c L e d e r e , 8c bibere, fob intentione Eeclefiæ. Hic ßmtidcm dicit Mattheus) da nobis hodä. Jungebant
X s etfi veraciter nutriat corpus , ficut & aiios ef- fex petmones g g m e d ia te s ult.mas, B H de
feaùs habet naturales 4 ne depreliendatur tranUub- remotione tnphejs rnali, fcihcet culpæ, pugnæ, 8c
ftantiatio, & hoc ad Fidci meritum; non tarnen or-
dinatur ulus ad hunc rffeäum, fed ad fölius mentis
nutrimentuni. Hinc Chriftus ait : rirba , qua lo-
qttur nobis , fpirittts & /**?., Joan. VI. «4. quia
vitam fpiritualem reficiunt. lile eit finis , hæc iii-
ftitutio. . .
Contemplabatur Maria , quoi! iltic polt defitlo-
nein accidentium paiiis Sc vini, definit eile Corpus
Chrifti', & Sanguis; non pér annihilationem vel a-
liàm in le mutätiopem. Redit autem materia , vel
eadem numero quæ prins fu it , quod utique fieri
potelt per creationem, utredeat idem numero, aut
materia creatur noviter , quails ell carnis, vel vermis,
vel alterius rei, quae per àâionem accidentium
fuccrefcit. Placet aids meljùs dicere 3 .quod liait
âcfcidentia habent modum fubltantiæ per le lubti-
ltendo, fie tenent locum materix , ec formic pa-
nis in agendo, £c patiendo; non novo, led antique
miraculo. _ .
Contemplabatur, magis ad rein nolrram, devot jouis
amplificationem. Alpiciebat in latitudine coidis
innocentis , quemadmodinn elect i omnes conférant
partes liras ad opulcntiam hujus convivii , à primo j
Abel jufto ufque ad ultimum , qui nafeiturus eft in
mundo. Confiderabat præcipuc fratres fops duode-
cim Apoftolösïf Hi volentes convivium eile fplen-
didum, eollegerunt ex omnibus reliquiis ciborum à
Domino benedidtorum, 8c multiplicandorum, duo-
decim fportas, Vel cophinos. Hosvocamus Sjmsbo-
Inm lApoftolorum. Appofuit enim quilibet boium
liiuK ideft Articulum; fed, ô magne Deus, quàm
magna virtute refertum. IntrodUcat nunc nos Rex
in hæc- eellaria fua, quorum tu Celleraria es. O tu
Beata, tu maxime confeia fubftantia, ideft fimdSmen-
tum es illorum, qui Chriftum de te dicunt concep-
tum, Senatum. , H I „
Contemplabatur, quemadmodum iuper üondum
Jefom, qui flos eft campi inenarrabilisbenediâi ventris
fui, Spirit*.;* landlos feptem Dona, quail totidem
rereâionis fpiritualis nutrimenta, diffuderat per def-
cénfivum iliapfhm , nee definit effluere tanqtiam.öi-
put in membra. Sed per quod medium 1 Plane per te,
V irgo , virga Jefie. T u collum Ecclcfiie firmiffi- 1
mum & candidum , tanquim tunis eburnea , &
fuaviffimum quafi vinum. T u conneûis Eeclefiæ
membra foo capiti Chrifto Filio too-, tu fuften-
tas , tu Vitales hauftus prima iiilcipis , 8c lclluts,
tu afpiras 8c refpiras i#iEcclefiæ corpus uni-
verfum. , ,n
Contemplabatur feptem panes dotum lltorum
Donorum , conjunclos panibus aliis feptem Bea-
titudinum ,• quibus conneauntur feptem panes dotum
beatarum. Porro Sacramenta fub eodem numcio,
nec non virtutes totidem contra rabidam famem feptem
vitiorum. Sed hæc ex alibi traditis notilfima,
non hie docendo , fed curfim rememorando po-
fuiflè fatis f i t , ad amplificationem noftri con-
V1 Contemplabatur Maria pauperes Eeclefiæ mili-
tantis circa tale convivium diverfimodè fe haben-
tes ? V o x aliquorum eft : Parafti in confpeElu meo men-
Çam adversùs eos qui tribulant me. Pf. XXII. f . Et ite-j
rum-: Calix mem inebrians quam praclams eft ! O ve~
rè mirabilis contrà tribulantes armaturæ ipecies, ut
menfa fit ad tutamentum , quæ priùs literaliter af-
ferre folet carnalibus nocumentum. O vehemens
ebrietas, quæ mortem fuperat, Scinfernum, de qua
Plàlmifta Inebriabttntur ab ubertate domus tua. Pf.
