47 5 88— quodpar at urn eft' volts ab origine, mundi, Matt. xxv. 54.
quod nec oculnsvtdit. 1 Cor. 11.p. Audient alii: Itemale-
dibti. Demiml confidera duas abyflos velut mter-
medias, qu« Tint vise ad duplicem pr«cedentem >
dc quibus ell in Hal! xxiv. 10. Vmverfa via Domini
rmfencordia, & ventas. Eccequam incomprehcnii-
bilis fit utraque viarum. Qubniam eft via, qua vide*
- eius fecra celebritas recoliwr, de de qua fieri poffet
comparatió ad illiusNativitatem, quiluit homo mifus
a Deo cut nomen or at foamcs ,c]tti venit in
utteftimoniumperhiberet delumine. Joan. 1.6.7*
^Magifter. Alludis, fi icicns , vel infcicns nefcio,
ordini cotextus Evangelic!, cujus fupra lpeminifti^
quamr utunum, quod opus in centum quinquaginii4?
Prov. xiy. i l . E t vi•c_è_y_erCfa. juftorum femitarveppinuitraatnuiir;
infaniai Alternatip tantapoftremq. cernitur inviis litis,
pm aipbigua, tarn perplexa, tarn timidaV & incerta
, ut veie diSum fit: ,2(eftit homofinem fuum,, &
omnia in futurum fervmitm incerta. Eccle.lX. 2. Litttp
per topm vitam fceleratus, ad unum petitiMus. verbum
meruit audirê : 'Hodie mecum cris m Tarpdifop
L u c .XXIi l . 43. dum Petrus negavit, dur.) Judas A-
pdftolus defper^tipnis pejori kqueo quam canapis fe
fufpendit. • ,
O quotiens mentem Mariae contemplantem iapien-
ter Eas abyffds, arbitramur Deo dixifle. Qculi met de-
fecerunt in faïutaretuum, quoàd; tres àbyffos. miferiçpr-
disê crin eloquittm jtiftitia tua , Pf. çxviil.113. quoad
ties abyflos veritatis, ; & feveritatis, ejufdem jultitiæ.
0 quotiens expavit Écut Paulus , quotiens cafto u-
Tentio niagnificans Dei iccreta. nee audaci temc-
ritate fubiii trans, aut ‘irrumpens , iufpirav.it ! _ O al.
tttttdo divtttarum faptentta, & fctentia Dei, fapieil-
tiam qüoad uitriufecam abyfliimdivinitatis ; fciqntiam
veto referamüs ad alias. Sequitur: epmmincomprehen-
mlia fmt judicia ejtti, & in-jeftigabilei via illius. Rom.
XI 1 ’ .Has voçat pfiilmifta cataraHas : M M , tàt,abyf-
nimmScai, m voce cat.tr,iBamm warum. P f XL.I. S. 1 D i f e i p x l û Corifiderans ilta lotus horrore concutlôr
rouis ad me 5 meatnqiie vilitatemieiilieiiSjdi-
vinàm majeSâtefn tyepiduS expavefeo; nec quid a-,
gam, quid dicam , quo inc vertain , quo fugiam,
pi-dvsùs icio. I WÊÊ . • . .
J A & Â fe . Projice te .totum fecuras m ilium qui elt
îdetts ndfier refugtttm, & vittas. Pl.XL.v.2. Itaque Pâtre
trahente venimus ad Filiuin. Films veto pollice-
tui . enta, cjui venit ad me, non ejiciarrtfotas. J Oan. v 1.
37. Projiciamus iota Fide jtotaque^Spe nos in ma-
DumenimV’erbi genetationecontemplationëinàncce-
pimus Mariæ, tu nunc traducis ut dePræcurforelo-
quamur ; fequamur hune ordinem', fi complacitum
ita tibi fuerit. . ■ .. ■ : .....
Difctpulm. Sequamur quæfo , de .beato Joanne
qualisfuent Manæeontemplatio quafi feçunda princi.
palis ediffére.
jAtaéfter. Contemplabatur mens Maria: Joannem,
nunc.ad litteram,. nunc üd tropologiam’ ; quando-
que verb per allegoriæ & apagogiie myiterium.
Dtfcipnlui. Littera palàm tabla eft dejoannis nun-*
biâtione cum prxconiiS ejus, parentumqueiliorumi after
aliquid de myfteriis.
Mmifier. Contemplabatur Maria Verbum quod
erat in principio, quandoque inetaphyficaliter s ai-,
fumebat enim fimilitudinem hominis jier.attem oper
rantis in exteïiorem materiam., Conferebat ad pri-
^ muni artiiiccm Deum , qui onmia (jua: iacta iinit,
produxerat non naturali neceffitate , ppu-ça1“ 3^ 1'»
aut fortuitê, fed fpontaneè. Recenfebat aliquos Phi-,
lofophos ità fenfifle, ficutdicit Joannes Évangelifta.
