prolêqui quæ dibbantis animo vel occurrunt, velma- dem defeftione in faint are Del. E t hæc delebbatio
teriæ proxima fu n t , vel fortaflîs à lebbore quærenda fpiritualis , fi Antonio credimus , fola eft ratio vin-
funt. Ecce dilatationis materia magna nimis. Quære- cendi inimicum. Ceterum fit per amorem animæ
rent enim confeftim nonnulli, nee ab expebbatione fiia conjunbbio adDeum cum perceptione, muitis modis,
confundi putabunt. Edi.flère nobis, fi expofitor es ficut Contingit Deum multipliciter eontemplari. Sed
plenarius , quid ofculum , quid .os., quid ofculans, loquimur hic de conjunbbione per pondus charitatis,
quis ofculatus , qualis ofculatio ? Die quæ finit oris quæ mota ab infinito amore,, facit fupermundanum
duo labia, in ofculante fimul & ofculato? Sed neque oc immenfurabilem 6c abfolutum püræ mentisexcef-
terminus hîc erit inquifitionis , fiée proceflus ad fiim , ficut ait Dionyfius. Tune cognitio per fpecu-
omnes fymbolicas fignificationes, quas textus Canti- - lum 6c ænigmaquodammodô deferitur foris, 6c fub-
corum decurrit univerfusj de uberibus j de unguentis, ^ intrat amor ufque ad intériora' velaminis , ubi pofuit
de cellariis 8c tabernaculis Cedar, de pellibus Salomo- Deus tenebras latibulum fuum. A t vero nunquam
nis , 6c ceteris in hune moduim Sed jam prætabba remanet abfque cognitione : quod fi foret ita , ipfe
eft noftri fuper his caufa filentii : plus itaque fufeepi- nihil perciperet. E t cum nequeat oriri delebbatio
mus umbras 6c fumos excutere quàm difeutere. Sané fine perceptione convenientis conjuncbi, ubi tune fua
diftinbbiones8tmagiftralesSermones$ Homeliæ præ- delebbatio effet ? Refponderént aliqui, quod amor
tereà Sanbborum copiofitfimè pro incipientibus 6c pro- efi formaliter fua cognitio. Adderent aliqui quod eft
ficientibus hæc docebunt. Sed mine perfebbis (quam- formaliter fiia delebbatio. Videtur Vercellenfis con-
vis imperfebbus ) .debitor fum, qui pro conliietudine lona loqui fuper Cantica ad hanc pofitionem. Sed
exercitatos habent fenfus. Venient ultima duo Sympfab confonantius ad Philofophiam 6c Dobbores dicimus,
mata pro minus expertis. quod ficut intellebbûs 6c voluntas funt diftinebæ po-
Ponit Hugo très in contemplatione proceflus, inftar tentiæ , fie cognitio 6c volitio vel amor diftinguun-
ignis, qui cum accendi quæritur, primo fumofus eft tur, disjungitiir dico ; non itatamen, quin circunin-
fineflamma, deinde cum fumo flamina mifeetur, tan- cidant fe mutub 5 8c hoc folerter advertere eft 6c uti-
dem purus 8c quietus ignis eft in carbone; Gradum le. Proficit in hac parte fpeculatio de modo conne-
hunc tertium tenet igneus amor fponfæ 9 qui foris xionis virtutum Cardinalium cum prudentia, 6c Theo-
e x ilit , fcintillat 6c emicat, nec inter fumos litteræ g logicarum cum gratia, 6c Donorum omnium gene-
groflbs 6c inquietosvolutatur. Denique quia non de raliter 6c Beatitudinum cum charitate , fi non infor-
fingulis omnia fimul dici poflimt, etiam quæ fiint accommoda
3 tranfeat fermonoftergradatim adreliqua.
Unus itaque folet pafliis in Scripturis mutub ceteros
exponere 3 immo quodlibet verbum poteft intelligibi-
liter loqui cum altero : quoniam eft igneaLex Icien-
tiam habens vocis, 6c omnium linguis loquens: dirai
enim Spiritus fanbbus aiflatj fiefugiuntphantafmata,
dantur charifmata, fpirant aromata, fic refonant idio-
mata.
mes 6c imperfebbas , nec veras virtutes debeant re-
putari : itaque circunincidunt fe mutub, ut quteli-
bet virtus alterius denominationem fortiatur. Dicimus
enim cum Apoftolo , quod Charitas efi. pattern & beni-
gna &c. 1. Cor. xni. 4. quod temperantia eft prudens,
jufta, fortis 6c e contra: fimiliter quodFides fperat 6c
diligit 5 6c e contra. Non aliter in re noftra dicit
Arilboteles de voluntate, quod ipfa eft appetitus intel-
le&ivus vel intelleBus appetitivus. Sic de abbibus
ipfarum potentiarum licet dicere , quod amor eft
SecUYlda PTOpnetat cognitivus 6c cognitio amorofa , dum ordinat ad
amorem, non fiftens in nuda fpeculatione veritatis.
