S Y M P S A L M A VII.
Dormit amor, liquefit, pajfus qttoque vulnera languet
Lau dat dilellum, j abt at amicitiam.
utvigilet ad infpiciendum fempiterna diledbi fecreta*
quibus alloquitur diledbam audire pötóntem , quia dormit
à terreriis, 6c vigil eft ad Domini codpftiSadvën-
tum. Vox, inquit, dtleblt mei pulfamis, ibid. Sic hi
Apocalypfi proteftatur : Cap. m. f . zo. Ecce fto ad
ófiittm & pulfo. Aperi, inquit, mi hi, Cant.v. 2. blan-
diens ex quadruplici nomine M O R loquitur Cant. v. 2. Ego dormio, • é totaliter amorofo fatis
vtgilat, {ed velut in diapialmate re- ^ expofito vel expoiiendo. Soror mea, amica rnea
•*' co si tem us ordinem. Collaudata fiierat pra;-
cedenti iymplalmatc multipliceer Iponfa, ufque in fi-.
nem quarti capituli, ubi concluierat fponfus optabün-
dus immo imperiofus , Surge) hoc eft dilcede, Aqutlo
Cant. iv. 16. quafi ligansaquas ventus gelidus, deli-
ciis contrarius amorolis, & veni Außer ibid;,calen-
tesfpirans auras, ptrfla hort urn meum ibid, qui pro-
culdubib fimul eft hortus anima;, de quo in Ifaïa lvi 11.
I I , Et er is feut hortus irriguus, & ficut fons aquarum
fapientite falutaris, cujus non deficient aqua viva: fallen
tu in vttam aternam)oan. iv. 14. confoftè ad textum
prius expofitum Cant. 4. 16. & fluant ar omat a il-
litts , quo perflante dilcedunt phantafmata, dantur
charifmata, refonant idiomata,- voces diverfas into-
nant 6cc. ■ ■
Amor dehinc fponfe- congratulans lsetus Sc aflen-
tiens. Intoepit odbavum drama dicens 6c optarls: Vtlumba
mea, Immaculata mea "ibid, dehinc intelligen-
dum eft curvöcfet & pullet? Nimirum utferventior
per exercitium fufeitetur amor qui nótatur aliquan-
tifper ex brio tepefcere. Proptb]ré|'toansngürat''_in fe.
teporem iftum diledbus, diteiis, quia ‘caput meumple•
num efi rore ibid, qui utique frigidus eit, 6c cincin-
ni mei, capilli fcilice’t cogitationum intentionum crif-
pantes 6c in altum recurvi pró defiderio cceleftium ,
guttis noth urn, qua; tarnen rori llmiles lunt, aut ros
ipfe. Conlonant hinc intelligentie noftre 6c fi multiplex
altera fit refponfio amore dormitantis 6c quafi
lomniculosè, pigi eque vigiluntis. Ixpoltavi met mied
mea, curarum torenlium, quomodo mduar illa? Lavi
pedes meos, affedbionum ä luto 6c pulvere phantafma-
tum, quomodo inquinabo tllos, ibid. Y- 3 • ambulando
rursüs per vias terreftium ? Amor* quia non fads ex-
citatus a voce videtur, tangitür ä manu. Senfit hoe
uiat dileSltts meus in hor turn fuum Cant. v .i. efficiéntér,B amor ipfe jam fabtus alacrior ex tremore difplicendi.
meum tarnen effedtualiter v d in effedhi.
