lia en nunc araorein. rropterea nec îpie a îcientia neue
Chérubin, nec Chérubin ab ardore nominatin', quam-
visabfquculla dubiratione & Séraphin cognol'cat : 6c
Chérubin ardeat -, fie 6c voluntas cognofcit per intellectual
6c ardet per voluntatem inteliebfcus.
Dicamus idcirco de ardore fponte, quod nonabfque
cognitione : alioquin delebtabilis efle non pofletôc
lenis êi fponfiis (uus Deus, ut opponebatur. Om-
nis utique deleblatio fit ex perceptione, 6c omnis •
perceptio fine dubitatione eft cognitio , non qua-,
lifeunque, fëd expérimentalis 6c prabtica, ellpræ-
fens quafi per fenfum ens vel exiitens, quæ differt
dupliciter à cognitione .Ibluln fpeculativa 6c disjunctive
leu declarativa.
Primo, quiarefpicitprincipaliter bonum ,fed fpecu-
lativè verum j aut, fi magis philofophicè dixerimus,
refpicit plané verum, quia verum ëlt objebtum intel-*
lebtûs, fed non fiftit in fola ràtione veri j immo prout
coîl(onè vél conformitér aiit confeflè le habet ad appe-
titum boni protenditur. Ex qua diftinbtione fumitur
ilia altera de intcllebtu prabtico 6c fpeculativo.
cxcitavit concupncentias asternas. lpie quidem
Chriftus R e x e ft , de quo pulcherrima mulierum Mater
Differt fecund b perceptio experimentalis 6c prabtica
à fpeculativa, in ordine 6c origine j quia neceflè eft
perceptionem fëqui comparationêm appetitûs , præ-
lèrtim volitivi,6c ab eodem caufiirij proptereà rebtè vo-
catur hujufmodi perceptio oculus voluntatis vel amo-
ris fui maxime eliciti , quoniam inde Caulatur nee
aliter oriretur. De ejus efficacia dicendum erit in-
feriùs fuper illo Cant. 4. 9. Fulnerafti cor meum fpon-
fa in uno oculorum tmrum. Eliciamus exinde pul-
cherrimam de cognitione experiméntali fcintillam
veritatis, refpebtu amoris fponte ad Deum fpon-
fum. Violentior 6c vehementior eft ifta perceptio ad
trahendum poft fponfum, quam fpeculativa. Ratio
jam tabla eft ex ordine literæ, 6c patet exemplojam
indubto de Scriptiira , quam feribit manus ad dire-
btionem oculi. Si enim oftendefet oculus voluntati
feribentis tantuinmodo fpeculativê quædam exem-
plaria literarum, lub quadani oblcurà genëràlitate 3
voluntas non ita traherëtur 6c alliceretur ad feriben-
dum , ficüt fiet ex pulcherrima feriptura fua quam f
producet, quam protinùs infuper oft endet percipiens ^
oculus 3 quoniam oculus videt voluntatem feribentis,
ficut voluntas movetoculum ad videndum literas
quas format, mediante manu, fed ex imperio fiio.-
Sentiens igitur vis affectiva leu motiva pulchritu-
dinem egregiam in îiteris feu pibturis quales alibi non
Viderat, quia non feripferat 3 trahetur ampliùs ad con-
tinuandum lcripturam, præcipiens tune oculos per-
manere in hac fua operatione directiva, ut permaneat
6c deleCtetur in vi motiva fua 5 quoniam ex dibtisduo-
bus conlurgit 6c oritur vehementior deleblatio, quæ
fecundum Ariftotelem 6c experientiam tenet operan-
tem in operatione. Facile erit ex hac una fimilitudine'
confiderare fenfibiles alias innumerabiles, 6c ex illis aP
cendere ad perceptiones 6c motiones rationis 6c mentis,
quales pliu-imi,non habentes exercitatos lenfus Ipiri-
tuales nonadvertuht, nififortaftis informis 6c involu- -,
cris phantalmatum, ficut exfola6cfimplicifide6cfpe
de Deo in folo ænigmate, propter quales forte putant
aliqui dibtum illud quod indubtum eft de cognitione
D e i, quod magis cognofcitur quid non eft, quam quid
eft.
Quinta Pfoprietas.
Amoringreditur cel Lu. Introduxit (inquit’ fponla) me
Rex in cellariafia Cant 1 . 3. Cui congaudent 6c ap-
plaudunt ilte de quibus bis dixerat : adolefcentulæ.
AdolefcenmU, inquit, diléxerùnt te. ÿ . z. Et fé rur-
sùs connumerans eis Curremus in odorem vnguentorum
Montra. Latabimur, inquiunt, & exult abimus in te,
memores uberum tmrum fuper vinum : reeli diligunt te.
