A L I A E P I S T O L A
E J U S D E E
A T t u l e r u n t . eximiæ charitatis v ellrx lit*-.
7 H 8c fortem perlèverantiam. Gratias illi a quo omnis
veritas, 6c cui veritas omnis confonat.
Quod fi quis nunc, aut alias, inculpaverit me te-
m'eriratis, quod materiam hanc prorsùs altifiimam, 6c
abditiflîmam ufurpaverim traéfcafle, velut ipie agno-
fcerem , habeat refponfum illud quod noviflimere-
colo apud vos dixifle. Scio itaque ex multis fcriptis,
H H H ____ ^ & quorundam verbis, aliquam elfe cognitionem , 6c
lCTTmeninfOTtünïo mêo'^fiêut A mentis eièvaüonem h \ terse non parvum ic qiïam habere^polTumiis ultrà'
fpero) felici. E ll enim flagellum Patris mife-
ricordiarum, quod ufque modo vere fupra fpem 6c
omnemeritum meum temperavit.Fecit enim cum ten-
tatione proventum ut poflem lullinere. Gratias igitur
veftrx benigniffimx pjetati, quae Compalfionem p rx-
llitit talitef flagellato, qifx plena Cönlölatiöfte döcu-
menta fuperaddidit, qux demum prxconiis , qualia
nec ufurpomihi, nec eis me dignum cenlecf, prxgra-
vavit. Sic plane , fic decebat lapientiam profelfos,
utunum e conlortioluo, quamquam abortivum, quia
tarnen in tribulatione pofitum , folarentur. Verum
etfi abfque ulla fiftione cum laboribus plurimis, 6c
expenfis ohm jam conatus lum debiles humei os meos,
6c fragilitatis- fux confcios, fubducere oneri tanto
CancellarixParifienfis, 6cin alium gradum transfer-
re , nihilominus ingreffibili quodam labyrintho cir-
cumactus, 8c quafi poluerim pedes meos in rete, 6c
communem, 6c ufitativæ cognitionis normam. Hoc
modo, etfi non aliter, Icire potui nobis aliquid de-
effe perfe£tionis hujulmodi, quam fanéli Patres ha-
buerunt, 6c docuerunt. Sic enim potell ipfe cæcus
colores etiam cognolcere vago tali conceptu , 6c le
cæcum judicare. Quærêbam dudùm à quodam cæ-
co viro intelligente, quomodo fe fciret cæcum ef-
. fe j fcio, refpondit , quia aliquam perfeélionis in-
tegritatem quam in aliis elfe audio , mihi deefle
fentio.
Denique, Pater 6c Prater, nihil ex tribus prædiétis
gradibus tantum deefle formido, ficut occupationem
neceflariam in religiofo exercitio tuo , quod utique
nullo modo, nulla profeélûs alterius occafione defe-
rendum elle non ambigo. Sic vocatus es, noli violenter
obniti, quia non hoc tibi cederet féliciter, led
irriderent holles fabbata tua , hoc e lt , vocationem
in macuiis ejus ambulem,, confufus fum vab expefta- B tlf m' Nefcis prætercà quid tibi eftutilius, & Deo
tione, fentioque illud Terentianum, quod Non licet,
hominem Jape efe ut vult. Mandatus fum quippè ab
iUo, cui pod Deum m e, 6c omnes operas meas debeo,
Dominum meum. Dominum Burgundix loquor, cujus
utinam aliud circa me modellius , humilius, la-
lubriufque confilium extitiflet, ignolcat Deus idipfum
confulentibus. lbam obediens , fed impedivit iter
meum, qui olim afinx Balaam obllitit, 8c interim ab
-executione Officii Cancellarix me fpontaneum illud
etiam prorsus delerere paratum, tarnen illud pro obe-
dientia exequi volentem, fufpendit. In qua re facio
quod mandatis, neque aliud pro nunc fubefle video*
6c fubftituo eum pro exercendis omnibus qux prx-
lens agerem: cum iolennitate faótum mitto. Bene vale-
t e , mei memores in orationibus vellris. Scriptum
Burgis 27. Aprilis.
