6 : C om mentaría
fubjugatus delièfco j ut poteftate fui uti non polTìc cicca
obedientiam Legis. Ideo eft ad Dei milèricordiam confu-
giendum¿ut feveritatem Legis effugiat,& exoneratus.deliétis,
de cecero Deo favente, inimico refiftat. Quid .eft enim
fubje&um eiTe peccato," nifi corpus habere vitio anima:
corrupcum , cui le inférac peccatum > Se impellat hominem
quali captivum d e liö is , ut faciat vQluntatera ejus ? Hinc
Dominus inter cetera ait :p'em diabolus, & tollit quod'fimi-
ttatum eft in cor illorum , ne falvi fiant. Unde idem Apof-
tolus in alia epiftola ait : Non eft nobis colluttano adverfus
carntm & fanguinem » fed adverfus principes & poteft ates >
contra Jpiritalia nequìtia in caleftibus, quos fatellites con-
tìat elle fatarne. Nam ante prxvaricatjonem hominis priuf-
<juam fe manciparet morti, non erat his. poteftas ad interiora
hominis accedere, & cogitationes adverías inlèrere.
* Unde & aftutia ejus faèbum eft , ut confabulatione per
ferpentem hominem circumveniret. Poftquam autem cir-
cumvehit eum & fubjugavic, poteftatem in. eum accepit,
u t intèriorem hominem pulfaret, copulans fe menti, ejus ¿
ita ut non polfit agnofcere quid fuum fit in cogitatione ,
quid illius , nifi relpidat legem.
Quod enim operor, non intelligo. Non intelligit qnodope-
ratùr , quia videe aliud fé per Legem feire, & aliud agere.
Non enim quod volo , hoc ago : fed quod odi , illud facio.
Subjedus peccato facit ucique, quod non vult.
Si autem quod odi , illud facio ,-confentio Legi. Probat Le-
. gei« rede prohibere f quando invitum fe hoc facere, quod
lex vetat, profitetur : & natura: fux dicit elle,quod mandat
Lex -, quia quod extra fa c it, odiofum fibi dicit.
Nttnc autem jam non ego operor illud, fed quod inhabitat in
me peccatum. Quoniam lege.videt prohiberi quod agjt, &
conièntit non debere fieri ; ac per hoc aliud elle, cujus im-
pulfu hxc agi declara’t , id eft, peccatum. Peccatum autem
ideolèmper nominar, t> ciìm iciacur diabolus elle cum an-
gelis fuis > quia nifi peccaflèt primus homo , hx c non
provenireñt : ac per hoc peccatum .eft , quod ea omnia
fàcit.
Scio enim quod non inhabitat in me , hoc eft, in carne
mea , bonum. Non dicit, ficut quibufdam videtur, carnem
malam ’ fed quod habitat in carne., non elle bonum, ied
peccatum. Quomodo inhabitat in carne peccatum, cùm non
fit fiibftantia,c led prxvaricatio boni ì Quoniam primi hominis
corpus corruptum eft per peccatum, ut polfit diflol-
v i : ipfa peccati corruptio per conditionem offènfionis
manet in corpore, robur tenens divina: lèntentix data in
Adam, quod eft. d fignum diaboli, cujus inditi èfcu pec.ca-
•vit. Per id ergo quod faéti caulà manet, inhabitare diri-
tur peccatum in carne, ad quam diabolus accedit, quali ad
fuam legem, & manet quali in peccato peccatum •, quia ca-
-O jam peccati eft, ut decipiat hominem fuggeftionibus ma-
lis j ne homo faciat, quod prxcipit lex.
Nam velie -adjacet mihi. Tàm bona adlèrit, qua: jubet
Lex , ut naturaliter fibi piacere dicat, Se velie facere. Perf
e t te autem bonum non invenio. Et placet ergo quod à Lege
jubetur, & voluntas eft faciendi : led ut impleatur, poteftas
& virtus deeft ¿ quia fic preifijs eft poteftate peccati
, ut non polfit ire quo vult, neque valeat contradicere ;
quia poteftatis ejus alter eft dominus.. Homo enim jam
confuetudine peccandi gravatur, & facilius fuccunibit pec.
cato quam le g i, quam feit bona docere ; ac fi velit bona
facere , premit illum conluetudo , adjutore inimico.
Non enim quod volo, facio bonum - fed quod nolo malum >
hoc ago. Sa:pe repetit, ut dilucidet. Hoc ergo eft , quod
fupra ditftum e f t , quia ut captivus per fiipradi da s caulas
illud e cogitur facere, quod vult peccatufti.
