y<5i Berengaudi expofitio 562
Malac. 4. 1
A
iohan. 15. î
y . XT IT.
■ÿ-. X'lY.
I p g f l
i.TbcJJkl.s.
&)•
£?/«/■
y.XY*
y . x v i i;
vero rcgnUm ejus renebrofom ; qaia-illis quibus dodlrina hxreticorum ,
folgida vidcbatur , per dodtrinam fondtbrum Patrum , quod mifcra&
tcncbrofo eflèt , dcmonftratum eft. Commanducaverttnt lingua* fua*
fra dolore : quia finguli fingulorum errores reprehendcbant; a nam neque
Arrius Eunomium fequucus, vel Sabellium , vel quemquam illoram ;
neque illi ilium : fed unufquifquc hærefim fuam ltabilirc volcns, c e -
teroruru errores reprehcndcbat. Qui etiam D eum pra doloribus & vul-
neribus fuis blafphemaflè dieuntur ; dolcbanr quippc hxretici > eo quod
■à’ cacholicis viris Temper convincerentur : vulnera vero corum erant error
es fingulorum- Blafphemabant vero hxretici Deum prx doloribus
fuis ! quia quanto amplius à cacliolicis viris fupeubantur > tanto am-
pliores blafphetnias ad eos revincendos inveniebant : impellebant nihi-
iominus eos ad Deum blafphemandum proprii errores , quos profite-
bantur. Qui etiam fine poenicentia foiffe dieuntur ; v ix enim aliquem
e x inventoribus hxrefum invenics , qui pceniccntiam egerit ex fuis
erroribus.
Ét fextus ejfudit phialam fuam fuper flumen magnum Euphraten,
ficcavit aquam eju* ; ut pnpararetur v ia regibus abortu Jolis. Sextus
ifte Angelus eamdem fignificationem habec, quam & ille qui fexta tuba
cecinifle vifus eft; fignificat enim martyres fondlos:& qui defignantur illic
per équités» à quibus tertia pars kominum occifa fuiffe defcribitur, ipfi
Sc in hoc loco per flumen magnum Euphraten, perfecutores videlicet Eç-
clefix Dei. Effuditergo Angelus phialam fuam fuper flumen Euphraten;
quia qua: damnatio pcrfecutoribus Eeclcfix inftaret ipfis perfecucoribus
'fine aliqua trepidatione prædixerunt. Per aquam vero ipfa perfecutio defignatur
: ficcavit autemaquam ejus; quia tamdiu in prxdicatione verbi
D e i fondti martyres perftiterunt, ufquedum omniS perfecutio finem acci-
peret > quibufdam ex perfecutoribus in infernum demerfis , quibufdam
■fidei chriftianar femct ipfos fubjicientibus. Perregcs multitudinem g entium
, qua: ad fidem Chrifti confluxit, poffumus intelligcre. Via itaque
regibus liccatâ aquâ prxparata e ft; quia finitis pcrfecutionibus , libera,
. focultas data eft omnibus gentibus ad fidem Chrifti venieudi. Sed quo-
modo ab ortn folis venifle dieuntur, id e f t , à CHrifto, qui per folem 1
defignatur ; cùm non à C h r ifto , fed ad hriftum » diabolum relinquen-
tes-, venerint ? Niff forte per folem diabolum intelligamus, ut ab ipfo
ad Chriftum venerint : fed melius eft ut per folem Çhriftum intelligamus
, propter illud propheticum : Vobis autem timentibus nomen
mtum orittur f i l ju ft it in , b & fanitas in pennis ejtu. Ab ortu ergo
folis» id eft , à Chrifto v e n iu n tq u ia ipfo infpirante & impcllencc ad
eum veniunt ; ipfiuseft donum & velle & perficerc, qua: bonafunt, ficut
ipfc dixit : Sine me nihil poteftis facere. A Chrifto itaque veniunt qui-
cumque ad Chriftum veniunt ; quia ipfo dat ut venianc > & ipfo fui c i-
•pic veniences.