Deus eniiii manifefiayei'at eis, quoniam invijtbtlia Dei
per eà cjuafàBafunt kereatura mundi, ideit, homme Intel.
leiïaconfpiçiunturdKomA .xo. Sempiterna qmfue vtrluse.
ju t, & diuinitas oftendit ordiiiatiiiinic confiiuta iiiprà
omnemartis cxcogiiatioucm.1 Ars verb quid eft niii
Ketta ratio rerum agtbtlmm ? Ita conciudcb.’.t Maria
metaphyficans j joportei-e, ppni Verbum., feuLogoif
id eit, Icnuoncni , vel ranoueai Pattis , per. quod.
Verbum omnia jdeta funt 1 & qmd factum efi, erat U-.
bique pi iecognitum ab hoc Verfe.o , non alia cogni-
tiohe quam ieipfo qui* Deus eft, quem nullusduhitat
effe vitam, & primam vitani : alioquiu jam non effet
Deus Verbum fuum , vel ideæ fuæ. Cuju
ms m iS icp rd ii f e, fBW f f B P W P jB H W B B w * etiam h h u h i Prinip s ANon
potërit mifericordia claudere gremium redeun-
tibus, o u x pro fugientibus reejuirendis, repai andi"s5
6c falvandis, in hoc miferix deferto lacerata eft fpi-
nis , ScCriice clavata. ^ . . .
Poftremo, quid nifi magmficentiam talis Domini
reverearis, exukans ci cum tremore diccns: Domine
Dens magnificatus es vehementer. Pf. cm. l. Rursus
cum fapientiflima mulierum : Magnificat amma mea
DominHm.LMC.1.46.
Difcipnlns. Concemplationem die alteram Maria;,
quia propofui redire pofterius fuper iftam de abyffis
Tudiciorum Dei, qui aliquosmifericorditer dat filios
Dei fieri,coheredes regni 5 aliis ad interitum dei elictis,
iufto quidem, fed occulto Dei judicio.
Magifter. Salutanda fxpè eft, 6c adoranda Mater
mifericordia, v ita , dulcedo & fpes noftra, quatenus Dei
mifericordiam, non judicium fentiamus. Etenimfi quod
factum eft in ye rbo vita erat,Joan. 1.4. quanto perfectius
riftoteles ferre*non potuit , conferens cum Platone.
Porró noluit Deus condens univerfa, latere peni-
tùs immenfitatem lucis fuæ , dum earn fecit fplen-
defeere per creaturas, quas omnes in iapientiæ fuæ
luce conftituit. Omnia in fapientia fecifti , ait Pfal.
cm . 24. ^ ■
Fmt igitur homo mi fus a Deo, qui fpeétator eftçt omnium
operum Dei,quique teftimoniumperhiberet de lumi-
ne j non enim erat ille lux, fed ut teftimonium perhiberet de
lumine. Erat lux vera qua illuminât omnem hominem ve-
nientem in hunc mundum, Joan. 1 . 6 . 7 . quià nullus
illuminatur ad cognitionemliquidæ, 6c puræ ôc perf-
picuæ veritatis abfque prima luce , fecundum triplex
genus caufæ , efficientis , exemplantis , 6c fi-
nientis. Quali dono, qua gratia * qualis, oro, po-
teft efle major, etiam Philolophiæ teftimonio ? Erat
proptereà homini miflo à Deo nomen Joannes , dum
mundi fpe&ator in ftatu innocentiæ condirus eft, ut
n ■ ■ I • / . I 1. __!..
fiiir 6c eft ipfa in eodem Verbo vita, p e f quam 6c teftimonium perhiberet de lumine. Videbat primam lu-
n5no Verbum caro fadum reddidit perditis , Sc^cemper fpeculum, 6c in fpeculo creaturarum, non
mortuis vitam? Dulcedo fubinde noftra eA , qux fon-
tem in fe parturiit dulcedinis. Spes infuper mterce-
dendo reconcilians, 6c fublevans, non autoritate
prima falvans. Transferuntur obinde per Ecclefiam ’
ftla Verbi prxconia fub nomine Sapientias prxdica-
ta per Sapientem ad iftam Verbigenam de Verbo
eioriantem : Ab initio , inquit , & ante fecula crea-
ta fum Eccli.xx1v.14.per prxdeftinationiselevationem
prx omnibus. In me omnis fpes vita &virtutis , f . 2 f .
per auxiliationem. . ... .
