
C ap .XX.
cui beatus Job dixit: 0 cujhs hominum , quart pofitìfti me A omni credendus eft confiftere loco ? C u i Propheta dicit t
K contrariar» tibi , & faBus fum mihimet affi gravis ? Cur Quo ibo à facie tua ? Si defeendero in infernum, ades , 6c ce- | H | |
tera. Si ergo omnis caco adoratura eft Dominum , 6c c
non to! Its peceatum-memn , & quart non auf ers iniquitatem
mcarn Mite eft-euftos qui dicit : b Super euftodiam mearn ego
fum jugiter, tot diebus & noBibus flans •, & de quoProphe-
'ta dicic : Ecce non dormitabit » ncque obdonnìet , qui enfio dit
-]frati. Vtopxet hoec ergo vocabula.prophetic , & quia com-
mutantur fæpius perfonæ in eis plurima: ac parabola: obicu-
• ri funt. Séd nuncjam ad ordinem revertamur.
'Soient igitur nobis hæretici, qui carnis negant refur-
réftionem, illud beati Apoftoli teftimonium -opponere, quo
dicic: Caro &fattguis regnum Dei non pojfidebunt reticenîhidem
& fcq .
8.
-Ztvit.yC. I
'C Â"P U T
-X X I .
Jpfal:
ergo refurreòlionem futuram 4 n fernet ipfo • nobis dominus
' Chriftus manifeflavit, qui poft tenia: diei refurreòlionem
typos clavorum & lance« vulnus difeipulis -dubitantibus
' demonftravit.
Non ergo contemnatnus carnem noftram male ’& luxu-
rioiè vivendo, in qua dominus Chriilus & natus 6c paifus
è f t ,“& refurrexit : non defpiciamus lutum carnis noftre,
■contrariocadavera virorum, qui prevaricati funt in Deum,
ætetnis tradentur ardoribus j in ucramque partem vera carnis
erit refur-re&io. Et ideo nec ad dexteram, nec ad fini ft ram
ab hac fanfta 6c catholica fide declinandum nobis e ft , id
eft, ut nec ¡udaicum , nec hæreticum errorem fequamnr;
quorum alii qui carnales íunt, fblas diligunt-carnes -: airi
ingrati beneficiorum Dei habere detredlanc, quod dominus
Jefus Chriftus 6c natus habuit , 6c refurgens poiïïdet in
u.v.v w ..................... , -jj æternum. Mæc eft enim vera refurreâio, qua: fie gloriam
téTdilud caUide, quod fequitur. Cùm enim dixiftet '. Caro & B carni tribuit, ut non auferat veritatem , ficut jam di&um
fan guis regnum Dei non poffidebunt, fequitur ac dicit : Nec eft, diçit Apoftolus : -Corruptibile hoc induet incorruptionem,
corrupt io incorruptelam pojfidebit. Hæc ergo dida funt, non & mortale hoc induet immortalitatem ; & iterum : Nolumut 1-Cir-s-*
quo difpereat natura corporum fandorum noftrorum, -fèd igitur fpoliari,i\ubaddi carne : fed fuperindui cusientes glo- h
-iquo -corrupti-vum hoc induat incorruptionem , ficut idem nam , hqua de calo eft -,.6c iterum : V t veftiti & non nudi ibidem i%
comprobat Apoftolus dicens : Sic & refurrcBio mortuorum\ inveniamur , ut devoretur, quod mortale eft, d vita. Nemo
feminatur in corruptions, furget-in incorrupt ione : feminatur ergo fuperinduituc, nifi qui ante veftitus eft ; ficut & Doin
ignobilitate , Jurget in gloria■: feminatur in infirmiate, minus nofter , qui in monte transfiguratus eft in gloriam,
firrget in virtute : feminatur corpus animile , furget corpus tunc quando Moyfen & EHam ad teftimonium exhibuit Matih.,7¡i:
f pirituale. -Ifti funt -enim quatuor ordines refurredionis, fuum} cujusnon folum veftimenta, fed & facies fulgebat
qui in virga ilia facerdotali , quæ in «abernaculo Domini ut fol ; ubi atítem facies nominatur, æftimo quod 8c cetera
'floruit, præfiguràbantur. Sic ergo accipiendum eft : Caro & membra confpeda fint.
fanguis regnum Dei non pojfidebunt, quomodo illud , quod^ Ad hade igitur elarificationem jufti omnes in refurredio- C A pur
-comminatur Deus populo peccatori, dicens : Ponarn edam, ne transformabuntur , probante hoc Johanne Evangelifta X X III.
