Monta frh d *
fn.
Confoiatk afß*
Serum,
Fiât futur*
gtjdfitfiJt*
X&fldHo tempo-
rtm.
E N A R R A T I O D. M, L , -, ' A
Vtinam dirumperes ccelos.
Contemnunr tcinfirmum Deum,qu6tfficut mus in antro.itatuin
tempi« lateas. Age.oftendcteauguftiorem fcdcm $c locum habere, di-
rumpec ccelos & defeende.
Montes funt principes de poteftates mundii qui funt plufquam ferrei
Sc adamantini.cùmfcntiunt fucceffum. Rurfus tùm Dem venir & vifitat
cos,funt molliores a qua. Idem m privatis perfonis H*rericorurn8c IufU.
cia riorum videmus,cùm imparati rcntationfbus occupa ntur. Id quod Pro»
pheta fimilitudine aquas calidar oftcnderc voluit.
Vf no! um fier et,
Quafi dieàt,Non poffunt emendati nifi plagis,Sicut Pharao in medio
tandem mari inquit,Fugiamus,qui* Drus contra nos pugnat, Id quod an»
te calamitatem non fentiebat nec videbat.
Cùm fee tris miracu/a}Çfe.
Verte,Faclendo miracula, qu* non expeâabamusf Eft autem inl-
gniseonfolatio affl'.ûotum. In omni enim opéré divinoeft primo fum-
tua infirmitas,&extrema dcfperatio,yt ratio fimplieiter convincatur, nihil
neque confilij,neque auxilij reftare. Quare cüm Deus tandem libérât, ira
libérât, vt votum & captum humanum iuperet, Sic cum filjjs Iiraelin Ac-
gypto cgit,item rùbrum, Nunquam enim fperarant, fore vt cum
opibus totius Aegyptitgredcrentur, Neque etiam,vt fuosinimicos in con-
fpeftu perire vidèrent: Significat igitur Propheta fidei naturam cum dicit
(qu* non expeftamus) Fides enim expeftat ea.quænec vider, nec fcntic,de
qu* prorfus funt inçomprehenfibilia, non teeundumfubftantiamtan-
tùm.fed fecundum inagnitudinem 8c omnes partes, fupra quam ordre de
peterc poffumus.
nAuru non auàivit,
Eft definitio fidei generalis,non tantum ad futuram vitam accommo-
danda.fedad omnes cafus & exempla fidei,Sicut etiamille ad Ebrxosdefi- ür,‘'
nit. Fidem effe expeQationem return fpetandarum, Resautctnfperand*
funt,quas Efaias hîc dieit nee audit;,neque videri .fcd fimpliei fide expe-
aari. Sunt enim Temper novi cafus fidci, & fine exemplo fpeciali/Nam
generalia exempla non excludimus)Sicuc autemTemper nova affiiâio of-
fertur,ita temper inexpeftata & infperata liberatiocontingir.
Paulus fuo more generalem fcntentiam ad particularcm caufam tw
commodê detorfit. Poffunt enim,qu* in gcncrediûa £int, ad fingularia
detorqueri fine incomnjodo generalis iententi*.
Occurrifîi l&tant't.
Ad augendam calamitatem confert tempus calamitatis Babylonic*
cum feliciore fcculo.quo Deus fa vçbat,iu vabat, exaudiebat fuos. Quondam
occutrebas,inquit,tuis iuvando & exaudiendo.ea craut fcliciora tcim
pora, fcliccs 8c lasti illi erant homines, cùm omnia reftiffunè fie fucce-
dcrent,cùm iufticia & pictas inter homines floreret,8cc.
v Eccetuirotus es.
Pcrtinct & hoc ad commendation«» præteriti feculi, quod non
1 folùm
IN C A P . L X I I I I , E S A I . A N N-O XX X I I I I . 4 .3 4 .
folum faveritcis Deus,led ficubi peccaffcnt.ignoverit quoque. Sic enim
maloaccipere,quàm de tempore çaptivitatis. Quod quanquam peecent,
tarnen aliquando fit eos liberaturus Deus, & c.
Faêfo fumas v t immundi,
Hic inclpic alteram partem collationis. Tem pus çaptivitatis
Babyloniç*fcilicet. Tam felicia quondam étant fecula, At nuncita
nobifeum agituriperindeac fi omnes,quotquot mnt, mali fint. Emphafis
eft in nomine omnis. Vocatcnim immundos idcô,qu6d traftentur ficut
immundi & impi), J ' , V , ' <•- bmtmtê.
Et quafi pannut men fi ruât a.
Hoc loco aliquando fumus vfi contra iufticiam huma nam, Bona qui- SumU, qutS
demfententia eft,ted non propria huius loft. Propheta enim,cüm videt tnf,tr
multos bonos viros in captivitatetri abduâos, vt fuére Nehemias,Efras 6c
alij,doter,qudd ob malotum impietatem iufti homines diutiùs in captivi-
taredetineantur,Quafi dicat, Abrabamo propter quinque iuftos eondo-
naffesSodomam,Hîc plûtes boni funt, & tarnen tu période cum cis agis,
ac fi ipii quoque impi) effent & immundi. Coguntur ferre poenam impie-
tatis,quanquam ipfi fintiufti.pcrindeatque fi ipfi quoq; peccaffcnt. Hune
affeflum captivi populi hîc exprimic Propheta, Sunt autem ali) loci Scri- f °"
pturæ.qui iufticiam bumanam damnant. Sicut ille,Domine,ne intres cum
fervo tuo in iudicium,in confpeûu tuo non iuftificatur om nis vi vens.Cum
omnia fec,eritis,dicite,Sumus lervi inutiles. Et in Ôratione, Dimitte nobis
débita noftra. Et in Pialmo, Pto hoc orabit ad te omnis Sandhis,&c* No»
ftra igitur iufticia verèeft polluca.Habemus igitur aliam extra nos in Chri»
fto,quâ fanfti & iufti fumus,Philip. ). ...
JAÇoneff qui invocet nomen,
Erant quidem in captivitate multi pi) homines , qui Invocabant
Deum. Verum,inquit, hxccalamitas çaptivitatis,quâ premimur ,argu-
mentoeft.quôd nemo fit,qut vetè invocet aut appréhendât Dcum ,aiio-
quicnim liberatcmut.
zAbfcondifti facïem tuanu.
Nihil,inquit,videmuspratter peccata,minas, pauorcs& rerrores. Fa-
ciesenim Dci duplex eft. Interna,cum blande in cot noftrum inftillat i)"i" D" ‘&'
verbum folatij & remiflionis peccatorum, Extçrna, quandoetiam exter-^
nasresiucundas lârgitur,pacem,fucccffum,copiam omnium rerum,& au-
fett itam,vlcera,famcm,peftes,bclla,&c. que fuhe diaboli facies. Sic pro-
mittlt Mofi Exûd.3 a. Faciès mea preeedet te, 6c requiem dabo tibi. Hanc
Pfal.4.vocat lumen vultus, & pafiim lux appellaturin facris literis. Abt
feondit autem faciem fuam Deus,cum ablato verbo,8c bénéfices fuis, lex,
peccatamfbellà,fames,8c alia incommoda remanent.
(Domine pater no fier es tu,
Haâenus collegic Propheta omnia argumenta, quibus & fe crlgerc,
& Deut» ad iuvandum heftete potuit, Nunc addit Epiphonemà, Quid Efifbmmt.
multis opus eft verbis ? tu nofter es pater,fides noftra in te h*tet,quanquam
hxc return facies 8c fenfus hobis diftec, te iratum effe noftiis peccatis, &c.
K T. 3 , D d d d z U^fios