A L I A E P I S T O L A
placentius. Revelabit cumvoluerit, 6c dum bene-
placitum erit ante f e . quod abfcondit a lapientibus
hujus fxcu li, 6c revelat parvulis. Soli parvuli hoc at-
tingunt, non quia meritum , fed quia ante placitum
ell. Prxcipua infuper ratio hujufmodi munus defide-
randi e l l , ut fimus parvi in oculis nollris , habita
contemplatione tantx , 8c tarn immenlx majellatis,
vocabit te fortaflis Deus, occafione otii data, per xgri-
tudinem , aut alias. Sic interim opus tuum age , 6c
vaca , non quantum placet, fed quantum lice t, ad
videndum , 6c gullandum , quoniam fluavis efl Domi-
nus: P f.xxx .9. in quo bene vale, mei memor in orationibus
tuis, 6c fratrem germanum pupillum commen-
datumhabe. ScriptumParifiis 13 .Aprilis.
A L I A E P I S T O L A
E J U S D E M
E J U S D E M.
CU m nupér devoti Bernardi Homilias fuper Can-
tica relegerem, Pater, 8c Frater diletliflime,
perveni in eum locum, qui docet media perve-
niendi ad generationem V erbi, hoc ell , adcontem-
plationis arcem. Gavifus fum non mediocriter, quod
ita confonè ad eum de hac materia olim Burgis in le£lo
valetudinis mex confcripferam, ficut habes Tra&a-
tuli copiam. Nefciebam utique alium taiiter , 6c tali
ordine tradidifle ipfam contemplationis adipifcendx
arcem. Quo fit ut mihi fecuniis eadem fcripta mea
placeant. Suntautem verbabeati Bernardi talia Homi-
lia centefima : r t f 0 hac non mduftria eflfed gratia-, re-
velationis, non inveftigationis. Si quid tarnen pot efl ad hoc
induftria operari , illud prim 'um obfervate quod dicitur :,
Ifa'ix 1.1Ó. Lavamini mundi ellote ;Secundo, utferibatis
Jap lent turn tempore otii : qui enim minoratur aótu percipiet
earn. Eccli.xxxviii.iy.Tfrf/o,ut violentifltis,&gaudium
regni quod vobis diutius furripitur, praripiatis^ ut habeatts
c9r purgatum,pr¶tum ,& probum. In primo eflic terts an-
xius t in flee undo devotus, in tertio vehement, hoc eft, ido-
neus, obvius , urgent. H x c ille. Vides , Pater 6c
Frater, quemadmodùm tria hx c conveniant tribus il-
lis gradibus fchalx myilicx contemplationis, quos no-
painavi amaram contritionem, otium, vel folitudinem,
A D N A V A R R I C O S .
Ex MS. Cod. ViEt. 698.
J U c u N D U M e ll, Socii 8c Fratres , in Chrjllo
dileóliflimi, jucundum valdè , quia verbis ne-
queo , fcriptis vos alloqui. Sunt enim amicorum
grata undequaque colloquia , quia , fi juxtä Terentianum
lenem , Proximus amicorum gradus, efl vicini-
ta t, multa prorsus efle mihi dat amicitia ad collegium
illud venerabile quod incolitis , cui non tarn
vicinus, quam ab ineunte adolefcentiä familiaris fem-
per intraneus fui, 6c traxi mores ex conviótu. Sola-
bor igitur mutuä vobifeum confabulatione coaflam
quietem meam , qua me divinum flagellum alliga-
1 vit in leélo valetudinis, ubi fupinum immobilemque
jacere conllrinxit, utiliter fpero magna Dei miferi-
cordiä non folüm tolerabiliter , fed pene optabiliter.
Cur ita y quoniam lieque le6lionem , neque oratio-
nem , neque falübrium cogitationum pertra£tatio-
nem exulavit ä me quies talis j cum etiam fami-
liariores, fi noil obllitero , conllituit : quo paélo
fic dolorem nempè. corporis , 6c animi anxietatem
divina. gratia ufque modö vel abllulit , vel ferè
fupra fpem , ‘ 8c verè fupiä omne meritum meum
tern-
7 Z 5
temperavit. Gratias ei qui nunc adjudicavit me con-
tumacem ufque nunc fervum luum non inira, 6c furore
corripere, fed in virga filiali. £t Domine f i fic
vivitur & in talibus vita flpirttus mei, corripies me, dr
vivificabis me. Ecce in pace amaritudo mea amarijjima.