Et vidi de ore draeonis de ore befit*., & ore pfiudoprophda exi-
re tres Jpiritus immundos in modum ranarum ; funt enim fpiritus damo-
niorum facientes figna. c Vocatione gentium defcripta, qualiter ad fidem
Chrifti venerint, méntionem tacit Antichrifti » qui prope finem mun-
-di vencurus eft. Spiritus vero tres immundi difcipulos defignant Antichrifti
, qui cum per univcrfum orbcm prxdicaturi font : qui quamvis 1
'homines fine'foturi, fpiritus immundi, & fpiritus dxmoniorum vocan-
tu r ; quia dxmones in ipfis habitabuuc, & per ora corum loquenrur :
qui de ore Antichrifti» & de ore pfeudoprophetæ ejus exiifle vifi font ;
quia per eorum dodlrinam filii diaboli efheientur : qui etiam dc ore
draeonis exiifle vifi font ; quia per os Antichrifti diabolus lpqiietur.
Ranis nihilominus > qua: funt reptilia immunda, & in luto vivencia »-
tccIc adfimilantur ; quia ficut ranz in fordidis aquis immorantur, ita
& dilcipùli Antichrifti eos facile decipient, qui diveifis vitiis & fcelc-
ribus non timueranc fordidari. Nam & ranarum vox rauca & turpis
impiiflimam eorum przdicacionem blaphcmiis plcnam defignat. Et pro-
cedent ad reges totius terra congregate illos in prtlium ad diem magnum
omnipotentis Dei. Per reges terræ non folum reges, fed & populi defig-
nantiu : congregabunt autem illos difcipuli Antichrifti in prælium ad
diem magnum omnipotentis D e i , non quod d contra Deum pugnare
audeant in die-judicii , à quo tarn tcrribilitef. judicabuntur : led con-
gregabunc eos in prxlium ad perfoquendam Ecclcfiam; ut in die
magno Dei omnipotentis perpétua poena damnentur. Et quia finira
■periecutionc Antichrifti ».Dominus ad judicium in proximo veniec,
fubdit:
E t ecce vento ficut fur. Dies Domini, ficut d içit Apoftolus, ficut for, i .ta
. in nocte vcnicc ; cùm enim dixcrint : Pax & focuritas, tunc repencinus cis
fopervcniet intcritus. Beatus qui vigilat, cufiodit vefiimenta fu n ; ne
nudus ambulet, & videant turpitudinem ejus. Impii qui in vôluptati-
bus fuae camis veluti in quadara mollitie le â u li requicfcunt , & qui
nolunt prxvidere mala, qua: fcquuncur , non inconvenicncer dormirc
dieuntur. Quos Apoftolus admonct 'dicens: Surge qui dormis , ex-
furge à mortuis, ©* illuminabit te Chrifius. Juiti vero qui mala qu*
fcquuntur, pratvidere ftudcnr, qui voluptates carnales in fe extinguunt,
■qui armis virtutum fc muniunt; ut contra vifibiles & invifibiles hoftes.
indefinenter dimicarc valeant, non incongrue vigilarc dieuntur, id coque
beati funt. Veftimenta autem noftrarum animarum font opera bona:
■cuftodia vcftium cuftodia eft mandatorum Dei. Veftimenta ergo noltra
•cuftodimus , fi ea quæ prxcepic Dcus , operando implcmus : nudus
vero e f t , qui à bonis operibus alienus cxiftic. Nudi impii ambulabunt»
a im ad diem judicii à bonis operibus vacui dcduccntur; & ideo turpicu-
do illorum vidcbitur, quia & Angelis Sc hommibus eorum feelera ma-
nifeftabuntur.
Et congregabit eos in locum, qui vocatur hebraice Armageddon. Armageddon
mons g lobofus, five confurreilio inpriora inccrpretatur: quæ
utraquc intcrpretatio diei judicii coaptari poteft. Mons quippc globofus
reâ e vocatur ; eo quod globis flammarum univerfos mundus tunc deleatur.
fimiliecr & confurreilio in priora reile dicitur; eo quod omnes
homines in prioremftanim refurgendo reparentur.
Etfeptimus ejfudit phialam fuam in aerem. Per foptimum iftum Angei
lum prxdicatores fanili , qui temporibus Antichrifti foturi funt, dc-
fignancur ; ficut & ilium fignificalfo diximus, qui fuperiùs foptimus tuba
cecinilfo legicur, per aerem vero vani homines defignantur. Angelus
igicur phialam fuam in aerem efFudit ; quia prxdicatores fanili vanis
& impiis hominibus quod perpetua poena fint damnandi, denuntiabunt.