Si autem quod nolo, hoc facio ; jam non efp operor illud,
fed quod habitat in me peccatum. f Hoc eft quod jam fupra
memoravit, quia prelfus Se fubjugatus peccato ¿ . non
fium , fed/illius perficit vokmtatem. Nunaquid quia ■ invitum
hominem dicit peccare, immunis debet videri à crimine
j quia hoc agit, quod non vu lt, prelfus vi poteftatis ì
Non utique j ipfius enim vitro Se delxdia hxc ccepta funt.
a.Rora.edit.Tùmumtuttm ¿fiuti« '¡«rfaBum eft.. (¡rcum-vemrctnr.
b. Rom. tdit. fola, ut fetatur diabolus &c.
c. Eaiem edit. Rom. fed privati» boni.
Omncs edit. fignum legis diaboli... .peccavit Adam : Omnes miT. tic.
e. Rom. edit. cum mfl. quibufdam, cogitur facere pccmtum, quod non vult,
Minime male :'fedtamen aliarum edit. tc rafl". UUio non eli ncleitnda ,pei-
cat :m enim hic eft in teño cafu, idemque fon.it ac diabolus.
Í. Cuib. cod. Hoc eft diabolus, q:icm fupra memoravit. Rutfus autem poli
ó 8
A Quia enim maheipavit ìè per adfenfum peccato, jure illius
dominatur -, primum enim fuadet, S ut vièto jam domi- g
netur. Apoftolus autem ut graciam Dei prxferat, hxc ex-
ponit de quantis malis hominem liberaverit, aut qux exi-
tia ex Adam trahit, qux vero beneficia per Chriftum con-
fequutus eft ; ut cui nec Lex quidem fubvenire potuit, de-
monftraret.
• Invenio igitur Legem volenti mihi facere bonum» quia ineft
mihi malum-, Legem Movfi adlèrit voluntati fux d&re con-
fènfum contra peccatum , quod in carne habitat, quod
aliud cogit làcere, quam quod vult homo & Lex.
Condelettor enim Legi Dei feemdum interiorem hominem. f i. H.
Animum his obleètari d icit, qux à Lege traduntur : hic eft
B interior homo j quia non in animo habitat peccatum, fed
in carnè, qux eft ex origine carnis peccati, Se per tradu-
cem fit omnis caro peccati. Si enim anima de traduce éC.
fet h Se ipfa, Se in iplà habitaret peccatum-, quia anima h
Adx magis peccavit, quam corpus : fed peccatum animx
corrupit corpus. In carne ergo habitat peccatum quali ad
januas animx ; ut non illam perraittat ire quo vult. In
anima autem 1 fi habitaret , humquam le cognofceret »
homo : mmc autem cogaofcit f e , Se condeledatur legi
Dei.
t'ideo autem ali am legem in mentbris meis repugnantem le- V • U ’
.-g ì mentis rnea, & captivum me ducentern in legem peccati ,
qua eft in membris meis: Duas leges memorar, ex quibus
unam in membris ibis videre fe flagitat, id e ft , in exterio-
re hornine, qui eft caro vel corpus. Hxc eft lex adverfa,
hxc repiignans animo, trahens illum captivum in conditionem
peccati-, ne ultra ingrédiens invernat adièrtorem. Alia
eft lex mentis , qux eft lex Moyfi, vel natutalis, qux eft in
animo. H x c preda eft: violentià peccati, negligentia quidem
fua -, quia dura diligit vitia , fubjicit ìè peccato, ut ip-
la confuetudine terieretur captiva ; dominatur enim homini
conluetudo. Qua tuoi- quidem leges nominat : primam legem
fpiritalem , qux eft etiam naturalis, qux reformafa
eft per Moyfen, Se polita in aiièloritate, ipia eft Dei Lex :
D deinde legem mentis conlentientem legi Dei : tertiam legem
peccati, quam ex prxvarieatione primi hominis in
membris dicit habitare : quartam vero qux in membris vi-
detur, dum mala fuggerit, Se recedit. Sed hx leges itera-
tx quatuor videntur , cùm fint dux , id eft ,• bona Se
mali. Lex enim mentis iplà eft lex fpiritalis, live M oyfi,
qux vocatur lex Dei-: peccati vero lex eadem eft qùx Se illa,
quam in membris dicit videri, qux cohtradicit legi mentis
noftrx.
lnfelix ego homo » quis me liberabit de corpore mortis hu- f t . i 4*
jus ? Gratia Deiper fefum Chriftum dominum noftrum.* Infe- f f . 15.
