, - j foanriis Gerfom |§j|
leDumo ufque ad decimum , & conïequenter inaliis ne, hoc efi H H Deumtmmenfim. Ec cep erhæcd iâa
quiCdam capitulis. Ipft enim fatanas qui coü vuk t r â g r a d ^ cogiinoms feu comprehenfionis De. lue.-
ut Deus, imitacur fepè , vel imitari fingit veros ri-
diiîima diftinbtione notatos conformiter ad prædi-
tus, 8c modos lacrificandiDeoper orationes, perje-
bta.
iunia, per caftitatem, 8c purificationes. Nos autem
Subjungamus illud quod protinus idem Doblor
Toli Deo flicrificium laudis offerimus , 8c ad fanétos
Angelos. fuos ,hominefque bçatos tanquam inter
dicit proverbo præfenti. Et f i tu quards, inquit, an
pofitive vel Angelos iuos * homineique oçaius , iAii4uain M a priv.a..t.i.v.e ChriJfri u. s v novit D. eum i.vm m•e nrjfmu m<.i
c e f ltó & àdmiràftratores fpiritus propter eleftos I K I U qmdammodo pofittvc,
ceuorcs , tx auu r A p0fitiv 'e quantum *extendu fie capacitas, Jeu mtelligcntta.
T S l verbo fpiritus rationalis, non evehitur Privative deincept admimttr etiam tllaw profmdam, &
ad TheoloRiam myfticam per raptus infanos, quales fUmmamprofr»d,ta.emd,v,M,mmenfi,a, , , H H
fuemnt in SibyUis, i S Ü de quibusHiftorhe, mut . Mirabihsfadaeftfcientiatua ex me, confortata
& p " f a c i u n t mentionem ; fimil.ter Sc Scriptura eft,&non p o t e r o a d e am .^ c x™
aa il yycCLLÂ*.. iicaur.-riuuuiiuu --------.- .; 0o _ 1i TT», _ 1t __ „„XA• SHHJ9S1 nnwotnram rnanit-mnem in animaCjniiltî.
facra, ficut de Pythonicis, & de Balaam,qui cade-
bat , 8c aperiebat ejus oculos. Sicmc 6c epileptici non-
nulli qualis fuilîe creditur Mahometus j queitiadn.6-
dùm prætereà ponunt Medici infinitas melancholia-
rum fpecies, 6c alienationes animarum , unde cre-
dunt limplices , quod tales rapiantur in coelum , oc
caduot in cccnutu, aut in eodem llatu perliant immobiles
quo morbus invenit eos, 6c ve.ut gelu conqubd
poni’t privativam cognitionem inanimaChrifti,
quanto magis in aliis. Haec eft autem cognitio quam
vocamus myfticam j per abnegationem lcilicet defe-
fiionem, 8c occafum*
Conftat autem quod non minus deficit dile-
£tio, feu beatifica fruitio abillo gradu fupremo frui-
tionis quo Deus fruitur de folo a£lu infinito , quim
ipfa cognitio. In fignum cujus non inveni pofitum q
lirine if ûndè congelatio appellatur in mente; ficut beatoD.onyfio tradente myfticamTheologiam.quod
temporenoftroplurestaies, qui prophetias 6cvifiones dixent ipüm termmar. pofitive o b i t e r in Deo ;
f e S t ù s haberejaäabant vidimus, 8c fallebant, fi- fed vel nih. expreffit de dile&one , vel ipfam dont
B W fallebantur. ■ per cabginem, | defe&ve Hinc eft illud ,am
CUExcélfiis in verbe glorias fpii'itus rationalis in Theo- induäum, im m o » ™ w , & defiemt. RursuS in
logia myftica fe exercens non habet neceffitatem . B altero exverbis Sapieiltis:
nt in eo fit corporalis dclcctio qualis legitur de bonis
etiam Prophetis, nt Daniele, Ezechiele, & fimili-
bus. Dionyfms enim nihil tale ponit exigi 5 rrequens
infuper experientia contradicit. Sed nec oportet
Quantum potes tantum aUde
Quitt major omni laude,
TQc lattdare fnßku.
ad fupermentales exceflus Theologiæ myftiCæ
intellieentiam pure concun-ere , qualis fuit in multis
Pliiloiöphis , qui fecundùm Auguftinum potuerunt
omnia mundana tranfire, & attingere primam cau-
fam, irridentes idcircö fimplices Chninanos, non potentes
ad intelligentiam talem evehij quibus relpon-
det Auguftinus, quod fimplici fide tenent certius oc
falubriiis malum, feu velum in Ecclefiaftica navicu-
la quæ perducit ad coelum. Non oportet prætereà
fupermentales exceflus Theologiæ myfticæ fieri per
tale miraculum,quomodb ProtomartyrStephanuSjdum
lapidaretur intendens in coelum viSt glonam Det^tt.wn.
