Tloanrits Gerfonu 288
^ • - (ut ita dicamus) in triplicem fublillentiam perfonalem
L§ 7
gandi t im o r ,nullum difcrimen oberrandipoftgreges
fi&orum pallorum, qui fponfi fe fimulabant amicos,
fed hillebanc. Non jam audies quali fub ambiguita-
te fermonis : Si ignoras te , o ptlcherrima mulierum ,
quæ Deum, quæ te, quæ omnia cognofcis 3 procul hinc,
procul egredi periculum ,/w/? veftigiagregum Cant. 1.7.
niilli" fupererunt hoedi foedorum aiïettuum pafcendi ;
nulla pallorum tabernacula plura videbuntur 5 quo-
niam tibi ell unum ovile, & mus paftor, Joan.x.16. omm
divifionis fufpicione reje&a, quando fcandens ad æthe-
relativam ad intrà 3 alioqUin non fe perfectè
communicaret 3 quia nimirùm non communicaret fe
nifi velut umbraticè, vel umbratiliter, 6c quafi punc-
tualiter in creàturis, prima communicatione non po-
ßta , cujus veltigium reperiturde ncceflitate in quolibet
opéré divino, ubi relucet potentia Patris , fa-
pieritia Filii, amor Spiritus fanai : nihilominus ma-
gis ad intentionem quærentis puto refpondendum,
quod cum potentia D e i, prout ad extra rcfpicit, 6c
fe elt eaaem rapotefctesàëreasdebellafti, nihil adveriûm te ma- operando le extendit, e: in qualibet perlblignantes
fpiritus polfe' fentientes. Admirari potius fecundum opera Trinitatis (unt omoportebät,
dæmonès, & pavefcere quali quasrentes
inter fe : Qua eft ifia 'qua afcendit per defer turn,
quafi aurora confurgens , Cant. hi. 6. qua; nobis eft
umbra mortis , & terribilis sit caftrorum acies ordi-
nata.c.vi.^. .
Non eft quidem incredibile, Chriftum fuiflc, cujus
currus erat decent millibus multiplex^ {. LXVii. 18.per Angelos,
ducens fecum multam ex Purgatorio captivitatem,
ob honorem novae coronationis iplius quse Regina
miferico'rdias, 6c Domina gratia; , 6c IVlater miieii-
cordix,liib cujus impcrio.iunt omnia Jura Regnorum
fit m fuo nomine flettatur omnegenu caleftium.terreftrium &
infemorum, Phil.11.1 o. quamvis aliter ad Filium bene-
dibtum, qui tamen lubditus dignatus eft efle illi.Gaulam
mcditor aiteram, cur Maria comparatur equitatui Dei in
curribus Pharaonis ? Cant.;.8. Jam non propter fe, fed
propter nos viaiores, quos a diabolico Pharaonis de-
rendit incurfu.
ninb indivifaj videtur ex fuppqlitione, quamvis im
poffibili, fequi potiiis ex illationis confideratione, quod,
Dei potentiæcompeteretcreaturarum produélio ficut
modo, in quibusrelucetfimulpotentia, lapientia,6c
bonitas Creatoris.
Difcipulus. Videtur probabilis illatio. Sed cur
diélura Virgo beata difperfit fuperbos mente cordis fu i,
præmifit : Fecit.potentiam in brachio fuo9 Luc.i. I f . tan-
quam difpergere fuperbos , eilet omnipotentiæ Dei
proprium.
tJMagifter. Credo, legerat apud Job Dominum di-
centem : Difperge fuperbos in furore tuo , & refpiciens
omnem arrogantem humilia. Job. XL. 6. Sequitur. Et
ego confit ebor quod falvarete poffit dexter a tua j quafi fig-
nificaret, hoc eile proprium folius Dei.
Difcipulus. Cur Maria non contenta dicere, dijper-
fit fuperbos, âddit, mente cordis fui?
B Magifter. Sunt qui referunt hanc additionem nori ad
fuperbos, led ad difperfit, ut mens cordis fui fit ipfe Deus
difpergens , connotando morem humanum , qui
mente recogitat ex affeblu cordis, dum holies perde-
r é j eos deponendo à lède peftilentiæ , humiles vult
exaltare deprelfos. Dat enim frequenter Scriptura cor
D e o , ut file : Taft us dolore cordis intrinfecus. Gen. v i. 6.
