f . 3.
ui r , .Hic mence funt,
Non enim qualecumque meritumeft aus e» /iw« V v ’‘>.............J „ , .* * de juftis laboribus mi-
’m 1 mtlis. Exhoitatur illos , Ut glonctur de his
S s ä s É S t S t B S ? r a m SB Ì^H h B .--e - . s t f í — r í & i s r í s í .-î e H H H H K ^ R ^ ^ n l nafci difijnatus eft homo, virtutem poteftatis fuæ humilians, ab eis propter vitia illorum.
^ .1 f . jo . . ;» » , • /íirir Mtflmus autem cum tUt fratrtm noftrum, cn¡us laus eft m
V. 16.
% 17.
M i fini us ...... . . . . - j - v . -
Evangelio per omnes Ecclefiat : nonfolum autem , /ed «»A»»
ordinatus eft abEcclefiis Comes peregrinationis noflr*in hanc
gratiam, miniftratur a nobis e per Domini gloriam » Gr
follicitudintm noftram, Iftum commendat , quia ignora-
barur ab his 3 ut fcirent in quanta jam eiTenc boni opinione
, ad quos tales viri mictebantur ; ut congauderenc
eis, augentes eos in fide operationis Dei, ad cujus glo-
12,
U ----------? i - J. .
... hominibus divinitaris dividas adquireret ; ut hcut dicit
Petrus apoftolus,divina el%it confortes natura. Homo ergo
fa&us eft , ut hominem in Deum adfumeret, ficut feriptum
eft : Ego d ix i , dii eftis. Hoc modo exhorratur , ut
Urgiendo quafi pauperes fiant-, ut profit paupertas eorum,
ficut Chrifti paìipertas profùit nobis : & Chriftus quidem
noftri, non lui cauta pauper fa¿tus eft, nos autem , ut no-
H B H M H I Ü B H B IM H H b B H H B ^ B « ¿ - a w . * « .
tantum facere, fed & velle ceepiftis ah anno priore : nunc ergo cali & terra agnofceretur in his. B B S »
tas in vobis vello , ita fn & H H H ex eo qmd habetis. qua minijhatur a mbts. Quoniam de mmiffelo agebacux,
H M H Í f illot/m in opete appagar . f i veta I k . hoc f t b W t j * « g b p » .« » ~ ~ * m •
eft fecundum vires ; ut tantum det, quantum poteft & vult tan&orum judicaretur, fi hoc fe_gmus agere .
tomus ut munda fiat cunfcientia i non in M U I tc conftituerant « n « H H m o n o * . efl?nt P“ * * -
nt hominibus placeat,& mercedem apud Deum non haben, rum, quod ad Galatas fignificat. Gum etgb lnvitupetabillsI
bilis eft\ non fecundum quod non habet. Quoniam Corinthu caretur 3 ldcirco hoc fe pramonere fign fi > P
ad hoc opus miniftérii frovocanmr, hoc éis'indicitut.ut non imf lto t , in omnibus fbllicitudo q u & ptovidenna ap-
nlus tribuant. ciuam pollóne •. ne plus forte oftarentes coac- pareret.
Fi non voluntarii, gravaci viderentur fine mercede futuri ;D Providemus enim bona non Jblum coram Deo , verum
quia ¿di ch atos aliqiiid fa c it, mercedem non habet. Ec. ttiam coram hommbus. Provide; bom coram Deo dum
c le f e enim Macedonia ultto obtuktunt cum precibus ,u t quod ¡ubet Deus circa mimftenpm fantomm.vel paupe-
probarcnt tota K volúntate hoc facete , ut plus offtrrent , ruiii, fieri docet : coram hominibus veto provider bona I
quam pote'rant ; ideoque acceptable fmt.Quänto enim am- quia tales mitnt ad hoc opus exhottandum., qm ptobitate
phuT obralerant, tanra plus faccepmti fimi. Nam f. tan. fua non facian. eis fc an d aU : fed provocent cos .n e bona
ram qùis d'et, quantum vult,aut poteft, acceptin'1 eft ; judi. Ahoftoli net impróvidos minifteos.eius m-virapecio
enim videtur hoc fa cere : ac per hoc tantum dec, quantum
poteft & vult animus 3 ut rei hujus poffit habere mercedem.
