e ! c Joannis
Jfcnifans Chr-iftum bene, plebs ait , omnia fecit,
1V 1 $Jam qua fecit, erant omnia valde bona.
Firma fide s n ifi fit diva piet at is amatrix,
fvgiter ihquirent, irrequiet us erts.
Ilia vel ilia Deus cur fecit ? quaftio curis
Plena nimis, plenum, fciveris ofa notât
Ofttnt car jmgm, c g of“ ‘ efit yitUfmf .
Scrutator rerum, quas.agit omnipotent.
Quarat & inquirat, non inveniet rationem ,
Ipfe quidem fecit, omnia qu'a voluit.
Ordo duplex rebus, nam primus refpicit mum
Oui créai, ijl medium, finis, & initittm.
eyfllernus, nulli lüixttts, qmmvisjtt ubiqtie
Prcfem etfe faum, pafe nel inpere.
éditer itieft rebut inter ft vividus ordo
Certis qui numeris mutuo neîlit eas.
Ÿrimum contemplant nullam prorsùs rationem
Die} nifi quod fecit omnia qua voluit.
Jujlitia radix esl, veile fuum prior ulla
Quantur, erratur, quid prius initio.
A Ndivina caret reBa ratione voluntas ?
qSfon caret, ipfa fibi fufficiens ratio.
Trim:potens facial quod vult nee juftius ullum ejl.
Libertas aliter quomodo cedet ei ?
Sit flatus in primo, f i non, ubi confïituetur ?
Difpofitis rebus ordo fecundus in efi.
Inventes iftic connexas mutuo caufas,
Ut cur ex rebus proveniant alia.
Hoc naturel facit., 'tpi».-vis 'ifi «ifita rebus.
Oud rem cGuJirmlem preer cat ex foitli.
rPbdofipbM ftudtum talis 'fait ordo fecundus,
' Ex hoc ad primum fiandere curaJ u » .
Theolbns auia mox filum [Mime fides dat,
Se prius bis flamtmr, infima deinde petgat.
Ardua difparitas, felix qui femper m alto
Nixus principle , judicat ia relief uil.
tsASio, bap petit, fed contemplatie fini
fsteiler intendens : dirigit hue ecuiés.
Inde quiet a manet, torquet nihil ordo fecundus,,
Spit quoniam primo emfenat, eptimus efi,
T ? Sfe gradus rerum varias cognojbit, & apte
JC * CtmB* loco pofita quiequid iniquus agat.
Ordo fecundus babes mdaplurima, fed tarnen ill*
Solis noxia funt, jure volente, malts.
Sis bonus, innitens primo , bona funt tibi prorsùs
Omnia, nilque tuo deerit in obfequio.
Exclamabis ad bac quo pacio, qua ratione,
Effe bonus valeo, ni Deus hoc dederit?
Non potes, affirmo, quare (is fubditus illi,
Atque tuam minime jufiitiam ftatuas.
Efi tarnen orandum, bene vivendum, me dns lex
Qua jubet infiandum, nec potes abfqueDeo.
Murmura non refinent hominum, da, quaso, falutes
Ipfe Deo foli, qui créât, & récréât.
Frima libertas caufa déterminât omnes
Effellus, proprio vult ut in arbitrio.
Philofiphus f i hbertatem denegat ifiam
A u t nihil, aut fiet omne po tens fieri.
Fete gradus fimilcs numero five poffibilesfunt.
Quihbet ut fiat, hie f it , & tile nihil.
J Udicio res folerti penfata, docebit
Omnia, quod primi terminât arbitra vis.
Non tarnen arbitrii libertas ulla creati
Tollitur, augetur, & viget inde magis
Cur it a vult, ita namque Deus qui cun SI a miniftrat,
Condita vult propriis & finit ire modis.
Naturalis vis, quam r'efpicit ordo fecundus,
Contingenter agit, Ji Deus infficitttr.
Sed ma.net arbitrio dupla contingents a nofiro,
Ordine fib duplicific patet imp arit as.
