3¿3 De dionitate Sacerdotali. 3^4
«eèipio minim » u n n f c de aliis nihilomiiras ordimbus pc- A cum fine c a l l i pwdavit ! Quid aim f a t o . q u i B B .-« * -4.»
£ quzftum prodigare confido; Eice & r a r a » , quod c'piJHì Si m m acccfijii ,.qmdglman, , y t j ì non am ftr v t
■ d cd i, in meo tocdlo recepì : epifcopatnm ig ta r gratis . I „
Gcead ause inala volvicur demeus ordo ; efcce ad qua! v-Ap. v i ;
P® 1 b I hoc éft, quod doleoI quia archiepifeupus cama. J t l probra fune prolapfi facerdotesI qui audire nierueront
' I t e ep&opum ferir. Nani proptet pecunias fpiricalirer le- à judice mundi : tos iflit t e «imdi. Ecce quibus fubpciun- mm ern
profum a ordinavir. Pecunia, inquit, m tm m ift in ¡unti- tur geutes I quibus à Domino diftum eli : Vot tftit.ftl u n t . mtm 9
dontitnfa/iiii Spiri™ grati* fr tm comfArnfti, s E rgo fi Ina eft Ecdefi® epifcopus, I Domino ordihatur, • a
■ Se commercium mi&rabile in anknarum a t tu i» peregiitì. ita ut imperici® tenebra* prndicatroms fu® eloquio rutil
i „efrii horoines & indoili in ordinationibus eorum d a - lame conTcientiarum latebras illuminet , cur iple patjjabimant
& dicunt • Dienus c s , & iiiftus cs ; & confdenria mi- libus tenebri* tenetur obltridtus ! Et non ’folum quia rple
dfera • Indianm e ' s & iniuftus es , diri:. b Pronuntiat enim dum male agir, digne perir ; mluper & allos fecttm indigno
-epifcopus huiufmodiad populumdìcensiPax-vobis.OouIis B perdit. Si enim meruilli falis poffidere faporern. ut infi.
quidem carnalibus videturqualiepifeopus magni»,* divini» piemium poffis “ arva condire i cur infamarne tali vicio,
a • t. ...fi------------ n..;bn™nwmuJrt|| immundis te porcorum conculcandum pedibus prxbuilti,
ita ut utK a lios, nec te iprurn poflìs condire ? Oculorum
etiam in corpore officium ,ìd e ft, in Ecclefia, 1 Voluntarius 1
appetiftijut reliquum per te corpus ducatum lucis-habe-
ret : Se nunc quadam lippitudine Se caligine vitiorùm obte-
nebratus, nec te ipfum luci idoneum prxbes, & aliis adi-
mis lucem. De quibus oculis in Evangelio dicitur : Si octt-
„btucibus infpicitur leprofus magnus. Per pecuniam adqui-
-fivit indebitùm ordinerai , c Se apud Deum perdidit interioren!
hominem. Caro fufcepit dignitatem , & anima perdidit
honeftacem. Caro ancilla domina fa£ba eft animx , Se
anima qux erat domina, faéba eft famula carnis. Caro do-
tninatur populis, Se anima fervic dxmoni. Carni facerdo-
tium corr.paravit, Se animæ detrimentum paravit. Et quid
pródeft’ hujufìnodi homini > f i totum mundum Incrctìtr, 0 ani-,
■ fine, detrimentum patiatur ? Aut quam dabit homo commiti-
Itts tints fimplex fuerit , totum corpus tuum lucidum eriy
id eft.fi epifeopus. qui ut lumen promeruit I UKt tUftoct ; M ..«<<. . .... - - - ............ . 0 1 1 n I* n n • . pr|a re. iTe in corpotationem
pro amma fica ? Quod dedit c ib i ordinaretur epif- re , •< fimplicitate eft fan d a & innocentia decoratus, omcopus
aurum fuit : Se quod perdidit, anima fuit. Cùm ms Ecclefia Splendore lumims radiatur : Si antera ocultts
alium ordinaret, quod accepit, pecunia fuit : & quod dedit, tuus nequam eft , totum corpus tuum tenebrofium ertt,
lepra fuit. Hæc fune mercimoniainiquoium in perniciem id eft, il epifeopus, qui videbatur corpon fùbdito lucem
r præbere , obnubiletur nequitiæ eccitate, quid cetéra fa>
cient membra, quibus lux ademta eft oculorum ? Id eft,
quid fæcularis faâura eft multitudo , cum voluptatibus
illicitis Se adtionibus vetitis ad fimilem facinorum voragi-
nem epifeopus multitudinem populi provocaverit •; ut nulli
jam jamque illickum elTe videatur, quod ab epiicopò
quafi licitum perpetratur i Sed ipfum magis credunc homines
elle laudabile, quidquid epifeopus haboerit deledtabi-
