Joamis Gerforiii 760
759 J , . Non ingrata Deo dicit, tu crede * volenti
Velle tuum tribue, Gabriel te refpicit orrtnis
Expecfcat mundus, coelijm, tellu^. 6cabyffi.
Aude magnanimis, quia magria I1 ides operatur,
Audet, jamque Fides qualem dile&io format
Verbigenam reddit animam, dum protulit ore :
Ecce an cilia D e i , fiat Yn ilium mihi vtrbum.
Orabam nuper & ego paupercula, quæ fum
E t cinis, & pulvis, dum me dijudicofollers,
Ille tarnen cujus öculishumiles placuerunt,
Qui tollit pro veile fuo de pulvere taies,
Qui laflb requiem, panem, veftem dat egeno,
Qui fàcit, ut fterilisgaudensfoecunda domifit
G ra ta, fatebor enim, fiç merefpexit , Seipfe
Fecit magna V e rb om * inllanti primo non elfe Maria . *•«.*«. B E |OEm5HihJi HcujHus 9noBmEen- -b--e-nBedi-d-t-u--f-fi.
• • quad fit fopor, ex qua A Elegit gratis, itacredeJofeph, panturam
Excdïum quendam patitur,7 ^, -,-1’ . A J A /f » oiSn-v trîro'inifïifiQ h nnnr#»
Formatur fubito no vus, atque noviliimus Adam.
Iromenfufque Deus minimös finuatur in arcus.
Haiïe verfam mirare vicem'fub origine prima,
Conjugium mirare novum, Deitas ubi nubit
Humani generis limo, fit virgo deinceps
Nullius apta vii i complexibüs , hoc quia corpus
Sacramentum Domino , folos fibi fervit in ufus.
Audiit ut Gabriel refponfa fidelia, novit
Virginei ventris thalamo virtute repente
Qiiôd Verbum caro fablum ej} , illüd promis adorat,
Acque peraéta videns mandata, réceffit ab ilia
Glorificans Dominum, coeleftis eum comitatur
M uka cohors jubilans, hymnifque corona melodis
Gloria fit coelis Domino, fit pax bona terris.
Mater & ipfa nova grato nova gaudia corde
Læta canit, jam magnificat fecum orfa retradlat.
Hac hora le Pafcha puer Jefus obtulit ultro
Humani generis, pretium, faélufque Sacerdos.
Et caput Ëcclefiæ, Paftor, feu Papa fupremus ,
Un6tus & in Regem fumraum , çognofce Mariam,
Invenit ut fua mens cum lætis jüngere moefta
De puero afîiduè, venturæ confcia mortis
Mæret, lætificat virtus, præicitaque nati
Gloria, dum premit exilium. Nos hanc imitemur,
Triftia ne frangant animos, neu læta refolvant.
Porro quid faciat Virgo tantum ne revelet
Sponfo myfterium ? Fac dicere, quomodô credet,
D a , celet quo pa&o D e o , tibi grata videtur,
Et fponfo, cui rcs tandem manilëfta patebit,
Saltern conjugii facrum dum fccdus inibunt
Solênni ri tu, necenim clam foedera jungent,
Affines venient, vicinia tota videbit,
Tempore quo fi forte tumens uterus videretur,
Ambo probrofa fièrent in cantica vulgi.
Quid ? Quod cognatam prægnantem ad Elizabet ire
N ec de ce t, aut licet hanc, nifivir confenferitantè.
Sed neque confenfum nifi caufæ confcius addet,
Dicendum eft igitur conceptumquid dédit,addet
Iple fidem fponfo, dubitataquefcandala tollet.
Ccciliam dum prima thori fecretatenerent
Cum fponfo, legimus fortidivinitùsaufu
Integra virgineum dum vult fervare pudorem
Sponlo dixifie: juvenis gratifiime, pando
Sanctus , crede, Dei mihi euftos Angelus aftat,
Tangere polluto ( me zelat ) amore : caveto
Permaneas 6c tu callus, te diliget ut me.
Credidit, & caltum poil firmat lànguinevotum.
Major nonne fuitaufustibi,fpefque, Maria?
Credulusipfe tibi quod vir fan&ifîimus effet,
Qiiodque Dei tali cafu tibi numen adefïèt.
Felta diesaderat quâ plebs fua (âbbata lervat,
Ergo more fuo cum fponfo fponla quieto,
Secretoque loco confedit, ubi facra Legis
Dogmata colloquio fecum pariter referebant.