Imptus efi error dicens prodire necejje
Omnia fib primo, fi referantur ei.
Gerfomi 5T^
Res habet inftanti folo quacmque neceffe,
Si vult namque Deus, quaque repente périt.
Toile Deum facere quicquam, mala nulla manebunt,
Non tamen idcirco vult Deus ejfe mala.
Cur ita ? Nam propriam vult, appellat rationem,
Nemo malum vellet fib ratione mali.
Sermo pias igitur Udens aures reprebetur
Quod Deus aSlor vult crimina, probra, ne fas.
" OPiritus exultavit, ait meus t alma, fiperbos
^ tJfyCente f i i cordis ad nihilum redigens.
Spiritus & mens fint ejfentia, ponimus unam,
In nobis animam, conficiamus eis.
Fit tamen d fermone D e i, Paulo referente
Has inter vires fiSlio mira nimis.
Spiritus, at que anima, qua fint ratione ficati,
Lu ci da nomulli feripta dedere fia.
A t Ji dividitur, vel quomodo fpiritus, & mens-,
Sermo rarior efi, utique dividitur.
Qualiter afiruitur rationis portio duplex
Non re difitnSla, fed magis officio.
Mentis amor Deus efi folus, fid fpiritus omne
Refpicit objeSlum, quo bene diligimus.
Mentis imago Deum profpeSlat ut unica filum
B Spiritus objeBa plurima refpiciet.
Semper in arce manet Sion mens, fpiritus omnem
ierufalem quafi Rex régulât, atque régit.
tJMenti lettulus efi fponfi locus unicus omni.
Triclinia mentis fpiritus imper it at.
S Piritus efi menti dux, & reSlor, vice fponfi,
Quern facundare gratia fila potefi.
Namque utero mentis dum fpiritus advenif almus,
Supremi virtus femet oburhbrat ei.
Tfafiitur hinc fanftum Domini, quod gratia gignit,
Concipit illud mens, parturity atque parit.
Verbigena menti dux fpiritus additur, ejus
Dum peregrinatur, ducitur arbitrio.
Virgo Maria, fofiph non te gravidavit, erat vir
Attamen ille tuus, continuufque comes.
Cum puero Matrem fidus deducit , alebat
Sponte labore f io , fidulitate pia.
Spiritus baud aliter menti datus, impius, & trux
q Efi f i non Domino par et, & obfiquitur.
Impietas quanta efi feduBor de duce f i fit
Mentis fifoetum fuffocat, aut perimit.
Evenit hoc operum quotiens alimenta bonorum
Detrahit, aut gladio criminis ultro ferit.
oSft f i pceniteat confurgit cum puero mens
Rursits, & adpatriam fas erit ire fit am.
T Ibertate viget homo duplice, prima coharet
Fini, qua nun quam tota perire potefi.
Libera vis hac efi, qua non délibérât, efi vis
Arbitra, cuifieBi femper utrimque datur.
Comp lac it i primam nos dicimus, altera nomen
A contingenti fitmit, & officium.
Follet utraque Deus : per primam fpirat ad intra,
Altera difponit cunBa fuis vicibus.
Frima neceffarium non aufert, altera vero
Contingenter agit profpiciens media.
Arbitra vis, lunafimilis, mutabilis inde,
Obvia fit prima noxia criminibus.
Si duo concordent, vir & uxor, fpiritus & mens,
Fromifit, faciet, Chnfius erit medio.
Tfon duo jam, vel très inconnexi, fed in unum
Cor ftmul atque animam fortis amor rapiet.
D Cjratuitus cum nativo jungentur amores.
Finis principio, quatenùs alpha fit a.
Mens converfa, mens pater es, dux virginitatis
Alme mea, dicens, ofcula fanBaferet.
\ %bitra vis f i fiiritui proprietur, ad ipfum
^ Omnis culpa redit y noxa, fcelus, vitium.