Difcipulus. Novi talia omnia,quxbapienscolligit,
& mecum ia;pe retra6to , maxim© dum Nativitatis
in obfcuritate ænigmatis. Videbat 6c in imagine
mentis fuæ, 6c per eam lucidiùs multö , quam per
veftigium, vel fpeculum creaturæ j. nondum tarnen
intuebatur in fua quidditate nudam lucem. Sed
heu ! Homo cum in honore effet non intellexit, compara•
tus eft jumentis infipientibus , & fimilis fabius eft illis.
Pf. XLvin. 13. Proptereà tune evenit, ut lux vera in
mundo effet, per quamfa£tu$eft mundus. Etmundus
ifte microcofmus eum non cognovit, ad quem cognof-
cendum fà6tus erat.
Difcipulus. Nihil haclenùs attulifti inhaccontem-
platione Mariæ fecundùm Phyficam rationem , quod
fît
477
fit ab Iiomine vere philofophante negandum, finon
fit aversus a vera luce Deo per tenebras peccato*-
rum v fi nob f t obfeuratum infipiens cor ejus, needa-
tus in reprobum fenfum 5 fi denique fuerit in eo gratia
Dei, ut meritoJoannes appelletur. A t verb fi id
quod fequitur , ita poffit ad commodum Philofophix:
fle6ti, defidero cognofcere , fcilicet in propria venit,
& fui eum non receperunt , quotquo t autem receperunt
eum, dedit eis .poteftatem Filios Dei fieri, his qui creduntJ
in nomine ejus, qui non ex fanguinibus, neque ex volun-
tate carnis, neque ex volmtate viri, fed ex Deo nati funt:
EtVerbum caro fabium eft. Joan. 1.11.12.13.14.
Magifter. Non poteft ad literam expofitio tradi
nifi de Incarnatione V erb i, per cujus Fidem fiunt homines
Flii D e i, cujus infuper literalis Joannesprseco
fuit, vo x, 6c lucerna. Confitetur hinc Auguftinus,
quod Quid haberetmyfterii. E t Verbum caro factum eft
nec quidem poterat fitfpicari, cum de pracedenitbus ali-
quid non negaret intelligentiam concepijfe dublu Philofophia.
Erat nempe Platonis inftru£tus, 6c Pythagone difei-
plinis. Attamen fine pnejudicio literam videamusj
fi Verbum Dei pofiit dici in propria venifle per infu-
fionem luminis vultus fui fuper faciem mentis huma-
nx 3 immo per quandam ex utero mentis inCorpo-
rationem fui. Omnis itaque , res , quantumeunque
Domus fudici pebloris
Templum repente fit Dei-.
quando fas fuit pro falutatione fibi dici ;
Salve Mater pietqtis
Et totius f rinitatis
V Ifobile triclinium,
'Verbi tarnen incarnati
Spiritale majèftati
Draparans hofpitium.
Triclinium fuit per Fidem Charitate formatam, fed
fpintuale hofpitium per vefam mate’rnitatem, nedutri
carnis folius, fed 6c mentis prxparavit. Intelligitur autem
fpiritualis rtiateniitas in anima Verbigena facien-
tem voluntatem Dei Patris, qute ideo fi-ater , foror
6c raatereft Verbi D e i, Mater,: V irg o , Filia.
Nunciat hanc Verbi conceptioriem Spiritus fanétus,
qui ubi vult fpirat5 quee infpiratio, vel inftindus interior
tenet ad animam vicem Angeli, qui Gabriel eft, forti-
tudo Defy nam quid fortius , quidve potentius poteft
nunciari? Ceterum gratia Deiperjoannem fignifica-
.ta pra;cedit, viam prscparans Verbo D e i, qui Joannes
per orationem conceptus eft , Gabriele fimiliter
lubtilis fit, .ingorpoi'éæquenaturæ, licompmturad ßnunciante. Nihil enim habet homo fecunditatis’ in
fimplicitatem primx lucis, corporea judicatur, ma-
terialis infuper 3 quia potentialis e l t , atque mutabi-
lis, 6c nonpums a6tus. Dum ergo prima lux influit
6c illabitur in portionem rationis fuperiorem, quam
dicimus apicem mentis, vel Jynderefim virgineam, quid-
ni dicamus , Dei Verbum quodammodo incorpora-
tum, vel hominem fabtum, propter Deiformem principalis
humance partis unionem, per quam, fiBoetio
credimus, fiunt homines dii. Dei etenim proptereä
genus fumus, in quo movemur vivimus, & fumus : Abt.
xvn.28.6c habitat in nobis Verbum fuum unigenitum,
6c xternum, plenum gratia, & veritatis.