Turn Virgo intuitu folito plus fupplice vuitum
Librans ad fponfum, fimplex convertit,aitque:
Clare Jofeph, cui fum Domino fponfata volente,
Eft mihi fecretum quod pandere convenit, 6c te
Participem fieri, nos unomagnificemus
OreDëum, votofimili, ratione parique,
Sponlâ poteft diledta loqui quodeumque placebit.
Audiftijarncrcbrb Jofeph ,fermoque frequenter
Inter nos talis habitus, cito quod veniet R e x ,
Ortusftirpe David , populum falvare potenter,
Et quod concipiet puerum Virgo,parietque,
Ifraël hoc omnis defiderat, optât,Scorat.
Me fore Meffiam cùm virgiriitatis honore,
Angelus hæc mandata Dei jam pertulitad me,
Spiritus 6c jam me gravidavit germine facro.
. Obftupet ad verba hæc fubito grandævior héros
E t refugit : quid ais ? quis erit tecum, oro, deinceps l
Exi à me, Domina, non hoc fum dignus honore.
• Petrus uti vidit multi'miracula pifeis
Retibüs inclufi, ftupor exclamare coëgit,
E x i a m e , Domine, peccator enim nimius fum.
Sic viduam legimus orbam, quod dixit Eliæ,
Quid mihi, quidvè tibi ? Venifti commemorentur
U t peccata mea, puer indèmeus moreretur.
Corripit hinc fe vir thalamo, folumque-reclufit,
Cor trepidüm vario curarum fludtuat æftu,
Eflet cùm juftus fponfam traducere nolens.
Injuftum reputabat enim fe dücere talem,
Scandala fed mutuens voluit clam linquere, fado
g Juftus utrinquëfuo, fecum dum taie volutat
Mentis litigium, fbpor irruit, Angelus aftat,
Confortans loquitur, facramentumque révélât:
Clare Jofeph, filique David, nolitotimere,
Conjugii, fed jure facri, tibi jungeMariam,
Natum quicquid id ell in ea, de Pneumate fandoeft,
Concipiet puerum, quem rite Jefum vocitabis,
Ipfe fuum falvans populum peccata remittet.
Virgo puto vigil orâbat precibufque , fuifque
Pro meritis fpontb data vifio ccelitus ifta,
Sufpicione carens, quod homo formaverit illas
Voces , fomnus enim fenfus ligat- exteriores.
Tune ubi vult fpirat ex alto Spiritus, aut res
Intelledivas referans pulfis fimulachris,
Lumine divino radians fecreta révélât,
V e l depræterito, præfenti, fivefuturo,
Ecce Jofeph divinum aliquuf de Virgine natum
Intra cognofcit, quod que eft paritura falutem
Humani generis, Deitas ubi panditur apte,
C Namque Deus délere poteft peccamina folus.
Splendida virginitas niveo fplendorerefulgens
Angelico compar, confors, Ôc arnica decori,
Cujus propofitum eft, nunquàm fenfifle, voluptas ^
Qualis fit carnis tadu foedata pudendo,
Hæfitat, Angelica poftquam mandata capefcit,
Ipfi namque Jofeph aderat, cui taliafatur:
Quid mihi, quid vobis almi Jofeph, atque Maria,
Qiidcum conjugio, quod prolis cedit in ufum
Jurane funt ejus veftro contraria voto?
Mutua nam duplicis fit ibi tranfiatio fexus.
Ergo conjugium vos vel derelinquere oportet,
V e l me, quo padoFideiparebitis ambo,
Vanane, vel mendax fieret tranfiatio talis.
Vana quidem minime fiet, puriflima Virgo
D o d a relèrt phronefis fupremi filia Regis
Defuper allapfa, pedufque amplexaj4centis
Blanda viri, nec erit mendax, nec copula vana
D Légitimas inter perfonas difpare fexu,
Mutua qua dabitur in corpus utmnfque poteftas-,
A c individuè morem vitæ retinebit -,
Non quod carnalem poft hæc præcedatin ad um,
Obftabit votum, prout effet cernere, fi quæ
Virgo virum, poftquam nupfit cum Virgine verbo
Præfenti, confiât poterunt emittere votum
Mutuo, quod carnale nihil poft hæc repetetur
Immo conditio confenfumfi præit ifta,
An licét, atque decet, fi non præjudicet ufus,
E tL e x Ëcclefiæ laqueoscavet, atque periaa.