f f . ficut Vincentius -, ficut Laurentius, ficut beatus
An d reas ; ficut Feficula; ficut de altorum San-
üorum plurimis in raptibus , 8c revelaüömbus , C P“ >a
quales leguntur in Apbcalipfi Joanms , de quorum
diftèrentiis, 6c proprietatibus,prxfens brevitas non
^xceEus in verbo glorias foiritus W S B Ë . dum
per anagogiam confcendit in Ùeum , défont omnes
operationel ut fic , nedum mtelleauales, 6c araca-
biles 8c deleäivas ; immo oportet proisus aftum
proprium, 8c liberum cùcà Deum m fupremo j
Poteritdici, & laudando deficit: quee defectio fum-
ma eft refe&io,, fummufque profedus,
Excelfus in verbo glorite SpirituS ratiotialis, intran-
do divinamcaliginemper defefiionem, fublimiiis ha-
bet dicefe: Omnit confummationis vidifmcr/i. PCbvm.pd.
Traditfententialiter beatus .Hilarius, 'quod nec An-
g e l i , necArchangeli feiunt, aut penetrate prxfu-
munt divince generationis arcanum.
Conftat quod hoc non poteft intelligi de vifio-
ne beata in pofitivo, vel comparative gradu: accipi-
tur igitur de fuperlativo , quo per ignorantiaiii tan-
tiim cognofcendo proficit fpiritus in via, immo 8c in
, quantum per gratiam , aut per gloriam
magis exercitatus, 8c elevator fuerit per memo,
riamj, 8c intelligentiam, 8c voluntatem in gradu
cognitionis pofitivo, ,vel comparatiuo , quia plus
accedit deficiendo ad unionem rcfcctivain ; cuius
has {tint conditiones , quod infallibilis etiam
in via qua nihil poteft habere erroris admixtum,
vel phantafmatis, nihil creature defedtibilitatis,
nihil infidiarum diaboli, ubi eft aliiffimum refugium ,
iifSj _kr nnirn«j fnli . & nnirn (hiricui.
vv . -p, ^ (rtine unitur D e o , & umeus fo i l, fic unico fpr
duobjeaaliterpofiriveeffetermmatum. qp rinri. Si duaeras .^unmodo fiet iftud ? A u d i«
videtur iftud verbum durum e f le , 6c repumare m
a i s , 8c feripturis expofitorum beau Dtonyfit; immo
Si quæras , quomodo fiet iftud ? Audi non
me, fed divinum Dionyfium : Inejfabilibus, inquit,
& ignotis mens inefiabiliter, &ignoie conjmgitur. Qiiis
poft hæc verba præfumeret ineffabilia fa r i, & in
cognitionem ignota proferre ? Poflumus itaque do-
arinaliter, & fpeculativè per quid nominis venta-
tem eloqui myfterii j fola verb Trinitas per experipiopiiuuia
6c noftris haaenus de Theoiogia myftica tra-
ditis , quam in amore pofuimus. ^Ponemus m forma
pro teftimonio , 8c intelleau I tarn hujus ,
quam precedentium , textum Dommi Bonaventur
e luper diftinct. XIV. quaft. II- in fine. Ad tlludj m- -;rr' ; .................... , * '
q u i t , quod Ultim'o Superfunt alia de ve rb o , 8c hymno g lorix,
dum quid comprehended d‘c'‘J , J ‘ j herm & nominatim fuper hoc verficulo. Stcut crat m
do comprehendere, efi idem quod h ’ ^ principio & nunc & femper, & m fecuta fcculorum
H accipit-Bernardu, adEugemum W [mcbts^tnquu, prmtp | ' ' ixioaem ^eram. Et pro
esjcomprehendifti. Alto mode, eft t c , confirmatione diaorum , fimul 8c rrfeaione anidrrr,
& P 'r fM amare ficu, • morurjungantnr ultima verba Hugonis in fuo Dr
quomodo comprehendam , in q P aniltu ubi fic anima conquerttur, afferens fe in
mm. Ter.il , comprehendere Urn eft quU clauded c fc e n d o d e f ic e r e .
terminosrettJiceflDeui tncompdhenf - . Anima.,, Quid eft illud, d ile a e, quod inejus rec
o r d a t io n e a l iq u a n d om e ta n g e r e fo le t , S c t am v e h e -
fiujfuttcompdhenfir.Dtcendumqu D n „m e n te r a tq u e fu a v i t e r a f f ic e r e , u t jam to ta q u o d am :
m W W m m m W .