Porrö finis invitationis- e ft , ut come dat frntt urn po-
mor urnfuorum ibid, id eft comedere faciat, timoré nunc
& pluries expofito. Refpondet dileótus applaudens
èc blandiens. Veni in hortum meum : ibid, præ-
Veniens votum tuum , foror mea, & ex affinitate paterna
iecundiim divinitatem , ét materna lecundum
humanitatem, fponfa mea, in Fide 6c Charitate, tn mi-
fericordia & miferationibus, in judicio & jujhtia in fem-
piternum Ofee. 11. lp. 20. Mejfut, colligens,myrtham
meum Cant.v. 1. bonæ operationis , quæ ficut e-
leóta dat fuavitatem odoris , quoniam ab omni fce-
tore vanæ glorie putrefcentifque luxus aliéna eft,
cum aromatibus meis ibid., virtutum 6c donomm fua-
vilfimis. Comedi, quia comedere te feci, favumcum
rnelle meo ibid, quoniam ex humanitate mea 6c di-
vinitate cibus procedit amoris, fimiliter 6c potus vi-
ni deitatis cum lade humanitatis. Sequitur proinde
quafi generalis nimiumque liberalis invitatio : come-
dite amict & bibite, quia menfa fiipientie parata eft,
& inebriamini charijfimi ibid. Sic plus eft elle charif-
fimum quarn duntaxat amicum , ita majus eft ine-
briari quam folinn bibere. Tune intelligendum eft
cum follicitudine complacendi. DileSlus, inquit, meus
mißt mantsm fuam, que eft vis operativa per foramen
, f : 4. occultum anime penetrans 6c illabens ufque
ad Ventrem qui inferiiis amoris federn habet. Sur-
rexi, proximior in amando , ut apenrem dileEto met
f . y. nedum vocanti jam 6c pulianti, fed interiüs
operand. Manus meet, quatenüs efient puriores ad am-
plexum fponfi , fiillaverunt myrrham primam, ibid;
coinquinationis expnlfivam, & digiti met, dilcretio-
nis, tenentes prolem ob fimilem caufam ne corrum-
peretur operatio, pleni myrrha probattßima, probata ex
induftria virtuofas poenitentke 6c venise, probatior ex
confecutione gratias ; fed probatiflima ex eerta fpc
gleriiE. V e l probata per fidem, probatiorper fpem,
probatiflima per charitatem. Peßulum ofiii mei
quod aliter nominatur ve&is verrucl gallice, aperui
dileclo meo , f , 6. quia rigorem omnem oftium mei
conlenfus obcludentem amovi. At ille declmaverat at-
cjue tranfierat ibid, ita vulgo dicitur : Qu i non mit
dum potefi, non poterit cum volet. Nunquid nonjufta
eft talis ingratas tarditads muldatio ? qute tarnen
convertitur 6c cooperatur in bonum futurae follici-
tudinis amplioris. Amor itaque etfi dicat, peflulo afponfam
tanquam verè chariflimam indeliciis,prout C mot0, apertoque oftio, quod dile&us declinaverat
infra laudatur, obdormifle præ ebrietate Ipiritus &
dixifl'e quod fequitur in nono dramate Cant. v. 2.
E°o dormio & cor meum vigtlat. Amor incipit hie lep-
timum fympfalma, dormire fe dicens 6c cor fuum vi-
gilare. Felix foporatus cum tah vigili '. Quantum
putas différât à fomno veteris hominis & carnalis ?
Fumant ex corde 6c ftomacho ufque ad cerebrum
ubi eft fedes proxima fenfus communis, qui vocatur
ab Ariftotele primum fenfitivum : fumant, inquam,
exhalationes quæ ex frigiditate cerebri repereuffæ
fiunt graves, 6c groflitie fua opilant vias fenfuum, quo
fit ut Ipiritus animales fenfitivi,qui fentiri dant inftru-
mentaliter tranfire non poffunt. Fiet prætereà quies
6c ceffatio fenfualium operationum fatigatarum ex vi-
gilia : neque jam res videntur, fed vel nihil vel earum
limulachra quandoque fomniarecontingit. Fit deni-
que confortatio fpirituum naturalium 6cvitalium. A-
mor verb novi hominis fomnium patitur 6c (omnium
atque tranfierat* nihilominùs multum confiteturvo-
cem, pulfum 6c tablum dileôti valuifle. Anima mea,
inquit ibid. liquefatta efi ut di le SI us locutus efi. Non
excludit pulfum cum tadtu quorum vehementior vir-
tus ellè folet quàm folius vocis. Quid autem fitifta
animæ liquefadtio conjedluramus ex materiali, qualis
fit in nive, qualis in cera recenti ad lolares radios 5
quoniam fit feparatio partium heterogenearum ab ho-
mogeneis, 6c è contra, 6c quod remanet non fc continet
jamfub terminis propriis,fed alienis, ut in continente
vafe feu loco. Fit per contrariura in muftis
obduratio, quæ cedere nefeit agenti, fe penetrare conanti,
Non fecusamor igneus, maxime fpiritalis 6c
coeleftis facit liquefeere cor pium ut tenerum fit 6c
penetrabile ad nutum diledti ingredi cupientis 6c ad
omnem formæ impreflionem fatis aptum. Contrarium
verolæpè facit effedtum ignis.carnis. Exemplum de
Manna quod liquefiebat ad folem 6c ad ignem duraex
illuminationibus deluper advenientibus,quando ve- D'batur : Cor autem durum male habebit in novijfimo. Eccl.