Et exivit vox magna de templo a throno , dicens. Vox magna vox eft
prredicatorum lanilorum : per tcmplum Ecckfia intelligitur. A templo
ergo vo x exiit , quia ab Ecclefia vox fonila: prardicationis procedit :
q ux etiam & à throno exiifle dicitur ; quia Ecclefia Dei thronus eft
D e i , & in ilia fedens requicfcit. Quid autem luec vox dicat, fubdendo
manifeftat : Fattum eft ; id e f t , finis mundi infta t, in quo omnia qua;
prrediila font à Domino & à fonilis , complebuntur.
Et fa tta Junt fulgura & voces & tonitrua , terra motus fattsu eft
mugnu* , quails nnmquam fu i t , ex quo homines fuerunt fuper terrain,
e talis terra motus, fie magnas. Per folgura miracula qua: per fonilos
fuos faiturus eft D cu s , defignantur ; legimus namque in fuperioribus,
j Eliam & Enoch plurima figna elle failures : per voces prxdicatio fanc-
torum : per tonitrua autem terror iguis astemi exprimitur : terra: motus
vero motionem cordium ftepc defignat. Movebuntur enim quidam de
malo ad bonum , ficut Judaii qui in Chriftum credituri funt : movebuntur
alii de hono ad malum, qui fidein Chrifti reliiluri fu n t , & errores
Antichrifti foquuturi.
Et fatta eft civitas magna in tres partes, civitates gentium ceciderunt.
Civitas magna civitas cft diaboli, id eft , omnis multitudo repro-
borum : per tres partes in quibus divìfa e ft, Judzi qui in Chriftum credere
uolucrunt, & pagani atque folli chriftiani defignantur. Quod autem
dicit : Et civitates gentium ceciderunt ; videtur mihi ad diem judicii
pertinere. Civitates gentium tunc cadent , cùm eo-igne qui focicm
Domini ad judicium venientis prxcedet, omnes gentes delcbuntur,
ficut dicit Pfolmifta : Ignis ante ipfum precedei, & tnjlammabit in circuita
inimico: ejus.
Et Babylon magna veni/ in memoriam ante Deum dare ei calicem vini
' indignatienis i n ejus. Qùomodo Babylon in memoriam ante Deum
YCnifle d ic itu r , ad cujus memoriam nihil:accedere, nihil recedere po-
teft : in cujus confpetìu ficut prxfcntia.ica preterita,& futura confiftunt?
Sed memoriam pro tempore pofuit : Babylon igicur in memoriam ante
Deum veniet, quando illud tempUs veniet , in quo -ftatuit judicàre
mundum , & reddere tinièuique fecundùm opus ejus. Vinum vero
indignationis ire Dei poena perpetua cft ; quia petadlo judicio, omnes
impii cum audlorc iniquitatis diabolo damnabuntur.
Et omnis ínfula fu g it, montes non funt inventi. Eamdeiìi fignificationem
habent montes & infoia:, quam civitates gentium,, qua: paulo
fuperius dieuntur cecìdifle; per ínfulas namque gentes , per montes
vero earum principes defignantur : fugerc autem dieuntur , cùih ab
, igne in die judicii delébuntur.
Et grando magna ficut talentam defeendit de a lo in homines. In
Evangelio fcriptum eit quodquidam paterfamilias peregrc proficifcens,
dedit uni forvorum fuorum quinqué talenta, alii duo , alii vero unum.
) Sèd primus & focundusN-negotiando talenta, qux à domino acccpcrant,
duplicarunt : tcrtius fodit iii terram , & abicóndit pecuniam domini
fui. Quarcumque ergo bona temporalia aut quafeumque artes à Domino
acccpimus , pro talentorum acceptione nobis reputabuntur : jufti
igitur qui per primum & fccundum forvum defignantur, talenta fua
duplicane ; cùm bona temporalia qua: a Domino accipiunt , in bonis
operibus expendunt » atque ad bona agenda quofeumque pof-
fu n t , provocant : impii vero qqjgper forvum tertium defignantur,
talenta fua in terra ab/cpndunt ;' :qiiia ex bonis temporailbus qux à
Domino acceperiint, vitia potius quam virtutes enutriunt. Per grandi
nem , qu x ea qux ex terra nafeuntur, conterir & delec ; vindidla
omnipotentis Dei defignatur, qua impíos conteret, & in infernum demerger
: qu x ficut talentum elfo dicitur, quia unumquemqne fecundùm
talenti fui qualitatem puniet ; & quanto amplius quis aeliquit, tanto
ampliora tormenta fuftinerc cogetur. Sed obfcurum eft valde
; quod foquitur : Et blafphemaverunt homines Deum propter plagam gran-
dìnis ; quoniam magna fa tta eft vehementer. Quis enim in ilio tara
f diftriilo jyftoquc jùdicio blal'phemare Deum audebit ? Sed blafphe-
mare dieuntur > quia blafphemix reproborum » quas modo in corde
tegunt, cunétis manifeftabuntur.