E t alibi de David : Inveni virum fecundum cor meum.
A ft. xiii. 22.. Et Filius dicitur de corde Patris ge-
nitus, cum Patri mens , feu memoria foecunda
tribuitur ab exponentibus myfterium fublimiffi-
mæ Trinitatis. Sunt aliqui refpondentes , Mariam
voluifle vehementem exprimére fuperbiam, 6c intrin-
fecùs radicatam, dicendo iftos non qualicumque modo
, nec leviter luperbos, fed mente cordis fu i, qualis
eft dæmonum fuperbia, qualis fuit hominum divini-
tatis honorem ufurparé quærentium. Aut eerie lu-
perbi dicuntur habere cor nedum difperfum , fed
mentem cordis, dum mensipfaquodammodo fuble-
Confugiamus ad ejus opem , quonjam fubmergit
Pharaonem ilium Regem luper omnes filios luperbix,
6c hoc cum curribus, 6c equitibus amariflimx pceni-
tentias lachiymolx : O quotiens difperfis luperbis
mente cordis jui9 depofuit potentes affeftus de fede tyran-
nidis, dr exaltavit hum ties poenitentes, eos ejurientes
implens bonis, Luc. 1. f 3- quales invitat dicens: Et a
generattonibus meis implemini. Eccli. xxiv.26.
Difcipulus. Quo pafto Marias tribuis id quod efle
proprium Dei confefla eft ? Fecit , inquit , potent
ia l in brachio fuo , difperfit fuperbos mente cordis fui.
Luc. 1. 49.
Magifter. Cum fponfus, 6c fponfa fpiritales fint
unus fpiritus, cur non eadem poteritefle vox ambo-
rum, quamvis difpariter •, hasc impetrando, illeim-
perando, fecit potentiam. Quidni fponlus commu-
nicet fponfx verba fua quas fibi tnbuit ubera fua.
Fatemur, quod non poteft operari creatura non in- n . .
nitendo primx caufe potentia:. Quare necomnipo- Qvaca eft a corde , nec eadem uti fas ell eis , ut
tens , nec creatrix unquàm propria 6c pnmana
auftoritate dici poteft, etiam ubi poffit tanquàm in-
llrumentum ad effeftum creationis alfumi, nullopræ-
fupp'ofito materiali principio, coopérante Deo , ad
efticax fuum velle.
Difcipulus. Expedis te faciliter de controverfia
Doftorum : Si habuerit omnium potentiam anima
Ch r illi, ficut omnium fcientiam 5 6c fi creatio com-
municabilisfitcreaturas: fed quid fibi vult hæc addi-
tio, in brachio fuo?
M agi (1er. Ufitata eft tranflumptio , qua per brachium
fignificatur vis opèrativa, fit in D eo , fit in An-
eelis membris carentibus corporeis. Verum altior
cil perfcrutatio, ut per brachium Filius Dei infinue-
tur ficut per digitum Spiritus fanftus, ut ibi : Si in
diiuo Dei ejicto d&monia. Luc. xi. 20. Operari quippe
dicitur Pater per Filium, per quern omnia fafta J'unt, quid ampliiis exaltatum ?
dr fine ipfofaftum eft nihil. Joan. I. 3. u..
Difcipulus. Nunquid fi Deus non eflet trinus in per-
fonis relative conilitutis, fed diet unicum fuppolitum
abfolutum fecundum erroremjudasorum, 6c Pbilofo-
phorum, haberet potentiam creaturarum ad extra produftivam?
m .. r .
Magifter. Dici folet, quod ad impollibile lequitur
habentibus abforptum, v elablatum judicium} prop-
terea deterius quam be Ilias , vel pecora , preffi ja-
cent. Lege fi non taliter difperlos dat intelligere
Nabuchodonofor, ‘ cui cor ferae datum e ft, humano
corde mutato. Quo contra dum cor humilium bené
contritum eft, aut pulverizatum in mortariolo pceni-
tentiae, leu fub duplici mola timoris, 6c Spei, redditur
fibi cor plus quam humanum, 6c fit was in honorem
capax Dei, feu gratia plenum. Superbi fiunt tan quam
columba feducla, non habeas cor, Ozee.vii.i. dicentes ex
fententia: Et cor meum dercliquit me. E t illud : Cor meum
conturbatum eft in me9 dereltquit me virtus meat dr lumen
oculorum mcor-um, dr ipfum non eft mecum. Pl.xxxvn .11.
