11 g J-oanms Gerforiù 120
catores fe diligentes diligunt, nonne hi. 6c pubncani tu n t , neque congregant inhorrea -, 6c Pater veller
hoc faciunt ? Et fi lalutaveritis Iratres vcltros upturn cceieltis palcit ilia. Confederate corvos quibus non
quid amplius fecitis ? N onne 6c cthnici hoc taciunc ? eft ceilarium neque horreum , & Deus palcit illoSj
S iL . bene teceritis his qui vobis bcnehiciunt, quæ eft quanto magis vos plu ris eftis illis ? Qulis autem ve-
vobisgratia? Siquidcm & peccatores hoc faciunt. ltrumcogitans-poteftadjiceread llaturam fuam cubi-
E t L . f i mutuum dedcritis h*s à quibus f'peratis acci- tumunum? Si L. ergo neque quod minimum eft po-
pere : quæ gratia eft vobis ? N am 6c peccatores pec- teftis : quid de veftimentis 6c de ceteris folliciti eftis ?
catoribus tènerantur ut recipiant æqualia. V erun- A Confederate M. lilia R . agri, quomodo crefcunt, non
tamen diligite inimicos veftros 6c benelacite, 6c mu- laborant neque nent. Dico autem vobis , quoniam
tuum date, nihil inde 1'perantes, 6c erit merces ve-
ftra multa, 6c eritis filii A ltifllmi, quia ïpfe bemgnus
ell fuper ingratos 6t malos.‘Eftote M.ergo vos perteóH,
ficut ,6c Pater veller cceleflis perfeótus eit: Attendite nc
jullitiam veilram faciatis coram hominibus ut videa-
mini ab eis. Alioquin mercedem non habebitis apud
Pattern veftrum qui in coelis eft. * Cum ergo facis elee-
mofynam , noli ante te tuba canere ficut hypocritæ
faciunt in Synagogis 6c in v.icis , ut hononficentur
ab hominibus: Amen dico vobis, receperunt mercedem
luam. ^ T e autem faciente eleemoiynam, ne-
nec Salomon in omni gloria Ina velliebatur : co-
opertus M. ell ficut unum ex iftis. Si .autem fee*
num agri quod hodie ell , eras in clibanum mit-
titu i, Deus lie veftit, quantb magis vos modle*
fidei ? Nolite ergo Iblliciti eile dicentes , quid
manducabimus, aut quid bibemus, aut quo ope-
riemur. Et L . nolite in iublime t-oüh H*-c M.
L . auteln gentes mundi L . qinerunt. S.cit enim
Pater veiler quia his omnibus indigetis. Quarrite
ergo primum regnumDei 6c jullitiam M. ejus, 6c
M . h * c L . omnia adjicientur vobis. Nolite M.ergo
loliiciti eile in crallinum. Crallinus eniindies
1'ciat liniilra tua quid feciat dextera tua, ut eieemo-
lyna tua fit in ablcondito, 6c Pater tuus qui vider in
ablcondito redder tibi. c Et cum oratis non eritis ficut
hypocritæ trilles, qui amant m Synagogis 6c anguiis
platearum liantes orare ut videauiui ab hominibus.
Amen dico vobis quia receperunt mercedem luam.
