A N N O T A T I O N 1 S D. M. I»
pliciffimo fimplicifiimx veritatis & iuftiiudicij. Quiafinquit lofaphatrcx
luda)Iudicium Domini cft.Neccffe eftcnim iuduem onerati muitormr jn.
nidia.periclitari odio, Sc tcntari mifericordia & lucro> vbi nifi Dcum <-j un
fpcftet.non poterit hos infultus fuperarc, & fubfiftere. Dcum veto io'uw
quomodo ipeflabinnifi cor fidecettofuerit firmat urn >
Vide exempla in iuriftisoptimis, quisrquitatem.dumvel public
docent aut lcribunt,pulchertimc tradunt.At in confilijs priuatim d and is,
plane aliter lentiunt, Sc (ibi diffimilcsfunt, fcilkct, quod hie perfons rcfpt..
aus,vcl milericordia calamitatis( vtoptime interpicrcmuOcosdcficÜiij
redo,vt velutmedcri&fuceurrcre inopi ftudeant,quod turn non fccerunt,
cumin publicum docetenr. Et hie praaffe&u non vident, (eabsquitarem
publicodo£la,dcfleaerc. Tam difficilis,tara & atdua resell,ocuiusfimpkx
Sc re&us in iudicc.
Idem eft cernere in fummis Tbeologis, quälet funt Auguftinus, Bern,
hardus, Sc hit antiquiores Cyprianus.Termllianus, Sc fimiles, qui.vbim
publico feripturam trawant, eandidc & pure traflant, Sed propofitisqm,,
ftionibus, raro in via manent, quin aliquid icriptursadimant,& caukesc
perions tribuant, & verba Dei vitorqueant. Vide in hot cos, vbi contra
Arrium,Hieronymus contra Iouinianum, Auguftinus contra Manichaei,
Bernhardus contra Liberum arbitrium feribunr, & videbis me vera dicerc,
Adeo nullus fan&orum omnem carnem exuit, aut affe&us eius detnuit, vt
nijiil reliquum fit fpei, quam vt ram Iudex quasi Doctor in timorc Dei
agant, fibi fern per (ufpcdli, ne forte legem Dei Sc verba eius non redetra-
ftent, Securitas enim in his locum non habet, vbi res Dei agttur,& nimii
feri*.
ykntnbis Lucutru
C''* Vr hoc Mofesde cultu Dei extertio interferit,cum jam coe-
->pcritdeoperibuserga proximum loqui? RefpondcOjRepcrendimot'o
id facere videtur, vt in hoc legali populo,etiam gladio fubijeiat puniendum,
vbi quid contra externum cultum Dei peccatum fuerit. Id ex co probatur.
quod nihil de fide aut timore,(ed de opereillodicit,quoetigitutftatu3,
plantatur lueus aut arbor iuxtaaltare Dei, Sc quo immolatur vitiofa villi'
ma. Quibus duobus,exempli vice,omne peccatum ex terni cultus defignst.
Deinde Scexemplum iubiungit, vt vir&mulier ]apidentur,quiecnuißilii*
crint de idolattia. Quo cxemplo cette, gladiu m iam inftitt?turn eprlitat
peccato,in cultum Dei externum admiffo,& iudici ac miniftto fubijeit puni-
endum, Namidquodincordcper infidelitatcm pcccatur,Gbi refeiuat pudendum,
vr Cap, is.de futuro Propheta dint.
Vide ergo hie forum iudicijdiuinitus'inftitutum 8c exemplum eius
fori.Primum eft.fi fiat ma tum in comfpeßu Domini.Malumautemin con-
fpcßu Domini ipfe definit tunc fieri, cum fuerit opete rransgicflus aliquis
patlum DcijCundoScIctuicndoDijsalienis,quznonprccepir, Loqui*
tur enimfvt dixi)de pcceato ex terni cultus Dei, vt exemplo monfttet, quo-
modo in omnibus ctiminibus fit gladius gerendus,& ius exequi oportcat.
Dicitautem infigni verbo, malum in confpcßu Domini,Nam idolattia &
impietate, hypocrifi & fpecie pietatis otnata, nihil pnlchrius,melius Sc fan-
btius eft in confpeflu hominum. Id igitureft malum coram Deo opus,quod
absq; fide Sc verbo ex noftris ftudijs tentatur,quantumuis appareat bcnuiU
Sclpeciofum. Hocenim vult,cum diut,cosrransgredipad! urn fuum,&
fieri quas non przeepic, vt cetto fcias,facctc aliquid in cultu Dei, quod ipk
t H P E V T E 8. 0 K 0 M 1 0 ÎI M Q S L
* effe malum coram Deo.vt hie elatedick,Quia neceffe eft fie*
f i S duafi Deo faciantaliquid gratum ,& quoiuftificentur.ahoqaî
I ' Ca r “ îènt uuod plane eft contra fidem, paûum Sc verbum eius.
