Angelus aß ans, & fulgens pulfat incitans ad bonurn.
Seit enim generaliter omnes, 8c hoc nos feire facit, à
fatan imp® i dum enim feitur periculum , follicitu-
dine majori fugitur ad auxilium.
Angelus aß ans fulgens & pulfans jstbet furgere velociter.
Hoc autem impletur, dum Iperando, divina Mandata
fervantur -, alioquin jacet obrutus in pcccatis vêtus
homo no lier de le delperans, aut non cum mi-
nori diferimine nimis fperans, aut præfumens.
Angelas afians, fulgens,pulfans furgerejubens,folvit
tenis vitiorum vintlum in mendicitate drferro. P f cvi. i o.
Concufiiis enim timore callo, 8c fanbto, cum grata Domini
magnificatione, jam fe pric ing it virtute a£tio-
nis, jam calceat caligis Preceptor um in praparationem
Evangelii pads. Ephef VI. I y.
Angelus fextum peragit officium, dum aftans pofi-
quam fulfit , pulfavit, furgere jujjit , dr fiolvit , educit
extra carcerem. Aperit ultro portam ferream pceni-
tentias, tranfit vicum unum latisfablionis arbtas , 8c
direbtae.
perfectæ libertatis, quæ non timore fupplicii , non
lpe prcmii.trahitur -, fed fuavi jugo Chrilti mentem
fan£tam fpontaneam totam contuhtad honorem Dei,
8c patriæ liberationem ? Recordatur profeblo lolius
milcricordiæ D e i, dulce habet in Lege Domini medi-
tari die ac noble* fient locutus efi ad Abraham Patrem
nollrum, &femini ejus tn fecula, Luc. i.yy. quod elt
Chrillus. Hoc denique ell perfeblorum, licut alia finit
. illorum qui proficiunt, aut incipiunt
Angelus tandem fic edublum libertati derelinquit.
Quo facto, fic lane deinceps qute retro funt oblivilcens,
liberatus, in anteriora fe totus extendit. Reverfusqui-
dem ad fe,Deo gratus,8c Angelo fuo •, dicit ex fententia:
Nunc fcio verb, cjuia mifit Deus Angelum fuum, & eripuit
me de manu Herodis , dr de omni expectations plebis Ju~
daorum. Abl. xn. 1 1 .
Difcipulus. Deleblat , fimul 8c tedificat adapta-
tio j neque curiofitati deputandus ille mihi vere
brevis, 8c lucidusordo. Addideris, quod fpopondilti.
tSVCagifier. Intellige prius quemadmodum quatuor
prima ipeblant ad omnes generaliter qui pur^antur j
fpebbant alia duo magis ad illuminandos tanquam pro-
ficientes > feptem proprie quasrit edublus, 8c perfe-
btus. Porro canticum noftrum fic adapta. Sciveris ut
feis, quoniam. finis univerfie rationalis creaturce con-
fillit in magnificatione Domini, Scquod exultetfpi-
ritus in Deo falutari fuo. Quid ell enim beatitudo,
nifi Domini nollri falutaris magnifica, jocundaque
fruitio, honor 8c collaudatio ? Hoc primum. Cete-
rum refpeblus humilitatis , confideratio , 8c cogni-
tio flatus proprii, 8c conditions in unoquoque. Hoc
fecundum.
In hoc perinde, quod facit nobis magna quipotens efi,
quod beatificat apud alios, concludimus quod ‘Dominus
eft in circuitupopulifuifPCcxxiv.z. quod immittit Angelus
Nxtu_n_c_ _p_e r rfi._n_guil„a difcu_rr_am_ usAà ,n->1gclorumminille-
ria , qu£E tabla funt circa Petrum. Angelus aß at.
Cur ita? C u r , fi non utaftarecoramDeo nos faciat?