•XXXV. 9.
Contemplabatur alios quafi mendicos, petere,
quærere, pulfare, dicentes ex inftitutione Chrifti:
Luc. XI. 3. Panem noftrum quotidianum {& fuperfubpoenæ.
Necnon très primas, quæ funtde collatio-
ne boni fan6tificationis, 6c regni, 6c beneplaciti di-
vinæ voluntatis.
Contemplabatur plurimps per omnes generationes
eam dicentes beatam quia gratia plena, quia Domino
fociata,quia bencdiUa tnmulieribus^wc. 1.28.6cpræci-
a pue quia per eam collatus fuit lru6tus vitæ , fru&us
benediâii ventris lui Jelus Chriftus : Amen. Quare
tota devotione offerebant fibi, Ave , tJKaria : quia
complacebant in recordatione nominis fui 5 quia con-
gratulabantur fuæ felicitati , 6c fuam famam opta-
bant augeri. Concinebant denique poft impletionem
bonorum ab ea provenientium : Magnificat anima mea
Dominum. Eue. 1. 4^-
Contemplabatur mens Mariæ magnificnns Dominum
cum exultatione fpiritus , quemadmodum Dominum
inftituens EuchariftiæSacramentum, Efurien-
tes implevit bonis, & divites dimtjtt inanes. Luc. 1. y 3.
E t hoc fub triplici bono efurientium impletivo. Linum
eft bonum oblationis lacrificii- Alterum bonum
. communicationis convivii. Tertium refedtionis via-
tici, vel edulii. Primum quoad Deum, fecundum
quoad proximum, tertium cujuûibet quoad feipfum.
* 6c quidem de duobus primis plurimæ. funt Mariæ
contemplationes induétæ. Fuerunt nonnulli , qui
non fatis attendebant ad- hoc primum duplex bonum
Euchariftiæ, quod habet oblationem D e o , 6c com-
• munionem proximo. Confiderabant duntaxat tertium
bonum propter fimilitudinem ad panem, 6c vinum,
quod datur in refeétionem edulii, feu viatici. Con-
lulebant idcirco feveriùs , ne quis accederet ad hoc
Sacramentum, nifi valde lîinus, 6c mundus: move-
bat eos ifte Medicorum aphorifmus : *Ægra corpora
quanto magis nutries , tau to plus lades. A t vero per-
fpicuumeft, quod Euchariftiæ Sacramentum, etiam
ubi læditaccipientem, aut confecrantem, nequefibi
prodeft pro viaticb refedionis 5 prodeft tarnen Ec-
clefiæ toti pro facrificio oblationis , 6c Sacramento
communionis. Væ tarnen bomini, f i uni-verfum mun-
dum lucretur , anima vero fita detriment um patiatur.
Matth, xvi. 2,6. Hæc pro præfatione. Veniamus ad
Mariæ contemplationes circà tertium fru&um.
H Præmittamus fub quadruplici metro tot-um Maiiæ
compendium pro dictis, 6c dicendis.
Hoftia facrificat, fatiat, cibat.
Ecce très ffu&us principales. Sequitur infpeciali
de cibo, fub numéro contemplationum duodecim:
& cibus ifté)
%eftaurat, fatiat, deleSlat, robordt, auget,
Obdormire facit, caro fervit, mens dominâtur.
Vim genitivam dat, transformât J inarrdt, & unit.
Contemplabatur mens Mariæ Sacramentum Euchariftiæ
tanquàm cibum refe&ionis fub fpecie panis
6c vini , ut lignum fignato refpondéret, ut fimiii-
tudo curreret pedibus fuis, dum dicitur : Efurien-
tes implevit bonis & divites dimifit inanes. Luc.
pBB H|
Contemplabatur in Euchariftiæ Sacramento Fi-
lium fuum, qui fâdus eft cibus hominum, qui fem-
per eft cibus Angelorum.
Contemplabatur, quod efurientes, qui funt paupe-
^ res fpiritu, implevit bonis per hunc cibum, dum fafti-
diofi divites dimittuntur inanes. Efurientes fi quidem
implevit. Primo, bonoreftaurationis.- Secundo, bono
fatiationis. Tertio, bono dele&ationis. Quarto,
bono roborationis. Quinto, bono augmentationis-
Sexto, bono obdormitionis. Septimo, bonofubjec-
tionis in carne. O&a vo, bono dominationis, in mente.