Ifa'ix. xxxviii. i<5. 17. Sed ad vos redeo , quibus
unam è cogitationibus meis familiariter aperire llu-
Cogor inter h x c 6c fimilia Miflas , 6c Orarioncs
omittere, vel irrecolle&us dicere. In quibus tamen
frubtus eft uberior, fi benè fiant, quàm in graduum
taliquali dillributione 5 ubi quàm parvus , utinam
non fæpè pernitiosus, utinam mores fit Ecclefiæ
frubtus intima cernentibus linquo 3 ubi locum ha-
bet illud Apolloli : Nemini cit'o manus impofueris ,
dui, 6c fi non ob aliud, ut vel voluptatem aliquam A neque communicaveris peccatis altenis„ 1. Tim. v. 2,1.
’ ■ ' - - Cogor etiam in temporali vita quafi mendicare,
6c defpebtus vivere , cum mediocritas aurea, non a-
mara paupertas, fit tutiflima, lecundüm exigentiam
ex tali communicatione fcribendo concipiam.
J O A N N I S G E R S O N I I
‘Doeions &■ Cancellant Parifienfis,
C A U S Æ
P R O P T E R QU A S
C A N C E L L A R I A M
D I M I T T E R E V O L E B A T .
A d m s . cod. fca : 463.-
flatus, cum alibi abundanter habeam, öemenagium
jam providerim, quod cum detrimento magno opor-
teret relinquendo diflipare, 6c cum Grammaticis, 6c
pueris vivere.
Cogor pro vivendo Decanatum tenere , ubi pro-
ficere verbis 6c exemplis fum aftriblus, 6c tamen fi
non refideam in Cancellaria, feiunt omnes, eiljura-
mentum , quale murmur , quale detrimentum , 8c
qualiter jure vocabor monftrum biceps , ambitionis
infuper, immö dejerationis exemplum putabor.
Cogor liti pro adjunblo Beneficio vel cedere cum
irrifione, 6c damno, vel cum fortiflimo, 6c infu-
perabili hofte in xternum dimicare. Quod a mo-
S t a eft pars anguftiarumöccalamitatum, in Of- ß ribus meis abhorret maxime, 6c infonat illud au-
J ficio Cancellarix Parifienfis , quarum confideratione
, 6c fimbtiffimorum Deum timentium con-
filiis ccdere fimpliciter, 6c gratis fixus inftitui.
Cogor enim pluribus Dominis magnis valdè qui
adverliflimi funt complacere , vel oblëqui j nomina
non explico ilia feientibus. Puto videtur infania,
hanc perplexitatem , cum fas éflèt non fugere j liquidem
Indignât io ‘Principts mors , Prov. x v i . 14.
6c : Tflemo poteft duobus Dominis fervire. Matt.v 1.2.4.
Cogor amicis favere -, qui tamen eruere me non fuf-
ficiunt, nec me à fubtiofis, 6c fortiffimis hominibus
qui omnia calumniantur qux ago , immö 8c verba
mea tota adversùm me execrantur. H x c idcircö perfe-
cutio plus perfonalis eil quàm altera ; quo cafü licet, 6c
expedit fecedere,6c vincere in bono malumflk.om.xii i i 1.
ne obnitendo fruftrà ego ruina magna cum amicis in-
volvar. Hoc docere pofllint ea quæ noviter contiibus
meis j Quare non mugis injurïam pattmini
Cor. vi.; 7.
Cogor ad præbendam noviter anhelare : me quo-
que, 8c amicos meos huic novæ curæfubjicere,ubi
quanta fpes provifionis f it , mores hodierni docere faciliter
pofllint. Et profebto hoc quærere non obligor
, nec ex altera parte improviffis ftipendiis pro-
priis laborare, neque hune deferere locum, ubi abfque
onere , faitem periculolo, vacare mihimet pof-
lum, 6c h x c omnia quæ præmittuntur 6c fequuntur
Icandala declinare. Quod fi fcandala poil hanc re-
fignationem (ut amiciminantur.) contingant, profe-
blo, 6c venient eadem , vel majora , fi non divifio
ulla. Malo in alio, fub alio, 6c pro alio , quàm in
me, 6c fub me fieri} 6c noteturillud Saluftii, Fruftra
nitï, dr fatigan do non ni ft odium quarere , ex trama dementia
eft.
gerunt, Chrifti fimul, 6c Pauli exemplum atque_ do- U Cogor multitudinem infequi, ad agendum quod non
cumenta id fuadent} nam hoe cafu paftorem fugere
non fugere eft.