Jure licent aliqua, fieri npn expedit ilia,
Raro
761
Rarö quidem föfnes divino nec nifi dono
Extinctus reperitur, & hinc conventio talis,
Talis convidus quam magnum rete pararet
lllecebris, faceretque frequens effringere Votum,
Sed neque conjugiis aliis fpiramine folo,
Edere vult prolem Deus abfque viro, velut iftic
Edita jam efede, eft dicetur 6c ha:c tua proles,
Cur? Qy iafad a tux:defponfe corpore, quale eft
Jure tuum, fernen fandus tibi Spiritus almum
Sufcitat in fratris, vice, tu legalis haberis.
Hinc Pater infantis , nutritio lola Patrem te
Non faciet, fed nec propria: commixtio carnis.
Plaude Jofeph, quia de Domino tibi fas erit olim
Dicere, filius ecce meusj divinius, oro.
Quid fublimius, 6c praxlarius attulit a:tas ?
Filius atque Pater nunquid non grandis amoris
Nomina funt, Scprsecipua: pietatis imago?
Obligat hasc te laus tituio fundata paterno
Infäntem cum Matre fua fervare deinceps,
Caufa ne conjugii talis tibi parva videtur,
U t fudore tui vultus tua pane fruatur
Uxor & illius fis cuftos fidus in omni
Temporis articulo, fis teftis virginitatis.
Debeat; 6c poflit cui credulitas adhiberi,
Proderit atque tua trepidatio pofteritati,
Concludent, quod tu juftus nunquam violatam
Duxifies fponfam, punifles vindice Lege.
Adde quöd in nobis Ifaias verba valebunt:
En habitabit ( ait) juvenis cum virgine, fponfus
Sponfatjue gaudebunt. Vos hi, Jofeph, atque Maria,
Quid ? Quod celandus erat infantis novus ortus
Conjugis ob famam, nam perfidia quando malorum
Plebs Judteorum puerum fine femine natum
Crederet, innuptas nec parceret impia Matri.
Ad de, fathan fallendus erat: reliquas ego caufas
Pr^etereo, cur conjugio jungenda Maria
Prtecipue t ib i, • virgo Jofeph, vir jufte fenilis
./Etas quem noridum frangit, vel reddit ineptum
Curandse foboli cum Matre, laboris 6c ex ore
N o n e s , non Fidei, te nulla libido titillat,
Ante quidem, nec poft partum cognofce cupifces
Uxorem, nec enim templum temerare facratum
Effradtis votis fas effet, 6c unica proles.
Hasc fät erit nuptis cum virginitatis honore,
Candida virginitas:- phronefis dum talia fatur,
Aflenfit, fomnufque viri mox deferit artüs.
D I S T I N C T I O Q U I N T A .
T ^ X u r g e n s Jofeph äfomno fibi jufla peregit,
E-7 Uxoremque fuam verbo prxfente Mariam
Accepit, nec eam voluit cognofcere, donee
Primo parit genitum, nomenque Jefus dedit illi.
Non quod poll partum (procul hoc) cognoverit ipfam,
Donee enim negat hic tempus quandoque futurum ,
Scandala ne tibi dent Scriptune reddere paffum
Cum pafl'u ftudeas Dodlorum more priorum.
Angelus ifta ferens Gabriel fi creditur effe,
Non horret ratio, cur non utriqueminifter
Afiiduus fuerit, diferetio fpirituum dat,
E t fapor internus quod non fit vifio vana.
Credo recenfenaa funt verba priora Matthasi
Effet cum fponfata Maria Jofeph pia Mater.
Anteä quam convenifient, de Flamine facro
Pnegnans inventa eft, invenit vir fuus ipfam
U t priüs eft pofitum, qus: fit conventio talis
N efcio, fi non folennis ritus, celebrifque
More fuse gentis, velut in Cana Galilasas
Adfuit ipfe Jefus, 6c cum multis fua Mater,
Lcetificans miro convivas germine vitis.