tj 53 oAnagogicum de verbo hymno Gloria
incipiam ? Exhilaratur conicientia. -, in obliviQnem
venit omnis præteritorum malorum memoria ; cor
illuminatur ; ddeefiiiddeerniaa jjooccuunnddaannttuurr j jamque a-
libi nefcio ubi me eflè video 3 6c quafi quibufdam
, amplexibus amoris intus teneo , 6c nefcio quid
, illud f it : 6c tamen illud femper retinere, 6c nun-
, quam perdere toto animo meo laboro. Ludtatur
quodammodo debiliter animus , ne recedat quod
, femper ampledli defiderat , 6c quafi in illo omnium
} defideriorum finem invenerit , fummè 6c ineffa-
' biliter exultat, nihil ampliüs quJerens, femper fic
5 5 4
jus. Dicitur autem gloria Dei fieri, velau gen ,n on
in fe, fed dum manifeftatur. Fit autem manifeftior
in efte&ibus fuis. Oramus fub hoc tropo 5 Sanch/icc-
tur nomen tuum , Adveniat regnum tuum , Match, vr.
p. 10. quemadmodum loquitur 6c hie Chriftus per
totum hymnum. Quomodo fimiliter dicit xApofto-
lus : Deindefinis, ait , cum tradiderit regnum fDeo &
Patri. i. C01*. xv . 24. Sequitur. Cum autem fubieüd
fuerint illi omnia ; tunc ipfe Filius Jubjeffius erit illi,
qui fibi fubjecit omnia , ut fit Deus omnia in omnibus,
f . z8. Intelliguntur hiec per patefaótionem geneeflèvolens.
Nunquidilleeftdileébusmeus? Quæ-^ ralem 6c perfeôtam, non per novæ gloriæ collatio
fb , die mihi, ut feiam fi ille fit; ut fi denuo ad
me venerit, obfecrem eum, ne recedat ; fed fem-
,, per permaneat.,,
Homo. ,3 Verè ille eft dile&us tuusj qui vifitat té,
„ venit invifibilis, vënit occultus ; ut tangat te 3 ideb
,, ut videatur à te. Venit non ut totum infuiidat f e ,
3, fed ut trahat affeéfcum. Primitias quafdam porrigit
„ fuæ dileiftionis 3 non plenitudinem exhiBet pertè-
„ bbæ focietatis. E t hoc eft quod maxime ad arram
,, defponfationis tuæ pertineat, quod ille in future
, , fe tibi videndutn, 6c perpetuo poflidendum dabit:
,, nunc aliquando ut quàm düleis fit agnofeas, fe tinem
in jeternitate , quam dicimus fuperlativum glo-
rificationis divina: gradum , ad quern omnia con-
fummabuntur , pr^efertim elefti, fub gradu Eccle-
üx. Comparativo , feu fecundo conftituti, 6c erunt
ficut hie oiat Chriftus , confiummati in unum. Joan.
XV11.23.
Glorificatio Patris, . 6c Filii cum Spiritufanbfo in
beatis did poteft habere gradum, v el, ut Bernardus
loquitur , modumfine modo , hoc eft myfterium, 6c
arcanum quod loquimur , 6c inquirimus. Apertum
verb eft fcholaftice per pnecedentia , fi maneat cla-
6c certa diftinbtio de triplici gradu, feu modo^
bi ad guftandiim præbet : fimul etiam ut interim ß quod idem eft in propofito. Unum pofuimus gra-
„ de abfentia ejus confoleris 3 quando ejus vifitatio-
3, n e , lie deficias, inceflanter reficeris. ,3
Q U ARTA PA R T IT IO
D E
V E R B O G L O R I A ;
p L o R i F i c A T i o mutua Patris, 6cF ilii, 6c Spi-
^ ritus fanóti poftulabatur fieri eum Chriftus ait:
Pater venit bora, clarified Filium tuum , ut Filius tuus
clarificet te. Joan. xvii. 1. Potuerat quoque R e x gloria:
Chriftus fecundum hoc verbum gloria: ad Patrem
dum glorificationis pofitivum, alterum comparativum,
tertium fuperlativum. Et licet comparativus gradüs^
6c fuperlativus 3 preefupponant pofitivum : verum
tamen appröpriamiis pofitivum in gloria via:
comparativum in gloria patrias, fuparlativum in
gloria a:ternitatis divine. Qiiod fi voluerimus atten-
dere 3 qualiter hie gradus gloria fit fine gradu , 6c
inodus glorias fine modo, patebit primo ex ipfa defi-
hitione 6c interpretatione nominis hujus at emit as I quafi
extra terminos entitas. Nunquidinfinitatem illam ex-
primit Davidici hymni Magnus Dominus & laudabi-
lis nimis, & magnitudinis ejus non efi? finis Pf. cxliv. 3.