Non enim ut aliis « refrigerium f i t , vobis autem angufiia.
Verum eft, quia fic dandum eft , ut non egeftatem praftet
dantibus. Sed ex aqualitate in hoc tempore. Dicit hoc , ut E
quantum hab’e t , ad tempu:
jM .
ÿ.ij».
y.20.
f . i i.
dodktina Apoftoli per improvidos miniftros ejus in vitupe-
rationem caderet. '
Mifimus autem cum illis & fratrtm nofirum, quern proba-
vimusin multis fetpe jollicitum ejfe, nunc vero multo follicitio-
rem, multa fiducia vefiri,five perTitum qui eft fecius meus, &
adjutor in vobis, five perfratns noftros apoftolos Ecclefiarum
'lori* Chrifti. T i turn ideo fodum fuum v*cat, quia & ipie
dividat cum famftis ;non enim epifcopiis etat, cuiminiftramdedit lioram in omnibus :Ecplus
exiaitut, quam fibidebettetinete. Quia .Dilige, , i „ - clefiisipfliis H N H H
quit, J t a m m m m gem « tfftm. Undé Zacchitus : Eccc probatum in multis openbus boms acque follicitutn. .Pet
U H M , inquit, boJorum mtlrrnt do M H Titi autem relationem refaentis bonam voluntatem Go n . .
V t veftr,abmdamia ad illorum inopiam, & illirm, abm- thiorum Scceierorum miiroram.quosiapoftolos Ecclefiaram
dami* f i t adviftram impiam. Hoc eft quod dicit ,ut qnia glòria: Chrifti appella%#lty;tiqrem fe.faaum_oftendit.vijuxta
tempus fan ¿li inopiam patiuntur, deferentes omnia
ir. i f
Ÿ- 23-
mundi, & fe in divinis folis operibusconftituentes, ut doctrina
atque orationi infifterent ad profedlum multorum; ii
qui crediderint, quique artibus aut negotiis infiftunt, aut
certe facultares paternas habent , miniftrent tandlorum
dendi illos, & exhortandiad minifterium tanéiorum.- FL
duciam enim accepir, audiens meliores effe fadlos Corin-
thios. Unde tatagebat ad eós, ceftus quia obaudirent bona
opera facete.
Oftentationem ergo caritatis veftr*,0 “ noftr* prò vobis exfulinopiis
• & iremm fanai illié ubi divites funt, & ifti ihopes, F taurnis demmfian in ipfi infaeie Ecclefirnm. CommonM
¿ommunicem eis, quafi vitem reperidentes miniftetio ilto- eos, ut in his quos mittit ; dtleâionem fuam oftcnda»t;.ut
- ■ ~ - " t uni ex minimis bona quæ deipfis audierant, vera probarenc. Mc enim oltendebant
profecilïè fe monitis Apoftoli,fi miffos ab eo cum
honore exciperent j ut cetera Ecclefiæ agnofcerenc vera eflè
bona, quæ de eis dici coeperant. Provocat ergo animos eorum
j quia de quo behe fenticur, 6 folèt fe meliorem præ-
bere.
ÿ-H'
rum, ficut dicit Dominus : Qitamdiufeciflù
ifti s, mihi feciftis.
V tfiq t aqualitas, ficut feriptum eft. Hac eft aqualicas, ut
quia ifti in noc tempore minxftrant tan¿lis, reddantur illis
vices in futuro -, debitores enim fibi faciunç tai^os.
Qui multum habuit • non abundavit : & qui modicum, non
minoravit. Hoc iri Exodo legicur. Plus ehim famfti ha-
benr in fpe futuri fieculi, Sc magis quam i i , qui in hoc
tempore videntur divites ; & tamen æquabuntur illic utri-
que ; ut ficut beneficio horum fan¿lorum inopia fuftenta-
tur ira & beneficio fan¿lo^um divites fiant hi in foturo fa-
culo, in quo videntur pauperes. Non enim to to s le dede-
N Am de ministerio quod fit in JanStos, fupervacuum eft
' mihi fcribere vobis \ feto enim promtam voluntatem
veftr am , pro qua de vobis gloriar apud Aiace clones. Et
hac o b ^ a n t is verba funt. Superfluum enim effe dicit
Tcribere fe de minifterio, quod fit in tan¿los,ut de his bene
C a p .IXmir*
!
i. Rom. edit, (y ill* qua ex vobis i
b. Cod. Corb.
quoit habet, accef
aaTa/perhV/i
j eft. Quid« i mff- qua,
efl , fecunAm
tbit ,
if 8cc.