. lilrlLlU 1«.V,U11I1J w i i i p . » . « . . --- -------- - ..--- , le : 1 nec Tquifquiaml qu od àOee re Ip ontifex, non dubi.t a t, , .f e. düinquit
mihi daretur, fi pecuniis non emeretur : nec epifco-D bitanter agere dicat -, epifeopus enim a cundtis mdubitan-
1 - ?*• r — .1- ter vocaris, præièrtim eùm ipfo nomine cenieris-: fi tamen
adtio concorder nomini, Se nomen Teiociet adtioni. Nam
quid aliud interpretatur epifeopus , nifi faperinfpedtor,
maxime cùm folio in Ecclefia editiore refideat, & ita cunc-
•tos refpiciat, ut Se cundtorum oculi in ipfum refpiciant^
Ergo quia ita e ft, cur te velut tecrnm fpeculum univerfo-
rum oculis demonftras j ita ut non pollini obicuritate tua
le comtius exornare ì
Interrogo tarnen fratrem & coepifcopum noftrum , quia
& ego epifcopus fum, & cum epifcopo loquor. Die ergo
mihi paulifper, frater epilcope j ciim dares pecuniam, quid
accepifti r Gratiam epilcopalem accepi. Ergo interrogo te :
H c c gratia cur tali vocabulo nuncupatur. Refpondet: Cur,
inquis J ut reor, pro eo quod gratis datur , ideo gratia vo-
citatur.d Ergo fi gratia, gratis datur, Se auro non eftima-
tur, ä te cur gratia pecuniis comparatur j Relpondet: Non,
' lquit, mihi daretur, fi pecuniis non emeretur : nec epiico-
pus fuiflem ordinatus, u pecunias non dedillem. Ergo, ut
apparet ex refponfionibus tuis , gratiam cum ordinareris,
non fufeepifti-, quia gratuito eara non meruifti. Ec ideo,
frater, fi gratiam non accepifti, quomodo epifcopus eiHci
potuifti ? N'am & ad difeipulos fuos Dominus dicit : Gratis
accepißis, gratis date. Cur ergo gratuitam aiftimafti te pre-
tio poilidere gratiam » Nam , ut video , aurum dans perdi-
difti, & gratiam fandlam non adquififti. ,
Adhuc tamen femel adjiciens fratrem perquiro epifco-
pum j ne quid de approbamentis viridicis nos pretermififle
videamur. Quis dar, frater, epifcopalem gratiam ? Deus,
C an fyjino > Refpondes fine dubio : Deus. Sed tamen per
SUfficiat hucufque noftris ñunc confacerdötibüs paniti- Càp.VIÏ,
lum dilataiïè fermonem, in quo eorum excellentiam fi-
mul Se cafum demonftravimus j ne fidentes in fublimitahominem
dät Deus : homo imponit manus, Deus largitur E te honorum , minime requhrerent perfedionem morum ,
gratiam : facerdos imponit fupplicem dexteram, & Deus
benedicit potenti dextera ■: epifcopus initiât ordinem , &
Deustribuit dignitatem. O juftitia, ô æquitas ! Si homini
pecunia datur , qui nihil in ordine amplius operacur, nifi
'folum fervitiam, quod ei credicur j cur Deo totum negatur,
qui ipfum ordinem tibi largitur ? Juftumne tibi videtur ut
fervus honoretur, Se dominus injuriam patiatur j & injufte
& in folo fe crederent fccerdotis nomine plus quam opere
gloriari. Et quamquam fciam pro hoc libello plurimos
mihi facerdotes, qui ha:c quae loquimur, agere nolunc, in-
fidelicer effe detraduros ; credo tamen plurimos , qui haec
agunt, vel agere obnituntur, fidelirer pro nobis oraturos.
Sed ficut lacerationjbus obtredatorum minime praegrava-
mur, fic demum probatorum Se fandorum virorum oraaccipiac
facerdos pecuniam, Se Deus patiatur ab homine tionibus a^juvamur. Age jam nunc , fandificus Spiritus,
injuriam ì Sed quia pro concefio ordine Deus à te nihil qui nos in hoc opere divinis infpirationibus adjuvifti,
exfpedat, cur à te facerdos pecuniam impudenter exfpec- cundos facerdotes n adjuva , Se praefta ut faciant qua: in
tat ? Deus homini concedere 'voluit gratis , Se epifcopus hoc opufeulo ipfe eloqui infpirafti •, ut eis una mecum
rapax pecuniam fa b homine expetit gratis: Deus homini, tribuasicxlorum regna, qua fandis in fine feculorum dare
ut certe benignus , gratis donavit, & facerdos malignas promififti, perpetua, amen.