ræ ves afpiciuntur aut lentiuntur, æternæ fcilicet 6c
phantafiæ rerum mutabilium ceflànt illudere. Révéra
nonne temporalia fi conferantur æternis, illa potiùs fi-
mulachrarerum dicendafuntquàmveræres? Ceflànt
autem hujufmodi temporalia cogitari, quando dormit
amor per contemplationem : fed cor mentis vigoratur
111 • 27. Porro durities ifta quomodo caufetur 6c quid
eft illud Apoftoli: Rom. ix. 18, Deus cujus vnlt mi-
feretur, & ejuem vult indurat, non mediocris eft qu£E-
ftio. Siquidem Deus neminem defcrit,nifipriüsde-
feratur per averfionem ab eo 6c peccatum; fed de-
fertione fadba cadit homo in profundum 6c contemv
-is.... •■ ••ww«. & mites, & qui lugent, 6c quinonhabenthic conlolationem
fuam, fedflent & efuriunt. Manus, virtu-
tis executive , lunt tornaiiles, per agilem aequa-
bilitatem > aurea per lapientiam, plena hyacinthis v. 14.
coelicae converfationis. Venter, qui vim vel me-
morativarn vel generativam fpiritualiter fignificat,
A eburneus eft, per candorem caltitatis non urentis, 6c
per faphyrorum pretioforum dillindtionem inccelido-
nis. Crura illius, f . 1 y. ufque ad pedum firmitatem fi-
gnant vias grefltium divinorum, lecundum mifericor-
diam 6c veritatem, fub typo columnarum marmorea-
rum, lunt Super bajes aureas inflexibilitery?rf£iltta. Species
ejus , ibid, candorem puritatis odorifeite gerit, ut
Libanus ■, & eleSlus eft inter alios, ficut cedri, procerita-
te funt imputribilitateque laudabiles. Commendatur
Cjtitiur illius fuavifiimum, f . 16. in vi fpirativa^ fona-
tiva 6c diftributiva ad inferiora corporis membra. Et
quid per multa fieret morofa dinumeratio, totus defi-
derabilis. ibid. Amor ad extremum , quia fubli-
mius afeendere non poterat fubjungit: Talis efi dile-
Slus meus, & ipfe efi amicus meus, filia ferujalem, ibid.
Diledbo dicit amationem ex eleftione, fed amicitia
E addit reamationem 6c mutuam communicationem.