zAmor dele Slat. Exilit ha^c ignea linguasjjarticu- Exemplum materiale : manus 6c oculus concur-
k ex fequentibus verborum fymbolis. [ Quia me- . runt ad feribendum 3 oculus videt manum 6c ma-
liora funt ubera tua vino, fragrantia unguentis optimis. C nus movet calamum : non tamen virtus. vifiva eft
Cant. 1.2.] Siquidem iftadelebbant utentes. Invenitur Virtus motiva calami, nec manus eft oculus • fed
enim dibtum apud Sapientem per infipientem mulie-" quodammodo circunincidunt fe propter connexio-
rem. Veni inebriemur uberibus Prov.v11.18. Vinum nem in una abbione feribendi; Solvitur ex his fa-
quoque lietificatcor hominis 6c odoribus atque un- eba dubitatio, quoniam amor dirigitur 4 cognitione
guentis cor delebbatur. Praiterea delebbatio lortitur
hoc nomen a fimilitudine lacbentium puerorum, quafi
dulcis labbatio: caulatur autem ab amore, immonon
nifi ab amore vel amatione delebbatio. Hincillud populäre
: famais komme n*en aura joye f i d?amour ne vient.
111 prima lui generarione. Certiflimum quippc eft,
quod voluntas non fertur ïn prorsùs incognitum,
cum objebbum fuum fit conveniens vel apparenter
oftenfurh. Non autem fertur aliqua potentiain non
fuum objebbum , ut olfàbbus in lonum. Veritas eft
Gaudium nifi de amore nullum efle poteft. Eft ita- fatis annotanda pro univerfitate dibborum 6c diccn-
que delebbatio perceptio convenientis conjunbbi. A - dorum, prxcipue de amore fponfie , quod voluntas
morautem non eft nifi^conVenientia 8c adaptatio rei qu« foliim habet pro objebbo fuoultimobonum fimi
re fiipereft, dum fibiconjungitur, inhæret 6c unitur
tanta propinquitate, quanta lunt os 6c os ofeulantia fe
mutub , quod caufatur ex hac unitionis perceptione’
delebbatio, non qualifeunque, fed in fuo genere fu-
prema , quia luperius efle bonum non poteft ; propeata.
ad objebbum fuum, tünc fufficit fe iplam movere
libéré per abbum amoris elicitum. Sufficit præ-'
teréà movere vires alias per habitus earUm impera-
fiye j quo fit ut vis cognitiva quæ priùs movebat ob-
jebbaliter voluntatem præfentando objebbum .
tereà quietatur, gaudet ;6c lætatur in hac unica ope-Dordine quafi converfo, movetur libéré imperative 6c
ratione, nullum aliud objebbum petens, quamvis ipfius arbitrariè ab ipfa voluntate- Exempli gratia in pro-
rnnri continuationem nnationem nnfîeffionemo'il poflefîionemq'ue e fecuram fern ram cammvaarive** non Memoria A animæ intellebbivæ __P,____foecunda j r
fpe-
ceflet. Neque tamen eft motus propriè dibbus, qui
eft abbus entis in potentia, cùmhabeatamor id quod
abbualiter requirit, ficut efuriens id edens quod ha-
bet femper in præfentia, caret motu faftidii : confe-
quitur amor ex hac delebtatione illud de Pfâl. De-
lectare inDomino^b“ dabit tibipetitiones cordis tui. Pfixxxvi/
4. Et rursùs : Renuit confolari anima mea : memor fu i Dei
& deleSlatus fum]& exercitatus fum: Pfalm. LX^vi.4. Alia
litera , Garrivi & defecit fpiritus meus 9 bona fiquipofito.
ciebus intelligibilibus acquifitis 6cabftrabbis exphan-
tafinatibus fenfibilibus æftimativè, quam Commen.
