'597
Mat th.-.1. IS
- Ibidem 30,
Ephefif.i.
Ibidem xi.
<rf'ï.
Vi£toris Tunonetífis Ep ifcopi
Eun d um tib i eft ad a rmarium Id o n e i la rg ic o r ìs ;& foen o re p a n i - -fi & [cidi: v tftimentafua, & accinxttfe fiacco. Tunc dixit Dominus a d Ibidem x? -
tenti»: ac fatisfaÉlionis oblatis ufiiris eonfcribc fyngrapha, miete chirograph
» , eme tibi ab ilio aurum ignitum Dei dono , qualibufcumque,
fi non pretiofis > mcrcibus imple navi giura, •-cerifi.un tuum in compa-
■ rando Ulani ptetiolàm margaritam depende , ex qua anima: tua: ruipi-
xudiuem poflis ornare ; ut cùm -ad civitatem magnani, delatis meici-
‘ bus , veneris , lucris dignìonbus & mercibus beatiflìmis amplior fis.
Nam fi te legniti»: ftupor invaferit » & dominari fenfibus. ccepcrit corporis
ignavia •> nec ulia aniinx tua: rcficiendx argumenta quxfierls-,
1 iubjicìeris cruciatibus credicoris, obnoxius fòenori detinebeiis. Dicc-
itur liberalis illa tementi» , quam non valebis tui confcius evadere,
aut appcllationis interjcfla voce fufpendere : Omni habenti ¿abitar-,
& abttndabit.- ab eo antem qui nen habet, quod habet, auferetur
ab eo -, & : Serviti» (upervacuum expelle foras in tenebrai exteriores, ibi
: erit fletta <y ftridor dentium. Tunicam aiam viliifimi operis. lanificio
: Vidifii quemadmodum reveritus eft Achab a facie 1
adjiciam adducete mala in diebus ejus , [ed-in diebns f illi ejus adducam
En quonam perduxit timidum reverencia , & quantum fcyericacis morara
fregit metus ! Nonorationìs pompa, non fermonis ornara, nee
eloquii copia placuit Deo : fed multis precibus laerymarum. O s tacuit,
fed cor ingemuit : oculis flevic, fed confcientia planxit, & verecun-
diam. poenicudinis pietas laudavit Auftoris. Parum fuic rcum debitum
evafifle fupplicium, nifi accc'pilFec revcrentia probabilis teflimonium.
Et probaras efi: in timore, qui damnabatur in crimine : nec prius quod
inortem, luxic occifi , inane fu ic ; fed repctitam identidem culpara
iterata lamencatione purgavit.
Nec ManaiTes quoque rex filius Ezcchix tacendus e f i, qui cundió* C a i • XV.
rum prxtergreflus audaciam piofanorum , manus tetendic impias contra
Deum , Se patemis moribus degeneians , ex toto prie divinis culficonttfftain
non paceris inducre : hoxret tibi veftis tua » qu x fit defor- ß bus idoloium caput créait infanum. H ic facrilego furore polfeffus, ia
mis ex macula ; & non tibi horret anima tua, qua: fit peccati forde domo D ei exfccrandæ fuperltitionis aras inllicuit, fimulacris dxmonum.