N on o , bono infuper generativæ virtutis. Deci-
m o , bono tranftormationis. CJndecimo, bono inar-
rationis. Duodecimo, bono unionis.
• Su- ;
Sumamus compendium à vocabulis bonorum ifto- 1 . . . . . .
rum cum fuis contemplationibus in Maria juneendo
prædiôis. .
P R I M U M B O N U M ,
Reftaurat.
T T I t a fpiritualis, ficut 6c corporalis, fuo modo
V confervatur in calido , 6c humido débité com-
menfuratis. Loquimur autem hîc de vita fecunda A
quæ confiftit in adtione , provenitque à vita prima,
vicem calidi tenet charitas, feu gratia, prout chari-
tatem nominamus fervorem charitatis in agendo j
vocem hujufmodi quafi paflivam fibi véndicat afFec-
tio bona voluntatis. Sit hoc memorabilepro dicendis
omnibus fundamentum : ficut enim non perditur
vita elîentialis animæ, fic nec reftauratur. Porro di-
cimus vitam aaimæ Chriftianæ, vitam amoris. Amor
tuus vita tua, doquitur ad animam lu am Hugo. A-
morem intefiige non cujufcunque, led Dei j alioquin
quilibet adverfus amor nominatus libido , vel cu-
piditas, mprs, non vita dicendus eft. Di liges Dcum
ex toto corde jubet Deus, fubjungit amoris hujus ef-
fedlumjd' vives. Lu c.x . irj. 2.8.Crefcente vero cupi-
ditate, vel libidine, minuitur, aut obtunditur a&us,
6cfervor charitatis, etfi habituspermaneat. B
Quot autem modis, 6c quotiens iftud contingat,
plus experimentis docemur, quàm verbis. Notavit
hæc mala fub quadruplici ciadeAmosPropheta, quafi
per totidem animæ palïïones quæ lunt fpes, me-
tus, moeror gaudium. In éruca, nominatur gau-
dium carnis virentia carpens. In locufta, notatur fpes
arrogantis.^ In bruçho autem, iners, 6c tôtus exte-
rioribus incumbens metus. In ærugine, moeror fæcu-
li interiora confumens. E x his quid fupereft , nifi
vita languens , 6c ægra ? Pollicetur alius Propheta
vice Domini, quod révertentibus ad ipfum reftitue-
ret Anrios quos eruca, locufta, bruchus * 6c ærugo
confumpferunt. Hæc eft reftauratio quam opera-
tur Dominus per Euchariftiæ facrum cibum , quia
fanat has infirmitatum pelles, 6c replet in.bonis efurientes.
Contemplabaris, ô Maria, reftaurationem hujufmodi,
fed aliter experiebaris quàm ceteri. Nihil
quippe per vitium deperdebatur in te de vitagratiæ,
qualiter in nobis. Attamen naturalis necelfitas viæ
43° tudo, qui hoftiam priùs quàm fit conlècrata furs um
levant, fleétuntgenua, poftbenedicunt, populore-
fpiciente, nec attendente confccrationis horam vel
momentum. Eft autem Corpus Chrifti præfentialiter
lolum tunc in altari, primo,dùm verbaSacranienta-
lia finita funt in inftanti ultimo , ita quod primum
non ellè verborum, eft primum elfe Corporis Chri-
lu in Hoftia, quæ verba non lolum funt lignificativa,
vel demonftrativa, fed operativa ex ordinatione infti-
tutionis Chrifti coafliftentis efficaciter pro ifto inftanti
primo non elle verborum. Et illud inftans demonftra-
tui ad intelleélum dum dicitur .’ Hoc eft Corpus meum,
Matth.xxvi.zô. quia illud eft primum inftans eftiften-
tiæ Corporis Chrifti, 6c non fiuäio. Ideo non bepè
dicitur : Hoc fit_ Corpus meum. Conformiter de
Sanguinis confecratione fuo modo, cujus forma non
dependet à prima. Cognovit ifta tuus (ô Virgo beata)
devotus, 6c fapientiæ magnus Difcipulus Hugo,
qui laborans in extremis-, noluit uti hoftia quam
per intimum fpiritusfenfumdeprehenditnonefiecon-
lecratam. Poft dum eft allata confecrata, timens pe-
riculum vomitus , fi fumeret, dixit magna Fide :
FiUus redeat ad Patrem, & Spiritus ad Deum qui dédit
ilium. Et ita pië credimus (quia ftatim obiit) efiè
completum.