nominat intellebbum paflivum j memoria , inquam,-
ponit in acie intellebbûs fpeciem repræfentantem-
Deum, non quidem nudè fed quafi fpeculum 6c in
ænigmate. Intellebbiva virtus formabit fimile verbum
de Deo , 6c illud naturaliter objiciet poténtiæ vo-
litivæ. Q110 proceflu habito, novus poterit libéré 6c
arbitrariè inchoari, quia movebit fe voluntas diiebbivè,
nonin cognitionem prælentatam intùs per intellebbum, Pauli verba. Ephef. iv. y. 6, Vnus Dominus, una Rides,
fed in rem extra vel quafi extra exiftentem, fcilicet unum Bdptifma, unus Deus & <rPater omnium, qui fuper
Deum. Non enim amat voluntas cognitionem hu- omnes, & per omnia i & in omnibus nobis. Valerianus
jufmodi Dei tanquam ultimum finem, ficut neque po- interrogatus à fene fi crederet,illico refpondit, nihil ve-
teft efle finis ejus : amat enim Deum ipfum immediaté, rius dici poflë.In quibus tamen univerfa Dionyfi.Theo-
8c fe fert in ipfum 6c amplebbitur 6c ofculatur, 6c ube- logia notata eft. Nam in hoc quod unus efi Deus & Panbus
fuis h'æret, 6c in ejus fragrantia delebbatur * licèt ter omnium, notatur Theologia de Trinitate 6c u nitate
non videat oculo ad oculum vel facie ad faciem Deum. divina, nonJ enim effet paternitas in divinis, fi non
Deinde voluntasconjunbba fini fuo ultimo D eo , præ- A effet Trinitas, cujus fontale principkim cftPater
cipit arbitrio proprio 6c imperat intellebbui, quafi di- d quo omnis paternitas in coelo & in terra nomina.
cendo : Veni, vide, gufia&fenti quam dulcis efi Domi- tur. Ephef. i i | i f . Ceterum ciimadditur, qui fuper
nus. Ad cujus elucidationem ampliorem accedit amo- omnes efi , datur intelligi Theologia myftica, quæ pei'
risignei lingua tertia» exceffum infinitum fuper omnes habet feiri. Porto
cum Deus efle. dici tur per omnia, fymbolicam ex
Tertia Proprietät omnibus 6c ill omnibus Concipimus Theologiam. De-
.. _ _ nique cùm fubjunbbum eft , & in omnibus nobis,
Amorlenit. Colligitur ifta proprietas amoris ex his Theologia fignatur procedens ex propriis 6c intelli-
verbis : Oleum effufum nomentuum, ideo adolefcentuU di- gibilibus pofitivè , qualiter fit in divinis nominibus
lexeruntte. Cant.i. 3. Confiât per oleum defignari con- tarn per caufam quam per excellentiam , non atten-
ditionemlenitivam quam attribuitamoriincreatOj non dendo fi fuerit infinita 3 quoniam in hac excellen-
fine creato, canensinEcclefia: Quando venis, corda tia per infinltatem , myfterium Theologiæ per abne-
lenis. Eft infuper oleum in condimentum dulcedinis6c gationem collocàtur. Additur prætereà triplex ha-
fuavitatis,6cmitigativumdoloris. Unde Petrus n.Ep. bitudo quam habet Deus ad nos ultra ceteras irratio-
I I . 3. Si tamengufiafiis quoniam fuavir efi Dominus. Et B nales creaturas, fcilicet per imaginem naturalem, per
Apoftolus concordat Hebr. vx. f . (fufiaverunt, in- gratiam8cpergloriam. Prima liquidem habitudo eft
quit, bonum Dei verbum. E t Davidclatnat: Quam adDeum, nedumut principium caufativum,ficut in
magna multitudo dulcedinis tua Domine! Pfalm. xxx. 20. omnibus eft per eflentiam, potentiam 6c præfèntiam-
E t rurfùm : *JfyCemoriam abundantia fuavitatis tua erutta- fed etiam ficut ad principium objebbivum, ratione ima-
bunt. Pfalm.cxLiv.7. Samaritanus quoque ad curam ginis quæ Dei capax eft fàbba. Deinde, ficut ad princi-
vulnerati oleum appofuit. Profequamur inchoatäde- pium inhabitativum, ratione fimilitudinis 6c refoi ma-
elarantes, quæ 6c qualis fit cognitio percipiens De- tionispergratiam. Tertio, ficut ad principium glori-
um ut optimum, conveniens 6c conjunbbum , ex ficativum, fubquo comprehendi poteft habitudohy-
quo amor non eft formaliter perceptivus cognitio- poftaticæunionisinChrifto, 6c maternæ dignitatis in
nis, quafi in eo vel cum eo fit formaliter perceptio, Maria;Poteft,æftimo, fècundùm triplicem hanc fimili-
ficut 6c delebbatio. Alioquin neque delebbaretur fi tudinem reddi ratio una, cur totiens in Scripturis con-
non perciperet, neque quiefeeret autfruereturDeo, junguntur hæc tria: Dominus, Deus, no fier. His ex in-