Recti dicunt. Amo. Confonè loquitur Dilcipulus
il le quem diligebatjeliis: Odor tuus Cbrifte, in me
fua fas habet dicere: Lcce odorfilii metficut odor agri
pleni cui benedixit dominxsGtn.xxvu .z7.fi.ne cujus odore
non curritur 3 quia nemo venit ad Patrem nifi trabtus a
filio, licut nec ad filium nemo venire poteft nifi paterfit us
traxerit <;#>» Joan.vi. 44. Sunt aliqui iortiti animam bo-
nam, quos etiam a puero notavimus anhelare ad divi-
L nos odores, 6c ad cceleftia defideria naturali quodam
inftindtu fufpendi s nondum habentes rationis ufum
plenum. Habent alii curvas in terris animas 6c ccele-
llium inanes^ inftar pecorum»
DifcipulusPatrisuniusin eremo conquelius eftei-*
dem cum admiratione, quod unus ex fratribus apofta-
taverat. Adirare, inquit, potiusfill, quo pa£lo remmet alt-
quis, ctim nullus hie reman ere pojfit, f i non veneritJpeciali-
ter a Deo , non humano folitm confilid trattus. Exem-
plum addidit de vario genere catulorum, quorum aliqui
per odorem befti^e profequuntur earn infatigabili-
ter , dum alii quamvis exercitati per clamorem, ftatim
defiftant. , nec alios coinitantur 3 quia odorem
venatieum non hauriunt naribus. Chrifti bonus odor
fiumus, dicebat Apoftolus 2. Cor. 11. ip. led non omni-
B bus ad vitam $ quemadmodum Judas, quando domus
repleta eft ex. odore unguenti, non eucurrit, fed
lapfus eft. Tales notati funt, ab adolefcentulis di-
centibus ad fponfam : %etti diligunt te. Noverat elle
nonnullos qui rebtis earn oculis afpicere non pote-
ran t, nec odorem optimum ejus ferre, nigram quo-
que lpernebant 6c fufeam. Porro quid egerit fponla
quam introduxit Rex in cellaria fua , fatis colligitur
ex tetitia 6c exultatione adolelcentularum fuarum in
uberibus liiis fuper vinum carnalis te titia , aut la-
pienti« perinduftriam acquifita;. Collegititaqueex
divini faporis thefauris atque cellariis dobtrinas uberes
pietatis.^ Eft enim infinitus thefaurus hominibus j
quo qui ufi funt , paiticipes effebti funt amiciti^
Dei. Q u « verb lint hujufmodi dobtrince pietatis, prout
nominat Apoftolus, poft dicemus 3 fi prius aliqua de
fexta amoris proprietate tetigerimus3 adaptaverimns 6c
Cantichordum, hoc eft ad canticum cordis omnia quae
dibta funt 6c dicentur fuper hujufmodi Cantieis Canti-
comm.
Sexta ‘Proprieias.
Amor pulcher & ipfi niger. Kpigra inquit, film Jed for-
mo fa filia Jerusalem. Cant. 1. 4. Abftrabtum pro con-
creto, 6c femineum pro mafeulino frequenter accipi-
mus 3 quoniam ficut fponfi 6c fponte unus eft fpiritusj
its vox communis eft. Nolite me confiderare quodfufea
fim, quia decoloravit me fiol f . f . Quid pulchritudo
fponte,nifi fua ad Deum fyncera dilebtio ? Quid nigre-
dofuavelfufcedo, nifitimorata 6c reverens humilia-
tio ? Sua quippe pulchritudo , fua quoque quantum-
cumque pura 6c fervida dilebtio, nec non cognitionis
claritudo, quid eft in aeftimatione lua,dum comparatur
j ad ilium folem juftitize, de quo fubjungit reddens eau-
fam fui timoris in nigredinevel fufeedine velpallore notati
? quia, inquit, decolor avit me fol: Et ita decoloravit
ut in caliginem 6c tenebras tota ruat. Nunc in tranfeur-
ftifolo; quoniam alibi latifiime, 6c pluriesjn utraque
lingua trabtavimus , fiat applicatio Cantichordi novi
ad hoc Epithalamium, fecundum proprietates lex in
hoc dupliciprimonotatas, conformiter ad notulas 6c
vocemejufdem Cantichordi,quze funthze, fecundum
quas omnis dobtrina pietatis quae hauritur in cellariis
fuis, cantari poteft in harmdnia cordis , gaudium,
moeror , fpes , timor 6c pietas. Eft autem pietasj
prout hie accipitur; Amorconfurgens ex affinitat.e,
omnis autem affinitas procedit ab ipfo patre lumi-
num , ex quo omnis paternitas, fecundum Apollo-*
lum Ephef. 3. if. in coelo & interra nominatur. Repetitio.