St. Edit. Mabill.
Viafti, & per hoc lej
iw ipja
HJL frttt» diftrahcrc non „
(ium fcre^ifh. Mbatci
profum hominem in mortem
alias edit. Et m(T. hoc difcti
Donuulli roil', mirabile com.
b. Eadero edit. Tronunti
»■» “ »f i ■ -
’Pecuniam clcdißi, Dci gratiam comparare aßc-
i füfeepitti. Item pecuniam accepißi, (y Dci gra-
uiifli: ftmul ctiam lepram tradidißi-, (y commer-
propter denarioi fuper monachos trdinaßi, & leliais
eft, quod pro miferabile commercium . legunt
( talis epifcopus: Pax 'uobifeum i <!y >pfe interim
c. Rom. ;8c Mabill. edit, (y Deun
ccm cujn rail'. &■ vet. edit, confenti
r utitut fecunda .peribna.
d. Edit- Mabill. Etfi gratia gratis
~ c.-Edit. Mabill. ’an homo ? Si
imponit. . . . facerdos Deo fervi
(. Eadero edit ■ ab ho, expeti
capii’.'
o Deus : fed tarnen per hominem. Hon.
ïralis ei Deus, ut beni¿nus donavit : Si
g. Eadcro cüc. Si conßiti
•tr fipra memóralos ca ttjjus t c.i non¡vvnm 7
h. Rom. edit. corda condire : unus míT. infulf. ,
ir-.’- condire. Sic aujeot profequiiui Mabill. cur infatuatici
\pfe digne peris tee.
c ipfe lucem frabes Etc.
1. Eaden
r expon
nfpt
,erefpic
fuibus conculcandum prabes
Mabill. voluptuarius appetißi
xi edit. fimplicitatis innocentia accorami.
1 edit. nec qiiify.udm agtre timeat, atiod agere pontifex minime
cn quo cenferis 1 te ipfum arguii. Epifcopus enim à cunllis indubì
ter vocaris -.&nitid aliud epifcopus, quam fuperinl
Ecclefia folio edit tote cunclos mento refpicu, (ycunb
ut des ilìis efeanr in tempore oportuno : cur velut te.
obtutibus monflras , ne poffint obfcnritate fisa te exorn
m. Eadem edit. (y non credermi fe facerdotes, fi r.
vocturentur. Et quamvit fciam in bue difcrctione pii
Iute ampl(Bi negligimi, infide/iter detraBurot ; erto
obnituntur adfequi , fi del iter oraturos-.
mihi face
n plurioi
n, Eadem edit. adjuvei, ut faciant qua in hoc opufculo ipfcji
merito tribiias ealerum regna, qua promifißi > qui eum P* "
in Trinitate vi vis iy regnai Deus per omnia facnla faculornm, amen. Ve
& quidam mff. adjuva (y praß a . . . . eloqui infpirafli ,-nt. . .faculornm
qua fan Bis in regna faculornm dare promififti, amen. Aptius cctctj miT.
contcxtuexcipe tamen Michaclioum. qui fic definit: qua te fanBis dar
mifijR, qui cum Patte, unitenitoque F ilio ejus domino noßro le fu Ckrißt
(y gloriarti Beni per omnia [.etnia facnlornlU 1 amen.
3G t 366
IN S E Q U E N T E M L I B E L L U M
A D M O N I T I O.
I N hoc ttaBatu V i r g o D e v o t a , id eft, vìrgìniteitem publice profefta, ab hominum fteculartum ufu & f a -
miliaritate dctcrretur, & its quibus talis confuetudo fra te x t fo le t , explofis , fimulque illiu s peri culis ac
damnis ipft ob oculos pofitis, nonnulla de virtutibus ab ea maxime ampie ffendis adjunguntur. E t hoc eftì
cur editores Romani f o l i u ibfcriptioni hanc prami fe r in i : D e V irg in is F o rm a v iv en d i. g u am v is autem ea
fcriptio in omnibus Ambrofti Operum editionìbus beati Dofforis nomen in fronte gerat^nullum tamen illiu s ma-
nuferìptum licuit reperire j unde intelligas haud m u lta , u t Ambrofio tribueretur,fuijjí argumenta. De Au ror e
igitu r hoc unum colligerepojfe nobis videmur eum afeetica v ita fuiffe a d ditftim, cum ficloquatu r : À b i ì t u t
tu mih i lo ro r d ic a r is , qua: cum ta lib u s con v e r far is. A t de Opere ipfo certiffime adfirmare poftumus illud
ab Ambrofiana eloquentia & eruditione procul abefie. Ipfum contende cum ejus ve ris libris d e V irg in ib u s ,
ó " calculum tuum fin e dubio nobis confieres. ■
C a p . I.
