jo Jumbo tor
Ftiu-tooii*
M'lffreiur eu'm»
ralt, Ram- $•
Errarr no* fccifii
d tv ijim * .
DE S E R V O A R B IT R IO D. M<L*
Quamldigitur illud Mofi: Indurabocor Pharaonis,ficinti;fj
prêtât ut,Mea lcnitas, qua tolcro peccanrem, alios quidem ad poenitçntijm
adducit, Pbaraonem autem obftinatiorem redder in malicia, pulchtedici.
tur, fed non probants, fic ppoitctcdici, Nos veto non cotMfintidido,ptobi.
tum quzrimus.
Item illud Pauli, Mifcretur cuiusvùlc, indura^ucm vult)
Plaufibilitcr iuterpretatur, id eft, Dcusindurat, cum non ftatim caftjgn
peccantem, miferetur/cütn mox ad peenitentiam peraf flidtiones muitat,
Sed quo probatur hsec interpretatio ?
Item illud Efai* : Errarenosfeciftide vijstuisiindurafticorr
noftrum, nerimeremus tc. Efto, Hieronymus ex Origene ficioterpretitur,
Seducers dicitur.qui non ftatim reuotatab crrorc,Qui? nibs certos facit,Hic.
ronymum fit Origencm rcéieinterprecariîDcniq; parium noflrum eft,non
automate a lie ui us Dodorii> fed folius Scnpturx nos vcllc confligcrc, Quoi
jgitur Origenes ï quos Hieronymos Diatribe nobis oblita paai.obijtiiïtuni
inter Ecclefiafticos Scriptores niillt ferefinr, quhneptius fit abfurdws diui.
nas lircras traûarint, quam Origenes fit Hieronymus.
Et vt vno verbo dicam,HIuc redit licentia iftainterpretandi,
vt noua & inaudita Grammatiea>omniaconfundantur»Vtcum Deusdiciti
Egoindurabocor Pharaoois,mutatisperionis ficaccipias, Pbaraoiodunt
iele mea icnitate. Deus indurat eor noftrum» id eft,nos ipfi induramusnoi,
Deo poenasdifferéte. Tu Domine errate nos fccifti,id cft,nos errate fccinwi
nosipfos, renoncaftigar.te, Ita Deum mifereriiamnonfignificat, donate
gratia m, aut exhibent mifcricordiam, remittere peccatutn, iuftificarc,iiitf
malis libera reded contra, fignificat inferremalum & taftigate,
Iftistropis tandem id efficietur,vtdicas,Deum fuifle tnilct*
turn filijs llrael, dum illosin Affÿriam & Babylonem tranftuHr, ibi enim ca.
ftigauit peccatores, ibi per affli&ionesad poenicentia inuitauic, Rut fus turn
reduxiteos fit libcrauir.tumnon fuir nrifertus.fcdindurauit,hoc eft,lenitate
fua & mifcticotdia occaûonem dédit, vt indurarentur. Sic quod Chciflunt
Saluatorem orrifitin mundum,non dicerur effe'mifericptdia DeMedinduti-
tio.quod has mifericordja occaüonë dédit hominibùsfcfe indurandi.Quod
veto Ierutalcm vaftauit, fit Judcos perdidit in hunc vfq> dicro, ibi mileretuc
eorum,qu:a caftigar peccantes fir ad peenitentiaminuitat- Quod Sanûosin,
CcClum vebet in die iudicij, non faciet miferendo, ied indi|jando, quia bo-
mtate iua occafionem dabit abutendi, Quod impios veto ttudet ad
ibi miferebitur, quia caftigat peccatores. Obfctto, quis vnquam iftas m«c-
ruordias fit iras Dei audiuit Î
Eflo^ne j quod boni tum lenicaté tum feucritatc Dei meliorë* &®1*
tarnen cum frmul de bonis fit mal« loquimur, facicnt ifti ttppie*®!*
ricordia Dei iram, fit ex ira mileticordiam , penitus peruetfo loqueo
vfu.dum hoc votant iram, cum Déus benefatit, fit milerieordiam du®
affligir. Quod (i tum diccndus eft Deua indurate, citm benefacit «
lerat, miiercri veto, «um affligit fit caftigat, cur magis Pbaraonem <•«
tut indurafle, quam filios lfracl, aut etiam rotummundum ? A n non
nefeeit blip lfracl ï non bénéficie toti mundo i non tolctat w»'°s
AD D. E R AS, R O T E R . A N N O M. D. XX V-
i ,ir fuoerbonös &malos> Cur magis dicitur mSfertus filijs Ilrae! quaift
n° nP n;?annon afflixit filios lirael in Aegyptö & deferto^ Eftö.quod