Iicem hominem dicit, quia nalcitur fub peccato. Num-
g quid non vere infelix eft homo, qui in’ hanc hereditatem
prxvaricationis fuccelfit,k hoftem fècum habens peccatum, k
per quod ad illum aditum habet làtanas ì Gradus1 enim
nibricavit Adam, per quos ad filios ejus exfpoliatoradfeen-
d it, nifi clemenrißimus Dominus motus milèricordia gra-
tiani fuam per Chriftum dediflèt ; 1 ur Se relevatum genus *
humanum remiflìone peccatorum accepta, de cererò polfit
refipilcere, repreflò Se damnato peccato. Poteft enim exo-
neratus malis Se purgatus refiftere adverlàrio , poteftate
recepta contra illum, dum adjuvatur à Deo. Hic quali
legem fidei tertiam inducit potiorem, quam Se giatiam
vocat y qux ex lege tarnen ipiritali originem habet-, quia
per hanc liberatus eft homo, ut quia Moylès dedit legem,
dcditque & Dominus, diix dicantur : una camen intelliga-
tur,quantum ad fènfurn Se providentiam pertinet. Illa enim
initiatrix eft iàlutis, hxc vero conlummatrix. Sed non hanc
partem legis dico, qux in neomeniis eft Se in circumcifio-
ne Se in elcis ; fed qux ad làcramentum Dei pertinet Se dif-
^ ciplinam. Gratia ergo Dei per Chriftum liberatus eft homo
de corpore mortis hujus. Hanc dicit mortem, quam fupra
oftendit in necem hominis per peccatum inventam apud in-
feros,quxappellatur fecund.a : corpus autem mortis eft cunc-
ta peccata ; multa enim unum corpus funt , lìngula quafi
verfut aliqiiöi pro viti0 & defidia , idem cod. cxhibec, vitio & defi derio.
J»°- C° rb‘ 7 dominctur : alii nonmilU , ut vitinm
h. Nonnulli mfl-. (y 'ipfum in ipfa habitaret. In animo autem not,
r habitare propter arbitrium liberum voluntatis. leitur in carne
i- Iidenj cod. fi habitaret .perturbare! eum ne fe omnino coonofccr
k. Omncs edit, i.hofpitem fee um habens : omncs mlT. Ufltm ftcun
i. Ita mil. pluret potiorcfquc: alii ysrw & edit, ut rivilatum
Citas teñe.
a
Cm.}. 17;
C a u t
V i l i .
f . i.
Epiffcolamad 60 in Romanos. o
membra ufio an<Store inventa , ex quibüs homo ereptus -A Chriftó Jefu, hoc é ft , per fidem Clir ilti, libera t creden-
gracia Dei per baptilmum, fupradiètam mortem evalìt.
Neque enim in carneo corpore pofitus, de eo iplo ereptum
ìè diceret : fed hoc corpus dixit, quod fuperiùs per bap-
tifinum. Se obfervantiam Legis dcftrui lignificai. Nam Se
cùm dicit : De corpore mortis , oftendit aliud corpus elle
non mortis.
Igitur ego ipfe mente fervio legi Dei. Legem Dei cùm dic
it, & Moyfi lignificai legem,a& Chrifti. Carne autem
legi peccati. Ego ipfe , id e f t , qui liberatus funi de corpore
mortis. In corpore eft $ quomodo liberatus eft de
corpore mortis , nifi quia liberatus eft à cunètis malis ?
Remilfio enim. peccato rum omnia tollit peccata. Liberatus
rem à lege peccati Se mortis. Lex peccati eft ; quam in
membris dicic habitare, qux iyadere nititur ädverfii : lex
vero mortis Moyfi lex e ft , quia mortificai peccatores.
Nam & in alia epiftola inter cetera dicit de auètorkate lèi
gis : Si miniftratio mortisformata in lapidibus fuit in gloria.
■ Non ergo mirandum fi lex fpiritalis dicatur ,& lex mortis
} cùm & Evangelium eodem modo fit. Dicit enim aliò
loco inter cetera : A liis odor vita ad vitam | aliis odor mortis
ad mortem, Quos enim opinio virtutum, aut rerum gef.
tarum vifus aut auditus adtrahebat ad fidem , his odor vi-
tx erat Evangelium : illis autem quorum fenfum infiamma^,
bat fadfca virtus ad contradicendum , mortis erat odor
ergo de corpore mortis gratia Dei per Chriftum , mente B h prxdicatio fidei. Una ergo cùm fitfides , diverfitatem
v el animo fervio legi D e i, carne autem legi peccati , id
eft , d iaboli, qui per fubjeètam fibi carnem fuggeftiònes
màlas ingerit animx. '^uia ergo duplex eft homo , b carne
converfus Se animo , legi Dei mente lervire fe dixit ;quia
animus devotus eft D eo, Se recuperata fui poteftate, repugnare
poteft peccato, quod per carnem operatur. Quia
enim caro corrupca eft , Se morti fubje&a , qux fie faíta
erat, ut focietate Se conjunítione animx non moreretur ;
recepir defideria , c quorum quafi onus quoddam transfert
ad animum,.ut Se ipfe.grayetur. Sed quid refpuit illam ?