ì.Tttr.t.ti.
,.Iohan.z,j7.
P/ài.50.15.
Philip, j. 15.
■ i
A D V I R G I N E M D E V O T A M
E>di, filia , & vide: inclina aurem tuam, & obli- A
vifictre populum tuum , 0* domum patris tut ; quo-
; niam concupivit Rex Jpeciem tuam \a quoniam ip fie
eft dominus Deus tuus , & adorabunt eum. Ipfius
te devovifti efle fponfam , devota Deo diceris. Quid tibi
cum hominibus fiecularibus , aut quem tra<5fcatum habes
cum illis ? Quid vis fcire cum ipfis ? Perditionem, quam
ipfi fcquuntur ? Si caftiratem quxris, hanc illi non ha-
bent : li fidem q u s r is , quis eft fidelis in illis , quem tu
comitaberis > fi autem Chriftum quxris , non manet in illis.
Nefcio quid quxras, quales amjeitias vel quales fabulas
habeas cum illis. Devovifti animam tuam ad deftruenda
omnia, qua: funt hujus fxcu li: quomodo autem quxris f*- B
culum, cui renuntiafti ? Reverti vis ad vomitum tuum -ficut
cariis , aut velut fus lota iterum in volutationem, ficut
fcriptum eft , dicente Apoftolo : Si qua. deftruxi , it er urn
readificabo ,pr*varicatorem legis me conflituo. b Iterum ipfc
repetit dicens: Quidquid in fittculo eft, concupificewtia carnis
eft, & concupifcentia oculorum; quod non eft de Deo , fed
de hoc mundo eft. Item alibi dicit: S i quis voluerit amicus
ejfe-hujus mundi, inimicus Dei conftituetur. Quid dicis ,
devota D eo ’ quid yis hominibus placere * quid defideras,
vel quid quxris? Si Deum quxris , tecum eft : fi autem
hominem quxris, non hoc devovifti. Quid funt homines ?
Homines hujus fxcu li: Et fitculum tranfit3 0 * concupifcentiaC
ejus : qui autem fecerit qua Jcripta fiunt 3 manet in atemum.
Quid defideras , nefcio. .aurum, argentum» fi vitam , fi
veftem fplendidam; hoc tibi non placuit cum D e o , hoc
Deus non admiratur . fed cor contritum & humiliatum.
Quid quxris homines fxculi, quos fanitus apoftolus judi-
cac Paulus , dicens : Quorum Deus venter eft , 0 gloria in
pudendis ipforum , qui terrend fiapiunt: noftra autem conver-
fatio in calis eft ? Si ergo cqnverfationem in cxlo habemus,
fqux furfiim funt quxrere debemus, ubi Chriftus eft, non
qux fuper terram. R o g o , ibror , qui func ifti homines
hujus fxculi ? Fratres tuos fpiritales homines non fequeris,
& fequeris carnales: qui fi non faturentur, murmurabunt.D
Mififti margaritas tuas ante porcos, qui conculcenc eas pe-
dibus fuis, 8c converfi elidant te. Non audifti: Vitate canes
, vitate malos operarios ? Qui funt ifti ? Homines bu-
jus fxcu li, qui non.fequuntur veftigia ‘Chrifti. Rogo t e ,
quid tibi demonftrant j die mihi. Caftiratem, quam non
habent ? Quid ? fidem » quam non inveniunt ? do£brinam
quam non fcquuntur, ni fi diabolicam fapientiam hujus fx-
culi? iejunium, quod odiunt? abftinentiamiquam judicant ?
humilitacem, quam opprimunt ? fobrietatem, quam ne-
gligunt ? finceram mentem; quam non habent, nifi dupli-
cem ? verecundiam, quam projiciunt ¡a fe ? Nefcio autem
quid vis ftudere cum ipfis.
«. Rom. edit, ibla, t¡y ipfe Homi,ms Deus tim
f . - Eadím Rom. edit. Iterum idem repentu
quis voluerit tic.
itdorabunt eum fili* Tyri.
