fimi quam aiidivi à D e o , h o c Abraham non fecit. V os
facitis opera Patris v eftri.Dixerunt ergo ei. Nos ex for-
nicatiouc non fumus nati, unum Patrem habemus
Deum. Dixit ergo eis Jefus. Si Deus Pater vefter eilet,
diligeretis urique me. Ego enim ex Deo proceffi 8c
veni, neque enim à mcipio veni, fed ille me mifit: qua-
re loqiielam meam non cognofeitis, quia non poteftis
audire fermonem nieum. Vos ex Pâtre diabolo eftis,
& defideria Patris veitri vultis iacere.Ule homicida erat
ab initio 8c in veritate non ftetit , quia non eit veritas
in eo : cùm loquitur mendacium, cx propriis -loquitur,
quia mendax eit % Pater ejus. Ego autem quia verita-
tem dico nori creditis mihi. Quis ex vobis arguet
me de peccato ? Si veritatem dico quare non creditis
mihi. Qui ex Deo eft verba Dei audit, proptereà vos
non auditis, quia ex D eo non eftis. Refpondcrunt ergo
Judæi 8c dixerunt ei. Nonne benè dicimusnos, quia
Saniaritanus es tu , dæmonium habes ? Refpondit Jefus
& dixit: ego dæmonium non habeo, fedhonorifico Patrem
meum, 8c vos inhonoraftis me. Ego autem non
quæro gloriam meam, eft qui quærat & judicet. Amen ,
amen dico vobis : fi quis fermonem meum iei vaverit,
mortem non videbit in æternum. Dixerunt ergo Judæi.
N une cognovimus, quia dæmonium habes. Abraham
mortuus eft, 6c Prophet», 6c tu dicis, fi quis fermonem
meum {ervaverit, mortem non guftabit in æteinum.
Nunquid tu major es Pâtre noftro Abraham qui mortuus
eft, 6c Prophet» mortui funt, quem tu teipfum
facis ? Refpondit Jefus. Si egoglorifico meipfum,
gloriavmea nihil eft. Eft Pater meus qui glorificat me,
quem vos dicitis quia Deus vefter eft, 6c noncogno-]
viftis eum, ego autem nôvi eum. Et fi dixero, quia
non fcio eum, ero fimilis vobis mendax, led fcio eum
6c fermonem ejus fervo. Abraham Pater vefter exulta-
vit ut videret diem meum, vidit 6c gavifus eft. D ixerunt
ergo Judæi ad eum. Quinquaginta Aonos ndn-
dum habes 6c Abraham vidifti ? Dixit ergo eis. Amen
amen dico vobis : antequam Abraham fieret ego fum.
Tulerunt ergo lapides ut jacerent in eum, Jefus autem
abfcondit fe. 6c exivit de templo.
De Cs.co nato. J. p.
go judæideillo, quia cæcus fuiftet 6c vidiflet, donee
vocaverunt parentes ejus qui viderat, 6c interrogave-
runteosdicentcs. Hic filius vefter eft quem vos dicitis
quia cæcus natus eft , quomodo ergo nunc videt?
Refponderunt ergo eis parentes ejus 6c dixerunt. Sci-
mus quia hic eft filius nofter 6c quia cæcus natus eft:
quomodo autem nunc videat, nefeimus, aut quis ape-
ruitoculos ejus, nos nefeimus, ipfum interrogate,
ætatemhabet, ipfe de fe loquatur. Hæc dixerunt parentes
ejus quia timebant Judæos: jam enim confpira-
verant Judæi,ut fi quis confiteretur eum efîe Chriftum,
extra Synagogam fieret, proptereà parentes ejus dixerunt,
ætatem habet ipfum interrogate. Vocaverunt
ergo rursùm hominem qui cæcus fuerat, 6c dixerunt ei.
Da gloriam D eo. N os feimus, quia hic homo pecca-
catoreft. Dixit ergo ille. Sipeccatôr e ft, nefeio. U-
num fcio : quia cum cæcus elfiem, modo video. Dixerunt
ergo illi. Quid fecit tibhquomodb aperuit tibi oculos
? Refpondit eis. Dixi vobis jam 6c audiftis. Quid ite-
rum vultis audire? Nunquid 6c vos vultis Difcipuli ejus
fieri ? Maledixerunt ei 6c dixerunt: tu Difcipulus illius
fis , nos autem M oyfi difcipuli fumus. Nos feimus, quia
Moyfi locutus eft Deus.Hunc aütem nefeimus unde fit.
Refpondit ille homo, 6c dixit eis. In hoc mirabile e ft ,
quia vos nefeitis unde fit , 6c aperuit oculos meos. Sci-
mus autem quia peccatores Deus non audit, fed fi quis
Dei cultor eft 6c voluntatem ejus facit j hune Deus exaudit.