Scilicet omittit vel committit, quia menti
V i f -
L J
Ç i 7 Diffinat, intente femper amare Deum.
çjfytordet eo vermis damnatos arbitra, quando
Vis ref agit, quod amans libera vis meminit.
Hanc Deus impreffit menti cum viribus ejus.
Indelebiliter, dum manet ens proprium.
Libera vis nunquam, nifi fit fimsil arbitra peccat.
Dote quidem tali pollet imago Dei.
Vult natura Deus, vult inclinatio reBa,
Spiritus ut mentem ducat in alta fuam.
Spiritus arbiter efi, mens libera, collige paucis,
Inter eas vires fiBio qualis erit.
Spiritus arbiter efi vires anima fuper omnes
Qualis contingit fub ratione regi.
Efi penes arbitrium quavis operatio taudis
Tel v itii, rebus u titu r , & fruitur.
Arbitrium tuleris,. nihil efi peccabile, nullum
Demeritum cuiquam provenit, aut meritum.
SPiritus efi typice diBus Jacob, & varie vir
Ancilla, foci a v i r , parit er Domina.
Mentem die Dominam Domini, cuifulget imago,
Gloria, lux, fpeculum, quern meminit, feit, amat.
Synderifim quandoque feias pro mente reponi.
'Cujus natura pellit ad omne bonum.
A u t , prout hie loquimur , foli mens dedita primo efi,
Cujus & objeBum, finis & vnicus efi.
•JfyCens ita fynderifim fupereminet unica jungi,
Qua filet ad fponfum filia , virgo, Deum.
iJfyCens, & apex mentis, ideo difiinBa notentur*
Sit quod amor radix, finis, & initium.
Omnia finit amor, prout inchoat omnia, nunquam
Ipfi tamen nefeit, hec memor effe nequit.
Unius & trini Salvator femper imago
A Paire per Verbum circulât almus amor.
Imprimit hoc natura bonum , fid gratia format :
Gloria confummat pofi rudiment a via.
Contemplant is habes finem, qui fublevat ad f i
Mentem, fupra f i , ficque figillat earn.
ESt naturalis affeBus ; & efi animalis,
Efi rationalis mens amat arce manens.
tVfCens patriam repetens amat, & qua poffidet ilia
Mens amat, & f i mens omnipotentis amat.
Divini generis amor efi mentis triplus ifie
Finis, & objeBum, fia t tribus ipfe Deus.
Per fpeculum primus amor e fi, fpeciem tenet alter,
A B u f i proprio folus amat Dominas.
Solus in immenfum f i novit, amat, fruitur que,
ABu non menfi nullus amare potefi.
Sub gradibus ternis opus exercetur amoris,
Credulitateprior f t , ratione fequens.
Ex intelleBu reliquum f it, confimili die
Gratifcus, quod amor trip life at meritum.
Primum fimplafides, intelleBus quoque donum,
Quod fiq u itu r , prafiat, dat phrenefis reliquum.
Gloria triplât u r , communis prima ficundam
Mater habet, ternam, (hrifie fupreme, tenes.
Unica fubhmis gradibus caret omnipotentis
Gloria, fit quamvis trinus & m u s idem.
Ta tia gratuitus amor efi, Baptifmus amori
^ Primitits impreffo defuper aadit earn.
Mens per earn Datris a ter n i , vitaque perennis
Her es adaptatur , fponfa f i t , arra datur.
Tjaturalis amor nunquam delet, eundem
A d reprobos etiam continuât Dominas.
Obniti conatur ei male grata voluntas.
Se crucians ut equus calcitrat ad fiimulum.
tJfyCi/ a Dei bonitas patet, ac inviBa potefias,
Curque voluntati pax nequit effe mala.
Extimulans agitat, urget, pmgitque remordens,
Complantatus amor jura Dei retinens.
Primus amor mentis liber f i fpontc coaptat
Primo principio, quod nec amare nequit.
Arbitrium fiquitur ufum rationis, & ultro
FleBitur in partes, ji, volet , oppofitas.