pbaraoni ^r ^ vtantUr Dei bomratc fit ira. Tu tarnen hoedefinis,
? ®l‘i a «eeffc id quod indulgete malis lenitate & bonitatc.Mifereri veto efle
•nduleere,fcdvi6tare fit eorripere. Iglmr quantum ad Deum attioctj
»on gjpema boniiate nihil aliad facie, quam quod indurat,pcrpetuocor-
,p!ffionenitiil aliud faeit, quam quod mifcretur. . rErun» h°c lonSe pulcherrimum, Indurarc dicitur Deus»
Vcum peccacoribusindulgetlenitate. Mifereri vero,cum via
fratfit afHigit ad peenitentiam inuitans leüeritate. Qmd, rogo,
■ lifir Deusin affligendOiCaftigando.vocando Pharaonc ad peenitentiam}
[ Non numerantur illicdeeem plag* 4 St tuadefinitio flat, quod mifeteri fit
nlatorem ftatim caftigare fit vocarc, Pbaraoni certe mifertus fmt Deusi
t rat er»o Deus non dicit, Ego miferebor Pharaohis.led dicit, Ego mdurabo
l tat Phjraonis} Ineoipfo enim, quod mifcretur eius,id eft, vt tu disis,Atü*
[ vit fit caftigat,dicit,lndutabo eum,ldcft,vt tu dicis, bcftefäciam & tölctabo
_ Quidmonftrofiusaudtripoffit} Vbinunclunttropitui? vbiOrfgenes}
I vj.j Hicrouymus ? vbi ptobatiflimi Do&ores,quibus vnus homo Luthetus
f temereconttadicit} Sedficloquicogit impiudentia catnis,dum in vetbts
[ Dei ludit.nec credit effeferia. ' y
Euincit igicurtextusipfe Mofi irreftagabiliter, tropos illos efle nctos
I & nihili hoc loco, longerj; aliud & maius quiddam vltra bcneficentiam, fic ^ ^
afMionem fit caftigationem fignifitan tills Verbis, Ego rndurabo cotTha- PaMJ08in
I taonisjtum tiegare ncqueamus,vttunqi fuifle in Pbaraone fumtno uuaio ot
I tuca tentatum. Quas enim ita fit cafligatio inftantfot, quam dum tot fignis,
Itotplagispetcutitur, vttalia non fuiflc'vnquam etiam ipfe Mofesteftetuc?
» Dcnlq; ipfe Pharao non femel relut rcfipiicensillis'mouetur ? fed non per.
I tnoueturnccpetfeuerat. Quae etiam lenitas fit beneficentia iargior diun bam
( faciletollit plagas. actotiesremittit peccatum, toties teducitbona? totics
I aufertmalal-Vtraq; tarnen nihil faciunt, adhue dicit,indurabocot Pbarao-
I nis, Videsigitur,etiamfi tua induratio & mifericordia (id eft, glofla? fit ttopi
[ tui)conccdantUit in fumtnogtadu fit vfu, fit cxemplo,qualesin Pbaraone
I eft cemere, adhue ft at induratio, & aliam efle neccfte cft3 de qua Mofes di-
I cit,&allam quam tu lomnias. [ P Ed quango cum fli6toribus& laruis pugnamus.laruemur 8 t
I Onos,fingatnusq; perimpoflibile,ttopum,quem Diatribe fomniat, valerö
I hot loro,vifuri quomodoeladatur, neaffirmatecogatur, folius Dci-yolun-
t tate,noftravero neceffuate omnia fieri, fit quomödo cxcufet Deum, nc iplö
i fit au tor fit culpa noftrat mdurationis. Si verum eft,quod tune indurate dici-
I tut Deus, cum lenitate fua tolerat, nec ftatim punit, vttunqs adhue perftat»
I Ptimum,quodnihilominushomoneceflarioleruit peccato, nam ybiconK
I ceflumfuerit, liberum arbitrium, non poffe veile quiequam boni (quale
j. fufeepit Diatribe J lenitate tolerant is Del nihilo melius fit,fed heceflatiope- 1' ius,niS addaturei (piritus Deo miferente, Qua re adhue ncceflitatc nofira
I fiuntomnia. 1 ■ -
Altetum, Quöd sque Deus ctudcÜs efle videtut tolerando per lc-
t nitatem , atquc a nobis pratdicari putatur, quodjndurat vo'endo voluntate
j ilia imperfcrutabili, Nam cum videat liberum arbitrium non poffe vel-
I lc bonum , fietique peius lenitate tolcrantis , ha« ipfa lenitate ctudeÜf.
ft raus, ac deleÖart videtut riofttis malis, cum poffit ijsmedcrt, fivellct*
• • > poffccqi