Deo autem tune allare nos tradit Dionyfius , cum
caßijfimis orationibus infiantes revoluto animo propinqua-
mus, credent es, quoniam ipfe efi ‘Dominus Deus falutaris
nofier, innitentes ei ficut lit tori fixo , traSli a fnatrne-
te virtuofo. Afians verb tunc refulget Angelus, cum nos
docet, cujus conditionis , 8c flatus , 8c humilitatis
fumus, quateijus inlpiciat Deus humilitatem ancil-
lse fuse animse nollrae j noverit ipla quid le quse-
rere conveniat : non enim omnibus omnia aiqua-
liter licent j decent, Sc expediunt. Totumpallo-
rale Gregorii contextum eil in hujufinodi docu-
mento. Proptereä tranfeuntes judicamqs quatuor
indulb'ias fpecialiter aflumendas contra allutias la-
tanae fundatas ex locis dialebticis , quibus homi-
gnes ignaros proprii llatus conatur avertere , vel
mutando , dum bene fun t5 vel retinendo pertina-
citer llatum , diim male locati funt. Locum allii-
mit ab aubloritate , led applicat finiltre. Locum
ab exemplo, 8c fimilitudine, fed dillimiliter $ cum
nihil in perlona , vel re noltra. Locum ab induc-
tione, quatenüs prsecipitet in judicia fallä, Sctemc-
raria. Locus denique fub truncato enthymematc ,
minore lua non appofita explicata. Seit enim quöd
ex minoribus, feu particularibus preemiflis, tota pen-
det difficultas illationis. Fallit fe voluntas fsepiüs
in hac argumentatione, dum pnefentato aliquo ob-
jebto generaliter, fub ratione boni, confellim fer-
tur ad illud attentandum , non difeernens in particular^
quod, vel quale fit illud bonurn. Dicit ratio
fuccurrendum neceflkati proprii corporis lui: co-
mede, 8c bibe jubet voluntas. Colendus eil Deus:
tene te igitur in hac Religione refpondet voluntas..
Dicit ratio , maledi&i funt qui viam pacis prsepe-
....................__..A...... diunt : refpondet voluntas , quod maledibli unit
Domini in circuitu ttmentmm eum, Pf.xxxm.8. contra tot ^ qui viam celfionis hujus contendentes de Papatu non
gyrovagos diemonis impulfus. Hoc tertium. Rursüs ex inquirunt.
iàn&ificatione nominis fu i, dum dat fpem , 8c im-
pletionem Mandatorum D e i, velociter inclamat, qui
priùs alliterat, illuxerat, pulfaverat ad Deum , ad
nos, ad adverfarium lolertef cognofcendum. H oc quarto.
Subfequitur quinto timor Domini liberansà pec-
cato j Timor enim Domini cxpellit peccatum tellimonio
Sapientis.Eccl.i.zy. Sednefervilisfit,aut vilismerce-
narius timor, magnificat ipfe gratis Dominum, recogitans
, quoniam mijericordia ejus a progenie in progenies ti-
mentibus. Luc.i .fo.y1.yz.p3. Confurgit-autem timor,
dum anima nollra confiderat humanam.miferiam, fi fe-
verè fàciat Dominus potentiam in brachio Juo, fifnperbos
difpcrgit mente cordis fui : depofuit potentes de fiede, fi di-
vites dimittit inanes ; quis non extimilerit, fi ex con-
fideratione fuæ mifericordiæ, quis ipfum non magni-
ficaverit, quia timentibus veniam dat, quia humiles
exaltat, quia efurientes fatiat, 8c falvat? Sufcepit propte-
reà fextoDominus^r^/puerum /«;*wÿ.ÿ4.illuminatum,
Notum e i l, qualiter loco ab autoritäre abuteba-
tur apollataJulianus: Chrillus dicit: Nifi<juis renun-
tiaverit 8cc. Luc. xiv. 3 3. Immö fic diabolus aufus ell
dicere Chrilto : Scriptum efi-. Angeltsfuis 8cc. Matth,
tv. 6. Non habemus necefle longe morari , quia ex
iplo fumpferunt omnes deccptiones hæreticorum e-
xordium , maximè dum quærunt homines ultrà là-
pere , quàm divifit eis Deus menfumm F id ei, vel
doélrinæ \ dùm fieri volunt Magillri, qui nunquàm
fuerunt dilcipuli} facrarum litterarum interprétés,
qui nunquàm didiccrunt illas. Adjecit igitur diabolus
aliud machinamentum efficacius ex hoc loco per
autoritatem fieri tranflationes varias pro vulgari-
bus idiotis, quibus habitis , 8c lc£tis in fuperficie,
contemnunt mox facros expofitores. Nolumus in-
quiunt, nifi textum nudum, quem tradidit Spiritus
lanólus.
T andern redduntur imperluafibiles, neque fibi repullatum,
commonitum, abfolutum, fi dixerit : Do- D linquunt autoritatis pondus, undè valeant ad veritae
Je fit ,fufcipe fpiritum meum, A6t. vn. y8. dum verb
fufceperit,quis de manibus luis cripiat eumtDominus qui
jnfiificat, Dominus qui fufeipit, quis efi qui condemnet,
iiaiae. l . 8. p. aut quis abjiciat ? Pollremö fpiritus
itafufeeptus in manibus falvigardiie,id e i l, fiilvsecu-
llodiie Chrilli, fua^que libertati derelidlus, pollom-
nem Herodisexpeflationemj quid fliperefb agat ille,
qui fpiritu Dei agitur, qui jam perfpicic ultra in lege
tis cognitionem illullrari. Ceterùm de locis ab e-
xemplo, 8c fimili, tôt fiunt expérimenta fallaciarum,
quothominum capita j dùm quilibetaflequi vult quem-
libet, dum exemplo dicit le vivere talium, 8ctalium
quos approbat, aut canonizat Ecclefia, vel qui Superiores
eorum funt, qui Reélores , qui Doctores,
qui laudati. Quid facit Filius, ajunt, nifi quod viderit
Patrem facientem ? Joan. v. 1 p.
