I n cujus funt corda manu, Regumque, hominumque.
Quo vis infle&ens ea : R e x en lubncus, aiper,
Plebs incom polira, fugitivos fulcipiünt ^
fVfpiciunt gratis animis, traètantquepudice,
Urtlr^iriiim nrn’hpnf ClllO EU te Vïl'gO l'CCeptaS
Hôlpitium præbent quo tu te Virgo recej:
Cum fponfo, 8c puero, pro fervocei
:edita
Cign a, cibum, menfam virpræparat
at j at
InSntem la&at, evolvens balneat, indè
Cunis aptatus dormit, quas tempus ] t iltud
Dant laudes penfa, quotiens ô cord« ^ „ UUUv
Cum manibus Domino poil tanta ppficula tnti,
O qaotiens vertunt ad Templum Ston occiios,
S ic Salomon docet, hoc Daniel Babÿjonc peregit.
Quifquis es ad cives patriic ccelcilis anhelanS j
Sicaoe, fie retinens méditare 5 quod advena tu fis ;
Exemplum tibi fintChi'illns^ joiépi: 3 attjue .Maria,
Fortibus omne lolum pama e i l, vos viviteloues
l ’oiteà iux ontur, i’urgit joieph officiofus.
Mox intrat venais forum, lioi comparut apta,
Inllrumcnta , quibus uti couiiieycnit, artis
Vainque' fabrilis erat in ligno: femina fortis
Qiïæfivit lanam, &linum. Vkhuatranit ^
Ut naret, inquefilq.s.liibtiies,protrahit; inde
Textriuo mandet operi dodtiibmus artis ■ _..
Virgineus digitusj, domuaptia nul.ia recepit,
Tianquillus pafcit labor îpios, fiber, honeftus
Oui bcnedici vult, qui manducare laborat,
Omne cor inficiunt, occidunt otia pigrum.
Greverat ipfe Jefus , binos evaievat aunos,
Mater ei tuilicam polimitam neyerat & jam
Stare licet treinulo poserai pede, verbaque giato
Noudum perfeàa balbutit lingua fufurro, I
Suavior bine mülto blanditur utrique parentl,
Arridet, ruit in ulnas, greniioquç iocatur,
Brachiola attolieæ vult neâere colla parentum
Ampiexu ténero, vult olcula figere calla;,
Inferit atque manum manu tibi, Virgo, Joicphque,
Perque domum lëquitur hune , &C te dilpare pallu,
Quteque videt mu ans fcilcitatur , ut omnia nolcat,
Forte interturbat velirum quandoque laborem ,
Penfa, colum, calatbos, ferra?} parvalque lecures
Conrreérans, uitrove petens lèie bajulaii.
Dixerit hoc aliquis totum puerile relata
N u llo i fed rifu dignum: puerile làtcmur.
Sed puerile D e i, led ftultum., & debile, ;majus,
Fortius, bc .apiennus'nto e i l, crédité, mundo.,
Nil duro corde pejus, nil tetrius, at quid
Majori pietate .tàcit, molfelcere eo.rda,
Quam dum. cfiita Eides cernit pucrefcercfiiniinum
Propter nos homines milëros, noftramque Uiutcm?
Vultfimilis fieri-nobis, vult .fit puero par ,
Scandere qui fatagit coeli falligia parvus.
Innocuus, parus, humiiis., fuper omma (implex.
Infames quafi nunc geniti iac palette, nempe
Laclefcit vobis virtus, fapientia, vitä.
jam puer ipfe Jefus numérota jntegra format
Verba iönis , jam cum paribus coiiuc.ere geint }
Cùm pueris puer it,, fimilis. finiiles fibi quasrit.
Inter ludcndum puer unus corde maligno ^ ■
Jmproperat tibi forte , Jefu , rniler advena quod hs
Ignotus , patriamque, Pattern qui dicere neicis,
Liât palmam tibi, das maxiilam percutienti..
Flens redis ad M attem, gremiu te blinda rcceptans,
Curpioras? Quidfiabesinterrogat,. ofeulajunglt,.
Exficcat lachrymas. Animus li , M«ter, amarus
Sitmihi, quidmirum, proprium quidnefcioPatrem,
N ec patriam, fivera mihi nunc improperantur.
Bi gö jofephne Pater mihi ? nonne hæc patria nobis ?