: quodfuper vos eft, ancum ; & terram , quarn calcatis , fer- ac dicenre : Carijfmi t filii Dei fumus , & nondum appa-
-ream : non quod elementorum natura mutetur., fed quod ruit quid erimus. Scimus quia cum apparuerit,fimiles et eriper
æs & ferrum poenarum magnitudo monftretur. 'Veram mus. Et juftus dicit : Ego autem cum juftitia apparebo iti
" r.. ...... •. :_r_ eonfpcBu tuo \fatiabor >dum manifeftabitur mihi gloria tua.
Refulgent ergo corpora noftra in æternum aut ad glöriam
aut posnam manfura. Cujus teftes furtt Elias 6c Henoc , D*n
qui pec tot feries annorum ita ufque ad fecundum adven-
tum domini Chrifti permanent. Quod ita eile comprobat
beatus Job dicens-^i Scio quia Redemtor meus v iv t t , & in tob.
novijfimo die de terra JurreBurus fum ; 0 “ rurfits circumda-
quód in domini Chrifti deitatem, quæ ignis eft , excodum D borpelle mea, & in carne mea-videbo Deum. Repofita eft hat
in teftam puriffimam regnar in cælis. Quærendum fane eft, fpts mea in finu meo. Erubefcant ergo hæretici, qui aecur
Apoftolus dixerit : Ettnim Deus nofter ignis confumens rium aut phancafticum corpus aut Domini fuifle, aat Hofier
: Deus enim nofter, qui ignis v ivu s , divinus & æternus trum futurum e lle , aut metempfychofin mentiuntur.
'e f t , non iftas materias corporales, fed confciencias pecca- Satis re vera impium eft & injuftum , ut J o b , qui oca-
TOrura confumìt, & in fui caricate corda noftra fuccendit. lis fuis vulnera confpexit fuá , 6c pütredines ac vermes
Efideo Angeli, qui pieni funt caritate , & ipfi ignis ap- corporis fui minibus palpavit luis , in aliam dicatür aut
•pellantur. Sed & fandi quique, qui ilio igne^ccenfi lune, carnem aut animam refurgere. Quod ergo de beato Job
<mc. i,. 4?. de quo Dominus ait : Jgnem veni mittere in terram , c & diximus , hoc de Petro, hoc de Paulo , & de omnibus
’bidtm jj. - qudm volo ut accendatur J 6c iterum : Sint lumbi vtftri prò- fandis , qui diverfis pro Dèo tormencis animas pofuerunt.
»«w.u.». cinBi y & lucerna ardentes in manibus veftris. De quo & Quæritur fane illûforie à nobis ab hæreticis , utrum in
Apoftolus air : Spirita ferventes, Domino fervientes. Ergo di- reïurredione diver fitas fexus fit, id e f t, k 6c feminæ cum
vinus férmo ignitus eft & fervens.Quod ipfe Dominus com- viris refurgant, I ignorances cæci fencentiam Domini, di-
Hier. j. 14. probat dicens ad Hieremiam prophecam : Ecce dedi verba £ centisi Regina auftri furget in judicio cum viris generationis
'mea in ore tuo ficut ignem ; quem ignem intra fe ipiè pro- hujus, & condemnabit eos. m Ubi ergo vera caro , ibi di-
¿ ‘ pheta exæftuaHtem déclarât dicens : d FaBumque eft in corde vetfitas fexus eft j & ubi diverfitas- fexus , ibi Johannes
rbid. yo. f. meo quafi ignis exaftuans. Quod ergo didum eft : Deus Johannes e f t , & Maria Maria eft. Vera ergo carnis refur-
SfbejP 4- ,!S*
Diut. i9'Ì%;
C a p u t
X X V .