E T venit unsts defeptem Angelis, qui habebant feptem phialas, &
loquutus eft mecum, dicens. Sicut liiperius fob cauru tubx foptimi
Angeli diem judicii breviter comprchendens , ad ea qux prxtermife-
rS t , rediit ; atque fanftam g Ecclcfiam fob fpccie mulicris » qux amiéta
erat fo le , & luna fob pedibus ejus , deferibens, paflìones quas à diabolo
pertulit, & quas ab Antichrillo in fine mundi paffuta e f t , annedlit;
ita & hìc fob emifione phialx foptimi Angeli diem judicii fummatim
perftringens , ad ca qux prxtermifit revertitur, atque fob fpccie mulie-
; ris mcretricis civitatem diaboli deferibens, quas poenas pro fcéleribus
fuis pafl'ura f i t , in foquentibus manifeftat. Angelus vero phialam ha-
bens , prxdicatores fondos defignat : Johannes autem typum tenet
omnium fidelium ; unde & fubditui:
V en i, oftendamtibi damnationem meretricis magna, quafedet fuper
aquas multas, cum qua fornicati funt reges terra : & inebriati funt om-
■nes, qui habitant terram de vino proftitutionis ejus. Merctrix ifta in
aliquibus locis Romam fpccialiter, qux tunc Ecclcfiam Dei perfeque-
batur: in quibufdam vero gcneraliter civitatem diaboli, id c f t , omne
reproborum corpus demonllrat. Angelus igitur Johanni oftendit damnationera
meretricis magnx; quia prxdicarores fondi & verbis & fcrip-
ris fidelibus oftendunt, quas pcenàs impii pro feeleribus fuis patiantur
ut eorum pceuis tettiti à peccatis abftineanc. Q u x fuper aquas multas
federe dicitur; quia ex multitudine gentium, qu x per aquas defignantur,
civitas diaboli conftruitur ! cum qua reges terre fornicati elle
dieuntur ; quia fodera Babylonis auxerunt potius » quam dcftruxcrunt.
S„p. c. ,.
y . x x r .
Matth.ii.if.
CAP.xvn
y .r .
y. i r ,
A. Abctat ex e d i t . finititi,
c. Mil' cclâm omnibus debe
uf^ue »dvtntarusefi. IcgUur.
q u i d id ab his verbis, f . Omnes edit, diflriflo jußsrjitd jiuUcio , om
g. Ica mil', cdic. yero, Esclefiam deferibens >
s mff. di/iriSo jiiftoqiit jadido.
ccris prattirmilfis.
in A p o c a ljp fin . D e Vifione V.
Et inebriati funt omnes, qui inhabitant terram, de vino proftitutionis ejus. \ tionem habet h xc beftia de qua loquimur , quam & draconcm dixi-
Vinlim DrollÌMirionìe dtvrrfi » rm r« Jiwi'rA A.nr C.Alnr, im n iv ' m..- l.LV.UT. . ___________ Vinum proftitutionis divcrfi errores , diverfo font fcelcra impix ci .. _ t i * T , . , r
tatis ; nam ficut mcretrix proliituitur. omnibus fecum forbicari volen-
tibus , ut eorum immunditiis polluatur : ita & omnes impii fubjiciuntur
dxmonibus , cùm. corum a pravis fuggeftionibus obtemperantes , in
omnibus federibus fe dejiciunt, ficut propheta ad Hierufolem loquitur
dicens : Et pofuifti ut terram corpus tuum, & quafi viam tranfeun-
tibus. Terra autem habitatorcs omnes reprobos vocat : ebrictas vero
malitia eft Babylonis; quia ficut ebriofus tamdiu implctur v in o , ufque
dum à mente fua alienus- cfficiatur : ita & reprobi tamdiu omni malitia
femct ipfos replcnt , ufque dum à mente fua alieni effedli, timori
m D e i, omncmque bonitarem à, femct ipfis abjiciant, ficut dicit beatus
J o b , quia bibunt ficut aquam iniquitatem.