Ofculapofcit amor. Delettat: ecce gaudium. Lenit: ec-
ce dolorem per indirebtumquilenitur. Et'ardet, id
eft,
^ - T i-..... ænigmate, maximèpro ûatuviæ, vel in fpeculo, 6c
fortalîis in ænigmate quodam veftigiorum etiam in pa-
tria. Vult amor fponte foli intendere quem ex toto
corde non divilb, non difperlb diligit. Petit idcirco
pi'æfentiam fponfi jugiter agnofcere, cujus gregi uni
caufa fubditur in fequenti proprietate.
4 5 W Ê -
e l l , defiderat vehementer ^ecce fpem. Ingreditur
cellaspulcher, &ipfe niger -, ecce timoremin nigredi-
n e feu pallore, qui eft timenti color aptus-. Eftebtus
enim timoris eft pallor, propter fpiritus confluentes
ad cor.- •: • .
Fiat hîc diapfalma, hoc eft paufatio plallentium
in Cantieis pi;o recreatione cantantium, quateniis
etiam poflit ipfa doblrina pietatis diligentiùs infpi- A
ci 3 quoniam pietas ad omnia valet, i.Tim. iv. 8. quæ
Canticorum omnium in cordibus noftris radix eft 3
exemplar 6c finis : prout uberrimè, utinam frubluosè :
trablata per nos de Cantieis manifeftant. A-gaudiumiE;
fpes. I .pietas. O timor. U .dolor.
S Y M P S A L M A II.
lertia Propriet as.
A mor ejfe vagus refugit, dicens : Ne vagari hoc eft
-b l vane a g i, incipiampoftgregesjodalium tuorum, Cant.
1. 6. quicquid enim divifionem ab unitate feparante
recipit aut nutrit, horret 6c amor tanquamunicèdi-
lebfca: contrarium. Przetereafodales hoc loco 6c greges
fimiliter 6c tabernacula paftorum in partem intelligi-
lnus uni ovili, u ni paftori contrarium aecipi.
Prima Proprietas.
OP T ’ D G I f A T D R amor. Filii, inquit, matrismea,
pugnaverunt contra me. Cant. 1.6. Pendet hæc fen-
tentia juxta fenfum unum ex immediate præcedenti,
ubi caufam reddit fponla lùæ nigredinis dicens : quia decolor
avit me fol, fol videlicet juftitiæ, permittens me
tribulationis 6c tentationis ardoribus exponi. Contra R
quod dicitur inPfalm . cxx . 6. Per diem fol non met te. D
J uxta quem intellebfcum filii matris fu æ pugnantes contra
earn acciperentur in finillram partem, vel de per-
verfis Ecclefiæ filiis vel de dæmonibus qui per creatio-
nem funt deitatis Matris omnium filii : vel certè de A-
dam 6c Eva , quprum filii nequam, funt tyrannici
motus concupilceiitiæ originalis, quorum lex répugnât
legi mentis qui divërtuntâmmam verbigenamad
infimas, ad infames vineasto'tdefideriorum , quibus
obniti non Xemptr poteft. Sicut enim totiens cohi
queritur Apoftolus : Rom. vn. Amor fponte vineam
propriam cceleftis defiderii alfiduo fervore euftodiré
non prævalet. Inde pallor ille timoris, 6c fufcæ nigræ-
que decolorationis jquia velle bonum fibi adjacet,poflé
autem non invenit. Rom.vu. 18. juxta votum.
Sunt alii fenlus per anagogiam, 6c in bonam partem
de filiis Ecclefiæ coeleltis quos Angelos intelligit
amor lponte,qualis fuit illeAngelus qui pugnavit in lu-
bba contra Jacob : aut certè per allegoriam de Ecclefia
Gentium, ficoarbbetur•, utcoepimus, Canticum nb-
ftrum ad amorem fponte, 6c quid fecundùrtidoblrinam (
pietatis relouent hæc 6c fequentia perlcrutcmur. Non
enim fruftrà dixit amor fponte prius: Introduxit me Rex
in cellaria fua , Gant. 1 . 4. led illic edobta , Eruttavit
berbum bonum, dicens opera fua 6c vota eidem Regs Pfalm.
xliv. 1. quoniam fabla eft lingua lua calamus l'cribæ
velociter feribentis. Tfalm xliv; 1.
Secunda Proprietas.
