foannis Gerfoniï 460
459 jOijcipulus. Videor apte refpondere, fi dixero, quod
ad hanc dele&ationis fecundæ perceptionem neutra
potentiarum per fe primo fola concurrit, fed ut conjun-
ccæ fucrint, 6c unitæ,ad primæ dele&ationis (quæ
nunc objicitur) habendam ieflexæ foperle peicep-
tionem.
' ' pofitivè, quam negative. Nomen verö videtur
negativum, ficut è contra de finitäte, qua; vocatur
terminatio, lie , quia fines habeat, ultra quosprogre-
di non poteft. Eft igitur h * c negatio , quam ne-
gat infinitas quafi non finibilitas. Nofti verb per Lo-
gicam , quod duplex negatio reddit affirmationem.
Confequitur ergo fëcunda perceptio ad bed profequamur quod ccepimus.
Magifti
unionem utriufque caufe concurrentis, necpôtuiflët L u x divinacommunicat, Scproducit fuarafpcciem
aliundè percipi reflexa deleéhvtio, nifi fimplex prior " p e r totam fe fimilhmam Ubi^fic æqmlem, jaropter
eflèt. H
Difcipulus. Ncqueocontradicerej perge, fi placet
ad tertium bonum, quod honefiunf nominator.
Magifter. Hoc proprium foli naturæ intelleéluali eft ,
ut ad bonum honeftum folùm propter le moveatur,
etiam fi nihil indè utilitatis -, nihilque deleôtationis
oriretur j quamvis in le tarnen fumme fit utile , ôcde-
leâabile. Honeftum, inquitiTullius, eft, quod fua nos
vi trahit i & allicit fua dignitate. Finis itaque naturæ
intellectualis e ft, ut lufcipiatur ad bonum honeftum,
quo folo fruatur^ & in illo dele&ata quiefcat. Nulla
ad hune finem attingit irrational^ creatura, quia
nec ad ilium creata eft memorandum, intelligendum
Ôcamandum. , 1 ■
Contemplabaris aîtiflîmam hanc, Ôc pulcherrimam
veritatem, ô altiflima , ôc pulcherrima feminarum.
Hanc inlînuafti, dùm de folo Ifraël ( qui fua interprequod
habet pulchritudinem infinitam ,de qua Sapiens:
Tulchritudinem ejus admirabiiur oculus. Ecdi.xm1.20.
Nam oculo maxime convenir de pulchritudine judicium
, ficut aliis fenfibus de falubritate, ôc fuavitate*
proptereà comparaturbono honefto,bonum pulchrum,
quod nec deleétabilis, necutilis, ut fie , includit ra-
tionem. Amaretur enim , etfi nec utilis,eflèt, nec
deleCtabilis aliundè quàm ex fe.
Porto fi divina pulchritudo folùm fe offerret indi-
viduo creaturæ rationalis intuendam, five pluri j folusr
intelleCtualis oculus judex eflèt, nonfguftus, autta-
Ctus : qua fuper re fequatur alia confideratio.
Sufceptio transformativa fi perfeéta f i t , præfop*
ponit individuo creaturæ rationalis illapfum fieri verbi
luminofi , quod eft fpecies adæquata fuæ luci -, 6c
hoc, fecundùm virtutem aCtivam lummè proportion
natam , 6c fecundùm Operationen! perfeCtè replentatione
dicitur videns Deumvelvtfio Del) complevifti B S omnem indigentiam pueri Ifraël ad hanc trans-
Ganticum tourna Sufcepit Iftaël puerum fuum. Luc. l.
||Difcipulus. Propofueras inter diftinCtiones antedi-
Ctas, de facie, deveiamine, defpeculo, de clarita-
t e j diftinëturum te infuper de transformatione.
Magifter. Apte recolis, limul 6c aliâ funt de fufeep-
tione per Anagogiam, quam fufceptionem transfor-
mativam. dicimus, addenda prioribus. Paufes interim
ab iiiquifitione, ôc fuper hac füfceptione transformativa
tredecim confiderationes accipe.
Sufceptio fanCti Ifraël transformativa , ficut non
propriè dicenda eft generatio, vel tranflùbftantiatio,
fie nec propriè eft naturalis alteratio. Generatio quip-
pe tendit ad introduCtionem formæ fubftantialis, qua-
lis non introducitur in hac transformatione quam
formationem fufeepti. Placet itaque fpeciei pulchritud
o , etiam propter fe folam. Sed virtus Ipecieiagens
proportionaliter in potentiam receptivam, fuavitatem
ind uc it: ficut 6c operatio replens indigentiam, af-
fert falubritatem, Habes igitur bonum honeftum in
pulchritudine, habes delectabileinfuavitate, habes
"utile in falubritate, habes proiode bonum omne, de
quo ad Moyfen Dominus: Oftendam tibi omne bonum.