Mater ad haie fterit immoto vultu fine voce,
Secretum cordis.intrans,, multiimque, diuque
Secum confert, li vel quid refpondeat lpfi,
Qui nihil ignorât, cùm fit Verbum caro feblum.
Cunclantem puer amplius ad reiponfa peitilget
Non quod nelcius e i l, vcriim cxpeiicnciacertos
Fei're modos poterat, hpmano more feiendi,
7 5 2
Sic didicit poenas, opprobria, Vulneira, mortem,
Plurima fie vult affatu cognol'cere Matris.
Ergo rbgat totus Matris iuipenfus ab ore :
Os référât tandem lulpirans talia fatur.
Heu mihi, charepuer, fentisjamprobra,dolores,
Poenas immeritus : deplorans hoc Jeremias,
Et probrïs, inquit, futurabitur j heu mihi, Fili,
A Crimina jam nollra defers, nottrofque reatus !
Suave fuit pomum vetitum, quale Eva momordit,
Sed tibi qui non peccaÛi nimiùm fit acerbum,
Chara luis proies quod commilêre parentes,
E t quia vis , F i l i , prima fub origine rerum
Altiùs exorfa repetam, quæ mente reponas.
Principio coelum, terras, Deus iple creavit,
Spiritus Angelicus nullo cum corpore merfus
Protinùs implevit coelum, poft quinque diebus
Corpora diftinxit, ornavitque omnia librans
Pondéré, menfura, numero, digitis quafi ternis,
Namque potentia menfuram , fapientia rebus
Dat numerum, bonitas cunótis fua pondera reddit.
Sic fpécies, modus, ordo, Dei veftigia fignai>t.
Hune ex quo, per quem funt, in quo cunâa creata,
Hinc mirum molitur opus , délibérât ambas
Nectere naturas, fit homo Deicatis imago
Pulchra * minor mundus naturæ nullius expers$
Mens régit organicum corpus ratione capaci.
B Qui c contempJetur vultu coeleftia reéto,
Libertate potens æternæ fortis orizon.
Juftitia pollens, quæ fpirituale quietè
Regnum hominis poterat fervare (ub ordine pulchro.
Cuilidus invidit ferpens, à dæmone cujus
Lingua movebatur, F ili, dæmon fuit oiim.
Angelus omninb pulcher, qui fcanderc montem
Dum vulc aflimilans Alto fe mente fuperbu
Corruit, hinc fibi fit mens conturbata furore,
Livore, ac odio vult extolli fuper omne
~ Quod ‘Deus e ft , ac dicitur $ hinc mors venit in Orbem,
Primùm peccarunt, hoc decipiente, parentes.
Vult homini vitam, quamperdiditiple, patere.
Omnes membra mali lüafunt, omnesôciniqui,
Per quôs iniequitur juitos, conturbat & angit,
T e petit ex cunétis , ô quot pueros per Herodem ,
Jam dédit innocuos rei ro, giadioquenecandos, ,
Quot tibi præparat infidias, tentamina, fraudes !
Returenim timidus, necrallitur afforetempus,
q Q uo generi humano pandetur porta lalutis,
Capuvis mifens fpeciolà redemptio fiet.
Heu pretium tua mors erit, ô lacratifîime Fili.
Homlbnum ad morris nomen concufla dolorc
virgo-fit, arque gémit, rupit plangore querelam.
Porrô tuum mox, aime Jelu, cor pullïit acerbus
Hic Matris dolor, & diræ prævifio mortis,
Mens immota manet, lachrymæ volvuntur amaræ.
Qualiter hoc fieri valeat conquirere dignum,
Spiritus & ratio funt, fi diftinxeris apte
Sen.us, ôcinfanti, deitas fimul, ergo voluntas
In Chrifto quadruplex fuit, in diverla moveri,
Non adverla lolens, nam fpiritus êcDeusunum
Semper, idemque volunt > animæ vero inferior pars,
Et ienfus fubfunt pafiîvæ conditioni,
Mortalis noftræ fortis miferæ, indè fumuntur
Naturæ in proprios motus fe ferre liçenter
Hincfperat, metuit, gaudet, dolet iftebeaûis
Infans, ex utero non cogitur, hoc tacit ultro.
Dum videt in puero lachrymas modo Virgo décoras,
Uberior gemitus pia viieera torquet, & angit.
FortèJofeph rediens operis pretium referebat,
Seniitin ingreilu primo lachrymas utriufque:
Sicfacies, fievox, itageftuslignificabant.