A fæculo non eft auditum quia quis aperuit ocu-
los cæci nati : nifi eflët hic à D eo , non poterat fàce-
requicquam. Refponderunt 6c dixerunt ei. Inpeccatis
natus es totus 6c tudocesnos, 6c ejecerunt eum foras.
Audivit Jelus quia ejecerunt eum foras, 6c cùm invenif-
fet eum dixit ei. T u credis in Filium Dei ? Refpondit
6c dixit: quis eft Domine ut credam in eum. Dixit ei
Jefus. E t vidifti eum 6c qui loquitur tecum, ipfe eft.
A t ille ait. Credo Domine , 6c procidens adoravit
eum. Et dixit ei Jefus. In judicium ego veni in hune
mundum, ut qui non vident videant, 6c qui vident
cæci fiant, 6c audierunt ex Pharilæis qui cum ipfo
erant 6c dixerunt ei. Nunquid 6c nos cæci fumus ? D ixit
eis Jefus. Si cæci efletis non haberetis peccatum.
Nunc verb quia dicitis, quia videmus, peccatum ve-
ilrum manet.
C A P U T L X X X I . De Sermotje Chrifti : Ego fum Paftor bonus. J. 10.
E C A P U T L X X X I I . T prætcriens vidit hominem cæcum a nanvitate.
Et mterrogavèrunt eum Difcipuli lui. R&bbi, quis . . . ^ . . ,
peccavit hic aut parentes ejus ut cæcus nafeeretur? C A M en amen dico vobis, qui non intrat per oftium
Refpondit Teins-. Neque hic peccavit, neque pareil- n B « ! ,pH nlr<’n,1,r a,mnde- ,lle f" rpfl'
tes ejus., led ut man■if?e. nfte_n_t_ur_ o_p_er-a Dei inillo. Mi\/re.
oportet operan opera ejus qui mifit me donee dies
eft. Venit nox qu'ando nemo poteft operari, quam-
diu lum in mundo, lüx film mundi. Hoccumdixif-
fet expuit in terram, 6c fecit lutum ex fputö,
6c linivit lutum fuper oculos ejus, 8c dixit ei. Vade
6c kvainnatatoria Syloe, quod interpretatur miflus;
Abiit ergo 6c lavit 6c venit videns. Itaque vicini 6c qui
viderant eum prius, quia mendicus e.fat, dicebant:
Nonne hie eft qui fedebat 6c mendicabat | Alii dicebant,
quia hie eft. Alii autem nequaqiiarn: fedfimi-
lis ejus eft' Hie veto dicebat, quia ego fum. Dicebant
ergo ei. Quomodo -aperti funt tibi oculi ? R efpondit
: Hie -homo qui. dicitur Jefus lutum fecit 6c
unxit oculos meos, 8c dixit mihi. Vade adnatatoria
Syloe 6c lava, 6c abii 6clavi, 8Cvideo. Dixenint ei.
in ovile ovium : fed afcendit aliunde, ille fur eft
2c latro. Qui autem intrat per oftium, hie paftor eft
ovium : huic oftiarius aperit 6c oves vocem ejus au-
diunt 6c proprias oves vocat nominatim 6c educit eas,
6c cùm pröpriasoves emiferit, vadit ante eas 6c oves
ilium fequuntur, quia Iciunt vocem ejus. Alienum autem
non fequuntur, 'fed fugiunt ab eo , quia non nove-
runt vocem alienorum. Hoc proverbium dixit eis Jefus.
Illi autem non cognoverunt quid loqueretur eis.
Dixit ergo eis iterum Jefus: Amen amen died vobis,
quia Ego lum oftium ovium. Omnes quotqùot vene-
runt fures funt 6c latrones, led non audierunt eos oves.
Ego liim oftium, per me fi quis introierit falvabitur : 6c
ingredietur 8c-egredietur 6c pafcua inveniet. -Fur autem
non venit nifi ut furetur 6c mablet 6c perdat. Ego veni
ut vitam habeant 6c abundant-ius habeant. Ego fum ■
Paftor bonus., bonus paftor dat animam fuam pro oviî
jb i eft ille? ’A it , nefeio. Adduçunt eum ad Phari- D ^ s fu is } Ma-cenarius autem & qui non eft paftor, cufcos
qui eaecus fuerat.Erat autemSabbatum quando lutum
fecit Jefus, 6c aperuit oculos ejus., Iterum ergo
interrqgabant eum Pharifiei quomodo vidifiet. Ille autem
dixit eis. Lutum pofdit mihi fuper oculos 8t lavi 6c
video, Dicebant ergo ex Phari&is quidam. Non eft
hie homo ä Deo qui Sabbatum nori cu-ftodit. Alii dice;
bant. Quomodo poteft homo peccdtor hsfefc figriaface-
re-? &fchifma erat inter eos. Dicurit ergo c»Co iterum.
