abipfa definitione refte faciemusinitium, Qua ficdtfinis
itiberum arbitrium:
Ï|)Orro, liberum arbitrium hoe loco fentimüs, v im h um an * Eraf.
_ voluntatis, qua le polsit hombapplicare ad e a , q u * perdu-
«untad atternam la lu fem ,au tab ijld em auertere.
K R u d ente r fane D eB n itio a te nu daponitur,ne cu lIa e iuspa r- Luthe.
■ ti£uia(vt mos eft alioruroj,declara»r,quod naufragium non vnum for-
I Ver,t“ s«s. Cogoritaq; ego lingulas difcutere. Ipfum certe definitum , fi
K^eexaminetur, latius pater quam definitio,quaiem definitionem Sophi-
f vitiofam dicerénr.quories videlicet definitio non cxplet definitum,Nam ubtnn „bi,
Vpuius oftendimus, liberum arbitrium nemini nifi foii Deo conucnire. tnu».
Arbitri