Omnia fic didicit tandem reteicntc Maria,
Acriter ingemuit, 6c flens cum flentibus infit ■.
Aï-quo fors animo, quiecuinque fit ufque feratiir
lncöla, dum fic vis j Deus, hxc nos terra receptat,
Expedit hoe, dileftcJofeph, patientiacuftos
Op Lima virtutum meritis ditcfcit opinjis.
Iticir
75 3 WmÈÊÊË lncipit hanc monfti’are viam puer indole prima.
Fors aliquando Jofeph mifeetdum verba coævis,
Edoètisgravibufque viris, grandævior unus
Intulit Annales,, fimilis tibi nominis holpes.
Hic referunt unum prifcis habitaife diebus,
Cujus pro vida mensmagnam eftoperatafalutem
Ægypto toti, natusde genre tuorutn.
Aker ut inftru&us erat aftris. fortè Mariam
Dum gremio puerum geftare , Jefumque vocarc
Viderat, & quod erat prolix i Virgo capilli
Munda, deeens, meminitaliquid de virginefigno
Quale ferunr alta coeli regione videri.
Quid fuper his dicet J ofeph expe&ant. Remoratus
lileparùm, tandem fapienti promût ôre.
Clari Memphitæ, mihi femper jure colendi >
Hofpes enim traébor tanquàm fim civis apud vos,
Geiia Jofeph, cujus meminiftis, feripta tenemus,
Legifer edocuit Moyfes , fcripfitque quod iftum
Progenuit Patriarcha fenexJacob, amplaque fratrum
Turba fibi füerit, fed amabilis file parenti.
Plus aliis, livor fratres convertit in hoftes,
Somnia quæ retulit odii fomenta dedêre.
Nam prætendebant Dominum Jofeph eflefuturüm,
Sicuterat, fraternacohors molitur amaram.
Mortem, fed voluit aliter mens provida Summi,
ln eu jus funt corda manu, quæ fingula vertit,
Finis ad obfequium primo quem vidit ab ævo.
Venditur ergô Jofeph Dominus ne fiat, & ecce
F it Dominus varia per tentamenta probatus,
Tetragono fultus virtutum, juftus in omnes
Res Domini : caftus, Domina fuadente, nefàndum
Concubitum : fortis, quia contempfifïe furentem
Suftinuit: prudens, quiafomniaclaufarévélât,
Septennique fami condit frumenta futuræ.
Judicat Ægyptus quod fit falvatio mundi.
Mutato fed Rege capit Refpublica motum:
Nam Jofeph hic tantus, tantum veneratus, ÔC omnes
Promeritus laudes, oblituS pofteritatis
Excidit à corde. Pertranfeo plurima : tandem
Nos de gente fua Dominus uc juflerat, oras
Judææ petimus, deferto Lege recepta
Per prius in Sina Deus unicus effe colendus
Traditur, & nobis fieri fimulachra vetantur,
Aftra nec ullacoli, folùm veneramur amantes.
Plures efie Deos hofpes nolito negare
Mox dixere fenes, memorant Apis, Ifidisaras,
ldola multiplici confirmant numine plena
Mira quidem facere, prædicere fæpèfutura,
Sontes punire, cultoribus auxiîiari.
Vana fuperftitio quod; Apis veneratur, 8c Ifis,
Ille refert, ftatuis dæmon fe mifeet in iftrs
Ultro, nec, ut fingit, eftullocarminetraètus,
Eft equidem liber , vult divinos fed honores
Indè fibi trioui, vult veftræ illudere g en t i,
Dum miranda faeit fignis fallacibus utens.
Porto quod cælis yos dicitis effe figuram
Signantem partum cujufdam virginis olinv,
Nil coeli libris conferiptum taie putetur.
Ordo namque duplex rébus fuit inditus, unus
Naturæ fervit, de quo fateamur oportet,
Quod feriptus cælo eft, voluit, mens provida fummi
Temporibus fibi complacitis fervare patranda.
Suprà naturæ folitas miracula vires,
Quæ coelum nefeit, nec cælis inditus ordo,
Crédité, tempus erit, neertardum è virgine natus
Quando patebit homo, cujus fe fubdei'e Legi
Ægyptustota volet, expulfis fimulacriSf
Jam nec Apis,? bos, nec mulier venerabitur Ifis.
His fuper atquealiis.doèto fermone putandumeft
Dificruiffe Jofeph de v.çra Religione
Cum fenibus T h a n a o s fed. nec te,. Vh'gobeata,
Septenni .toto cum vicinis filuifle
CJredidefim.,' fed eas de Lege facra docuifie,
Quæ ventura forent, 8c quæ credenda tenereot.