T u autem cum oraveris , intrain cubicuLm lu um :
6c ciauloollio ora Pattern tuum in ablcondito, 6c P a -B dabitur v o b is , menluram bonam 6c confertam 6c
iollicitus erit libi ipfi. Sufficit enim diei malitia
lua. a Eftote L . ergo mifericordes,, ficut 6c Pater
veiler milcricors eit. Nolite judicare , 6c nonju-
dicabiininii In quo enim judicio judicaveritis. , ju-
dicabirhini. Nolite condemnare , 6c non con-
demnabimini , dimittite 6c dimittemini. Date 6c
ter tuus qui videt in ablcondito reddet tibi. Orantes
autem nolite multiim loqui ficut ethnici faciunt, ptirant
enim quod in multiloquio luo exaudiantur. N o-
lite ergo aflimilari eis : feit enim Pater veiler quid opus
fit vobis antequam petatis eum. Sic enim orabitis,
Pater nofter qui es in ceelis , fenclifieetur nomen
tuum, adveniat regnum tuum, fiat voluntas tua ficut
in coelo 6c in terra, panem noftrum fuperlubftantia-
lem M. quotidianum L . da M. nobis hodie, 6c di*
mitte nobis débita noftra, ficut 6c nosdimittimusde-
bitoribus nollris. Et ne nos inducas in terttationem,
fed libera nos 6cmalo. Amen. d Si enim dimileritis
hominibus delibla eorum, dimittet 6c vobis Pater veller
coeleftis peccata veitra. Si autem non dimileritis
hominibus : nec Pater veiler dimittet vobis peccata
veilra. Cum autem jejunatis nolite fieri ficut hypocritæ
trilles. Exterminant ■ enim facies luas ut ap*
pareant hominibus jejunantes. Amen dico vobis, re*
ceperunt mercedem luam- e T u autem cùm jejunas
unge caput tuum 6c feciem tuam lava, ne videans hc
coagitatam 6c fupereffluentem dabunt in finum
veltrum. Eadem M. quidem. L . menlura qua
tnenli lùeritis , remetietur vobis. Dicebat L . autem
6c illis fimilitudinem : Nunquid potell cæ-
cus cæcum ducere , nonne anibo in foveam ca*
dunt ? Non eft diicipulus fuper magiftrum; Per-
feélus autem erit omnis li fit ficut magiiter ejus : Quid
M. L . autem vides feftucam in oculo fratris t u i , 6c
trabem in oculo tuo non vides ? Aut quomodo di-
cis iratri tuo : Frater : Sine ejiciam feftucam de o*
culo tuo : 6c ecce trabs eft in oculo tuo ? b Hypocri*
ta.ejice primum trabem de oculo tuo, 6c tune vide-
bis ejicerefeftucam de oculo fratris tui. c Nolite M .
fanblum dare canibus * neque mittatis margaritas ve*
liras ante porcos , ne fbrtè conculcent eas pedibus
fuis, 6ccanesconverfi dirumpantvos. dPetite 6cda*
bitur vobis, qualité6c invenietis , pullàte 6c ape-
rietur vobis. Omnis énim qui p e t it , accipit, &
qui quærit, invenit, 6c pulfanti aperietur. Aut
quis eft ex vobis homo quem fi petierit filius finis paminibus
jejunans, fed Patri tuo qui eft in abiconuito, C nem ? nunquid lapidem porriget ei ? Aut fi petierit
6c Pater tuus qui videt in abfcondito reddet tibi. /N o - ‘ J '■ *
lite thelàurizare vobis thelauros 111 terra, ubi ærugo
6c tinea demolitur, 6c ubi fures effodiunt 6c furantur.
Thefaurizate autem vobis thelauros 111 cceio : ubi nec
ærugo, nee tinea demolitur, 6c ubi lures non errb-
diunt nec furantur. Ubi enim eft thelaurus tuus, ibi
eil & cor tuum. Lucerna corporis tui eft ocuius tuus.
$ Si ocuius tuus fuent fimpiex, 6c totum corpus tuum
lucidum erit. Si .autem ocuius tuus merit nequam,
totum corpus tuum tenebrofum erit. Si ergo lumen
quod in te' eft tenebræ lunt, ipiæ tenebræ quanta;
erunt ?