Cogor importuniflimis, immö nimis gravibus ob-
niti, vel peccare: melius autem eft incidere in Dei
manus, quam hominum ,| cum pofl’unt declinari, ne a-
mans periculum pereat in illo.
Cogor ad deliberationem aliorum , vel pro con-
fuetudine temporis ignaros fcientia , 6c pernitiofos
moribus promovere , 6c quandoque fufficientioribus
prxponere, cum tamen dicat Sapiens. Noli volle fieri
Judex , nifi virtutevaleas irrumpere wiquitates. Ecc'li.
v i i . 6. ;
Cogor importuniflimis hominibus, 6c diverro-
rum morum a meis refpondere , 6c obfeqiii, eis
conjungi familiaritate , aut incivilis judicabor, 6c
ero proximus periculö' ’, quia gaudere oporfet cum
gaudentibus. Rom.xii.lf.
Cogor affidue rumores audire qui illic continue
placet-3 aut licet, vel ut hollis , ac fufpeblus ambi-
tione haberi -, nec hîc diflimilare , aut fugere, feu
tacere fufficit, nifi patenter clamavero, cum tamerr
feriptum fit ? 2SJoninfequeris multitudmem ad faciendum
malum. Exod. xxni. 1.
. Cogor pernitiofa dogmata , qualia jam lêminata
funt ab aliquibus , vel tacere contra, confcientiam,
vel cum fummo mei, immö veritatis periculo ilia per
revocationes corrigere, fi tamen corrigere 6c non po-
•riùs confirmare faventes dicentibus permiferint} ubi
autem malitia prxvalet, habitaudum non efiefuadet
Plato, 6c illic Ezechielis 6c Jercmiæ de gemendo
•valet'confilium.
Cogor linguas omnes malevolàs tànquàm lignum
ad fagittam perpeti j qux tamen intolerabiliter, 6c
irrationabiliter fxviunt, 6c penetrantfeiunt exper-
t ij quantum denique non'in verbis folum,fed invita,
propter cohærentiam quamdam hîc innominatam, fit
perftrepiiht, quibus animx quies omnis eripitur , 8c ^ difcrimeiragnofcunt. Quo;pablo deiaique redimendum
in multilóqÜiis. hujufmodi peccatum non deefle, ac
fpirituâliter congregata per hæc dilabi ftatim cogni-
tum eft.
Cogor laborare pró curiofis Sermonibus , quibus
abfquæ ædificationis fruèlu maxima temporis pars
abfumitur, 6c mihi convenir illud -, ftulto labore confu-
meris. Exod. xvin. 18.
Cogor rursùs Curiæ flu£libus, etfi non lèmper,
immergi, vél ingratus judicabor, à quibus ut e-
migrarem, fola hæc fuit occafio Cancellariam
pollulandi} 6c contulit hoc D eu s , aliter tamen
quàm fperabam. Cur non igitur habito fine celfat
motus?
• T mi. IV. JP ars. II.
tem pus fic vident quia diesmal* fum j Ephej'.v. 16. immö
fupramodüm periculofiffimi, 6c/feditionum leminibus
undique repleti.; Arx Sion occupatà fit in laquem ip-
fi Jerufalcm } felix porro è tali naufragio non fine
beneficio fi vel nudus enataverit?
Ex adverfo pro præfentia mea nihil allegari boni
poteft, nifi fpes quædam aliis proficiendi quam fingunt
quidam, utinam non cæco judicio rapti de exigui-
tate mea , quæ quàm ad hoc inutilis fit fentio ,
6c dudùm experioi*} feitum verè eft illud Plus aliis
de te. «
Confîderetur hîc acri judicio tàm ex præteritis,
quàm ex circunftantia rerum, fi plus obell ille qui cum
- Z z i fuis