Quo contra pollicetur humilis Chriltus liiperbias vifto-
r i : dabo ei federe mecum in throno meo, ficut dr ego fedi in
throno Tatris mei. Apoc. 111. 21. Quid oro, celfius,
quodlibetxiim ergoDcus propter immenfitatem fuam,
6c infinitam communicabilitatcm de neceffitate fluat
Difcipulus. Sentio hanc materiam uberrimam a-
peruifti ad loquendum de difperfionc cordis , quam
affiduis fluftuationibus, ut in mariferventi compelii-
mur experiri. Sed hanc difperfionem lirael myf-
tici quis congregabit , quis uniet , quis feda-
bit ? Magifter. Dedit hoc intelligi palam beata Maria
cantatrix hoftra ; nam fuperbiam mente cordis fin difperfit
, fi talium opulentia lit inanis, 6c vacua : qua;
Tract atm quintmfuper Magnificat.
R A C T A
289
fine pondéré virtutis raptatur per inania, nec gratia
cor fuum ftabilitur 3 confequens, ut humilitas in- t
nitens Deo , fixa fedeat , 6c ut jullitiam efu-
riens, jullitiæ fruftibus fit fatiata, 6c repleta , jam
non ad inllar arundinis vento quolibet vanitatis agi-
tanda. r
Dificipuius. Confequens eft 5 fateor.
Magifter. Talem deniqne fufeipit, id e ft, furs urn .
ad fe capit tanquàm puerum, qui ver'e Ifraelita eft, in quo A
dolus non eft, Joan. 1.47. Dominus, rccordatus miferi-
cordixluse. Beatus ergo vir 9 cui non imputavit Dominus
peccatum , nec eft in fpiritu ejus dolus, Pf.xxxi. I .
hum Hem enim fpiritu fufeipiet gfiiria. Prov. xxix. 23.
N c c exemplum nobis longe quxrendum eft : Ecce
ancilla Domini, cujus Dominus humilitatem refpexit,
quam ideo beat am dicent omnes generationes. Quia
fecit mihi magna qui potent eft, cujus nomen lanftum,
cujus mifericordia in generatione & generationes timenti-
bus eum, L u c.i .48.49. jo . qui ut timerent, 6c prxvenit,
& dedit. Hodiè fibi Mariam de fæculo nequam
eripuit, 6c extulit ad dexteram fuam. Ita verifi-
catam conlpicimus Plalmiftx gloriationem. Qu ia,
inquit, inflammatum eft cor meum. Pf. Lxxn.21. Quo
ixifiammatum ? fi non igne quem mifit Filius fuus
in terram , 6c voluit vehementer accendi. Et renes
mei commutati funt , mirabili prorsus commutatio-
ne, ut abfque viri copula funderent operacione Spi- ß
ritus fanfti prolem benediftam. Et ego ad nihilism
redaftus pirn , fcilicet propria reputatione , &
nefeivi. fi .zi . Quare ? Quia anima mea çonturbavit me
propter quadirigas ïAminadab, Cant.vi. 1 1 . qui fponta-
neus iriterprecatur.
Difcipulus. Quæ funt hæ quadrigæ?
tJMagifter. Sunt vel nunciationes Angelicæ,vel rap-
tus anagogici, hoc e ft, fursiim duftivi, in divinam ca-
ligincm , velpenna columba deargentata. Pf.LXVi 1.14.
Quibus fæpè aflumptis diluculo habitavit in extremis mans
Pf. cx xx v i 1 1 .9. ad atria gloriæ coeleftis,etiam diim
viveret. Beatus igitur Mariæ fpiritus, quern elegifti, Chri-
lle , & afjumpfifti. Pf.LXiv.f. Sequitur: Pf.LXXU.23.
24.2c.zf.ZJt jumentum faftusfum apud te. Deus enim
feifor eft animæ fanftæ, fecundum Auguftinum. Et ego
femper tecum, quia Deus fingulariter fuit fecum. Te-
nuifti manum dexteram meam, quæ fpiritualibus adapta-
tu r , dr in voluntate tua deduxifti me, non temeritate ela-
2 0 0
u s
D I
D I
M A
U M.