S E C U N D U M B O N U M ,
.Satiat.
U a N x A fit, & quàm improba fames peccato-
V-S£um , quos non impler, Sc occupât Charitatis
cibus, & potusÿreeogitare ftupor eft ; fentire grandis,
8c imcomparabihs miferia, quia nique ad mortem.
Credenonmihi, fedSapienti; Dejîdcria, inquit, oe-
cidrnt pigmm. Prov.xxi. if.Experientiaminterroga:
refpondebit quemadmodum aures pruriuntad rumo-
res, oculi fùriunt ad relpiciendum vanitates, 8cin(â-
nias fallâs, glolîa, fcilicetquæ faciunt infanire. Itaque
mcfoettatisr ocsiius vrfii nec asins audita. Eccle. 1.8. Adde
quod os fcurrilitate, 8c vaniloquiis, guftus faporibus,
olfaâus odoribus, taStis contreftationibusadimpleri
vjdcturr.ee litturatur. Proindè fommamalorum l^am-
tas vaniiatum^ & anima vamtas : Eccie.i.z. linon reple-
verit veritas, 8c charitas ; erigitur 8c inanefeit vanitas,
fibi dives, vacua Deo. Suadet immo urget Superbia
8cdicit; vivas excellenter ;; Invidiafufurrat, emi-
|n on finebat hanç vitam in foo fèrivoreïemper effe, neas fingulariter ; Ira vult hoc fecundum imuertu-
qualiter tibi nunc eft in Patnaj .fed nec eras in ter- babilirn- i-prin^rpAr^io
mino meriti. T u idcirco jufta juftificabaris adhuc,
2c erat femita tua ficut lux fplendens * crefcens ufque ad-
perfeEtam æternitatis diem. Prov. i v. 18• Reftauratio tua
erat, non tàm fuppletio deperditi, quàm augmentatio
jam habiti.
Sciebas Euchariftiæ fufceptionem virtutem habere
privilegiatam, quam dicimus vim operis opera-
ti. Addit hæc vis ad proprium meritumfolius voluntatis
, vel proprii operis j plus valet hîc , ficut 6c in
Baptifmo adlualiter accipere, quàm folum voluntatis
defiderium habere. Quocircà llultè agunt quifered-
dunt inhabiles ad fufceptionem -, llultè qui fine cau-
là rationabilis impedimenti fe fubftrahunt. Prudenter
vero qui fibi bene confcii frequenter accedunt. Porro
mereturSacerdos digne confecrans, led ampliîis digne
communicans etiam non Sacerdos. Adde quod finprjefentantes
ad adorandum, vel communicandum,
rei lunt criminis idololatria:, quantum in fe eft. Et
quamvis ighorantia poftit alios exculare, ne peccent
adorando, propter conditionem fubintelledlam etfi
non exprefiam , fufeipientibus tamen non accrelcit
tantus frudlus. Exemplum in aliis Sacramentis, ma-
xime de Baptifmo.
Denique non eft cauta latis confecrantium lollicibabiliter
retinere j Acedia infatigabiliter 5 Avaritia
indefedlibiliter j Gula 6c Luxuria deledlabiliter. Hy-
pocrifis venerabiliter. Denique fummatim collige,
quod vanitatis' fames, 6c concupifcentiæ e ft, ut fibi
fubferviat impunita nequitia. Hæc félicitas munda-
norumi hæc vero quia vana funt 6c inania,non fatiant,
fed acriori tales fame perurgent, lambunt umbram
frudtuum fuper Ipinas apparentem.
Inhiant umbræ cralfi offis inftar canis , qui na-
tans, dîim vanitatem umbræ captat, hiando perdit
veram elcam.
Quid non mort alia peclora cogis,
cÂuri facra fames?
Exclamat quidam. Dévorât alius carnes luas, alius
fcintillas ardentes haurit, alius in montibus attrahit
, ventos. E t cur hæc omnia ? Nifi quia rabies famis
eft valida. A t verb cibus nofter digne fufeepeus, -
quia.vero bono replet, verè làtiat, aut pro magna
parte film en ledat. Alioquin timeat, qui fion minus,
aut plus quàm ante dimittitur inanis, ne judicium fibi
manducet6c bibat.
Contemplabaris latietatis hoc bonum, fimul 6c experiebaris,
ô Beata: proptereà nulquam in te domi-
nabatur vana gloria, quam replebat totam Eucharillia.
N e c erat locus in te vanitati, nec duplicitati j qec
falfi