Temi, l- de
noßer ignis confumens eft » «a didum eft , non quo Deus redio fine operibus carnis erit j quia ficut veritas ait : Ñeque
qui ipiritus eft, ignis fit j fed quo juftos. illuminer , fufti- mbent, ncque uxores accipient, fed erunt ficut Angeli in calo.
-nentibus vero poenam ignis elle videacur. Hæc de eo quod Similicudo ergo uobis angelica promittitur , non fubftan-
'didum eft : Deus nofter ignis confumens eft. Nunc ad ordi- tia carnis negatur -, quando enim dicitur : Ncque mbent,
nem revertamur. ncque nubentur 3 de his dicitur , qüi poflunc nubere , 6c ta-
C a p u t Quomodo ergo refurredio carnis negatur, cùm multo men non nubent. Si enim hìc in ifta n v ita , quæ tencatio
X X I I afíte Pcr Pr-°phecam ex perfona fua dominus Chriftus di- eft fuper terram H multi propter regnum cælorum fernet
xerit : Caro mea requiefcit in fpei 6c in alio loco : Caro ejus ïpfos cadrantes, non nubunt -, 6c non iolum viri, fed edam
fJ i à . non videbit corruptionem -, 6c iterum: c Sepultura ejus fublata F feminæ , hoc , Chrifto juvante , faciunt : 0 quanto magis
e -eft i & iterum : E t videbit omnis caro falutareDeii, 6c ite- hoc in illa beata vita non dicamus fieri, led nec cogitare
fürím.i.s?' rum : Fernet omnis caro, f qua adoratura -eft in confpeBu licebit ? Catholicum ergo & redum eft utrumque ièxum in
f 'Domini y 'id eft | aut in Hierufalem cælefti, aut in omni carnis refurredione fine fexus operibus confiteri : cùm, ut
lo c o , ubi corruerit , aut fepulca fuerit , fecundùm illud
Apoftoli : Volo vlros orare in omni loco , levantes' manus
mundas j fi enim fo l, qui creatura e ft , cui precipitur ut
-oriàtur, in omni orbe terrarum videtur , ac radios fuos
t «extendit j quanto magis creator & omnipotens Deus 1 in
•a. Rom. edit, contrarian, taam.f Sam autem in u onus i Et car nonfccifliini-
‘Pfal.ie. ij
X X IT,
lob 7 .
jam didum e ft , adhuc in hac vita politi nitamur cum Dei
adjutorio opera carnis , quæ contra fpiritum concupilcit,
non implere j probante hoc Apoftolo , ac dicente : Fbs in x>m,i
carne non eftis. fed in fpiritu ; P negando enim eos in carne, f
quos in carne elle confiaba:, non carnis fubftantiam , lèd
-b. Eadem Rom. edit, ftcti pcr to
c. Eadem Horn, edit, & quid vt
d. Eadem Rom. edit, factnm eft,
. & fager caftra fitti to
inquit, quafi /¡nil arderli > combattili
in face fcpultura eju.
tdorcl in confpeSa m,
ablata eft de medio,
in Hierufalem. hot eft ,¡
b. Eadem Rom. edit
i. Eadem Rom. cdi
»■fafiian gtlltm m
omncm crtdendui eft penetrare (y implere locum.
¡ate de Deo eil.
Scio quod .eternai eft, qui polvere me debet, fuper terra,
qua tolerai bat. A Dopii)» tnir$ bai mihi an-
meni vidiI, ©• non aliai, omni
diftinifa refurgant.