& feeleris inquinatione polluta ? N ifi quia eodem momento tunicam funcilavit , templi facia alcaria lapidéis figmencis e implevit, lucos
a-dtg. u.j,
& ¡'1-
fcfiinas eluerc , ut poifis earn mundam & fine ullo nxvo fadicatis
'induere: animx vero tu x infedlum fquallore crimintim non defideras
recuperare candorem in e c optas dilui confcientiam tuam, quam fcias
'flagitiorum illuvie & contaiirinationc. fcelerum coenulentam- Q u is ,
ro g o ,c a d it , & non quxric furgerel quis infirmatur, & non defide-
la t convalefcere ? quis periclitatur , & non optac evadcre ? quis pauper
'•effedus ,patrimonium non cupit reparare ? H x c fi rcrum pacitur natu-
ra , ut iftiufmodi emcrgcntibus cafibus, quifpiam rcdire nequcat ad
-flatus priftini qualitacem., xmulare priora, ut deteriora pcrcipias, di-
mitte manus, & lcmivigiles oculos ftoliditate invo lve, obdormifee
numquam cvigilaturus, jace numquam furrecturus, & hebetem men-
vt cm llupore foporis elide. P aniteb it te poilmodum tarditatis, cum
exeoluit > igni prophanò hlios luos dicavi c , captavit auguri», vitam
fuam malefìci is inquinavi!, populum ad idolomm obfervationes indù-
x i t , cxremoniis polluk ,. diabolo mancipavit, Se omnia q u x divinis
iegibus prohibencur, ultra omnem infolentiam defperatx mentis exer—
cuit. P r o ‘his toc tautifque flagitiis duólus in prxdam-, & vinctflis
inncxus, gravatufque eompedìbus .pertulit captivi fupplicium , acque
in Babyloniam tranfportacus > impietatis fux pcenas luit j ut divinam
ulcionem ientiret addiftus, cujus numquam anrea memincrat indura-
tus. Denique congruo coirepcus flagello convertitut, Se Deum in
p an a conilitutus agnoYit, quem in agno'poficus aucea non quxfivit..
Pr0fu.it afflidio defpuaco, & eoireda eli in agnitione de ftimulo cor«
redionis improbitas. Fuit vindida illa mentis perditx medicina , Se
niliil quod utilitari animx tu x proficiat, cogitaveris. Eris femper ja -C multum faluti contulit cafiigatio, qux ideo verberavit impium , ut
-- ‘'- a— o- »!— r - D e o faccret accentimi, quem diabolus per impotentiam fecerat alienimi
: esc animx fanitati predine, quod inflidum fucrat vanitaci. H ò e
fcriptuix dominicx fides admìttit : Et loquutus c f t , inquit, Dominus
adversùm Manaflen & adversùm populum ,& non audicrune : & indù-
xit fuper illos Dominus priucipes virtutum Àflyriorum , & comprehen-
derant Manafl'cn > & alligaverunt cum viuculis & compedibus , & ad-
duxerunt eum in Babyloniam. Et mox afflidus quxfivit dominum
Deum finirà , & humiliatus efi nimis ante faciem Dei pacruin fu o -
lum , & oravit ad Deum, & cxaudìvit illum Dominus , & revocavit
illum in Hierufàlcm, in regnum ejus. Et cognovit Manaflès quia
Dominus ipfe efi Deus. . Ecce quantum repencinx lamentationis .ex
corde converfo peccatum fuiim flevit & diluir , & lacrymis terfit ,
quod nefas iniècerac. Oravit tamen confcius reatùs fui 5 & veniam
meruit fatisfàdione mercari :ufque adeo ut illa facra qux dudum pro«
eens infirmus, nudus, paupertate confedus, Se ut ita dixerim, fomni
•ebrietatc temulcntus , elogium illud quo numquam carcas, auditurus :
TDormìerunt fomnum [.uum, nihil invenerunt. Exfurge , frater, c x -
furge ; & male fani confilii pelle torporem : vigila > femper vigila-, &
e lio pro tua falute follicitus, non ut dormias dcfperatus. Ca vcno c-
tumum fiirem, ne domus tux perfodìat parietem, & meridìanum jacu-
"latorem fagittx volantis evita ; patet cnim incurfibus incauta fecuri-
-tas, & facile dormienti fubrepitur, ut lcthaliter feriatur. I n vigilante
fiducia efi T in dormiente nihil tutum : convenir fobrix menci fom-
num fervum habere, non dominum. Refugit h o ftis, quem non in-
'venerit dormientem :■Et beatus fervus erit, quem adveniens dominus
invenerit vigilantem ; quia dicic : Surge qui dormii, exfurge à mortuis -,
a Sì adtinge Chrìftum.
r ’ 1 audeo, inquies ¿.orare -, quia me revocai confcientia ; n&n
enim.femel, fed fxp iu s& frequenter erravi. Ac ego dicarà : Si te orandi D faniadus contaminationc polluerac, in priftinum refiitueret veneralevocat
verecundia, peccandi definat pertinacia,& fiec beneficium ..