Nenio M. potell duobus Dominis fervire : aut enim
unum odio habebit, 6c alterum diliget, aut unum
fuftinebit, 6calterum contemnet. Non poteftisDeo
fervire 6c Mammonæ. ^Ideo dico vobis, ne M .L.foi- j)N o i
liciti fitis animæ veftræ, quid manducetis, aut corpori
veftro, quid induamini. Nonne anima vellra plus eft
quàm efca : 6c corpus plufquàm veftimentnm ? Refpi-
cite M. volatilia cceli, quia non ferunt neque mea
Hypocrifis deteftatio.
b Commendatio eleemofynæ.
c Quomodo fit orandum.
d Quomodo fit indulgendum.
e Qualiter jejuna dum. ƒ Qualiter thefaurizandum.
g Qualiter. iatentjo dirigenda. h Qualiter follicitudo oimia
tollenda & fgey in Dei providencia dirigenda.
pilcem, nunquid lerpentem porriget ei r Aut li petierit
ovum, nunquid lcorpionem porriget illi ? Si ergo vos
cum litis mali noftis bona data dare filiis vellris ;
quantb magis Pater veller qui in ccelis eft dabit fpiri-
tum bonum petentibus fe ? Omnia M. ergo qusecum-
quevultisutfaciant vobis homines ita 6c vos facite il*
lis. eb ix c eft enim Le x 6c Prophet*. Inn ate per angu-
llum portam : ƒ quia lata porta 6c fpatiofii via eft qua;
ducit ad perditionem: 6c multi lunt qui intrant per
earn. Quam angufta porta 6c ar£la via quae ducit ad
vitam , 6c pauci funtqui inveniunt earn, g Attendi*
te a ralfis Prophetis qui veniunt ad vos in vefti-
mc.ntis ovium , intrinlecus autem funt lupi rapa-
ces; a frublibus eorum cognofcetis eos. Nun-
colligunt de fpims uvas aut de tribulis ficus?-
L . eft enim arbor bona quae faeit frubtas males.
Neque arbor mala faciens frublum bo*,
num. Unaquaeque enim arbor de fmblu fuo cognoA
citur. Neque enim de fpinis colligunt ficus: neque
de rubo vindemiant uvam. t Bonus homo de bono
the-
4 Qualiter milerendum nec judicandum. b Non improbe ar-
guendum. c Non porcis & canibus Sanfhim dandum.
d Qualiter inftanter & fiducialiter orandum.
e Praceptum univerfale legis & anguflia portx falutis.
ƒ Contenditeintrare per anguflam portam: vide infra capit.jgi
g Falforum Prophetarum notitia, fcilicet a- fruAibus.
121 Monoteflaronfive Unum ex quatuor Ixz
thefauro cordis fui profert bonum, 6c malus homo ^
de malo thefauro profert malum: Ex abundantia
De Servo Centurionis. M.8. L. 7.
enim cordis os loquitur. S ic . M. omnis arbor bona,
frubtus bonos fecit : mala autem arbor malos fru-
C A P U T X X X I I .
blus fecit. Non poteft arbor bona frubtus malos
fecere, neque arbor mala frubtus bonos fecer.e. Om- A L . autem impleflet omnia verba fua adaunis
arbor qu* no\i fecit ffubtum bonum , excidetur . » intravit L . M. Capharnaum. * Centu-
-------------- 7 w inLirtviL lu.m.v-.aprjarnaum.^Uentuvl
6c in ignem mittetur. Igitur ex frubfcibus eorum ri°nisL. autem cuiufdam lervus m a l p . —
iu iguwu iii.LLLLLii.Igitui'. fru£tibus 1!onis ^ auI:em cujufdam fervus nialè habens erac mo-
(Cognolcetis cos. « Quid ''iiidX-..L . niitiMn autem vocatis me, Domi-• "turus ---- ^------------ qui erat illi r predofus.vwy««. Et cum cùm auuiuet audiflet ae de |Ten
elu
e, Domine, & non facitis. quæ dico.: Non M. , mifit ad eum feniores -----r--Jud^J
orum rogans eum ut
omnis qui dicit mihi Domine, Domine, intrabit in
VPnirp't- Rr __ « -n- 0
regnum coeiorum : fed.qui fàcit voluntatem Patris
inei qui in coelis eft -, ipfe intrabit in regnum ccelo-
rum. Multi dicent mihi in illo die Domine, Domine.