Exod. xxxm. 19. Concluditur iterüm, quöd-fufeep-
tio transformativa, confiftit in concurlü omhis boni,
etfi non formaliter , faltem virtualiter, ÖC eminenter}
hoc autem tale bonum in habitibus deiformibus
eft fola gratia gratificans , aut gloria; confummatas
fan£tificans.
Sufcepcio transformativa nunquam potuit obtineare
polfumus deiformem, quia forma imprimi-C ri 5 nifi per gratiam divinitus infufam, quæ radix eft
tur divinitüs menti, qualem non habet ex natura vel
fola induftria. Sed neque mutatur aliqua res elfen-
tialiter in animam , quemadmodum panis tranflüb-
ftantiatur in Coipus Lhrifti. Porro naturalis alteratio
fit per abjeaionem formte prioris contrario, 6c
hoc in melius, vel in pejus.
Sufceptio vero transformativa deiformis non prte-
füpponit, autrequirit hujufmodi Variationen! ,fecun-
dum contrarias qualitates. Simulatur ideireb magis il-
luminationi folis in cce.lo, 6c in medio pervio, atque
perfpieuo. Sic ä lumine fuperno illuminari dicitur
tarn univerialis, quam particularis-Ecclefia, ficut a
fole luna.
Sufceptio transformativa plus corififtit in percep-
tione unitiva, quam in arnore folo per fe , vel incog-
nitione föla. Veritas ifta concluditur ex colloquio
priüs habito,quo qutefivimusdeleftationis originem,
omnis transtormationis deiformis, 6c. fürsüm unionis«
Continet autem virtualiter in fe Fidem , Spem , 6c
Charitatem, cum ceteris habitibus luminolis, 6c af-
feblivis , taliter fuo modo , qualiter eflentia animie
originaliter complebtitur fuas vires. Omittatur interim
fimilitudo de divina eflentia, refpeblu trium
Perfonarum, refpeftu infuper omnium rationum per-
fedtionem in divinis dicentium} quia nulla creata lim-
plicitas ifti poteft ada;quari, vel par eile.
Sufceptio transformativa a&ualis non conceditur
de communi lege fine exercitio abtuali mentis , fa-
ciendo quod in fe eft ad hanc fufceptionem, filtern
per obicis cujullibet ablationem’. Exemplfim in fu-
pernaturali formte rationalis introduftione, quje naturales
difpofitiones prtefopponit in corpore. Con-
fideretur ex hac duplici confideratione ftatim, quod
abfque miraculo non fit fufeeptio transformatietiam
fenfualis. Deus itaque cum fit lummum b o -D v a , maximè gratificans -, nihilominùs illam aflfore
num, objicit fe mediatè vel immediate diieëto Ifraël
puero fuo fub triplici ratione generali , boni fcilicet
honefti, deleétabilis, 6c utihs. A u t , fub aliis lo-
quendo terminis, illabitur in mentem, ut pulchritudo
feu formofitasj ut fuavitas -, ut falubritas. Eftdeni-
que Deus immenfa lux , in quo tenebra non funt UlU
loannis teftimonio , 1. Joan. 1. f . Eft autem pro-
prietas luc is, fe communicare , feu diffundere per
univerfam fphæramfuæ aétivitatis. Sphæravero di-
vinæ aétivitatis , eft immenfitas , 6c æternitas fua,
cujus circumferentia nullatenus extra fe eft. Unde
æternitas quafi extra termtnos entitas, vel unitas.
Sic idem eft penitiis centrum, 6c circumferentia.
Sic infinitas in D eo , magis fecundùm rem dicitur
non fit certum evidenter , fine miraculofo reve-
latione , propter confimiles motiones quas habet
natura per habitus acquifitos informes ad habitus
Fid e, Spe, Charitateque formatos : hinc hæretici
pertinaces , hinc nonnulli infidèles} hinc peccato-
res vani, gloriofi de fuis fentimentis, fæpè confun-
duntur in æftimatione fua } rclaturi fupplicium,undè
præmium magnum confequi putant. Hinc .eft il-
lud : Cadent a latere tuo mille , P f xc . 7. qui fc
de latere proximos arbitrabantur. Et deccm millia
à dextris tuis ftatum Chriftianitatis aflècuti.
Sufceptio transformativa viciflitudinem habet reci-
procam,6c quafi circularem.Utimur fimilitudinepaipa-
bili ex Scripturis. D ixit in Apocalypfi Chriftus. Eccefto
461 7 raffatus decimus fuper Magnificat
eftium , & pttlfi » ß qui* mihi aperuerit januam , in-
troibo ad cum, & cenabo cum illo, & ipferne cum. Apoc.
