_ -NT K § ? Î>A T S toi M .d l $j I
«r iOn ftabk telïis vous contra aliquem, qiiicquid iîîuù ptc-,
i Ncati Si facinoris fycrit,Ied in oreduorum auttrinm teftium
liable omne'verbumv
f Si ftéceris teftis ttiendax contra hpminèrt ^ccufanîeurtj
.prieuar icarionis,{labunt ambo,quorum càula eft, ante Doiui.
num inconfpétâu Sacerdotum & Iudicum, qui tueript in«|ie»
bus illis. Cum^ueiudices diligentilsimèperlcrutantes,inuene-
rint fallum ceftem dixifte contra fratrem fuum mendacium,
facienE eificutfratriluofacere cogitauit, & auferés malum de
medio tu.ijVtaudiences cætçri,timorero habçant, & nequg-
quam talia. audeant facere. Non mifereberiseius> led animam
pro anima,ocy Ium pro oculo, dentem pro dente > manum pro
many,pedem propede exiges*
(àtn eradicauerit Dominus Dem tumgentes (fc.
g^sgvfrglnitis inftitucis de cultu Dci Si magiftratu,pergicMofts
BfjjjjitvfccBnda patte legis, nerope chatitate, qu® in (ecunda tabula
^ i^Mcontinetur» VndchocÇap. per totutn agitde(homicidio & de
pSsp^aiaiiaritia. quomodofit homitidium fortuitum igr.olcendum &
voluntarium puniéhdum. Deinde generali fententia.omnem iniuriam,
talionis lege vitidiçandam ftatuit. Exigit enim charitas.vt publics paci pro-
utdeatur, (ed nifi mali cocrceantur,pax eonftarc non poteft. Quare chari-
tàtis eft,leges leuerè & fine mileticordia adminiftrare|in, vindiûam tnalw
ïum,vt feruentur boni & pij. Rurlus eharitatiseft,lcgum rigorem æquitate
remitti,vt.miîerieordiarn confequatur, qui fimilis quideen eft tnalo & no-
centi,flt ta men nec malus nec nocenscft,quia nolens & innitus fecit, ldcâ,
hîcmandanturfeparari très ciuitatestefugij.pro homicidis inuoluntatijs. ,
Quipercujjèriiproximum fuumnefeiens
DEçiàrat e x em p lo ,quale velicdnfelligiinuohintarîurnho»
micidium,(aris cralïb.fcilitcr, fi quit aliud agens, ceu ligna cædens.S
fcrroel.ip'.o pereùÏÏetlt proximum. Vides bîc pulchrè,quoroodo Epijkiam
(eu arquitatem in legibusrdquirat Deus, vt non fecundum fa fia folùm, led
(ceundum voluotatem iudieari vêlât* Nam hocexecaplum generaliter ms
hendum eftadomnes leges, vt quicquid peccatum fnetrt, animus potiüi,
quàm manuspeccantis fpeâctur, vt bîçMofe ex prefs è définit,ilium non
eue ream homicidij, qui nullo odio.fcd caiu aliquem occidetit nolens. Scd
hicanimustamencertis fignis 6c circumftantijs probati debet, ne cuiusli*
ceat póft faûum dicere,Non feci volens. ldeô Mo(e ponit exemptant de
ferro elapfP,& plané eam circnmftantiam ,quæ ptobee homicidam aliud
agentern,prætcr volnntatem opus feciflfe homicidij.
Sic fi aliquis imprudens oculum alteri vel pugno vel lapide exeuffes
rit,prorfus aliud agens, quàm vt .oculum illi extuteret,reus non eft iniuri*.
Sicfi alsoqüouismembro talent,aucdamno affeecrit, vt ego Vidi faûum,
quo frater fratrem gladiotransfodit dcoccidit.dum aprum.qui frattemop-
prcflêrat.transfodete ftuduit. lta cnimhabent res mottalium ,vt culhbet i
proximo firexpeftandumpeticulum. Qyi eniminlorictate communiviuete
vo-
K let & frui pàee,fecuritate,tatcla>& omnibus iuribus, coromodis & bô-
. 1 etiam ferre pericula.damna & incommodât & totara forrunam,
P ' gQue aceiderit. Sic lunftx dicunt, Ciuis débet ciui meendium ,hoc
f f t fivelitéiléciaisjçogitur pcriclitàtt tauih viciho, ibeendioaut alio quo*
K » datnnft , . ■
K...... ; Cùm autem dilamu&il ,o è .