mo ris, non defperationis caula , quod metuis. Revercri enim potefta-
xem judicisnon eric verecundix, fed pudoris; quia licet frequens fit
peccandi licencia, excufabilis tamen efficitur confcientia, quam pertulit
in peccati recordatione timiditas. Excmplum Acháb illius -im-
piifllmi regis te doccat ; hie namque Naboth Jezrahelitx vineam con-
cupiverat, quod fux eflet pofleffioni confinis. Offert pretiura, aut cer-
t e vicariam vinex quantitatcm : ille neglexit, adferens hereditariam fe
Tern nulla In alteram pofle racione tranictibere. Hac repulfa compunc-
-tus , triftis domum revertitur, quod áppetitus fui libido reeidiflcr in-
-caffum. Turn ejus mulier facrilega Jezabel crifticix mariti caufas re-
q u ir it, quibus compertis, veluti fauciocordi ejus fomitem confola-
•tionis'injecit: qua arte, Compluribus concinnatis falficate. calui
men, & in cultum cimoris D e i cunda reponeret. Confuràmatione
converfi implecmn eft prophcticum illud divini oris oraculum •: Cum
converfus fuerts & ingtmueris, tunc falvaberis,
Sed quid ego eorum regum faciam mentionem -, quos clc d i generis
origo laudabilis non finebat ab urbe facrx religionis pcfiima perfuafio*
ne difcedere ; cùm Nabuchodònofor ille feralis d & alicnigena principalis
divina animadveifione multatus. fit ; u t per emendationem vin*
d id * cogerctur agnofcere, quem facrilegiis aufus fuerat abncgafle, &
virtucibus eum crederet, quem per ferociam Ipiritus ante nefciflet,
ufque adeo ut qui clatus fpiritu pervicaci Deum fe non tiinucrat ancea
prxdicari, non auderet pqftmodum fuper ejus incomparabili majeliatc
mentiri ; cùm ingenti in le fad i admiratione corredus, non dciiit fo-
lum Deum verum ex toco corde, decretifque prxconantibusconfiterii
I fab. jo iVf ’
C a ï ,XVI,
confilio impurx mulieris, Naboth innocens lapidatus occiditur. Funefti £ Sed fi male tibi confcius revereris orare, habes niagifteiium publicani i
‘ '■ ctfi fufpedum geris, ue cùm propeccatis tuis oraveris, non merearis
audiri. Ingreflus ille templum fuerat peccatorum mole decurvata cervice
., & oculorum palpebris gravi morbo iniquitatis compreflis, cxlum
non audebat adfpicerc -: retro gradum timidus revocai, Sc extremum
fe non cam loco , quam judicio confcientix fiftit : nec ad fupplican-
dum irreverenter pedem incitat promtus audacia, fed veftigiismodum
fubtrahit ; «publicans verccundiam reum pedus pcrcuflum crebro com- - *
memorar, & cor confcium pugni admonitionc contunditi Audieban«.
tur oris ejus non verba, fed gemitus ; & quinque tantum fermonibus
•celebrata eft tota confeflio. H o c Dominus in Evangelio manifeiiat ,
homines duos adfeendiflè in templum adorare : unus erat pharifxus, Sc
alter publicanus : pharifxus aucem cùm ftetiflèt, talia apud fe preca-
batur dicens : Deus, gratias ago tibi-, quia non fum ficut esteri homi- Luc l8
nes in ju fii, raptores, a d u lte r iquomodo & publicanus ifie. fejuno bis 0- rèa.
in f abbate, decimai do omnium , qua pojftdeo. Publicanus autem de Unge
fta b a t, & neque oculos in cdum •volebat levare ;. fed percutiebat .
pectus fuum , dicens : Deus propitius efio mihi peccatori. Sed adverte
quid de infpedore cordis exegerit reverens fupplicatio : verccundia
mercede munifica fenfit Deum, quem cupiebat habere propitium. Et
ftatim mcruit juftificari vcrecundia, qux probata cft in humilitatc con-
fefla, Domino diccnte : Dico vobis, defeendit hic juftificatus in domum Ibidem 14!
fu am , magis quam illepharifaus ; quia orrmis qui fe exaltaverit, hu-
miliabitur : & qui fe humiliaverit, exaltabitur.