Qua: gens, oro, probat clam matrimonia fädla,
lila palam jungit, igitur conventio talis
Dicitur hic acceptio. Non jocundius ullum
Conjugium, rituvs facro plüs concelebrandum
762
Regia nobilitäs infignit nempe parentes,
Junge Sacerdotes, Patriarchas, junge Prophetas
Progeniem veterem, vicinos adde decenti
Lætos pauperie, gazas exupei-at omnes
Ipfe Dei timor, his cultus 6c vidfcus honefti,
Conveniunt alacres, quos iplè citaverat héros.
Angelicis parens monitis cum Virgine Votum
Virgineum priùs ernifit , reverenter adorans
Hac inMatre Deum,Dominam reputat,neque pofthæc
Fomitis illedlu feit fas, cognofce facratam.
Se dat cuftodem, teftem, comitemque fidelem.
Litera taie canit ,..cui concinit Allegoria,
Non fecus Ëcclefiæ, tu Papa daris vice Chrifti
Sponfus pro Paitore pio violare pudicam,
Crede nefàs, fed earn te cuftodire necefle eft
Divina fubLege datam, vel cedere Sedi,
Scandala fubjedlis , vel fchifmata fi flatus affert.
Senlimus hoc hodie, tempufque locumque notemus
Mille femel, centurffque quater, feptemque decemque
Orbibus in propriis Phæbus confecerat annos
Bifque decem, bis terque dies peragrando leonis
Julius in figno dederat/tunc fchifmatis altos
Peftiferi, Petrus de Luna cedere nolens,
Ejicitûr Sede Papali voce fub una.
B Urbs dum Concilium retinet Conftantia fan&um,
Balthafar ejedlus fuerat, jam ceflèrat alter,
Triceps hoc monftmm fuit, ut funt Cerberus hidra
Unum nulla modo contentio rumpit ovile.
Legimus, fuperell fponfus, Paftorque credetur
Unus in Ecclefia, cui tötus pareat Orbis.
Virgo tuis fac hoc precibus, meritoque potenti,
Ipfa tuo célébrés gratiffima, fpero, quotannis,
Fecundo- prolis cum virginitatis honore
Conjugio fponfoque Jofeph fàcrabit honores
Natali ne tuo fie olim octava dicata eft ?
Hoc prior infpira tali nos munete dotes.
Alma Redemptoris Mater, cui lege fuperna
V ir juftus, virgoque Jofeph cum virgine nupfit,
Da celebrem, dignumque tuo perfolvere cultum
Conjugio, fàc nos ablutis fordibus omnes
Pofle Deo jungi, Fidei qui foedere puras
Defponfas animas, divino germine complet
Mentis, caftus amor, nomen non invenit ullum
Suave magis, penetrans liquefaétis corda medullis,
Quamfponfi, ßclponfäs, balomonis Cantica cantant.
Verum fi föedis affeaibus obfita mens eft ,
C Difcrimen timeas carmen tarn molle retra&ans.
Plurimus aft animalis homo eft, fed fpiritualjs
Rarior, hæc Patres potuit movifle priores.
Hoc ne conjugium ritus popularis haberet
Concelebrare fàdrum ? traéiare pudlca pudicè •
V ix valet impurum vulgus, petulans, & ineptum,
Infanit gaudens, furitiratum, medium nil
Sabbata neu cumules poDulo, male fimgitur illis.
Sobrius Ëcclefiæ mos eft, ideo vetus illud
Olim pro Druidum firno memorabile templum
Carnoti, titulus cui Virginis eft paritura:
Hoc modo conjugium celebri de more colendum
Coepit, & exemplum devotio fanéta fequatur,
Poft Evangelium miffus funt ordine reéto.
Exurgens autem Jofeph, exurgenfque Maria
Miflus Mercurii poft de Lucia decoro
Cultu perlegitur ternum, Venerifque fequenti
Dat Cierus mediumque Jovis nonus obtinet ufus.
Miro Parifiis templum molimine ftruäum eft,
Annulus eft illic duplex, cui gemmula duplex
Auro conferitur tenui, quos, V irgo, feront te
D C um digitis aprafiè tuis, eft abdita zona
Incertum tibi vir fi tradidit ifta fubarrans.
Felix conjugium quo proles eltque, fidefque,
Eft tibi res facra, quæ fignat myftica trinas
Conjugii fpecies fibi nam conneftere noftram
Naturam voluit æterno de Patre natus.
Illam fuppofitans, idiomata milcet utrinque,
Nubit & Ëcclefiæ proprio cum fanguine Chriftus.
D U . - ° S