Si tnmen feruamris &
1 r {des promilsiones legales,pro tempôrali regno,longé aî(tcil IV fe hsbetc.quàm promiffiones gratis leu fpirituales. Nam promiffio-
Bsleaales nituntur hominum voluntâte & roeritis. vt hîc dicit, Si tameii
Kuauetis ldeô non iuntftabiles neque perpetus. Quia mérita hominum f ,la permanent,ficut nec homines ipfi.quahtumuis (anÛi. At promiflio-
■ b s fpirituales, fi ne metitotum refpeftu, nituntur fola atetna & gratuit»
■ ifeticordia Dei. Quia non eft volentis neque eutrentis, (ed miferentis
ldeô in ilHs tegnat.imô petit & petdiit omnia Libetum atbittium, la
«lis régnât & fctuat gratia & fpititus-
■ <^Ce effundafnr fanguù imox'uis*
* rides inuoluntàrium hotfiîcidiüm ,a b ip fo D eo d en n in ift*
noxium, ficut&paulô fupetius dixit, Ne percutiat a nimam crus, qui
Ion eft reus mortis,qqianullum contraeuni,quiO«ciluscft,ôdium babuiffe
ihonfttatur.Eece aUinausinnoeensabodio,facitfaaütn innocens ab homU
ïidio.Ideô vult multas ciuitates refugij,quia multâin magno populo péri-
cula mutuo contingunt. V s é
Et notandum,qüod illud, vbi dicit,Ne forfan proximus ôctifi petfè-
■ uatur,& percutiat animam eius,qui non eft reus mortis,nullo modo üc in*
Selligidébet,quafi vindéxilleptiuata manUdebeat.vcl ci liceat homicidanà
Btddere,ficut text us pro feditiofis videtut(onate,Scd quod i plô agente cau-
Jam occifijudices pet.legitimos tèftes caufâm dcbcant expedite, quod quid
» t illo impellentc 3c vrgente,ditituripfcfâcete , iuxta illud, Quod nos pet
'ipliosfacimus.nps fécifle teefe dicimur. Nam nùlii licet feiptam vindicates
(ed mca eft(inquit ) vindiftaddeo inftituit iudices & tnagiûtatus.
Si (juié autem odto habens c.
ET bic v id e s ,v in d id am M àgiliracui tMandari. Dicit eninii
Mittént (eniotes ciuitâtis,& tollent iltaminde. Ettamen quafiid fitfa-
ïfturusvindex fpfe,moxâddtt,tradctirqî irimanus ptôxioei feu vindicis,noit
W'tîpfe ptiüato glàdio eum petcutiaf .fed coram iudicip fcuma'gat.ôt ad mors
■ cm perdueat,Quin qua fi totus populUs bot facere débeat,dicit, Non mile»
Beans eius,vtauferas innoxium fanguinem de Ifraël. Reliquum cfgo eft,
Buta ilia & publicasexecutioncsmtiüm mandati quidem populo, fed talii
pjui Magiftratibus 8t iudicibus ordinatus fit,qui accufantc vin dice, & tefti»
p)uspr6baritibus,iuftoiüdiciofecundüm legem indkent & oceidant.
Vuk autem,ne votanfario homitidae mileteantür,quia roalitia peccà-
; uit,& pârcm publiiam tutbauit. Et hoc exemplo X’idcs, immunitates illas
|loeptutn,quæapud nos vict tiuitatum rèfugij funtjdebete tantum innôcen»
Itibusprodeffe.notenttbus verbnibllprodeffe., Sitenim & Exod. a j.pras-
Icipif.Voluptarium houncidam àufctendum,& auellcndum etiàm àb altari
I -J, 5« ‘ Ÿ s Dooeinii