quoad comparativum Patris. Et fapientia ejus non efi
numerus, quoad appropriatum Filii. Et miferidordia ejus
fuper omnia opera ejus, quoad clementiam, 6c bonita^
tem Spiritus fändti. Si quidem in omni re creata 3
vel creabili, ponitur modus, menfura, terminus, nü-
inerus, 6c fpecies, finis, 6c ordo. Solus Deus eft
fine numero, modo, menlura, vel termino, pro quo
Deum glorias dicére, fed exprimens exterius oculis
fublevatis in ccelum , feeit de verbo glorificationis U1uu
hymnum gloria:,dum harmoniam addidit vocis: Hym- fequens verbum
num quippè dicimus laudem Dei cum cantico. Hunc
eflè hymnum conjiciunt Do&ores 3 dequoMatthasus
6c Marcus. Et hymno, inquit, diBo exieruntin montem
Ó//W»w.Matt.xxvi.30.6c Marc.x1v.26.N0n dubiumj
quia poft inftitutionem, 6c refeótionem Sacramentalem
ftatimquando receflèrat Judas, Chriftus dixit, tefte
Joanne. Nunc clatificatus efi Filius hominis , & Deus
clarificatus eft in eo (jr Deus clarificavit eum in femetipfi.
Cap. xiii. 31.32,
Deinde poftquam docuit Difcipulosmulta, fequi-
tur de hymno glorificationis , feu glorias. Utrunque
enim traditur ex verbo grasco, unde gloria quafi cla-
rea, feu clara. ‘Pater venit hora, clarifica Filium tuum,
ut Filius tuus clarificet te. Joan. xvii. 1. Proindè fub-
jungens , claritate , inquam , quam habui priufquam
mundusfieret apud te3 dedit palam intelligi, quod de
glorificatione quam habet in asternitate folus cum
Spiritu fanbto in gloria Dei Patris loquebatur. Hoc
Glorificatio Patris , 8c Filii cum Spiritu fan&o,
in feipfis refte dicitur infinita, 6cimmenfa, nedum
privative, fed pofitive, ficutquaslibet gloria creatur
e , viceverfa3 dicitur finita 3 nedum pofitive, fed privative
, utendo large nomine privationis pro negatio-
ne. Proficit hasc confideratio ad intelligendum pro-
prias voces Scripturarum. Unde finitum dicimus il-
lud quod habet terminos pofitionis, feu pofitivosj
fed intelligitur una negatio, feuprivatio, quod ultra
terminos illos, vel finitum illud progredi non va-
le a t , vel extendi. Infinitum, viceverfa, dicitur negative
, quia non habet terminos quibus circumfcri-
batur 3 fiuiatur, definiatur, aut terminetur. Et
hoc dicitur infinitum extra genus. Porrb dicitur in-*'
finitum aliquid affirmative , dum negat negationem'
in nomine finiti claufam: equipollent enim due ne-
gationes uni affirmationi. Confideretur acriter no-
minum iftorum 6c fimilium talis fignificatio , tunc
ipfum imitatur E cclefia, dum fréquentât hunc hym- D non erit abfona vel difeors ifta locutio. Gloria Dei
num Gloriæ. Gloria Patri, & Filio, (jr Spiritui f i 10 y mox fubjungitur: Stcut er at in principio, dr nunc,
& femper t & in fecula feculorum amen.
Glorificatio Patris, 6c Filii, cum Spiritu fknóto,
defignatur fieri multipliciter fub his 6c aliis verbis.
Uno modo complacenter, congaudenter 6c congra-
tulativè ; quia fcilicet complacet in gloria Dei. Alio
modo defiaeranter, 6c exhortativèj quia h e c gloria
manifeftatur per omnes creaturas , prefertim rationales.
Tertio modo repræfentativè , 6c expreffivè :
lie opus fapientis dicitur fapientia ejus , 6c gloria eeft
gradus fine gradu, modus fine modo. Similiter
de cognitione , fruitione, dele&atione , quamvis
àliæ deledationes addi poflùnt. Sed nunquid
æternitas, vel æternus Deus , feu Trinitas Clâii--
dit fe fuis terminis , 6c oempfëhendit ? Profedo
fic aflèntire poflumus 6c cohfequentiam negare
quâ fubinfertur j ergo Deus habet terminos : non e-
nim fequitur, Deus eft infinitus terminus 3 èrgè eft
terminus, vel terminum habens: Sed nunquid praéte-
reà anima Chrifti, vel Marie vidët clariffimè termi-
àos eternitatis ‘ infi^itos ÿ quibus æternitas' feipfàm
M m 3 c^r"