Ubi deinde ponis excmplum mulieris illius pcccatricls, qux cri- C a p .XVII»
mina fua non verbis vifa cft expofuifle, fèd lacrymis , cujus cùm
orando tacuerit lin gu a , panitentix ¿fficio confefla e li confcientia.
In domo namque pnarìfxi cujufdam Dominus recumbcbat, & prxpa-
raverat velut hommi tcmporancum/invitato ille conviviùm. H o c re- f
periens mulier proftituca, pharifxi domum audader ingreditur, acque
adpedes Domini recumbentis adfiftit, lkvac lacrymis landa vcfligia
capillis exterg it, ofculacur inceflabiliter plantas, & prctiofo pedes
madcfacit unguento, acque omnibus pene membris quibus ante pccvoci
fui muliei impleto flag itio, velut v id r ix admaritum ingreditur
• interèmti exitio nairatura lxtitiam : qux ne fola teneretur in crimine ,
•egit alluda mulieris primicivx, ut maritum ad confcieiitiam feeleris
■obligarct, & utrofque jugales confcios una facinoris catena vinciret.
Surge, inquit, pojfide vineam Naboth fezraheliu , qui noluit tibi eam
■dare pretto ; quia ecce mortuus efi. At ille dolens materiam fe prxbulflc
mortis occifi , facinoris nuntia perhorrefefit, Se morcis ejus caufam flebili
dolore lucrificat > difeiifis enim regalibus indumentis accingit fe
▼eftitu funereo , non tam confcientix reatui, quam panitentix primx
cogitationis adteftans. Etfaltum efi quomodo audivit, inquit, Achab
quia mortuus efi Naboth Jearaelites, difrupit veftimenta fua, & acein—
x it fe facco. Vacare ergo potuit Achab effofi fanguinis culpa ¡¿ q u ia
de conccpto, non de parricidio egerat panitentiam, Se remanferac in
profana muliere impietas homicidii, qux pretio qnodam cruoris effufi p
^utavit fe vineam debuifle mercari. Sed ecce ficut canis ieverfus ad
vomitum fuiim , odibilis fit : oblitus Achab panitudinis fu x , ftarim
depofito lud o , pergit pcrcmti vineam poffiderc. E t perdit innocentìx
meritimi, qui vinex cupidirate pellcdus, innexuit interfedi occifioni
confenfum. M o x ad eum venerandus Elias propheta mandatur, &
•fententia in eum cum indignacione depromirar, ut ad a dudum poe-
•nitcntia fruftraretur, Se v indidx occafionem tribueret feeleris geminata
•prxfumtio. Et a it Elias ad Achab : Hsc dicit Dominus : Ecce ego fuper-
induco fuper te mala, & incidam pofi te , & exterminabo de Achab
mingentem ad parietem, & contemtum & derelictum in ifrael : & dabo
domum Achab f i cut domum firoboam filli N ab a t , ($> quomodo domum
Baafa filii A h ii , prò omnibus quibus irritafii Deum, & fecifii declinare
lfrael. Verum ille cùm fententix idum non valeret effùgcre,
.ad priorem panitentiam convertir repente confilium ; reatum flecibus
confitetur, cilicio dejecit regium pocentatum, faccum induit pani-
centi* , & revericus faciem comminantis , tacito gemitu publicabat
offenfam , non excufabat confcientiam. Taci am e fi, inquit, quomodo
audivit Achab fermones hot, reverituseft a facie Domini, & ibatfiens,
a. Edit. Gill- & accinge Chrijlum : Rom. 0 adtinges Chrilinm :,mf; Rem. & .
Soib. 0 adtinge Cl>rijh,m.
.b. Godei Rem. (C Sorb. quii
c. Edit. Se cod. Sorb. imf lenii
ex codice Rem. mutuati iumus.