Tomi IV . Pars I.
Sponteve Jujpendit fe partes inter utrafque,
Ufquequb confirmet gloria velle bmum.
Liber amor melior, quo plus fulget, viget, ardet.
Corde, manu, finfu privigil, hinc melior.
F j* St occafus in ens purum, fii cafus & alter
In purum non e ft, mens ab utraque cadit.
Die ita contingent, quia non valet effe, & in effe -,
N fn impoffibile dicitur ejfe tamen.
Falfave funt non aliud efi in eis niedium.
Non, negat omne quod affirmatio ponit,
A Et viceverfa, quid me dur et ibi.
Principium primslm complexum fullere ponens.
\ Rbitra je virtus virefque fuas niovet omnes,
FleBitur ad fife mota movens eadem.
" Altera caufa tamen femper concurrit, ut ipfum
ObjeBum faltem caufa fuprema mo vet.
ts4Bio non eadem , motus, fiu motio, moto,
Hoc Deus ad fife folus habet proprium.
*Par efi objeBum, par efi ratioque videndi,
ABio, fid difpar, cum Deus infiicitur,
Verbum f i dicat ea mens, aliter tamen intro
Verbum divinum corde Pater générât.
Spiritus & fanBus mentis fpiratur amore,
Non prout hunc fpirant Filius atque Dater *
Exemplar verbum dices, exemplar amorem,
Quern fanBus fibimet fpiritus appropriât. ,
Unica forma Dei formas fupereminet omnes,
lAltera die non efi forma realis ibi.
Formules varias rationes fabricat ufus,
IntelleBivus abftrahit, aut refer at.
g Componens caveat falfos conjungere fenfus,
Dum fuper abfiraBo feire cupit quid id efi.
A y f Ens d m e n e dum variatur imagine lum,
Mens quia metitur, eminet, & meminit.
Mens ita totus homo, mens intelleBus & efi ens.
Ipfa voluntas efi vis memorans pariter.
Mens homo 9 dum lunaticus eft, dum more Zachat
In fericho degit, l u n a finat Jericho.
Vix intervalla recipit lunaticus ifie
Lucida pauca nimis, valle manens mifira
Torquet & illidit vel humi, vel aquis, vel ignes,
Daffio ctebra ruens, dormiat, aut vigilet.
. Nitatur tamen, ut vel rarb cogat in unum,
Spiritus initium quod fit amore pio.
C Semet adunat amor, vires reliquas fimul omnes
Colligit imperitans, aB ifie ans habitus.
Tunc lucet tenebra, radians caligo fubitur.
tJMens intro rapitur, lux inabyfiat earn.
Sicut aquis oleum fupereminet, almus amor fic
Supra quodlibet ens exilit ufque Deum.
eArgentum vivum femper protendit ad imum,
Centrum, quod Deus eft, femper homo repetit.
1V /T *Algna potens fecit mini magna, canis, benedàBa,
•*■ *■ *- Ecce beat am me pradicat omne genus.
Virginitas Matri, Fidei cor, fummus ad imum
funguntur, mirer quid potius dubito.
Magna potens tollit mirari, filus is ipfe
Cor Fidei junxit omnia qui potuit.
Define mens hominum temeraria, velle profundum
Conari fenfum te penetrate Dei.
_ Infinitus enim non circumfcribitur arBo
U Formata mentis quolibet ingenio.
CunBa Deus fapienter agit, nec homo rationem,
Afferit hoc Salomon, feire potefi altquam.
Deft ruât, adificet, per dat, vel collocet, ut vult,
Cur ita fecifii dicer e quis pot erit ?
Defpicit exceljos oculos, cordifque fuperbos
Mente fu i, digne fiUlitur improbit as.
Improbit as fapere qua non vult, ficut oportet,
Senfus fobrietas eft inimica fibi.
Contingenter agit extra f i prima voluntas
Libera , f i variis tnfinuando modis.
K k i tJMo*