1 1 1 .20. Fit perindè illud de Grammatica:
Ho ftp es, qui recipit, & qui fttfeepius habetur.
Audis quod Chriftus intrat ut hofpes in animam j
6c animam cibat utipfam fufeipiens. Et certè ficeft
tenendum, fimul6cadmirandum, non jam per fimi-
litudinem , fi ad fufceptionem EüChariftiæ tranfèàmus.
m 4 6 2
devotum tibi cum* ex adtione pia dirigitur in Profa
votum.
Nec abhorre peccatores
Sine quibus nunquam fores
Tali dignaFilio.
T u quoque Gregori fic exclamafti: O felix culpa
Eva , qua talem , & tantum meruit habere Redempto-
rem. Addamus fufceptionem : O certe hecefarium A-
da peccatum , quod Chrifti fanguine deletum eft. Noli
Qu i man duc at ,inq u i t C hri ft us Joan .<5. pj.meam propter hoc extolli , 'o culpabilis Eva / n o lf t fo i
y-nem, & bibit meum fanguinem , in me manet quafi A blandiri peccator Adam, quia Dei benignit:
hofpes fufeeptus à Chrifto : Et ego in illo, quafi qui fufci-
pitur in mentis hofpitio. Felix nimirùm puer Ifraël
hofpite tanto. Felix munereduplicato, atque recipro-
co. Sufcepit lfrael, Deiformis nofter ipiritus, puerum
fttum. Jure ftupes ad hoc verbum , o frater. Seis,
quia vocem Jefum Chriftum puerum noftrum} fufcipit
Ifraël fpiritus fuus Deiformis fufeipiendo Sacramen-
tum.1 Plane fic legis de eodem Chrifto : Puer na-
tus eft nobis, & filius datus eft nobis} Ifaïæ. ix. 6. Poteft
hoc intelligi de puero Jefu fecundùm carnem, qui per
te Virginem puerperam datus eft nobis , 6c corporaliter
nat us. Eft alius mirabilior, 6c nifi de fe teftis e f fet
incredibilior fcnfus , quia datus eft nobis , ut fit
puer nofter per filialem fufceptionem in utero mentis
Ifraëliticæ conceptus , 6c genitus. Qui fecerit ,
inquit, volant at etp Patris mei , ille meur frater , for or ®
& Mater eft. Matth.xii.y o . Audis Matrem, 6c cujus
Matrem, nonne pueri Jefu? Sic enimaPatre/>«<?r,
6c à Prophetis, 6c ab Evangeliftis, crebro Chriftus
nominatur, quàmvis vir fuerit ab utero. Etiam indè
factum eft novum fuper terram , quia mulier circunde-
dit virum. Ilaïæ l x i .iö .
Sufceptio transformativa reddit animam Verbige-
nam. Ipla fiquidem quæ per naturam ancilla e ft , quæ
per gratiam adoptionis filia , quæ per fubarrationem
dignativam fponfa, fit per nimiam gratiæ fuperabun-
dantiam gravida de te puero Jefu ■> te marito, te vi-
ro, te fponfo , ut jam fponfus 6c fponfa fint duo
in uno fpiritu, immb in uno foetu, qui es tu Domine.
Sufcipe proptereà, ô Deiformis anima, 6c fimul
fponfa diéla : fufeipe tuum puerum , non jam ut
hofpitem tuum, non jam ut Dominum, non jam ut
amicum, non ut fponfùm qualemcunquej fed ut fpon-
fum, 6c Filium tuum. Filium , qui concipitur in
utero memoriae, per infufionem roris gratiæ. Filium,
qui formatur in utero intelligentiæ per infufionem
potens, non impôtens veftra perverfitas talem meruit
Redemptionem, 6c fufceptionem exhibuit.
Sufceptio transformativa clarior quandoque, non-
riunquàm obfcurior invenitur. Provenit hoc princi-
paliter à beneplacito fufcipientis aétivè, fed difpofiti-
vèàconditione fufeepti. Vox indè eft ilia Pauli £.Cor.
ni. 18. Transformamur de claritate in claritatem } quia
videlicet alia claritas folis, & alia claritas eft lun&, i.Cor.
xv.41.-ficut non pârfèmper eftrevelatiofaciei. .Tenet
Dominüs in manibus lucem 6cc. Si vult, videtur, ait
Auguftinus, f i non, non. Sit aliquis claUfis palpebris^
fèu membranulis oculorum , pofitùs-extra radios folis
j confiât quod nihil, aut tenuiflimè videbit, quàmvis
oculi fint faniflimi, necvelamen aliquod maximè
compofitionis habentes. Prodeat ifte ad intenfiffi-
mum lumen folis afpiciendum converfo intuitu ; non
videbit itaque rotam folis , attamen multo fplendo-
re lucefcet oculis per velamen palpebrarum. Sit
aliud exemplum de oculis apertis ad obliquum lumen
folis circà crepufculum diei in füfceptione matu-
tina, quali Chriftus refurrexit, cum tenebra effent fuper
terram Matth.xxv11.4f. or to jam- foie? Marc.xvi.2;
Sit aliud exemplum: fi poneremus.folem libéréob-
jeélaliter fe vifui præfentare.