M Ïft, non fecundum quod non 'hafet. j f f e fenfus eft, quia
ntum vult ¿r poteft , acceptum eft. Indici» enim videtur hoc
•ei hujus habere mercedem•
n. edit relaxatio fit. Tettio autem vcrfu vet. edit.
exhort.
, & prom. d. Rom. i.-... .....
c. badcm edit. Domini glorio.,.. , w r -
f. Nonnulli mff. Per Tin autem revelati...
g. Corb. coil, fe ft meliorem dibit prabtre
, veftram.
fentire vidcatur : fuperfluum eft enim fi commoneas. eum, A. vobis. Dei potentiam adeile illis exoptar, ut ficut in emen-
quem fcias fa¿lurum. Sed ut diligentiam fuam oftendat. dandis vitiis & c ^ r in æ veritate compungit cordajllorum j
ncceflarium eft ut icribat, & ut hos promtiores faciat , & . ita & in hoc fayeat cceptis illorum , ut abundent in omni'
quid d e , eis ceteris pradicet, manifeftet. Superflua enim opere, bono per gratiam Dei. V t in omnibus fiemper omncm
folent majorem parere follicitudincm ; nam & Dominus. fufficiefitiam habent e s , abundetis in omni opere bono. Hoc
non dubitans de amore erga ta Petri apoftoli tertio dicit ei : dicit & optât, ut in omni re tamper fufficientes fibi fint Dei
Simon Johannis , amas me ? Q u a trina repetitio- quafi fu- nutu, nec indigeanc ii s , quæ ad talutem neceffaria funt. Si
perflua .videtur, tad prodeft ad perfe¿lionem monitionis j ergo fufficientiam folam ubi eligant, poterunt in Dei ope-
ut feiat magna ta cum diligentia debere curare, quod fre - re abundare * illud enim fibi rerinejido quod fufficit, cetera
quenter mandatur. Quoniam Achaia parata eft ab anno prio- in ufas tanâorum vel pauperum impendant necellè eft : &
re. Poil Macedones Achaia., id e i t , Ecclefiæ provincia, hoc erit abundare in omni opere böno. Licet enim exigui
Achaiæ ( non omnes, quia & .Corinthii Achaici funt ) præ- hominis parvum fit, quod triouit jabundat tamen,quia ree*
paraverant fe æmulatione du¿li.Macedonum , ut miniftra- B tp judicio fit, & non folûm quæritur quantum ; tad Sc de
rent tai^is. Quo di ¿lo. plus exhorratur. Corinthios , cùm quanto, & quo animo detur. Denique illa vidua in Evange-
dicit illos paratos ab anno priore, fed exfpe¿lare jam hoc;, lio de parvo laudata e ft , & qui multa mittebant, laudati
utdivideretur minifterium illorum pro üniuicujuiqueneceiîi- non funt. Illius enim parvum multum eft -, quia plus mifit,,
tate. E t veftr a amulatio provocavit plures. Poft Macédo- quam poterat : divites autem minus miferunt, cùm plus
nes Achaiam paratam d ic it, .deinde ut & Çorinthii fiant poìtant 3 ac per hoc modicum illius , qua ultra vires fuas
paratifecundùm promiffum fuum , cetera vero Ecçle.fiæ . mifit,plus inventum eft, quam divitummultum 3 quia d'e
æmulatione Corinthiorum, dum audièrunt illes.priusmul- eo quod abundabat eis, miferunt. Qui ergo tàntum dar ,
tis erroribus fuiita implicatos , poft autem corrigéntes fe quantum poteft, ^¿te facit : viduam, tamen illam ante fe.
bona voluntatis effèftos , incitati funt ad bonum opus 3 habet 3 quia hæc 'omne quod habuit, mifit.