Difcipulus. Non advertebam talis Philofophicie
conteraplationis applicationem, qua; non aberrat ä
Fide. ,3
Magifter. Fides plus.elevat arCem mentis, ut verbum
Dei inhabitet per Fidem in interiorihomine, ut
hortatur Apoftolus, Gonfiderans igitur hanc uniti- Q
vam habitationem Auguftinus dicit, Mariam Matrem
Dei concepijfe primofelieiks Deum per Fidem, quam pofte-
nus per carnem. Non enim fecundafine prima fibi fa-
lutem attuliffet conceptio.
Difcipulus. Utrùm potuerit Maria fine Fide , vel
Charitate, fuifle Mater Dei corporalis ?
Magifter. Si potentiam brdinatam fpeótes* non potuit,
quoniam Deus hoc facere non ordinavit 3 fed
quin aliter ordinafle potuerit, cùm fit immenfæ po-
tentiæ, nec implicet contradibtionem ita fieri, quis
hæc à D ei potentia negaverit ?
Difcipulus. Sunt.aliæ quæftiones abfque numero fuper
Incarnationis beatæ myfterio 3 utputà, fi Verbum
fuiflet incarnatum homine primo non peccante ?
quavis portione rationis, fit vir, vél mulier, ut talis
filius inde pofiit gigni 3 procedat oportet, 6c prar-
cedat Zacharias ( dibtus Domini faturitas ) in Templum
, pofiturus incenfum devotionis , cujus oratio
exauditur, 6c concipit Elizabeth ( qu^ eft Domini
memoria) filium,^ cui nomen eft Joannes, in quo gratia
D e i, quamquam nullus in cognatione naturali vo-
cetur hoc nomine.
Porro, fi fequeris allegoriam , Zacharias Sacerdo-
tium 3 Elifabeth Legem veterem fignificat, ex quibus ’
timbre frigefeentibus non potuit concipi gratia D e i:
nihil enim adperfebtum adduxit lex, quoufque venit pleni-
tudo temporis, Gal. iv . 4. quando fol juftitix debuit oriri
fuper terram human« conditions per myfterium Incarnationis.
T unc prasceflit in Joanne Lucifer ilium fo-
lem , qui ex utero Patris ante Luciferum genitus eft
indie virtutis fii« in fplendoribusSanblorum. P f c ix. 2,.
Difcipulus. Ergo ne putandum eft, Mariam nihil de
pr«nunciatione Joannis cognati fui fuifle literaliter
contemplatam.
Magifter. Immo verb nec unum ‘iota dimiflum eft*
nec unus apex omnium qu« Lucas feripfit, quin Maria
rimaretur, 6c meditando ruminaret, conferens ad
innumerabilia qu« nos latent, neque feriptis manda-
ri potuerunt. Itaque fijoannes fuit tanta folemnitate
nunciatus, fi per orationem fupra natur« curfum im-
petratus, fi fanótificatus in utero, fi gaudium 6c ex-
ultationem cum admiratione parentibusattulit,fipr«-
cedit Chriftum infpiritu, & virtute Elia, Luc. 1.17.fi fo-
brie educatus 6c veftitus, in exemplar pcenitenti«, per
contemptum temporalis felicitatis, 6c amorem «ter-
nx. Si talia nobis innotuerunt, Luca ex ore Mari«
cm- Deus homo fit ? nobis referente , nemo dubitaverit quin ad feipfam
Fa enim conari videtur Anfelmus cum aliis non-
nullis.,y'1/t:
Rursus cum opera Trinitatis fint indivifa ad extra,
quomodo fieri potuit, ut folus Filius diceretur incar-
natusjcum fimilibus abundantiflime traftatis per Doctores,
«a emm conan alns ■ .iimm, ,oi;„m .»„.i.,.;. ™ , „ i™ . . . . . ” ■
quos idcirco non induco.
Magifter. O quanta cr.edis perfpicacitate mens Ma-
rȣ contemplabatur omnia talia conferens in corde fuo j
qual ia meruit experiri, quando
plurima talium retuierit revolvens oculos adproprios
parentes, qualiter Angelica nunciatione fuit ipfis or-
tus fuus cum vit« ferie, id eft, ordine revelatus, ut
non minus de gratiis ab utero fibi largiùs collates Maria
confurgere ad gratiarum abfciones, quam pro Præ-
curforis hujus joCundo , fanétoque natalitio nuncia-
to , repetens Crebriiis cum exultatione fpiritus Can*
ticum mum : Magnificat anima mea Dominum. Luc.
1. 46.
S E C U N -