fi non delebbaretur in eo. Iftud eft confideratione cidenti tranfeurfis, redeamus ad caufam lenitatis amo-
digniflimum j cujus ignorantia multos in amore Dei ris, qualem habuit Apoftolus nofter Remigius, de
figeré fe volentes folet conturbare. Loquor expei- quo legitur: quod bonitatem 6c benignitatem raan-
tus per tot Annos; fuetiffimicordis oftendebatinlenitatelèrmonis,quo-
C^iamvis autem multa dixerimus fupër Magnificat : _ niam Deus in Fide & lertitate ipfius fanftum fecit il-
nihilominùs faciens Deus gratiam pro gratia, 6c paula- lum. Habemus ces té in amore fponfæ objebbum con-
tim fècundùm tempus 6c locum 6c modum bene- venientiflimum Deum, habemus conjunbtioncm ipfius
placiti fui dona fua multiplicans , dat in dies ferri magis ad fponfum per ofculum intimum, 6c per inhæfionem
à dar it ate in claritatem, tanquam a domini fpiritu n .C o r . ad federn amoris pebbus fuum 9 quod notatur in uberi-
III. 18. qui amor eft dans experiri illud Davidicum Pf. bus, 6c per legitimam olei lætitiam, juxta illud : Vnxit
cxvm. 130. Declaratiofermonum tuorumilluminât. Fa- te Deusoleolatitia Pfalm-. xliv. 8. Supereft affignare co-
miliaris itaque convibbus oftenfbr eft fecretorum a- gnitionem perceptivam 3 quoniam delebbatio 6c lenitas
tnicitiæ, quia 8c Chriftus Verbum 6c Sapientia Pa- eft perceptio couvenientis conjunbbi. Difficultatem au-
t-ris , médius accedit loquens linguis nedum ho- get verbum Hugonis : zAmor, inqui t, intrat ubicomitio
minum, nedum Angelorum, fed arcanorum Patris9 foris fiat. Illud infuper de quadam Homilia : Pofumus
quæ non licet homini loqui. Fortaflîs ilia funt ar- figere defiderium^ubi non éfifas inf erre obiutum. Item, quod
canaquæ divinus Dionyfius à Paulo difeere nonpo- magis cognofcimus de Deo quid non efi, quam quid efi. At
tuit, nec ipfe leribere vel docere nifi per filentium, vero loquatur jam quarta ignei amoris lingua , cujus
fed eis revelavit Deus per Spiritum fanbbum ea quæ nec proprietas eft.
oculus vidit 9 nec auris audivit, nec in cor hominis
afeendit. 1. Cor; n. p. btultus eflèt lebbor fi quæ- fffuarta Proprietas.
reret j 6c ego præfumptpr infanus fi conarer altiora
vel altius quam ipfii exponere fecreta code- Amor ardet. Colligitur hoc ex fervore defiderii
fponfæ ad fponfum : Trahe mepoft te, curremus in odorem
unguentorum tuorum. Cant. 1. 4. Mirus vero ardor 6c
inextinguibilis fragrantia. Certèfponfà, conceflojam
orisofculofidenterpoftulato, velutababfente, fufee-
pta fuerat ad ubera fponfi 3 quoniam meliora dixit ea
vino, fragrantia unguentis optimis , experta loquitur 6c
delebbata.Nam 6c liibjungir, oleum ejfufum nomen tuum.
N une ex fatietate 6c uberum plenitudine, velut infa-
tiabiliùsæftuansclamat: Trahe mepoft te, curremus in
odorem vnguentorum tuorum. Jure dixit de amore Se-
raphico Dionyfius, quod efifuperfervidus & holocauf-
te purgativus, quoniam cC feraphin, interpretatur ardens.
Eft quidem in Angelis ardor ifte, eft in fingulis e-
tiam Beatis, quibus eft una vox lætantium, 6c unus
ardor cordium: proptereà dicuntur lapides igniti,
precipuè tamen 6c in excellentia Scraphicus Ordo pop
C 3 fide
ftia. Plané dùm etiam atque etiam rumino verba
Pauli , verba fujbinde Dionyfii fîiper hac fapien-
tia quæ in myftério abfeondita eft 3 miranda 6c
miferanda apparet hebetudo intellebbûs noftri, non
intùs, fed foris hærentis ad eorum dobbrinam : ip-
forum quippe verba, fi velamen 6c obfeuritas au-
feratur. a corde, cognofcuntur apertiffima efle, de
quibus ambigere minùs eft fas quàm de ipfo materiali
foie, ut jure dixerit Boëtius : Hanc quifque poterit tiegare
lucem. Candidas Phoebi radios negabit. Oritur æltas
liodie , Urbani fefto , quando fol viridior e ft, 6c
plus fulgidus 6c fervidus. Venit in memoriam Ba-
ptifma Valeriani infignis Ceciliæ virginis fponfi: li-
benter enim -diei cujuflibet occurrentia fpeculari fo-
leomyfteria. Vidit ipfe Valerianus fenem candidisin-
dutum,cum Libro aureis literis feripto, in quo legit ifta
mm
I O T
m w ä
m m l
■i Kl illl S M
®|
I