K. Eadem Rom. editi an filmina à vi
1. Eadem Rom. cdic; Ignorant perditi
m. Eadem Rom. edit. Ereo ibi crit diverfitai ficxuf. Nei min
vera caro, ibi diftinBio membrorum & perfionarum. vbi vero talii i
proculdubi, Iohanntl.
rti Eadem Rom. edit. mifcrdbìli vita , qua piraterium eft.
o. Eadem Rom. edit. quanto minai talia hac in illa beata
peri, [ed Sec.
p. Eadem Rom. edit. Et iterum : Ergo, frattij debitoril fumai
fetnndum tamtm vyvamui -, negando man DÌc.
peccata
Uf if-
peccata, id e f t , opera carnis in eis damnavit 3 8c iterum : A Dominus dinumeratos eflè fignavit. Fruftra ergo numerati Matth.1o.T0.
V t abforbeatur quod mortale eft, a vita ; quia licer exterior. funt, fi aliquando perituri fune : fed non pereunt, quia in
homo nofter corrumpitur , » fed renovacur interior : quod fimilitudinem domini Ghrifti cum omnibus membris refiirtamen
non folùm in regno aelorum 8c baptifmate, lèd reduri fumus. Si enim in iftum ignem .temporalem, qui
eciam in pcenicentibus quotidie fieri noverimus , in quibus omne quod accipit., abfumic, omnipotens Deus potentiam
carnis interitus ad profe&um cedit fpiritualem. Cui ergo fliam in tribus pueris oftendit, qui in camino ignis arden- Dan.}. jen
nec opera carnis erunt, nec augmenta membrorum , nec cis capillos eorum intaélos refervavit ; in refurredione ca~
capillus crclcit aut unguis 5 quia omnes in virum perfec- pillos noftros non refufeitabit ? Refufcitabir piane fine alitum,
qui Chriftus eft, b refurgemus. Si enim Patribus in quo augmento vel detrimento. Nulla ergo in refurredioeremo
quadraginra annis non capilli, non ungues creve- ne mortuorum varietas P aut diffèrentia erit, ficut nunc fra- *
riinc , aut veftimenra aut calciamenta adtrita iunt 5 hoc gilis in nobis eft carnis innrmitas , qua? fui oneris mole dein
regno czlorum,ubi aufugiet dolor,& gemicus,& triftitia, primitur, i qu z fucatur, feedatur, cscatur .injuriatur, vul- 3
e quzriquam impium f it , fapiensledor intelligit. B nera tur ,iànatur,moricur, corrumpitur, & in terram ac pul-
Sed conerà hanc tam veram, tam fìrmam dodrinam, 6c verem revocatur ; * & camen poft hxc omnia in die judicii t
tam clara documenta &omni virtute fubnixa, folenc nobis in fimplicis gloria primi Ad« atque iècundi reformabitur.
Vera ergo in carne refiirredio mortuorum, atque diverfi-
tas lèxus erit fine opere carnis & iànguinis : Feniet, aitDo- 1*”
minus, horafn qua omnes qui in monnmentis fìmtyaudient ve- 9
cem FiliiDtiy&procederti.Audicnt ergo auribus,& procedent
pedibus , ficut Lazarus , 6c omnes quos Salvator lùlcicavit.
Ipfi ergo procedent de nionumentis, qui in monumentis il Iati
fuerant., Veniet ergo omnis caro non lòlum de terra, fed
iellexit ,°fed comparatus eft jumentis infipientibus, & fimi- « iam de mari, & de fluminibus ; ut videant falutare Dei. l- Jt
lis faBus eft illis. A lia volucrum , id eft , martyrum , qui Mandabit enim1 piicibus ac fluminibus maris, 6c beftiis ter- cap. [1. C<r”*
ad -czleftia penms Spiritus fandi fubvedi conicendunt. G riE , 6c volatilibus caeli ; & eruduabunt olla & carnes om- c
A lia pifciumyid e f t , e qui poftSalvatoris baptifmi aquam nium mortuorum ; ut refurgant, alii in vitam « terna m, aliì
.. . ili opprobrium 6c confufionem lempiternam. Tunc videbunt