Rursiisquia fponfus fumitur a fponfa, nedum propter
communicationem fed ad filiorum generationem;
ubi fundatur communicatio natura; fecundiim origi-
nem filii vel filiorum aPatre. Pr^terea uxor in eo-
dem gradu videtur effe ponenda’ quantum ad amo-
rem benevolentiie cum filiis, fecundiim quam communicationem
magis diligitur filius quam Pater; quia
filius eft aliquid ejus non autem Pater: priefumit igi-
tur fandta fiducia multum de Deo dilefio, ipfa dili-
gens Iponla cum addit: Et ipfe eft amicus meus, filue
ferufalem, quia diligit 6c diligitur 6c in fecretis com-
municat. Plus denique videtur didtura fuifle, fi jun-
xiflet, 6c ipfe fratrer meus. Quid prasterea, fi dixiflet,
6c ipfe eft fponfus meus ? Quiddemum, fi velut exce-
dens audaci verbo conclufiflet, ipfe eft filius, 6cpuer
6cminifter? nonne dixiflet talia conformiter ad fpon-
fum lie loquentem 6c laudantem , nedum fponlam
pulchertimam 6c immaculatam, fed omnem genera-
liter qui fecerit voluntatem Patris fui qui eft in cce-
C lis. Sane fuffecit ei fortaflis laudatio non proprii, fed
alierii oris * fponfi 6c fuorum Paftorum 6c Dodtorum
quafi paranymphorum inter fponfam 6c fpoilfum, qui
fponfam vocant Verbigenam* leu Deigenam, 6c ita Dei
Matrem.Ambrofius, Hieronymus, Auguftinus,Bernar~
dus cum fimilibus, quorum Icripta patent 6c ratio
certa fconvincit ex digniflima cohabitatione fponfi
cum fponfa, 6c ejufdem per gratia; femenfcecunda-
tione, non ab altero, nec de altero quamde feipfo,
ut audeat dicere fponfi infuper adventum Spiritus
fin cti: E t in obumbratione virtutis Altiflimi* filius
meus es tu , ego hodiegenui te Pf. 2. 7. in die defpon-
lationis mea;, 6c lajtitia; cordis mei Cant. m. 11. Qiiid
hoc mirabilius? Vel dicere Deo : Cibus meus tu,
ego hodie comedi te.
S Y M P S A L M A V I I I .
fungit amor foli folus, perfeStus , & eft par
zMurora * nitidus, or dine tsrribilis.
AM O R unus 6c unicus, fimplex, perfe&us 8c
eledtus infinuatur cum dicitur circa medium
* fexti capituli: f . 8. Vna eftcolumba mea., fimpli-
ficata videlicet per Spiritum landlumperfecta ?nea, cui
nihil deeft eorum quorum efle parti ceps debet. Qiix:
pra;terea jundla eft mihi perfedte 6c fini fuo.T unc enim
perfedbum eft unumquodque cum finem ultimum
fuum fuerit aflecutum, ficut ex oppofito, omne illud
Vanum eft quod fine fuo caret. Propterea vani funt onines
homines in quibus non eft fipientia qua; ipforum finis
ftatuta eft. Sequitur: [ Vna eft matrisjust; elcSla gc-
nitrici fua ibid.] Mater 6c genitrix fponfa;, redte m-
telligitur eadem increata fipientia, cujus filia eft mens
69
temnit. Contemnenti verb Deus non dat gratiam,
fed refiftit. A c proinde non emollitur corneclique-
fit adgratiæ fiifceptionemj tandem pcena damnatio-
nis infligitur 6c obduratio confirmatur. Caufa igitur
obdurationis eft voluntas avertens, 6c hæc incitât; voluntas
refiftens, 6c hæc continuât ; culpa promerens,
6chæc confirmât; Deus gratiam non dans, 6c hæc
non libérât; Deus juftè puniens, 6c hæc ordinat.
Amor patitur vulnera: Invenerunt me cufiodes, in-
qu it, qui circumeunt civitatem ft. 7- civitas etfi
polfit in bonum accipi cum cuftodibus liiis, Angelis 6c
Prælatis , quorum bonæ lunt perculfiones 6c vulnera
fiindtæ compundtionis, amoto pallio vanitatis. Atta-
men cuftodes ifti qui circumeunt, intelligi poffunt de
peftifera gente illius fathan, qui circumit terram 6c
perambulat civitatem peccatricem, in cujus medio
lunt iniquitas 6c dolus, 6c Babylonica confufio. In quo
fenfu fi textus præfens accipitur, eonfequenter fponfi
zelans amorem fponfi incurritut fit inter currendum,
in afpedtu confuuonis horribilis, quia videt iniquita-
tem 6c contradidtionem in civitate, T f liv. 10. quid
vulneretur fentiens cum Apoftolo : 2. Cor. 11. zy.