Et abftulitmein defertum in fpiritn : vidi mulieremfedentemfuper
beftiam coccineam , plenum nominibus blafphemia , habentem capita
feptem, (ft. cornua decent. Per defertum omnis impiorum multitudo defignatur;
co quod iplLdeferuqrint Deum , & ideo dcrelhfti f o n t i Deo.
hatiuiffe ; defignant namque diabolum : eamdem fignificationcn.
habent etiam feptem capita b c lljx , quam & feptem capita draeonis diximus
habuiffe. Q u x & montes dieuntur ; quia altiores luerunt illi in
fcelcribus, qui ceteros dccepcrunt, quam illi qui ab cis. dcccpti font , ficut
in.foquentibus de Babylone dicit : Quia venerunt peccata ejus ufque
ail calum. Vocantur nihilominus & feptem reges, co quod ceteris ad
perditionem euntibus ducatum prxbuerint. Super hos ergo montes me*
retrix federe dida cft ; quia.ab iis civitas diaboli in omnibus errori-
bus atque feeleribus in formata eft. Nam ficut apoiloli fondamenta
dieuntur Ecclefix, ita è diverfo inventores errorum fondamenta fuut
civitatis diaboli. Ex iis igitur capitibus , five moncibus , vel regibus
quinqué ceciderunt, unus crat, alius nondunj vcncrat. Priinuin caput
diaboli ceciderat ; quia illi qui ante diluvium focrunt , per quos ii
qui filii Dei vocabantur , decepti funt , in. cloacam inferni defocnde-,
rant. Similiter & fecundì qui poll diluvium, ufque ad Legem foerunt»
dem perditionis fovea demerfi tenebantur. Ceciderant
In f c. i«.
In deferto igitur mulicr nieretrix inventa eft: , quia ex multitudine B qui populo D e i, quibus Lex data c f t , idola colere fuadebant. Si
iniquorum civitas diaboli conftat. Beftia vero,fieut ipfe in foquei_
hus exponic , diabolum fignificat : coccus autem colorcm fanguinis ha-
bet ; & per fanguinem fxpe mbrs defignatur. Diabolus itaque fangui-
neus cft , quia au£tor cft mortis & omnis perditionis. Q u x beftia piena
nominibus blafphemix effe dicitur , eo quod ipfe diabolus audlor fit
omnium blafphemiarum. Quid fint autem capila feptem & cornua decere
, Angelus in foquentibus exponit.
Et multer erat circumdata purpurd & caccino, & inaurata auro, &
lapide pretiofo , & margaritis, habeas poculum aureum in manu fua, plenum
abominationum, e* immundìtia fornicationis ejus. Purpura (inguine
ting ing , coccus vero fanguinis habet- colorcm, foncquc veftimenta
regalia, per qux poteftas fxcularis defignatur : b per fanguinem autem
Cepe mors- defignatur. Purpura igitur & coccus fanguinis fpeciem ha -
hent > ftuia poteftas fxcularis mortifera e f t , & periculum fompiternum
aff.rt iis,qui • ..........'' ' • ” • • ~ •*"
mus etiam per veitimenta languinea opera, impioram intelligei
q u i b u s . J———i i— r— T-.
ter & fallì prophetx, qui in quarto loco ponuntur, jam ceciderant
interitum lu x perditionis eo quod deceptores fiierint populo Dei.
Iniqui vero J.udxi, qui Dominum incerfecerunt, &. apoffolos ejus per-
foquuci fune, qui in quinto ponuntur locò ; eo tempore quo hxc vifió
Johanni demonftrara e ft , jam à Romanis devaftati fuerant. Quinoue
ergo capita beftix jam ceciderant, qux montes regefquc nominantur ;
«juia omnes prxcedentes ^ Oc impii J.udxi qui in quinto loco ponuntur,
jam perditionis lux poenas luebànt. Unus crat; quia pagani, illi videlicet
qui Ecclcfiam Dei perfoquuti lune, qui & in foxtO loco ponuntur,
tunc Ecclcfiam D :i perfequebantur ; ob quam caufam Se ille. Johannes
in Patmos infoia relegatus tcnebatur. AÌius nòndum venerati
quia Antichriftus qui in feptimo loco ponitur, nondum venir : & cùm
venerit, oportet illuni breve tempus manere ; quia dominus Jefus intcr-
, ficiet eum fpiritu oris fu i, & dellruct ilÌuftratione adventus, fiqut ipfe
cam amplius quàm cxleflem gloriare ampleiluntur. Poffu-— dicit in Fvangelio : Et nifi Dominus breviajfet dies illos, id e f t , dies
er veftimenta fanguinea opera inteliigere, pro perfccutionis Antichrifti , non fieret falva omnis caro ; per omnem carn
a li folos ele£los defignans.