jufti impiorum parnas atque cruciatus ; quoniam vermis eo- Efai-6e-14*
rum non morietur, & ignis eorum non exftinguetur, & erunt
in adfpeBu omni carni. Quia ergo verilfime hanc habemus
fpem, ficut exhibuimus membra noftra famulari immundi-
t i z , & iniquitari ad iniquitatem j ira exhibeamus ea famulari
jufticise in landificacionem vie« : ut refurgentes à
mortuis, 1 in novitate vita: ambulemus, ut vitanominis Jefu 1 Cif ig-
manifeftetur in carne noftra morcali propter Spiricum ejus • 3 * -*
habitantem in nobis. Juftum ergo eft , & vere juftum , ut
hæretici illud Apoftoli opponere, quod ait : Non omnis caro
eadem caroyfed alia caro hominis ¡alia pecorisyalia volucrum»
& cetera 3 d non intelligentes miièri beatum Apoftolum corporis
hoc honore , non generis differentia dixilîe. Alia eft
ergo caro hominis, id eft , fervi D e i, alia pecoris , id eft ,
cthnici, 6c peccatoris, arque hæretici , qui cum in honore
effet y fanguine Chrifti redemtus atque honoratus , non in-
Alia gloria Jblis,id eft,Chrifti: alia gloria luna>
id e ft, Ecclefiz : & alia gloria ftellarum , id eft , feminis
Ab rah z, & eorum qui fe per (idem, 6c operai bona filios
ejus oftendunc; ftella enim ah ft el la differ t g in gloria , id
•eft, apoftoli & prophet® illi, qui cupierunt videre &
audire C hr iftum : ifti aucem qui viderunt Sc audierunc eum,
•h & corpora cz le ftia, & corpora terreftria , id eft , chrif-
tianorum & Judzorum. Poftremo autem , ut omnium re-
furredionem oftenderet, fie condufit iemenriam fuam,dicens
: Sic & refurreBio mortuorum. Quod i ut ita poifit intelligi
noftræ conditionis , quæ in hoc iæculo f i t , ponamqs j) clui fèmper mortificationem Chrifti in corpore noftro circumculimus
, vita quoque ejus in corpore noftro manifef.
tetur. Spoliant es ergo nos, ficut dicit Apoftolus, veterem ho- Col°^3-
minem cum aBibusfuis, erroris tunicam ac 11 peccaci non re- u
quiramus 3 ut novam, qui Chriftus eft,x ìnduamus, imitan- x
tes iponfam ejus dicentem notile : Exui me tunicam meam , EPl)ef *,l4:
quomodo induar il lami Lavi pedes meos, quomodo inquinabo Cant‘i‘ i'
iilos ?
? Hanc ergo majeftatis ac potentia: artem, id e ft, relùr-
redlionem figulus ille fa c i tq u i per Hieremiàm prophetam A A L
fljatia , nec iuperfint. In ilio 1 ergo tempore , cùm ztas a£l populum loquitur peccatorem , dicens : Numquid ficut
fuerir una cunótorum , 6c fanftus & peccator erunt limili figulus tfte, non poterò * vos reformare ac redintegrareydomus
refurreótione perfetti, nec incer le variabunt tempore: fed £ Jfiael ? Qui eciam hanc mirabilem majeftatis fu® aa operam
alius ad premia sterna , &. in centuplum bona recipienda, 111 manu Moyfi oftendit, quam in candore mutatam dein-- E;
" ' •• " ' ceps colori, prillino reilituic.'Sed & ipfum refurre&ionis °
yocabulum aperte fignificat, non aliud mori, & aliud re-
fulcitari. Quod ergo in homine moritur, hòc & vivifica-
tur. Ira ergo lécundum refurretftionem mortuorum bb nec
cùm errar, ignorar.Vulneratus deniquecc ille icineris Hieri- 34.
exempla. Infans enim cùm in puerum creverit, puer vero in
juvenem, juvenis aucem in virum, & vir in ienem, nequáquam
per fingulas states périt, led femper idem e f t , qui
fuit, k Paulatim ergo hîc æcas, non aucem natura peric.