I d. Rom. edit, è marg. Gill. 0 alienígena pri
Corp. quem facrileginm fuerat ¡ ubi Rem. codex it
I - co“' ' - Rem. edit.,•• 1
.pMicatfeyeù
ebro commenti
I I f i dit. iiivitMor itivi
: codexRcm. ;
cefi. Infra
tnlÌduèm
r Sic. 3<1UC ,n
peccali» feilt.
avelia
599 de Poenitentia Liber unus. 6 00
caverat, fcelerum firòrum maculas expiabat. tu n c Dominus apud quem A p ed u s , medicàtum confeflìobis ordinerà pandit , & verbis explican'
ófla noftxa difereta fune, propheta diccnte : Omnia offa mea dicent,
Domine , quis fimilìs tibi ! obtredantis pharifxi murmur obverberat,
occultam mulieris cogitacionèm > fed manifeftam fidem admirabili
firobatione collaudar : Se prxfert apparatibus invicantis conficentis ob-
èquium , magis deledatus mulieris' fa d o , quam prandio , cui plus
fuit convcrfionc dcledari, quam pafei ; ut qui cibi defiderio minime
'ducebatur, confcffionis epulis pafcerctur : Vides, in qu it, hant mulie-
rem l latravi in domum tuam, ofculnm m ih i, & a quam pedtbus meis
■non dedifii hac autem ex quo intravit> non ceffavit ofculari pedes meos.
Oleo caput meum non unxifti, hsc autem unguento unxit pedes meos.
Propter quod dico tib i, remittuntur ei peccata multa, quia dilexit multum.
Et converfus ad mulierem dixit Dimijfa fu n t tibi peccata tua.
quod corde ruminaverat -. Pater , inquit, peccavi in c&lum& c,
jam non fum dignus vocari filius tuus , fac me ficut unum de mercenarie
tuis. Placatus itaque pater precibus confitentìs, itola.ni primam
mandat adferri > Se ftatim nudum prxcipit amido nupcr indumento
vefiiri. Dare jubec & annulum, fymboli reparat figillum > pedes in-
cludit munimine prxceptoràm, Se in reparatione ejus madari jubec
Vitulurà faginatum, hoc e f t , prò reconcìliato off.rri impL-rac gratifli-
mum facrificium , quod eflèc acceptum & cx lo & excrcicibus Angelo1
rum. Erexerac in germani odium frarris feverior pertinacia, expro-
brans crimina reccpti major filius contradicit. . Mandatum non revo-
ca tu r, pietas patris non mutatur, frater ejus adferitur , filius nuncupa-
tur i Se plenum patris in fé provocavic affedum , qui perfedum habuit
in poenitendo confilium.. Jucundatus, inquit, fum & gavifus ; quia
hic frater tuus mortuus fuerat, & revixit ; per ¡erat, & inventas eft.
Vides ergo converfo-filio ftolam priftinam panitentix mercimonio
Paivum cft hoc? Poftmodum autem vide quid audiac : r i lia , fides
tua te falvam fe c it, v a ie in pace. Dudum peccatrix , abfolura mox
filia , & in Domini pace confeftim abfoluta dimiteitur, qux fuorum
bello criminum vaftabatur. Hoc cft illud propheticum oraculum : Cùm g reftitutam , &
eonverfus fueris & ingemueris , tunc falvaberis -, & : Die tu prior
quitates tua* , ut juftificeris. Cùm ergo tot ac talibus documentis
agnofeas deledari panitentix facrificio, nec contriti cordis Se humi-
iiaci fpiritus apud pium judiccm vcrearis perire ràcrcedem, Scriptum
diccnte : Sacrifitium Deo [piritas contribuíalas, cor contritum ¿4» burnì
Hat um Heus non fpcrnics a cur non de profundo luxurix , Se de
mundanx voluptatis- gurgite feftinas emergere, atque ad panitentix
officia capeflcnda ex ccmulentis adibus reipirare ? Nec putes quod té
ab ipfo elongaveris , ideo aurem tibi ejus'oecludl : mox ut pulfaveris,
forcs aperiet ,& in fepta Cörtis fux miierandum miferatus includet :
tantum eft ut doloris tui quercia fkdacur ¡ Quanto tu procul abfeef-
feras , tanto celerius proximabit, propheta dicente : Próximas efi Deus
tribulatis corde & humiles fpiritu [alvos faciet. De quibus Domiuus
in Evangelio : Beati, inquit, plangentes, quia ipfi confoìabuntur.