Et ínfíií ¡ £t Alibi dicitur :
SEd quid dicis ? Ego autem converto eos ad me. Si autem
ad te converfi fuerint, non cibi eXpedic. Quid qux-
rjt lupus cum agno ? vel quid quxrit canis, nifi panem !
Quare autem rugit leo, nifi pro prxda ? T u te ipfàm caftam
cutlodi, fi potes. Quid vis docere, quod tu ipfa non fa-
CÌs ? ficuc dicit Apoftolus : Nolite omni fpirititi credere > fed
probate jpiritus, f i ex Deo funt. Si autem ab ipjis do£tri-
nam accipias, docebunt te , quod faciunt, vel quòd fequun-
tur, concupifcentiam, fornicationem,libidinem, avaritiam,
fraudem, immundiciam > impudici tiam , luxuriam 9 ebriera-
tem, improbitatem , turpiloquium , ftultitiam, maleficia ,
homicidia, iram , t*xam, & omnem malitiam. Quid dicis.,
mifcra, vel quid excufas ? Devovifti animam tuam, ut ab
ipfìs hominibus recederes : nunc autem quid quxris ? Rogo,
non confundaris , quando de te illi firn fabulas faciunt,
.dicentes : Ecce devota D eo , qux nos fcquitur ; dereliquic
jenim vi am fuam , & per terminos agri fili erravit, viam
habitationis fiix non invenit.Venire, prxoccupemus eam,
•& ducemus in viam noftram. Cecidifti, mifcra, in via lata
Se fpatiofa, qux ducit ad mortem. Videtur tibi elle bona,
qux mala eft : fequeris eos amens , & nefeis quoniam re ciba
in foveam cadis. Memor non es arébam & anguftam effc
•viam, qux ducit ad vitam ; Labariofa tibi videtur elle, qux
bona eft : oblita es dfctum fuiffc : Quia per multas tribula-
tiones. nos oportet in regnum calorum introire ? Nunc autem
.voluntati tux vis ftudere. Non legifti Salomonem dicen-
tem : Bonis bona creata funt ab initio ,fmiiitcr impiis = &
peccatoribus bona 0 mala ? Item ipfo dicente : Initium vita
■hominis fpiritaliter arguetur. Spirit al is omnia judicat, ipfi
autem à nemine judicatur. U bi e s , Deo devota ? Spiritalis
quidem de aliis judicans, tu ipfa judicaris. Quid quxris
cum illis ? Qua pars fideli cum infide li ? vel qux pars fandbi
hominis ad carnem ? Virgo potes eflè corpote ^fed non
mente corrupta. Oculi autem cui obcxcati fune nimio ardore
libidinis , in quibus. trabs fubjacet : aures tux plenx
fune omni 'fpurcitia virili : pedes vero tui veloces funt, &
non funt pigri ad'januam foris. Ubi fan&itas ? ubi vere-
cundia ? udì fbbrietas ? ubi gravitas ? ubi caftitas ? ubi mo-
deftia ? ubi fides? ubi continentià ? ubi pura mens ? Ubi
funt illa omnia, prò quibus fidem tuam oppofueras, quam
perdidifti ì Melius enim fuerat te non vtvijfe &facere,quam
vovere, 0 nonfacere. Non potes duobus dorninis firvire, aut
Deo, aut mammona. ficut fcriptum èft. Ca»j perverfi Jub-
vèrteris. Non poteft commini pannum vetus cum novó j tollit
enim fortitudinem ejus, &pejor fcijfura fit. Volatiiia ad'fibi
fimilia conveniuncj & veritas ad eo s, qui operantur eam,
reverretur. Abfit ut tu mihi foror elle dicaris, qux cum
talibus converfaris, Autfacite arborem bonam, &fru£tus
ejus bonos : autfacite arborem malam , &fru£lus ejus malos.
Vnaqùaque arbor ex fratta f io cognofcitur. Quicamqut
cm Rom. edit. & peccatoribus malaf ...Initium òmnis ne.effuatis
. : homlus aqua (y iguis .fcrrum <y fai Eie. Omitia Ixc piis bona-,
fic peCcittoribns iònvcrtentnr in mala. Vita hominis ctiam fpiritaliterarcnetur ■
‘ Spiritalis ite. 1 . ’
C a p . II.
E fai. j , . .
i.Iohan.q
Pfal.i7.17.
Matth. it.35,
Matlh.y ,7.
dlii Bis
i i l l l i pi
¡ p i
li
li 11
i " i l
a l i
iS iS ííftií
li
m