§ on Secundum,noniatis eft, opus malum effe faBuin, oportet & annuntU
I • t mmote vel relatione notum ficri.vt hie diot.Er id ubi fupr.t annum
I 1 * hocnon fatiscft.fed inquiri debet diligenter,an. ta fit,
f amal,intiatut, netctnetedelatoticuiuis ccedatut. lnquifiao autem ilia
l cut n“ " i cffe ,iia , quam perteftes,qui videtint fle fciennt.fic^t vrms te-
l ° n Pn fit latis.Sed in ore duorum aut triurn teftium(ait)ftabit otane ver.
V sn0 1 arfdit,Nemo rooriatur, vnodicentecont/a eum reftiroonium.
i “n;to L d cm conuidU.educantur Sc lapidenmr, ita vides in publico m;
K r o,& publica poena infetenda, debere effecriminà tarn publ.ca, quam
■ 1 P0Abiftoexemplodikes,quam multafintcriminatoleranda,& diffi-
■ mihnda, qua vel tu lolus, velalij tecum nouetunt, vel qua vulgo rumor
I S S i m u l vides, quam diS.gcntcr os obftruxerit Deus dclatonbus «
Ktraaotibus,auresquoq; corundem auditotibus, vtetiarr. rigor legis diui-
K e hie patrocinetur non iolum vere innocentibus, fed & tiotqntibus,modo
R'-iiiti lint, Oceultus.autcm dico, qui raagiftratuiSc ludm delati non fue-
Ëntlegitimisteftibusconuincendi. Ethic patet, quamfatanicum
Inandus.vbi proximi fama tarn facile laditur, & crimina vel fa fa, vel fo.o
fumoreSc lulpicione colledia traducuntur palam,vt Sex Dei turium præce-
Keric alio loro, non minus (cuere pumeudos effe, qui aliéna cnminadefe-
lunt.qua probate non poffunt.IgiturJ vides peceantem folus,tace,fi audi-
Ins, compefec,donee teftibns cettis tes Iudici poteft ptobati.
1 PofuitaUtem cxemplum iudici) Moles in crimme cultus Dei potius,
Iquam in homitidio aut adukerio, vel alto crimine.Scilicct.quod hoc exem-
Elum eettum Sc fidele fit, & nulla milericordia ignofci autdiffimulandc-
feet. Nam peccare in cultum Deleft in fidem & verbum peccare, H.cnul^
fcfthabcnda ratio chatitatis aut mifetieoedi*, quia pet hxc effen dun r Sc
Lmimtut Deus,cum vetbo, quod totius vitae & omnium dperum, dux, ux.
Idaârina & régula eft, quod a miffo nullum opus ding», nulla vita inftit ul
Ipoteft-Atpeccariin charitatem.manente laluoverbo& doiftrtna .tantum
(opus amiffum eft,quod poteft ad régulant vet'oi rcftuui & repararn deo m-
[fiaita eft diftantta peçcati in fidem Sc verbum,fit peccati in ebantatem X
fopus.Charitasomnia fuffert,omniatolerat.Fidesmbil laffert,& veibum ni-
f hit tolerac. fed perfcâe purumeffe debet verbum,(ana perrotumdottrma
temper,vt feopus fit vit® & operum ditigendarum. Chantasautem lnbtma
)Si imputa effe poteft, quotidie augenda 8t pbrficicnda. HmcMofesmitiUi-
musomniUm in tetra,occidittamcufine milericordia maroillia virorms,
. qui vitulum adorauerant, Exod. 34. quia in verbum,vit* lucem 8t du.em
pcccauetant. - N ,
St ài§c\li fuerit
C T h u n c textu miro cona tuPap iftx ad fiium idblu traxcrunt,
A^vt Papatum ftatucrent, Proinde opus eft ,vtdiUgent.us cumconüderemus.
PrinioiMofcs hic agit non de verbo apt doanna ,(eu(vt lllidicunt^c
qusftionibus fidei,quasad Papan\rcferri volunt, (edde (entemia pubii-
corum Sc prophanorum cirminum .vt verba clarc dicunt,de«auiaamm-
Sua.interlanguinem & languinemÇhôceft ,de homicidio)interçau am
caufato^id eft, de futto, rapina, iurgio, bpptobrio)intcr plaga m & p|aga m