k Nonne in nombre tuo prophetavimus, & in
nomine tuo dæmonia .ejecimns , oc in- nomine tno
virtutes multas fècimus. E t tune confitebor illis
quia nunquamnovi vos.« Difcedite âme omnes qui
operammi iniquitatem. Omnis L . M. qui venit ad
me & audit fermones meos & fàcit eos -, oftendam
vobis cui fit fimilis. Similis eft homini ædificanti
domum , qui L . fodit in aitum -, & pofuit funda-
mentum fupra petram. E t M-. defeendit pluvia, &
vênerunt flumina 6c flaverunt vend, 6c irruerünt in
domum illam & non Cecidit, fùndata enim erat iù-
piu'firmam L . petram , & M. omnis L . qui audit,
verba mea hæc 6c non facit ea-, fimilis eft viro ftul- B
to qui ædificavit domum fuam fuper arenam fine L.
vemret 8c fanaret férvum ejus. A t illi cum vcniflcnt
ad Jeium rogabant eum folicitè dicentes ei : Quia
dignus eft ut hæc illi præftes, diligit enim gentem
noltram, oc Synagogam ipfe ædificavit nobis. Telus
autem ibat cum illis. Et cùm jam non longe eft
r îf/r^01^0’ ac^eum Centurio amicos. Accef-
nt M. autem ad eum Centurio, 6c rogans eum dixit
Domine, puermeusjacetin domoparalyticus 6c ma-
le torquetur. E t ait illi Jefus: Ego veniam 6c cu-
rabo eum. E t refpondens Centurio ait illi : Domine
noh vexan. Non M . L . enim fum dignus ut fub
tectum meum mtres , propter L. quod 6c meipfum
non lum dignum arbitratus ut venirem ad te. Sed
M .L . tantum M. die M .L . verbo, 6c fanabitur puer
meus. Nam & ego fum homo fub poteftate confti-
tutus, habens fub me milites, 8c dico huic vade
vadit, oc alu, vein & venit, 8c fervo ipeofac hoc ,
— — ’ -V .I .U ..H U M U aujyw a it . iid . lii i l UC J-i. 8C tacit. --------------Audicns M . “a«ulteumu JJ eV.f1UuIÖs UmI1i1f acLtCuUsS deftt.. JEVt
fundamento ------- ----------- j , 6c M. defeendit » - ‘ v v i iv u pluvia v J« VvV 6c VtllCiUU
venerunt c°nverfusL.fequentibusM.L. fe dixit : Amen M
flumina 8c flaverunt venti 8c im irruerunt m m t in d domum r à ,m il
;i-_ died, vobis, non invenitantam Fideminlfraël. Di
lam, in quam L . illufus eft fluvius, 8c coiitinuo cecidit
, 8c E . facta JV1. eft ruina domus illius magna.
Et M. faftum eft cum confummaflet Jefus verba
h x c , admirabantur turbte fuper doftrina ejus. Erat
enim docens eos ficut poteftatem habens, 8c non fi-
eut Scribie eorum 8c Pharifei. M.
a Qualiter Deus fit colendus : non . ore tantum fed operuin
erocacia.
b Qualiter operatio miraculorum non falvit, fed flabilis in pe-
ira Ghriilo permanentia.
teprofo fanato. M. 8. R. i. L . f ,
C A P U T X X X I .
J 5.1........,— A iucui ui uraei. jjico
autem vobis quod multi ab Oriente 6c Occidente
venient 8c recumbent cum Abraham 8c Ifaac Sc Ja-
cobin regno ccelorum. Filii autem regni ejicientur
mtenebras exteriores , ibi erit fletus 6c ftridor den-
tium. E t dixit Jefus Centurioni : Vade 6c ficut crc-
didifti fiat tibi, 6cfenatuseftpuerinillahora. E tre-
verfi qui mifli fuerant domum, invenerunt iervumqui
languerat fenum. ^
a Confiderandum eft hie quod Centtario fecit utrumque. mific
Jud*os& amicos, & quod ipfe fecutus eft.
De filio vidua fitfeitato. L u c * , v 1 1 .
C A P U T X X X I I I .