Undè probafiile fit , multos ad fufcipiçndam
Tomiiy. Purs. I l
Diipofitos tune effe Fidem , dum fertür ad ipfos
Pou mortem Domini, poil te Judæo relidlam.
T E R T I A D I S T I N C T I O .
F J U M voluit puerum Deus Ægypto revocare
•^ Ju xtà vatidicas voces, priùs iple révélât
Myfterium tibi, jufte Jofeph, jam tertio fomnis
Angelus appareils denunciat, accipe Matrem
* ^ um puero, terrarürsùs repetatur Hebræa.
Mors etenimrapuit puerum qui morte parabant
Perdere. Confurgit lætus, mox vifa révélât i
Lætafuitconjunx, lætus puer, haud fine quadam
Tr iftitia, notosetenimjam linqueremoeftum:
Sanguinis, aC patriæ, tum eft vis fuavior intus
Tum difeefîuros triftis vicinia vifit,
Hortanturmaneant fecum, nil defore (pondent.
Dum nequeunt retinere, diu comitantur euntes,
Intervalla viæ dum cogunt longa reverti,
T une mixti gemitus, plangor, lachrymæque viciffim
Plurima fufeipiunt, redduntque vale, fociantur
Dextræcumdextris, amplexus, ofcula gratis
Qualia dant animis, nemo proferre valebit.
Quis tibi feptenni puero modus in gradiendo
Tuncfuerit, dubiumeft, bajulandus utrique parenti
T u non appares fat idoneus, afpera ferret
Quomodö longa viæ difpendia pes tener, atqui
Non afino tua membra fatis fuffulta locares.
Curriculusnevehit fbrfàn t e , V irg o , Jefumque,
Confcius in quales modo vir fabrefecerat ufus?
An fuper ætatem difftindit gratia vires
B In corpus, vel iter peragrat breviore diæta ?
Virtus Angelica nec deeffe miniftra putanda eft*
Quis dederit peregrè taies vidiffe viantes,
Alloquioque ffui ? facundia quam fatiaffet
Grata Jelii? Puerilis nam folet ætas
Promptulà velle loqui quicquid non atiteà novit.
Si videt aut audit, fylvis vel in aëre piéfcas
Dulcifono volucres modulantes gutture voces
Si grandes aquilas, aut fi quæ faltibus amplis
Beltia confpicitur, vel reptile, fique decoris
Floribus ornatos vidit fplendefcere campos,
T empöre, vel pluvio formofum foederis arcum,
Cuncta velut mirans fcilcitatur utrumque parentem*
Multa fibi ratio quærendi vult puerilem,
q Et veram carnem fe fufcepifle videri,
Vult ex fenfatis ita commonuifle parentes,
Ad infenfàta-fublimi corde petenda.
Exteriùs quærit, fed folus perdocet intuSi
Tandem poft cafus multos variofque viarum
Incolumes, duétoreDeo, terramIfraëlintrant
Audito vir quod illic Archelaus hoftis-
Regnaret, timuit illo ire, petitGalilæam
Secedens, ita commonitus per fbmnia rursùm
Angelico alloquio': jam tandem proximus fit
Nazareth opidulum, veluti in caligine quadam
Cernitur, en noftram, fili dulciflîme, villam,
Protendens illàc dexteram, faciemque retorquens
Ad puerum Mater gaudens ait} hæc tibi lætum,
Florentemque dédit oretum, florentis obindè
Hoc eft: Nazaræi præfaga vocabula fumes,
Applaudit manibus hilaris, geftuque revidet,
Gaudet 8c ipfe Jofeph : falve dulciffima tellus
D Protulit illachrymans grandi pietatis amore,
Salve noftrorum çognatio fanèta parentum.
Qualis verb fuit generatio talis, habemus
Anna Sacerdotum iacra de ftirpe refulgens
' Bethleemita fuit, ipfi Joachim fociacur,
Regia cui fériés dédit,, 8ccui Nazareth ortum,
Anna licèt primo fterilis , tarnen ipfa Mariam
Pofteà, fic voluit virtus divina, beato
Gërmine progenuit,, ablaètatamque reliquit
In templo Sion, facra de I^gse^ocendam,
Annaque poft mortem Joachim, nupfit Clcophæ, qui
B b b Frater