Sed aípera tibi fortaflis videtur poft voluptates fxculi peenitentia,
Verum eft > fentió váletudinis tu * vitiUm, video animi tui 1
fed fi curari defideras , medel* impetum non adtendas, nec
cas remedium ; cùm admoverit tuo vulneri ferramentum, celerior
fedionis efficitur. Nain pcffime fedulitas medendi palpatur, cùm non
continuo fuppurata labes abfeinditur. Amaras eft gulius antidoti, fed
vitale ac falutarc eft , quod eft faucibus infuave. Curat nos Dominus
non ut exteros , extráñeos fibi fervat quofeumque fanaveric delinquen-
tes. Omni hora , omni die in curandis intcntus, nec recardatur tempore,
nec úllis morarum obllaculis b impeditur. Plane tunc ejus virtus
impeditur , cum non inventus fuerit, qui curecur ; vacet enim necefle
eft beneficium Domini -, cùm non cxítac, cui debeat mifereri. Afpera
c ft cafiigatio p anitentix , fed lenior efficitur, lì modus culpx trade«
tur. Jampridèm ce mundialis pompx obledabat ambicio, Se in fervum
te fibi dominaras fxculi vindicabac, nunc in luxuria remifliim ,
nunc in vinolencia demerfum. Hi te modo cxercicio aleonis inten-
tum viderunt, alii adganeandum, alii in feortum projedum , id i lu-
Pacrimoniur
inibus celebrafle patrem reditum confitenti!
enim perditum baptifmi infinuat facramentUin , in quo
funt cunda xdificiacxleftium conftituca regnorum» Hoc ille filius,
hoc eft , fidelis chriftianus libertatem patris indeptus , libidinis ac lu-
xuris contagione perdiderac, & longc à Deo fuo pofitus , probrofis
fc adibus tota fad ita tc polluerat ,a c diabolo mancipatus, cui fe pct-
ditiffima converfatione dediderat, porcorum , hoc e ft, immundorum
fpirituuna c a p i t cxerccrc pafturamquorum cùm non permicteretilr
cibo depafei ; quia per carnìs obtentum dxmoniacis non poterat fili-
quis ingurgitati, ucrobique defertus , & undique deftitutus, bonx fru-
g is inopia defeflus defudabat. Sed reverius, omne iilico quo fuerat
privatus, accepic, & in concordiam patris reputata fub!tanna prioris
poflèffipnis remanfit. Reverterc ergo & tu , frater, reverteré » & ex
mortuo revivifee , & ex perdito reparare. ,
Q u xrit ovem fuam bonus paftor errantem, & amplius de inventa,.
quàm de non perdita gratulatur. Humeris revchic ipfam, in gregis
ìnorbùm : Q lui confortio reponic , ipfam diverfoiio prifex fecuritatis includit:nec
::f- adtendit relidarum numerum, qui quxrebat ex reparatione unius perd
itx compleflè integrum centenarium. Drachmam perdiram mulier
vehementer inquirit, lucernam acendic, domum feopìs emundat, &
caras'pariter ac vicinas invitat^ad gaudium invent* drachmx. Ecpu-
tat aliquis Deum non Ixtari de reparatione converfi , cùm parabolani
videat fpecialiter in perfonam panitencis aptari ? ipfo dicente : Dico
vobis , f i c erit gaudium cor am Angelis Dei fuper uno peccatore pteniten-
tiam agente. Animadvcrte tandem fententiam illamDomini fingula-
rem, qua dixit : Non eft opus fanis mcdicus, fed male habentibus -, non
enim veni vocare ¡uftos ,fed peccatores ad poenitentiam. Vocat cr»ó Dominus
ad panitentiam peccatores, & optat mcdicus nofterlangui-
dis magis prodefle.quam fanis. Sed non ideo juftos praterie, quia