Mors gratix D^i«
prxftat hominibus; ficut & fo l cùm fit unus, ceram folvir,
lutum vero ftringit. Qua ergo quis mente odoratus fuerit
fidem, fic Se proheiet illi. Sed dicitur forte : Si eadem p rx ftat
fides qux Se Lex , cut non etiam iplà ex parte lex mòr-
tis dicatur ; mortificar enim non credentes ? Sed non ita eft,
Fides enim data eft , q u x , juftificat confugienres ad l e -, ut
remictat eis , quos Lex tenet reos ; ut agences fub fide , liberi
fint à peccato : nam fub lege agentes obnoxii funt.
Qui ergo non obediunt fidei, non occidentur à fide, fed'
à Lege ; quia non accedentes ad fidem, rei tenentur à Lege :
ideoque omnes qui malo animo odorantur verba fidei re-
Mente feivio legi Dei, carne autem legi peccati 3 ficut C manent in morte,
diètum eft. Jam enim liber animus, & in confuetudinem Videamus nunc quid interfit cùm dicitur lex ipiritalis *
bonam revocatus, Spiritu fanèto adjuvante, malas fiig- & le x ipiricus. Hoc intereft, quia idcirco dicitur lex fpi_
geftiones.poteft fperneuejredditaeft enim illi auófcoritas, ritalis ; quia prxcepta dar, per qux non peccetur j quia
qua audeat refiftere inimico. Qui enim jam non eft obno- qui non peccat, fpiritalis vocarur, ; xmulus fuperiorum ,
xius, minime poteritd indagari invitus. Caro autem quia id eft, cxlellium. Lex autem fpiritus propterea vocatur,
judicium,non habec, neque capax eft difeernendi ( eft enim quia Deus , cujus fides eft , fpiritus eft. lllic ergo veiba
bruta natura ) non póceft inimico. aditum claudere; neve-
niens introeat, atque animo contraria fuadeat, ac per hoc :
Carne ,a it^fervio legi peccati■ Cùm enim unus homo carnè
conftec Se anima, ex illa parte qua fapic, Deo lèrvit j
ex altera autem qua ftolidus e ft , legi peccati. Si autem
funt, hic res : illic qux/Dei funt, h ic Deus ipfe.
Qtioniam quod impoffibite erat Legis , in quo inftrmabatur
per carnem, Deus Filium fuum mittens in fimilitudinem carnis
peccati, de peccato damnavtt peccatum in carne. Hxc
dicit, ut baptizaros fecuros reddat, quia liberati funt à
homo in eo quod faébus eft, perdura IR t , non ellct poteftas peccato. Quoniam quod impofßbtle erat, inquir, Legis. Cui
inimico ad carnem ejus accedete , Se animx contraria fu- D im pollìbile eft ì Nobis feilieee impoffibile erat mandatum
furiare. U t autem totus homo minime reparacus fuillèc
Chrifti gratia ad ftatum priftiiium, fententia obftitit data
in Adam ; iniquum enim erat folvere fententiam jure de-
promtam. Idcirco manente fententia ,.prqvidentià Dei re-
medium inventum eft , ut redhiberetur homini làlus , quam
proprio vitio amjferat ; c ut hic fanatus crederet quia ad-
veifiirius ejus deviètus potentia Chrifti, non auderer, tranf-
pulièta fententia primx mortis, hominem fibi defendere,
adunato genere A d x , ne ad primx originis redderetur fac-
turam , jam totus permanens immortalis.
Ihil ergo nunc damnationis eft iis, qui funt in Chrifto
Legis implere ; quia fubjecti eramus peccato. Ob hoc
Deus Filium fuum mifit in fimilitudinem carnis peccati.