quia fi ii qui poft acceptam fidem male vertati fun t, hanç Sicutferiptum efl : Difperfit, dedit pauperibus,juftitia ejus
coeperaut habere Voluntatem3 quanto magis ifti, in quibus rnanet inaternum. Hoc in ptalmo feriptum. eft centefimò
hac vitia non iunt reperta. decimo primo, & per èxemplum addir ad curam pauperum j
M iß autem. fratres 5 ne gloria noftra, qua vos praferimus , .(3 ut in omni opere bono abundent. Si enim nujus qui pau-
inanis fiat in hac parte 3 ut quemadmodum d ix i, parati fitis. peribus largitili', juftitia manet in aternum 3 quanto magis
Hos fratres memorar, quos iùpra, id e ft, Titum , & quos ei ejus, qui miniftrat tan<Stis ? Pauperes enim poffunt dici, qui
adjunxit adjutores, qui impenfiusexhoitarentur eos .ad pro- c publice egeni funt : fan ¿li enim difeernuntur ab his '3 quia
miffionem implendam in minifterio tan ¿tor um; ut non fo- . hi fervi Dei. funt, infiftentes orationibus & jejùniis, puram
lum licceris, ted & facie ad taciem oble¿karent eos crebris vitam agentes , ficut Sc Anna prophetifla , qua non difee-
admonitionibus;• ne exfultatio apoftoli, qua in fplendore ani- debar de tempio, jejuiliis & oraciònibus fervièns die ac noe*,
.mi, eorum gloriabatur, evacuaretur. Sapius ergo hoc. me- te,omnem mundi curam poftponens. Mifericordia ergo ha c,
morans, ibilicitudinem fuam circa eos oftendit, nolens illos juftitia appellata eft 3 quia feiens qui largitur, omnia Deum
contundi.. . . communiter omnibus dare, quia ibi ejus omnibus otitur, Se
Ne cùm venerint mecum Macedones, & invenerintvos impa- pluit omnibus,& terram omnibus dedit : idcirco dividit cum
ratos, erubejcamus nos, ut non dicam omnes v9i , in hac parte, iis, qui.copiam terranon habent ; ne beneficiis Dei privati
Manifeftum.eft quia f i non hoc inventum fuerit, quod teftifi- p videantur. d Juftus ergo e ft, qui fibì foli non decinet, quod
catus eft de his, Se ipfe erubefcatde ip f is ,& ipfi amplius feitomnibus datum: Sc juftus non iolum hoc in tempore,
CQnfjindantur ,3 qui nec prop cerea quod teftis eis exftitit fed .& in aternum \ quia in faculo futuro hanc habebit fe-
Apoftolus , ;id agère nifi iunt , quo verum illud facerent vel ciim' in perpetuum.
prpptej: tanti viri perfonam. . _ Qui autem Jubminiftrat Jemen fieminanti : drpanem ad eden-
Neceffiarium ergo exiftimavi rogare fratres » ut prtcederejpt dum miniftrabit : & multiplicabit fernen veftr um, & amplificaad
vos j & prapararent promijfam P benediftionem hanc vef- bitfruSium juftiti* veftr* j ut in omnibus locupletemini in omtram
paratam ejfe : fed Jìc quafi benediftionem , non quafi ni fimplicitàte. Omnia Dei fune , & femina & nataencia
circmtventionem. U t follicitudinem fuam adhuc manifel- Dei nutu creicunt, & multiplicanturad ufus hominum:Deus
tet , rogalta fe dixit fratres , per. quos admoniti adira- ergo qui hac dat, ipfe Se jubet de his communicari eis , qui
plerent, quoù promiferant , & non implebanr. Cùni fu* indigent \ ac per hoc non poterie, qui tribuit juxca Dei
pra Titum dicat yohantaxium prof<N5tum, hoc eft , non illi voluntatem , Dei nutu non augeri incrementis hujufmodi
fuiflè extprtum , tad mox ut audivit, libenrer amplexus eft; £ ad amplificandum ^ ¿ lum juftitia ; danti enim e addir, ut
ut yideatur yoluntarius ad illos. p ro f^us propter, fpem il- eo amplius habeàt, unde largiri poffìc. Hac eft juftitia f o t