peccatores adfeifeit : nam juftonim vita divina vocatio e f t , ficut no-
naginta & novem oves in montibus dereliquit, qui unam erraticam
'equifivit 5 illis debitum reddens ju ftitix prxmium, iftis beneficium mipanaribus
mancipatum, unguenris oblitum, aromatibus delibutum , & D fencordix collaturus. . H. oc Apoftolus 1p robat dicens : E i » qus
»oh operatur , & credit in eum, qui juftificat impium, accept a eft fides
ejus in juftitia ftcundum propofitum gratia Dei. Denique Dominum
audi quibus jaculis in Evangelio feiiac corda peccantium, & inceljjges
quanti fecerit panitentix lacramcntum. Aderant autem, inquic,.^«*
ei nuntiarent de Galileis, quorum Pilatus fanguinem mifeuit cumfacri-
ficiis eorum. Tunc dicit Ulis fefus .- Put atu quiaifii Galilei pre omnibus
Galileis fuerint peccatores, quia talia paffifunt l Dico vobis, nifi
peenitentiam egeritis , omnes Jimiliter peribitis. Aut illi decem & o& o
fuper quos cecidic turris in Silo e , & occidit cos , putatis quia prx ceteris
peccatores fuerint, qui habitabant Hierufalem ? Dico vobis, nifi
peenitentiam egeritis, omnes fimiliter peribitis. Et fubjecit ad proba-
tionem rei comparationis exemplum, ficulnex arboris faciens mentionem
, qu x frudtu fterilis & infrugifera jübetur abfeindi :fed intervencu
coloni intcritum difFeri permiteitur, donec congruis circumfofla cul-
turis, adhibito cophino llercoris , ad proferendos frudus p anitentix
difFeratur. Porro fi arbor qux generis fui frudhjm nullum edidir, ante
tempus prxcepta eft amputari, quali jam ferramento truncanda, vel
fecuri cxdenda e f t , qux vepribus obfita , & (pinis alienigenis confti-
pata, nullam habuit in fui reftauratione culcuram ? Nam exemplum arboris
fimilitudo cft hominis fidelis, qui fidei fux frudtu jejunus, nihil
quod ad futura fpei lucrum proficerct, co g ita vit; plantata enim in
vinea fuerat, q u x vinea fpecialitcr defignat Ecclefiam, in qua arboc
fuerat illa plantata: fed cultor hujus vinax illius Sacerdotis perfonä
videtur exprimi, qui ferobem infrucluofi plantarii culturä dominico-
rum exerceat ptxcepcorum: & ftercoris cophino p anitentix defigna-
tur officium. Quod fi invtniri in ea frmäus poft dilationem temporis
©mnino non poflet, convulfa in futuro radicitus exarefeeret, hoc eft,
futüro abfeifla judicio tarnquam ligni inucilis abjeftamateries, pabu-
peregrinis cernebant oculis infednm. Splendebas veftibus, auro fulge*
bas , gemmis & pretioflffimis margaritis omabaris. Vicem ergo vici
teftitue ,& fero faltem compenfationem temporum temporibus redde :
teciprocam vitam tuam in utroque a£lu xquali moderatione partire,
iu i f t i tunc diaboli, efto nunc Dei ; immo vero e lio jam tu u s ,qui
dudum fueras alienus. Et forfltan fl confideres, multum temporis de-
coxifti ; ut id quod refiduum e f t , breve tempus anguftet. Vaca jam
t ib i , non tempori : va ca , d ix i, non ut torpeas , fed ut negotio con-
feffionis infiftas. Revertere in viam à cujus femitis àberraveras, damila
qux geflèras, quxre quod fueras. Primo te ipfum inverà, ut quod
cjuxcis invenias ; & fi te inveneris, abs te ipfo nihil quxras. Saccum
indue, cinerem adfperge ,.in jejunio femper ora, in oratione jejuna.