Pa-
Patres tarnen optimos ipfi nolunt, fed pelfimos hoc proventum. 1 .Cor.x.
exemplo fequi. V o x alionun e i l : Paulus fe laudavit,
Paulus vifiones in raptu lufcepitj cur non potell modo
Dominus in talibus, 8c talibus fimilia operari ? Hinc
confi6lio Prophetarum , hinc miraculorum admoni-
tio , hinc etiam adoratio damnatorum hominum in
populis : tellis eil mihi Legenda, immo de adora-
tione canis mortui vifum elt in Vienna. Caveat igitur
fan6ta fedes Romana, caveat in ea fedens Papa,
, quibus argumentis, 8c caufis, 8c mediis canonizatio
alicujus fit facienda.
Difcipulus. Cognita funt omnia qu£e loquer
■ ........... 374 iLruclivit enim prms, quid age-
ïe conveniat tempore confliflus, 8c impulfus.
Difcipulus. Operarpretium eil cognolcere, quibus
doclrinis armat Angelus bonus fuos llare contra dia-
bolum in die belli.
Magtfter. Multi multa feripferunt in a^nigmatibut,
cc figuris 8c fimilitudinibus variis, corporaliter pugnan-
tium. Tu quoniam fcholallicus fuilli, gratantiüs puto
recipies , fi exemplum quafi familiare de fchola tibi
tradidero. Conllitue fatanam quafi fophillam, cujus
hoc totum lludium eil fallere; non quxrit fapiens eile,
fed videri. Undc ut decipiat garrulus e lt, multapeper
indufîtionem necefle habes exempla ponere -, quia
quotidianis fufpicionibus improbis contra llatus varios
militât per ipfum dæmon, præfertim apud folitarios, 8c
* devotos in oculis fuis, ut damnent ceteros omnes. D ia-
bolus dicit : ex particularibus infpe£tis defectibus,gene-
ralem inférant condemnationis fententiam.
A t verb dilficultatem habens maximam quadruplex
ille fallendi locus, qua ratione vitabitur ? Dicunt
illi, fi gloflàs recipit textus unus Scripturæ, cur non
alius? Si licuerit illis gloflas addere , cur non nos,
inquiunt, aut non eadem facilitate refpuimus eas, ficut
doblrinas àpocriphas ? Quo paéto igitur fiet dif-
tinélio inter miracula vera 8c falfa -, inter revelatio-
nes veras 8c fiélas ? Si canonizata ell hæc perfona
propter attellationes miraculorum , 8c aulleritatem
vitæ , cur nequit hoc tempore fieri fimile fub fimi-
libus?
. ^ , ____ itigai
fophilticus per omnia. T u è contra dodtus ab Angelo
bono cautus efto, nominatim in quatuor : difîere-
mus poltmodùm de reliquis.
Primo, velis non videri fapiens, fed eflè. Sapientis
autem præcipua cura e ll, finem relpicere.
Secundo, paucacumadverfario loqui, vel ex toto
filere.
Certum habe tertio propofitum fuum, quod te quæ-
rat decipere, non docere.
Certum fic quarto propofitum tuum, nolle verita-
tem deferere.
Difcipulus. Dilcurre fummatim de fingulis.
Afagifier. Sapientia Chrillianorum ell re ipla,non
folïim nomine , profited fe Chrillianum. Hoc qui
bona fide quælierit, hoc qui cupierit, ut malit elle
bonus quam videri, exemplo Catonis, perveniet ad
optatum , juxtà Socratis . documentum. A t verb
no. Olim dum feriptis, 8c verbis ollenderem qubd
in iflis non potell tradi ars , vel régula infallibiliter
humanitus , inducebam argumentum quo fe fundat
Academicorum ambiguitas, dicens Tfihil feire, immo
nec hoc feiri, quqfi, nihil feitur. Argumentum eil de
dillin&ione dormientis, 8c vigilantis, di)m fe vide-
re putat dormiens fimiliter ad vigilantem , 8c hoc
cum ratiocinationibus multis, 8c defle<5tyónibus, qüi-
bus-dicit fæpè fibi : T u non dorfnis^ Eccc talia, 8c
talia fàcis, 8c infpicis. T u fomnum tu hm aliis narras,
8c recolis. E ll autem vigilantis, ait Seneca, narrare
fomnia fua. Ita Ibmnians hæc 8c talia nunquàm agit.