Quoniam fecit Dominus Mariæ magna qui
potens eft.
Ubi prima pariitio.
Si Maria paflibiliter movebatur.
Ter Notulas feptiiàginta:
P R I M A N O T Ü L Â .
QV I A fecit mihi magna qui potens eft. Lué;
l ' 49- . ....
Difcipulus. Magna plane , 6c inferutabilia
quæ tecit Mariæ Dominus. Cupimus nihilominus
ferutari , fi magnificans anima Mariæ Dominum,
paffionaliter movebatur ad eum : fuit enim abfque
ulla dubitatioije fapientiffima , atque virtuofiffima.
Paffiones verb non cadunt in fapientem , fecundum
Stoïcos, quorum in hoc;doftrinam multi Chrilliani,
præfertim Anagogici, Anachoretæ fecuti funt, dicentes,
virtuofum, fi perfeftus e ft , ad nihil paffionabiliter
affici} immo confequitur impaffionabilitatem circa res
corporeas , tarn in concupifcibili, quàm in irafeibi-
l i , 6c ad hune finem fuas dirigebant intentiones. Et
hoc ipfum Collationes Patrum, 6cClimacus, 6c Ber-
narduSj in fcala triginta graduum manifellant. Sed in
contrarium eft textus Evangelii narrans, iplàm doluif-
fe. De quo dolore prophetavit Simeon : Et tuam, in-
quit, ipfius animampertranfibitgladius : Luc. i l . 3 p. quod
................................................... ......................... in Paffione Filii le præl'ente, 6c dolente, fecundum
tam præcipitalli me. Quid tandem? Ecce confum- C Docfcores, effeélum eft.
fufeepifti , id eft , fursùm ad Magifter. Ampliflimos finus habet quæftio tua, qua*
matio , dr cun
te fumpfifti. Scio jam quid mihi fit in coelo, fcio
quid a te volui fuper terram. Nunc omninö defeten
ä le cor meum dr caro mea , düm ablorptum eft
omne quod mortale erat in viótoria. Deus cordis
mei , dr pars mea Deus in aternum. Propter quod
Magnificat anima mea Dominum. E t nos magnifice-
mus Deum , cujus illuftratione Spiritus intelliga-
mus qux fuperfunt de Cantico, dum interim pau-
fabimus.
Tomi IP'’. FarsT.
de paflionibus eft, fuper quibus habes Opulcula fpecia-
liter édita conformiter ad Philofophos, 6c Catholi-
cos Doblores. Quid igitur vis molellus efie, vel fuper-
fluus in quærendo ?
Difcipulus. Moveor adtollendum fcrupulos, immo
laqueos magnos qui proVeniunt conlcientiis timora-
tis ex leélura talium dodlrinarum, quæ tepidos , 6c
vitiolos nominant omnes Monacllos, nifi vicerint, 6c
eradicaverint funditus hujufmodi paffiones, autfiiltem
totoftudio conet, tu.r iplaf evellcre, quodafiequi plu-
res reputant impoffibile 6c fruftni n it i, cum audiunt
Apoftolum conicium arcanorumDei protellando ge-
mere : Sentio aliam legem in membris meis, in quibus
fcilicet eft anima, repugnant emlegi mentis mea. Rom;
7.23. Et iterum: Caro conckpifcit adversus fpiritum, cir
fpiritus adversus carnem. Gal. v. 17. Conlonat cum ex -
D perientia vox communis Do6lorum, quod primi motus
non funt in noftra poteftate, dicente Augullino : Non
eft in poteftate noftra , quibus vifis tangamur. Eft au-
tem conquifitio fpecialisdepulcherrima, 6c fpeciofil’-
fima mulierum, Maria, fi motus liios omnes habuerit in
fua poteftate, 6c quoufque. Utriim videlicet nonpo-
tuerit non dolere vifii morte Filii ? 6c ita de reliquis •
paflionibus quæreretur per apprehenfionem objeclo-
rum variorum, Ibb convenientis, 6c dilconvenientis
ratione, ciim dixerit Chriftus : Triftis eft anima meauf-
que ad mortem, Matth. xxvi. 38. qui tamen fuit in-
comparabiliter virtuofus.
TT Ma