Sufceptio transformativa' ferventiùs excandefcit,
aut tepidiùs, duplici ratione , quæ nunc de claritate
ponebatur, fcilicet arbftrio D e i, vel difpofitione fub-
jeéti. Difponitur autem fubje&um , quod eft mens
rationalis , maximè per humilitatem fpiritus , quia
humilem fpiritu fufeipietgloria. Prov.XXiX. 25. Interro-
ganaturam, audis fubexemplorefpondentem. Obji-
ce fpeculum concavum politum folaribus radiis, cau-
fàbitur ex multa refleétione in puiiéto concurfus ra-
diorum ardens ignis. Similis erit effeélus ex vafe cri-
ftallino, vel vitreo pleno aquâ.
Quid ! quod afpeétus pulchritùdinis corporalis ali-
Deiformem : Filium , qui parturitur, per opera’cha- ç quos transformat infuriam, 6c mentis amentiam,cuf
ritatis elicitivè, vel imperativè, donee in mundum non poterit infpeéta pulchritudo fpiritalis Dci ? Cur
nafcatur perennitatis gloriofe. Videor audax nimis,
divinorum fpeftaculorum pulcherrimorum confideratio
6c reétè videor, fi non teftimoniis Scripturarum ful-
in talem fuo modo fpiritualis ardoris effedum
citus eflèm , quæ Deum eflè tradunt animæ fanétæ,
mentem evehere ? Cur non poterat extrsl fc fieri?
6c Ifraëliticæ omnia quæ diéla font. Filioli mei ( inquit
Cu r non ad dile£ti pulchritudinem tota rapi, ac per-
Paulus Gal . iv. 9. j quos iterum parturio , donee formetur
inde amens efle ? Sic enim divinus loquitur Dio-
m vobis. Chriftus. Et Dominus per Prophetam Jeremiam
nyfius in re noftra > fed 6 felix amentia pro qua fe-
dicit: Pater meus, dux virginitatis mee tu es. Jerem.
quitur.
m. 4. Et iterùm : Fornicata es 6cc. tarnen àd me rever-
Sufceptio transform'ariva fpiritualis contrario modo
tere, & egofufeipiam te. f . 1.
fe habet ad transformationem animalem, 6c brutalem.
Sufceptio transformativa mirabilior effeéta eft poft
Tradit Dionyfius , quod amor in terrenis eft dif-
lapfom, quàm ftante , nec peccante natura fuiflët.
Primo , -quia non majus eft , coelum , ôc terram
create, quàm peccatores juftificare. Ratio. Non
enim habetpofitivum creatiocontrarium, ficut con-
trariatur juftificationi peccatum^ Rursùs in creationon
perfio, & labefaStio amoris. Sed divinus amor eft ficui
quidam Aternus circuius, per optimum, ex Optimo, & iti
optimo, & in optimum, inenarrabili converjione circumi-
ens. Colligitur protinüs differentia brevis inter duos
amores, quorum unus conftituit eiviratem D e i, fcne
fola potentia confideratur, fed in juftificationefa- r j eundum Auguftinum j aliuscivitatemBabylonis.
pientia, fimul 6c benevolentia, nec minùs cum potentia
penfatur. Quid fapientius, quàm ut vincat fa-
pientia malitiam, 6c ita vincat, quod ex ea fit elice-
re maximam juftitiam ? Vult exhibere fummambe-
ncvolentiam , vult exercere fummam potentiam in
debellando per humilitatis dejeéttonem omnem fo-
perbiam. Conferebas hæc verba frequenter in corde
tu]°> Virgo digniflima , nec fatiabaris dulcedine mi-
rabili fopej- hac fufeeptione Ifraël pueri foi. Hinc
Primus unit,fecundus difpergit.Et verè fic eft, fi per
omnia refpexeris.Dedit Chriftus intelligi caufam,quia,
inquit, unum eftnecefjarium; Lu c.x . 42. plurima verb
font contingenter variabilia. Neceflarium itaque'
( quia tantummodb unicum eft) colligit: Geteraom-
nia, quia labilia fon t, difpergunt, Amor qui inniti-*
tur uni neceflario, ftabilitur in eo amor inmtens mu-
tabilibus, ut. mutetur neceflè eft. Eft autem omnis
creatura vanitati fubjeüa. Rom. V in . IQ. Audi de
ho«