fit prætereà inconllans , fit arundo femet agitans,
fit cum garrulo lophilla , fe fimiliter in omnibus ef-
fluens, deferit cautelam fecundam filentii. In filentio
autem & fpe Ifaiæ. xxx. 1 y. ell fortitudo nollra. Ob-
fervatio filentii quàm neceflaria fit, notavit Rex poeni-
tens. Ego, inquit, tanquam furdus non audiebam , dr
ficut mutus non apenens os fuum. Pf. xxxvn. 14. Vulgata
veritas ell : Femina qua aufcultat , dr cafirum
quod loquitur , nefciunt diu fiare. Poflumus addere
de curiofitate alterius cujuflibet fenliis. Eva fi clau-
fiflet aures ad primam diaboli curiolam interrogatio-
nem, quià per -cur incepit -, fi mox confugiflet ad ma-
Porrô fuppetit in hac re vifitatio P etri, quam tracta- r riti confilium, fuperaflet tentatoris allutiam -,
mus j de ipfo quidem utique vigilante feribit hillo- plo cujuldam matronæ , quæ dum impeteretur ab
ria Lucæ : Nefciebat verum ejfe quod fiebat per Ange- adultero j quaram, inquit , a marito meo fi tibi con-
. Probe quidem, fi verbo fuo cor , 8c opera-
Dtinùs jungebantur -, alioquin procacitas dibli
divertere fe protinùs 8c
lum : exiftimat autem fe vifum videre. À 61. xil. p.
Difcipulus. Concludo magis, quoniam necefle fit
nobis in his tenebris, 8c umbra mortis, angelicavi-
fio , fimul 8c illuminatio , cum ilia quæ intimo
fenfu, 8c gellu docet de omnibus Spiritus lânbli
unblione.
Magifier. Jure concludis -, jure confulimus nos alfi-
duèjper devotionis orationem fub hoc duplici refu-
gio lupliciter humiliari, quatenùs veritas nos exaltet.
Angelus afiat. Potell inmomento,ini6luoculino-
ller Angelus à fummo coelo deorsùm nobis allare,
qui nihilominùs femper allat Deo beatifica vifione.
Non deferit exemplar æternum, dùm venerit circà
nos operari j conlulit non minus diligenter, quialuæ
aélionis regulam elle feit, 8c artem direblivam. Fit
fèntia,
tio protinùs
plus accendit adulterum :
filere cautum mai^
Fulciamus etiam ex animalium fabulis dogma 110-
Arum. Vulpes 8c cattus dùm in iiemore fuiflent ob-
viam f ib i, audirent à longe fonitus venatorum , 8c
latratus canum, contremuerunt mutuo inquirentes
qualiter evaderent. Nèlcio , inquit cattus nifi mo-
aum unicum. Spernens eum vulpes , aliénait fe habere
modos mille, 8c mille, per circumitum. Fabla
ell inter loquendum irruptio canum , cattus exilivit
in arborem, vulpes canum morfus plurima circumi-
tione deludens diù j tandem comprehenla docuit,
faltum catti unicum plùs ad evafionem valuiflè. Hæc
autem aiiquando cullos Angelus longe à cultodito, n nos fibula refpicit , femper ad arborem ad quam
non per ignorantiam , non per negligentiam fuam -,U docet iapientia confugiamus, non tàm motu corpo-
fIepdH nprrnonpttfei.r. .m.-.aiilli.tfi..a. m..% n..nojlll.r.a..m... , kcOuRi dJ e—d1 ig__n_a_t_u_r a. lMla - _Il — J
re- Fit hoc aiiquando per difpenfationem ad expe-
tientiam nollræ collublationis cum adverlàriis nollris,
dum enim Angeli boni, qui juxtà nos erant, de longe
lleterint, fit quod fequitur: Et vim faciebant qui
quarebant ammam meam. Et qui inquirebant mala mihi
locutifunt vanitates, dr dolos tota die meditabantur. PC
xxxvn. 13. Fit tune Angelusnolleradjutortnopportu-
nitatibus, intribulatione j Pf.ix.lO. facit cum t entât ione
Tomi IP . pars I.
lis , quam pii cordis.
Damus aiiquando aliquod taie lalubre confilium,
quod dum præterimus, decipimur. Exemplum do-
ceat à parabolis fumptum. Nidificabant palum-
bi filvarum in arborum proceritate more fuo,
circumibat vulpes ad radices, fe comminans afeen-
furam , fe nidos omnes cum foetibus direpturam
nifi pullulus fibi projiceretur unus. Trépidantes
palumbi, agebantquodpetebat, 8cabibat. Reverte-
A a z batur