H x c eft fimilitudo carnis ; quia quamvis eadem caro fit
qüx & noftra ; non tarnen ita faèta in utero eft Se nata,
ficut Se caro noftra. Eft enim lanètificara in utero, & naca
line peccato, Se neque ipfe in illa peccavit. Ideo enim vir-
ginalis uterus eleàus eft ad partum Dominitum ut in
lanèticate difFerret caro Domini à carne noftra ; in caufii
enim fimilis eft, non in qualitare peccati fubftantix, Propterea
ergo fimilem dixit, quia de eadem fubftantia carnis,
k non eamdem habuit nacivitatem 5 quia peccato fubjeètum
non fuit corpus Domini. Expiata eft enim à Spiritu iàncto
Jefu \ 'qui non fecundum carnem ambulant. Verum e ft , E caro Domini, ut in tali corpore nalceretur j quale fuit Adx
quia nulla damnatio eft horum, qui funt in Ghrifto Jefu
leg if Dei follicite 1 lèrvientes. L e x enim fpiritus vita in
Chrifto Jefu liberavit me a lege peccati & mortis. Securita-
tem flagitat homini per grariam D e i, ut de fuggeftionibus
diaboli non fit follicitus , dummodo fpernat illas ; nihil
enim oberunt honiini apud mortem lècundam -, quia lex fi-
dei , id eft fpiritus, liberavit hominem à morte fecunda,
damnato peccato : nec obeft jam homini, quia carni ineft
peccatum , fi modo repugnet illi,niemor auxilii Dej : fed &
coronandus eft, qui peccati in carne manentis premit confi-
lia j magna enim iolertia eft domeftici hoftis infidias evitare.’
Lex ergo ipiricus vitx ipfa eft lex fidei : nam Se
ante peccatum ; 1 fola tamen fententia data in Adam.
Mi fio ergo Deus Chrifto ¡De peccato damnavit peccatum,
hoc e ft , peccatum peccato proprio damnavic.Chnftus enim
cùm à peccato crucifigitur, qui èft làtanas , peccavit pecca
cum in carne corporis. Salvatoris : quo fa&o damnavit
Deus peccatum in carne, ibi utique ubi peccavit, lietit
Se in alia epiftola ait :,Deiriumphans il/os in ipfo, id e ft , in
Chrifto. Nam folet dici de quocumque damnato : In qua
caufa damnatus eft ì Refpondetur, ut puta , in homicidio.
Ita Se peccatum in carne damnatum e f t , hoc eft, in peccato,
quod admifit in carne. Hoc itaque peccato reus faètiìs
fatanas , amifit dominium reter.rarum animarum , ut jam
Moyfis lex fpiritalis eft , quia prohibet peccare ; non ta- F fignatos figno crucis, in qua vièlus eft , in lècunda motte
rnen v itx , quia reis mortis peccata remittere non poteft, tenere non audeat. Quamobrem ad' iècitritatem hoftram
8 ut vivificet morituros. Hx c vero quia Se peccare non hxc tra&at Apoftolus.
vu lt, Se à morte revocat , lex fpiritus vitx appellatur , V t jufttficatio Legis impleretur in nobis, qui non fecundum
n o n per litteram conftans , fed fpiricum -, quia corde credi- carnem ambularnus , fed Jecundìtmfptritum. Ideo damnatum
tur , Se fpiritus eft, quod creditur. H x c itaque Lex in dicit peccatum , ut impleretur in nobis-.juftificatio legis
. Rom. edit- fola, & Chrifti. Igitur ego ipfe. Q ni autem continuò
itur > multo contrañius colligunt, eoa. Corb. Thuàn. Se Remig. in h
'"•n ; liberami firn de carne morti, juxu memorai um fenfum , m.
^ - tnim liber anirtru,' See.
imo Ic, io legi Dei. Ur.
1 grammo.
juafi honorem qucmdam ( mfl. n
Vet. edit, ac mfl. quidam > quo
quondam) transfert ■ ‘- : -
.» ammum, m etiam ipfe gcneretur : ccteti veto
Kom. ut 111 cuntcxcu v nifi quod Rom. edit, preferì . ut etiam merere
uitinuo poll Rom. edit, repofuit : Sed quia repulit illam mortem gr.
ait : pio co quod vet. edit, habent , Sed quid refpuit illam morti
«Dei, mfl-. veto, ut in contoxtu ,iti fi quoJ legunt qui, ubi nos ex .
tetinuimus nuid. Eil autem mori oratire Dii mots ipfa. Ckcilli.
e- Nonnulli miV. ut hic renati'..
■et. edit, ne prima orivi»,', , Rom. «
f.-Cod. Cotb. Se quidam alii , nnl
; omnes mfll indagari i:
Crederet. Infra vero ul
it. repofiierat, nt prim.
:s mfl'.