Pretiofa magis h x c funt, quibus corpus afficitur-, ut pulcritudo animi
teparetur. Horret humilis veitis , fed hoc valde decet, quod Deo non ' .
difplicet : vilis eft corporis cultus, fed ipfe prxcipuus fanilitatis otnatus. £
E t adhuc de indignitatc forfitan quereris indumenti, qui nuptialem tunicam
perdidifti ì Et cùm appareas faditatis tux nuditate detbrmis ,
non cogitas qualiter identidem veftiaris ? Non metuas, quxfo, ne cum
ilio qui ad regiam can am vocatus intravit, à convivio recumbentium
limili exprobratus damnarione peliaris, & audias dici tibi : Amice, quomodo
hue v enifii, non habens veftem nuptialem ? Et cùm argumentum
non ’ repereris cxcufandi, dicat : Tollite eum ligatis manibus & pedibui,
& mit tite in Unebras exteriores; illic erit ploratio& ftridor dentium.
E t utique il le , quia non quxfierat, aut acceperat, dici tur abjeäus ;
vocatus cnim intravit, fed non Ycftitus accubuic. S i ergo is qui numquam
habuit, taliter , quia non quxfivit , exivit ; qualiter jam pu-
nìendus e rit , qui tunicam accepit, & perdidic, Se vefiiri ¡tcrum non
(Fum non pofle repeti veftimentum , aut p lam cfFeita xterai ignis arderet i quamquam d hoc & de Chrifto poffic
iMC. IJ. I. 0
f“p
ab eo qui nuper dedetat, cùm petieris, pofle negari. Iutuere in Evang
elio nlium juuiorem perdito patrimonio mendicantcm , ufque eo
fuilFc perduûum, ut egeftatis impulfu paftor vellcc elfe porcorum. Is
fumma inopia Se egeftate confcÛus, cum nec porcorum vcfci pafti-
bus fineretur , reverfus ad priftinam mentis proprix fanitatem, prioris
x v i c a p i t defiderio conflagrare, Se paternx domus abundantiam co-
girans, reatum fuum convcruonis animadverfionc damnare. Habito
igicur tandem panitenti tra£latu, Se fecum in corde fatisfaâionis arcano
loquutus, velut poftliminio ad lares patrios nudus exfulque revertitur.
Tum ille pater, qui cogitantis viderai in corde confilium,
antequam verba pcrdicus filius in confeffione profunderet , afFeâum
dolcntis anticipât, Se mifericordicer fufeipit redeuncem. In collum ejus
irruic , ofeulis réconciliât, Se adhuc trepidum, nihilquc loquentem
c pater mire confirmât. Sed ille confultiffimus p anitens , Se confeflor
egregius de voto paciis fecuius, atque adhuc de fua fatisfaâione fufdl
Edit. Gill, ncc de profundo : Rom. fi de profundo :.codex Rem. 1
profm
.edit.vero, Serof. Sorb. i
Codex Rem. pater jure confirmai.
Appendix Tom. I I t
tpeditur m inventus fuerit, Scc.
Sc de plebe Judaica fubaudiri.
Credo tuis fenfibus his probatiombus , qux ftudiö de infirmis ingenti
ad erigendum animum tuum fufeitandumque ptotulimus , facis
abundeque claruifle, ita Deum mifericordix fontem nolle iiifcericum
peccantium, fed flagitiofiun magis habere correôum ; ut quantx nü-
merantur ofFenfx , tanta fit aftio pxnitentix. Non defperet rediras
fui reformationem celerem, qui aüdiat ipfum Dominum peccatori p a nitentiam
fuadentem. Hoc expreffius Apocalypfis beatiifimi Johannis
exponic, in qua Ecclefiarum Angelos increpat, ut priftinis fraudati
erroribus ad p anitentix lamenta ci)tventur; nam probatur fic Dominus
nullius defiderare ruinam, qui cadenti ingcric panitentiam. Ang
elo denique Ecclcfix Ephefi : Memento, inquic, unde ceciderit , &
age poenitentiam > & fa c prima opera : fin autem, vento tibi , & me-
vebo candelabrum tuum de loco fuo , nifi peenitentiam egeris. Et cete
tamen Angelus dic itur,cui panitentix cura converfioquc mandatur,
d. Edit. Si mf. Sorb. hoc de Chrifto pofiit in plebe. Et infra, bis probalionibui
patniffe , quafiudio de infirmis unguentis protulimus , abundtqnc
cUruiJfc : Rcbj. nüT. utroque loco, sic in contextu. '
• y i