Ouïs infirmâtur & ego non infirmor ? Quis fcandaliz.atur
& ego non uror ? Sic enim Pentapolis peccatrix affli-
gebat nequiflimis operibus animam jufti L o th , non
flagcllis corporalibus. Eft autem apud Ifafim pallium
laudis quod dandum erat pro fpiritu moerons, Ifa.æ lxi.
3. nunc autem ex adverfo concipit zelus amoris fpiritu
moeroris, fublato pallio laudis. Nam quomodo
cantaret Canticum Domini in terra Babylonis aliéna ?
Pf. cxxxvi. 4. Amor prætereà quoad proprietatem alteram
languet exclamans : fr. 8. Adjuro vos, fords obfe-
cratio, Filia ferufalem, fupernæ civitatis, f i inverre-
ritis dileclum, immo quia vobifeum e f t , ut am,unci
et is ei) qui novit omnia, quia amorelangueo. Sanè
quia læditur amor 6c honor ipfiüs, nequeo non lan-
guere ; quoniam nullum valeo præftare remedium,
zelus enim domus fuæ comedit me. E t quia tot mala
quæ video tollere non valeo, cum languore tolc-
ro 6c gemo. Heu mihi quia incolatus meus prolongatus
eft) 6c habitavi cum habitaintibus fedar Pfal. cxix. y.
tenebrarum harum, neque patet vobifeum celer in-
greflus ad diledtum. Cupio enim diffolvi & effe cum
Chrifto. Philipp. 1.23. Cupio civitatem turbidam de-
ferere corporis mei ut libera fiat mihi pertradbatio
fummi boni làtians 6c quietans. Eft igitur caufi lan-
guoris mei ex unico amore fuo duplex; quoniam læ-'
ditur à prævaricatoribus, neque mihi plenè polfiden-
dus citb datur. Fiat utinam languor ifte mihi in mortem,
qualis eft illa juftorum. Amor fpohfæ quo fer-
veat ampliùs 6c féliciter langueat, perflatur interröga-
tionibusfiliarumJerufalemquafinefciarum,ut eft illud.
Gen. i n . p. Adam ubi es? vel potiùs illud ad
Mariam amore languentem. Mulier quidploras ? Joan,
xx. 13. Qualis efi dilettus tuus ex dileSlo? Amas enim
per amorem , ô pulcherrima mulierum, qualis efi dile-
Slus tuus, quia fic adjurafti nos. Cant. v. p. Refpon-
dens protinus amor pro conditione fua, laudat dilec-
tum ex vivaci colore : quia candidus & rubicundus,
it. 10. ex fingulari decore, eleSlusebcmillibus; exor-
nato vertice, caput ejus au um optimum, i r . l i . cujus
come funt ficut elata palmarum, fortes fcilicet, in ab
turn dilatatæ cogitationés, ficut cxaltatur coelum à
terra , cogitationés -autem hominum vanæ funt. Et D
quoniam abditiflimæ funt cogitationés D e i , neque
comprehendi poflunt dicuntur, nigra ficut corvus. Ce-
terum commcndantur oculi fipientiæ ejus excolumbi-
na fimplicitate mundifiima 6c ledbea. Et quoniam
profunda fluviorum ferutantur, habitant juxtafluent a
f . 12. Scripturarum pleniffima. Gena illius ornainen-
ta faciei formofæ ac redolentcs, ficut aiireoU aroma-
turn ir. 1 3. confit a a pigmentariis. Labia ejus quibùs enar-
rat feie-ntiam, labia 1’unt diftillantia, moderate 6c abf-
que ulla putrefadbionis labq myrham primam) ut eft
illud cum fimilibus : Matth, v. 3. Beati pauperes fpiritu,
Tomi IV. Pars /.