T u quid dicis de eo qüi aperuit tibi oculos tuos? Ille
autem 'dixit , quiaPropheta fell. Non crediderunterjus
non funt oves propriæ videt lupum venientem,6c di-
mittitoves 6cfugit, 6c lupus rapit 6c difpergit oves.
Mercenarius autem fugit, quia mercenarius elt, 6c non
pertinet ad eum de ovibus. Ego fum Paftor bonus 6c
cognofco ovesmeas, 8c cognolcunt me uaeæ. Sicut novit
me Pater 8c ego cognofco Patrem,6c animam meam
pöno pro ovibus meis. Et alias oves habeo quæ non funt
exhoc ovili, '6c illas opor-tet me adducere-6c vocem
meam aiidient, 6c fiet unum ovile 6c unus Paftor,
proptereà me Pater diligit : quia ego pono animam
• *meam,
meam, ut iterum lumam earn. Nemotolliteamàme, vobis fa f, °~
fed ego pono earn à meipfo : poteftatem habeo ponendi
animam meam, 6c poteftatem habeo iterum l’umendi
earn. Hoc mandatum accepi à Pâtre meo. DilTentio
iterum facia eft inter Judæos propter fermones hos.
Dicebant autem multi ex his : Dæmonium habet 6c
infanit, quid eum auditis r Alii dicebant, hæc verba
non funt dæmonium habentis. Nunquid dæmonium
poteft cæcorum oculos aperire ?
De foltitione didragmatis. M. 17. R . g.
C A P U T L X X X I I I .
1 5+ pacem habete inter vos. Videte M.
ne contemnatis unum ex his pufillis. Dico enim vobis,
quiaAngelieorum in coslis Temper vident faciem
Patris mei qui in coslis e ft , venit enim filius hqminis
falvare quod perierat. Quid vobis videtur. Si fuerint
alicui centum oves 6c eraverit una ex eis: nonne re-
linquit nonaginta novem in deferto, & vadit quxre-
le earn qua: erraverat. E t fi contigerit ut inveniat
earn. ^ Amen dico vobis, quiagaudetfuper earnma-
gis quam fuper nonaginta novem qua: non erraverunt.
^ Sic non eft voluntas ante Patrem veftrum qui in ccelis
eft, ut pereat unus de pufilhs iftis.
TT' T R . venerunt Capharnaum M. 8c cum venif-
lent Capharnaum accefîèrunt qui didragma accipie-
bant ad Petrum 6c dixerunt ei. Magifter vefter non
folvit didragma ? E t ait. Edam. Et cùm intraflet in
domùm, prævenit eum Jefus : dicens: Quid tibi videtur
Simon ? Reges terræ à quibus accipiunt Tribu-
tum vel Cenfumj a filiis fuis an ab alienis ? Et ille dixit.
Ab alienis. E t dixit ei Jefus. Ergo liberi funt filii. Ut
autem non fcandalizemus eos. Vade ad mare 6c mitte
hamum, 6c eum pifeem qui primus afcenderit, tolle
, 6c aperto ore ejUs invenies ftaterem, ilium fumens
da eis pro me 6c te.
D e contentione DifcipulorUm , quis eorum videtur ejfe
major, & de do ft rin a Chrifli. M. 18. R .
p. L . p.
C A P U T L X X X I V .
T N ilk M. hora intravit L . in eos cogitatio , quis
1 eorum videretur efie major. A t Jefus videns cogita-
tiones cordis eorum, cum R.domieflet interrogabat
eos, quid in via traélabatis ? A t illi tacebant. Siquidem
in via inter fe difputaverant quis effet illorum major.
Accefierunt M .Difcipuli ad Jefum dicentes.Quis putas
major eft in regno coelorum ; Et R. refidens vocavit
duodecim, 6c aitiUis. Si quis vult primus efle, erit omnium
noyiffimus 6c omnium minifter. E t M. advocans
Jefus parvulum accipiens R . apprehendit L.ôcftatuit
M.eum fecusfe in medio M. eorum. Quem R . cùm <
complexus effet , aie illis. Amen M.dico vobis. N i fi
converfi fueritis 6c efficiamini ficut parvuli, non
intrabitis in regnum coelorum. Quicunque ergo humi-
liaverit fe ficut parvulus ifte,.hic major ell in regno cCe-
lonim. Erquifufceperit unum parvulum talem in nomine
meo, nie fiifcipit. Et R. quicunque me fuicepe-
r i t , non fqlum me fufeipit, iêd eum qui mifit me.
Nam qui minor L . eft inter vos omiaes hic major eil.