lortim: nunc non ideo fe rogaffe hos fignificat, qua fi nolen- quia Deus dat, rétribuât ex eo & homo e i, cui. deeft. Hós
tes ire ; fed fuum afE^um probar circa illos, quando vo- enim vult miniftros eita eorum, qui potiora eligentes, co-
1 entes ire infuper rogar ; ut nnealiqua mora fiat, quod & pias pratantis temporis fpernunt, totos fè Dei rebus obliilli
volunt, & hic precatur. Hoc ergo agit cum h is , ut in gantes. ' Unicuique enim fecundum bonam volùntatem
promiffione.fua fideles fint , Se fe ideo commonere propter Deus praftat auxilium : tan¿ti enim qui nihiì volunt hìc
exiftimationem illorum, non çircumvenire 3 fed ut tantum polfideré, nifi yi¿iutn habere Se veftitum , hos qui hac haofFerant,
quantum non poenitear. bere volunt, tutores illorum Deus èffe difpofùit ; uc qui bene
Hoc autem d icoq u ia qui parce feminat, parce & metet. Se fimpliciter eis miniftraveric, amplificetur Dei niitu ; ut
Parcum ayarum fignificat, cui. extorquetur, ut inferat ; hàbeàt ,unde largiatur tamper, & ad prafens locupletatùs,
poeniret enim quia promifit. Hoc de tarditace illorum col- Se infutùrum.' Semel enim feminans, bis metet; ira bt fi
ligit, qui olira promiferant, Se diu deliberabant. Huic par- p { futuris confulit ipebus, nolit eos fubje¿los habere, tad ma-
co parva mefljs eft ; quia cum dubitatione feminat ; nefeit gis fe eis inclinet;quia à Deo hujus rei àccipiet mercedem.
enim prodeffe quod facit. Qui autem in benedizione feetni- Si enim ad prafens huniiliari eos fibi voluerir, fpem futuri
nat , de benedizione & »»««. Hic in benedi¿tione feminat, amittit ; hìc enim accipit mercedem operisfui, hoc non fimqui
bòna voluncate fub fpe futura rerributionis hoc agit, pliciteragens, ficut dicit Dominus : Amen dico vobis, perce-
V.nufiquifque fecundùm propefitum cordis, non ex trìftitia aut perunt mercedem fuam.
necejfitate ; hilarem enim datorem diligit Deus. Docet illos 6Qu* operatur per nos'gratiarum aZionem Deo.Quoniam mitunc
prodeffe hoc in futurum , fi lato animo fiat. Ex his nìfterium offici* hujus non folum fiupplet ta, qu* dejunt fanZis :
enim qui intanine , hunc elegit Deus , cui tetribuatur , qui fed & abundabit per multorum gratiarum aZiones in Deo,per
devoto corde operatur , quafi thefeurizaiis apud Deunj ; probationem miniftérii hujus, magnificantes Deum in JubjeZione
quia , qui invitus facit propter prafentem pudorem, ne aliis conftffionis veftr* in Evangelio Chrifti , & in fimplicitàte
inferentibus turpis inveniatur, mercedem non habet. , •> communicationis in illos, & ipferum orationes pro vobis de-
Votens eft autem Deus omnem gratiam abundare facer e in fider annum vos videro , propter fuperabundantem gratiam
a. Qmdam mff. bonce voluntatis »ffcßibus. . . c. Codex Vali. xdiitux,ut eger.ii ampliai See.
b. Rom. edit. bcncaiRiancm hanc veftram rfedfic e,im petratam cjfc.qtietfi &c. I I f.’ Non pauci mfl fi futurii fpeiiebus, Laud, rebus , confuti/.
c. Omncs f lit . & quidam mff. qui fublicttni cgeni funt : icftius alii mff. | I g. Vet. edit. 8c mil. nonnulli . ft quit operatur : Rom. edit, cum cetetis
qui publice Sic. | | mfl! quet operatur. At in fequenci vcrfu raf. Cam. folus, minifterium fücrtficii.
d. Mff. nonnulli i Iftc erg» eft , qui. . . . (y iftiui juftitia ne» f»lum in, ttm■ j j li. Rom. edit, communi» nu vtßne in ipfos, (y in omnes, çy in ipfornm er*»
Tfac.u..p.''
dl
^ .lo .
f - n.
Matth.6. lt.
f . n»
% WB