L r ; _ . I ■ fc* T &aum eft deinceps. Ibat Jefus in civitatei
' Uu MM a , cC aauutteemm; daeeifceeennadmifleett jJeeifüuss ddee mmoonntteé ffee-t “ q<upæx vvooccaattuurr NNaayymm ,, 66cc iibbaarnitt ccuumm iilllloo DDiiffcciipnuut
cut® funt eum turbas mult« , 6c L . Factum eft ejus ^ turba copiofa. Cum autem appropinquaret
ctim eilet m una civitatum, 6c ecee M. leprofus pl e - c P ort;Edvitatis:- ecce defunftus efferebatur filius uni-
nus lepra ,videns Jefum, veniens adbrabat eum de- cus Mams fuse'. E t hrec vidua erat 6c turba civitati-
isR .6c genu flexo, 6c procidens L . in freiem, multa cum ilia. Quam cum vidifler Dominus mifoicordia
motus fuper earn, dixit illi : Noli flere
1 7 ----- - Y v-tarv-iao fluui aum CUII1 uc
precans R. 6c genu flexo, 6c procidens L . in feciem $
rogabat eum dicens. Domirie L . M .R . fivispotes
me mundare. Jefus R . autem mifeitus ejus extend
e r M. R . manum tetigit eum, dicens: V o lo , mundare,
6c confeftim mundata eft lepra ejus, 6c R . com-
minatus eft e i , ftatimque ejecit ilium , 6c dixit illi.
E t prxeepit L . ei. V ide L . M. R . nemini dixeris : fed
6c acceflit 6c tetigit loculum. Hi autem qui porta
bant ,_fteterunt. Et ait : Adolefcens tibi dico fur
ge. E t refedit qui erat mortuus, 6c coepit loqui : 6
dédit ilium Matri fuæ. Accepit autem omnes timor
L, r IL1-'-ci.v iae ju . m .nemimdixeris ; fed ecue mmaaggnniinfcicaaDbaanntt JDJeeuumm ddiicceenntteess :: QQuuiiaa PPrroopphheète
Vade oftende te principibus Sacerdotum 6c óffer pro magnus fiurrexit in nobis, 6c quia Deus vifitavit pl
emundatione tua munus M . quod præeepit Moyfes beïïl &am. Et exiit hic fermo in univerfam ludæa
mm tteefjtuimmoonniiuumm iilllliissi. EEtt RR .. eeggrreeffflùuss ccoeoeppiitt pprrææddiieeaa- de eo, 6c oinnem circa regionem.
re 6c diffamare fermonem. Perambulat L . autem
magis fermo de illo, 6c convéniebant turbæ multæ
ut audirent ilium 6ccurarentur ab infirmitatibusfuis^
ïta R . ut jam non poflèt manifeftè introire incivita-
tem : led loris in defertis locis effe : ipfe L . autem fe*
cédebat in defertum 6c orabat, 6c R . conveniebant ad D
eum undique.
c Colligitur ex hoc loco &aliispluribus, quod Evarigeliftæno
temper fecuti funtordmem rei geftæ : fed ufî funt régula de pra
occupatione & rememoratione : videtur autem Matthæuî fæpiùs fe
ordmem rei gefl*. *
De dnobus volentibus feijui (hrifium. M: 8. L .p .
C A P U T X X X I V .
V I d e n s autem Jefus turbas multaseirca fe , juf
fitDifcipulosire trans fretum. F a a um L .e ft au
tem anrbulantibus illis in via, accedensM.unusScri
baaitilli: Magifter M. L. fequar t e ’quocunque ieri
Etdrxiteijefus: Vulpes foveas habent, 8t volucre
coeli nidos, Filius autem hominis non habet ubi capu
mum rechnet. Ait L . autem ad alterum: Sequer.
me. Ille autem alius! M. de Difcipulis ejus ait illi. Do
mine M. L . permitte me primum ire 8t .fepelire Pa
ti em meum. Jefus IVI. autem ait illi: Sequere me, 6t di
mitteM. E . mortuos fepelifemortuosfiios: tu auten
^ 3 vadi