In illa autem Hieculklem cælefti, ubi fol ifte ac luna feptu-
plum lucebunt, diverfitates non erunt ætatum 3 ibi enim
nec infans, nec ienex, nec parvus erit ,qui non impleat dies
fuos, ut pote filius refurredionis , & in menfuram perveniat
ætatis pfenitudinis Chrifti, ut nec define alicui annorum
C a p u t
X X V I I .
alius ad fupplicia pertrahitur æterna. Cum ergo in genere
humano aliter & aliter nafeantur homines, in carnis reiur-
retflione una omnibus & fimilis erit "> refurrediojalitereninj
Adam, aliter Eva , aliter Cain & Abel, & omnes homines
nati funt atque nafeuntur : aliter autem homo Chriftus
C a p u t
XXVI.
Jefus, qui eft mediator Dei 6c hominum, natus eft. Licei cuntinus totus refertur ad ftabulum, 51 delidorum plag«
ergo diverfis èxordiis homo nafeatur, una tarnen hominis Per miferentis graciam immortalitate fanantur. Prophetia
natura non diffèrt refurredione carnis omniumque mem- erg ° > qu£ pendebat vere in domini Chrifti carne complebrorum
.•n qua: omnia membra una Domini lèntentia de- tà e f t, quam Spiritus fandus nos cùpiensedocereloquutus
clarantur, cùm de ilio homine loqueretur , qui non habuic eft} aie enim : Qua eft ifta, qua adfeendit dealbata, inniveftem
nupdalem, nec 0 fèrvavit illud mandatum : Omni tens fiupra fratruelem fuum , rfr deliciis afflutns? Et iterum : i l°*
tempore munda firn veftimenta tua -, quem manibus pedibuf- F Fratruclis meus oandidus & rubicundus. Rubicundus igique
conftringi juflìt 8c auferri, ne recumberet in convivio, tUE ex incarnatione,candidus autem ex divinicace. Quod ita
ne federet in folio, ne ftaret ad dexteram Dei : fed mirti in ei^e comprobat beatus Johannes Evangelifta, cùm dicic quia
gehennam ignis, ubi eft fletus oculorum, 6c ftridor dentium. equus iuper quem ièdebat Dominus, rubeus e ra t, corpus Apec.e. 4.
Porro de capillis noftris dubitare iktis impium eft, quos feilieet iàndum, quod ex landa Virgine adfumfit. Cui in
a. Rom. edit, interior tjmen de di
c. Eadem Rom. edit, hujilfinodi an.
quifqne inttlligit. •
(I. Eadcin Rom. edit, qux tb, fcqui
bcatum Apoftolum de corporis bumani .
differentia get.
' e. Eadem Rom. edit, qui per faint.
adfnmnntur.
f. Eadem Rom. edit, in filios ejus
g. Eadem Rom. edit, in claritate , t
>» f i t , fi del o
mines perditi
apoftoli d prophet
h. Eadem Rom. edit, funt dtniqnc, inquit ; & corf on
briftianorum, &■ terreftria Indaorum.
1. Eadem Rom. edit, ut facilini poffit intelligi , noftra
Ifti qui.
calcftia,
tranfmut.
X- Eadem Rom. edit, atas enim■ in his ti
1. Eadem Rom. edit, ergo die. . . . nec in
m. Eadem, Rom. edit, natcra rtfumiin.
ter fe variabunt temfor
n. Eadem Rom. edit, nan
0. Eadem Ron,-, edit. »
p. Eadem Rom', edit. .
q. Reg. cod. qua fugafi
1. Rom. edit, fed in die
,ndi gloria rcformabitnr.
f. Eadem Rom. edit, pi
t. Eadem Rom. edit, m
edit, t
implici n.
i 6- ftun
clarit
u. Eadem Rom. ....... , ,palliu:
y. Eadem Rom. edit. Hoc ergo . .. '. opificium.
z. Eadem Rom. edit, facete voi, domai Ifrael, dicit Dorn:
aa. Eadem Rom. edit, potentiam quandoquidcm in
confcflim Ulani mutavit: mox colori téc.
bb. Ead -m Rom. edit, id quod trat, refurgU.
cc. Eadem Rom. edit. Hiericuntinm ille continuo fcrtur
f ir Samaritani illiut gratiam niifcrcntii. • •• fufpcr.fi pendei
ad ftabulum
Y