Amor igitur defiderat alt a tenere: Indicamihi (inquit
fponla)quem diligit anima mea,ubi pafias,ubi cubes in meri-
die. Cant. 1 .<5. Attendat pietas quemadmodum citb nomen
Regis,quod eft èx cellentiæ 6c dignitatis deflexit
fenfim in nomen paftoris .Vbipajias inquit. Scimus at-
tribui paftoribus amatoria carmina, ubi fimplicitas libera
6c campeftris fine dolo verfatur , ubi nec arro-
gantia dominatur. E t quoniam ex hac proprietate
pendent non modicum prædedentes 6c lequentes> coh-
fideremus quid fibi velit'amoi', quid defiderat alta te- ]
nere, 6c tam alta , ut notitiam de fponfcS fuo Ded
meridianam audeat pollulare. Conftat ex doblrina
pietatis haufta in làpientiæ cellariis, quadrupliccln
in genere notitiam efle amoris divini. Meridianam
de fe 6c apud l e , ubi eft qui eft ens pumiti fiiper
le reflexum. Meridianam lecundo notitiam dicimus
de Deo, led extra fe in creatura beata. Tertio ma-
tutinam in ipfo de creaturis. Quarto vefpertinam in
proprio genere, videndo creaturas per fpeculum 6c in
Quarta Proprietas.
bottas eft amor fponfi, ut altera dénotât amoris
proprietas, 6c hoc feiens Iponlus j fed ne fuper-
biatfponla, immocognofcat qualiter 6c, unde donum
illud acceperit, dicit in altera proprietate. Si ignoras te^
&c. f . j . E t jungit pro quinta proprietate;
■ Quinta Proprietas.
morem eques Dei , qui vehit, Icilicet 6c vehitur
Equitatui meo, y . 8. &c. Blandiens ergo fponfus
nequecum aufteritate indignabundus abjiciens. Si ignoras
te, ait, 0 pulcherrima mulierum 0 f i pro non in- .
telligens,. Egredere & abi, hoc eft, egredieris 6c abi-
bis vagabunda poft veftigia gregum in dilperfione
hae illacque difeorditer errantium, 6c illic palces hce-
dos fenfuum tuorum qui ponendi fuyt à finiftris fub
varietate paftorum tabernacula fibi multiplicantium
in falfitate6c vanitate. Quod ne feceris autfablurafis
equitatuimeo in curribus Pharaonis, ajfimilavi te arnica
mea, ÿ.8.quia gratiam contemplations quæ te de curri-
busPharaonis eripiat,quæ perfecutricescuras perde-
re te volentes perdat, largitus fum. Dedi prætereà ut
cfftntpulchra gen a tua ficut turturis, in honeftate con-
verfationis , 6c collum tuum quod mihi te conjun-
g i t , fit ficut monilia, ÿ: p. Nos quoque murenulas aureas -,
quæ funt fententiæ pietatis aureæ, faciemus tibiver-
; miculatas argentoftr. io.eloquentiæ \ quoniam eloquia mea
eloquia cafta funt , argentum igne examinatum, proba-
turn terra purgatumfiptuium. Pi. x. I; 7.
Sint hæc interim pro concordia 6c fymplalmate lecundo
contcxta abfque præjudicio fententiarum, quas
elfe multiplices alias non me latet: fiat recurfus ad peti-
tionem 6c defiderium Iponte ex amoris fiducia loquen-,
tis,Amo te- Indicamibt, per amorém tuum quo amas
me, ubi pafeas, ubi cubes in meiidie. jr.6. Accipiantur
fequentia quafi pro diapliilmate ad illuftrationeni
Canticorum. Dicamus hie cum Petrô, Matth. xvji; .
4. de cujus filia charilfimaPetronellahodie meminit
Ecclefia. Bonum eft nos hie ejfe,non utfaciamus tria tabernacula
: Matth. 17 .4. Nefciebat eriim quid diceret, fed ut
levantes oculos noltræ confiderationis neminem
videamus nifi folum Jelum qui per elfeblus varios 6c
inftinbtus quærit à fponfa, Amas mea? Cuiquæftioni
lèmper benè confcia Iponlà relpondet : Domine tû
fits quia amo te. Cui Dominus relpondet : Pafçe ag-
)nosmeos. Joan.xxi. 1 f . 16.17. Et -per agnos hîc foi-
taflis intelligimus non incongrue idem quod adolef-
centulas, de quibus fupra in alio fympl almate quæ fta-
tum incipientium vel animalium 6c imperfebborum fig-
nificant 6c tenent : ficut per filias Jerulàlem nos in gloria
coniummatas animas vel Angelos intelligimus, à
quibus fponfa confolationem petit 6c. accipit mutua
6c varia collocutione frequenter exhibita. Itaque
cognofcentes adolefcentulæ quoniam introduxit Rex
Ijponlâm in cellaria fua. Ita enim revelavit ei$3 congau