Qiii M. aupem fcandalizaverit unum de pufillis iftis
,.mmimis qui in. me credunt, expedit ei, bonumR.eft
.ej magis, utM. fufpendaturmolaafinariain collo ejus
6c demargàtur in profundum maris. Væ mundo àfcan-
dalis. Necéflè eff enim ut veniariLfcandak: verumta-
men væ homini illi per quem feandalum venit.'Si M.
.autem R . manus tuafeandalizatte, abfcinde earn , 6c
projice abs te. Bonum R . eil tibi debilem yel ckudurri
,M. introireinyitam, quàm duas manus vel duos. M.
pe,des habentem mitti 6c ire in gehennam, ignem M.
.æternum inextinguibilem R . ubi vermis eorum non
.montur 6c ignisnon extinguitur. E t fi pes tuus fcanda- ]
Jizatte, .amputailium, bonumefttibiclaudumintrarë
m vitam æternam, quam duos.pedes habentem mitti in
-jgeherinam ignis inextinguibilisi, ubi vermis eorum non
montur: 6c, jgnis .11011 extinguitur: :Et M.fiöctilus tuus
Jp an d ^ a t je ; erue eum&projiceabs te. Boriün>R. eft
tibilufco cum M. uno oculo vitam intrare ,ftgrium R .
D e i, quam duos o culos habentem mittiin gehennam
ignis: ubi vermis eorum non moritur, 6c ignis non
extingtiitur. Omnis enim igne falietur , 6c omnis
ViCtima fale falietur. Bonum eft fal, quod fi fal in-
iulium fuent in quo illud condietis ? Habete in
De concptione fraterm. M . lp. R . io . L . 12.
C A P U T L X X X V .
A T t e n d i t e vobis: fi M. autem peccaverit in te
fi-ater tuus , vade & corripe, increpa L . ilium
inter M. te 8c- ipfum folum. Si audierit te & peeni-
tentiam L . egerit: dimitte illi, lucratus M. es fratrem
tuum. EtL.fifeptiesindiepeccaveritinte, & fepties
in die ad teconverfus faerit dicens , peenitet me.: dimitte
illi. SiM. autem non te audierit, adhibe tecum
adhucunum vel duos', ut in oreduorum teftium vel
trium ftet omne verbum: quod fi non audierit eos, die
Ecclefias. Si autem & Ecclefr.im non audierit, fit tibi ficut
ethnicus & publicanus. Amen dico vobis, qmecun-
quealligaveritis fuper teiTram, erunt ligata & in ca-lis
& qumcunque folveritisiuper terram, erunt foiuta &
in ccelis. Iterum dico vobis, quia fiduo ex vobis cori-
lenferint fuper terram de omni re quameunque petie-
rint. fiet illis ä Patre meo qui in ccelis eft : ubi enim funt
-duo ve! tres congregati in nomine meo, ibi fum in medio
eorum. Tune accedens Petrus ad eum dixit. Domine,
quotiens peccabit in me fratermeus & dimit-
: tarn illi: ulque fepties: Dixit illi Jefus: non dico tibi uf-
que fepties, fed ulque feptuagies fepties.
D e fervo neqUAnt, cui omne debimm dimäfum fuerat
M. 18. ■ ..
C A P U T L X X X y i .
T D E o alfimilatum eft regnum ccelorum homini Re-
. gi, qui voluit rationem ponere cumfervisfuis. Et
cum coepiffet rarionem ponere , oblatus eft ei unus
qui debebat decem milia talenta. Cum autem non ha-
beret unde redderet, juftit eum Dominus venundari,
& uxorem ejus & filios & omniaquat habebat & reddi.
Procidens autem fervus ille rogabat cum dicens. Pa-
tienciam habe in me & omnia reddam tibi. Mifertus
autem Dominusierviillius, dimifit eum, & debitum
dimifit ei. Egreffus autem fervus ille invenit unum de
confervis fuis qui debebat ei centum denarios, &tq -
nens fiiöbcabat eum dicens: Redde quod debes. ..Et
procidens confervus ejus rogabat eum, dicens: Pa-
tientiam habe in me & omnia reddam tibi. Ille autem
noluit, fed abiit & mifit eum in carccrcni doncc redderet
debitum. Videntes autem confervi ejus qua: fie-
bant, cöntriftati funt valdc, & venerunt & narrave-
runt Domino fuo omnia qute facia fuerant. Turic
1,Vocavit ilium Domipus. fuus & ait illi. .Serve ne-
-quam , -omne debitum dimifi tibi quoniam rogafti
me: nonne ergo-bpoftuit & te mifereri confervi tui
ficut & ego tui mifertus fum. E t iratus Dominus
ejus tradidit eum' törtoribus j qubacluique redderet
upiverfum debitum. S ic& Pater metis cqsleftis fiteiet
vobis , fi non remiferitis uuufquifquefrat11ilu9.de cor-
dibus'.v.eftris.