Et beftia qua erat, non eft, & ipfa oliava e ft , & de feptem eft ;
Ó" in interitum vadit. Et beftia id e f t , diabolus, qui ance adventum
Chrifti dominabatur humanogeneri, & modo non tenet illud ita ob -
noxium , quemadmodum tuncfa cieb at, ipfo fcilicct beftia odiava eft.
Septcm namque partes funt omnium reproborum , odiava vero pars
eorum eft diabolus cuni ccceris dxmonibus. De feptem e f t q u i a de
foderate reproborum dxmoncs exiftunt : & ficut foerunt audlores perditionis
eorum, ita crune & io d i tormencorum. Unde & fcquitur : Et
in interitum vadit. H x c qux fequuntur, ufque ad eum locum ubi Angelus
d e cx lo defeendiffe vifus e ft, ad deftrudlioncm Romani imperii
proprie pertinent.
Et decern cornua qua v idiftid ecem reges funt , quiregnnm nondum
acceperiint -, fed poteftatem tumquum reges una hora acci[ ient poft beftiam.
Quacuor b eftix Danieli in vifione demonftratx funt, per quas quatuor
regna figurabantur : quarta autem beftia, qux erac forti s atque terribi-
e perpetua damnabuntur. Quodque foquitur: E i inaurata
; per aurum fxpe fapientia defignatur. Mulier igitur inaurata erat '
fapientiam hujus fxculi poflìdebat, qux ftultitia eft apud
Deum. Per ^gemmas vero & margaritas eloquentia fxcularis defignatur:
per poculujn aurcum , quod manu tenuiffe dicitur, philofophomm &
poerarum dodlrina defignatur: quod plenum aböminationum & im-
munditix fornicationis ejus d ic itu r ; quia dodlrina philofophorum &
poetarum plena crac mendaciis, omnibufque erroribus ad decipiendum
genus humanum compofiris.
E i in fronte ejus nomen fcriptum, Myfterium , Babylon mngna, mater
fornicationum & abominationum terra, c Per fronccm atque facieni homo
dignofcitur ; fimiliter & impii ex operibus fois intelliguncur, ficut
Salomon d ic it : Ex ftudiis fuis intelligitur putr. Per frontem itaque
atque facicm. opera impiorum defignantur; quia ex operibus fuis intel-
liguntur quod fine filii d iabo li, civefque impix civiratis.
Et mulieremvidi ebriam de janguine fancier um, & de fanguine mar- D
» / eft. ^ illiq u id Babylon fonguinem fondlorum biberac i Sed ebria
tyrum fefu.tyumquid fanguinem bibérac ì ebria l i s , per quam Romani defignaci fo n t , decem cornua habuiflè deferibicr
a t , id e ft, ab omni fpiricuali racione aliena : ebria erat , quia ultio tur, per q u x ea regna q u x Romanum impcriuin deftruxerunc, defignara
fanguinis fondlorum ita eam damnabilem feccrat, & à mifcricordia D ei font, ficut foncìus Hieronymus quorumdam adfertiónein fequens expoalienam
; ut non effet digna quatenus aliquo modo fo x faluci poflet nie. Eamdem itaque fignificationem habent decem cornua in h o c loco-.
y. XI*.
Dan.. 7. J.
coiifulcre. Etmir a tus fum cùm vidiffemtllam , admira: ione magni
Mirantur (¡deles , cùm vi dent reprobos tantum à timore Dei alienos-,
ut fine aliqua trepidatione & innocentibus plurima mala ingeranc, &
in omnibus flagitiis fernet ipfos demerganc, fcicnces Deum nullum fee-
lus impunitum relinquere ; nifi prius, pceniccntia ceterifque medicami-
nibus, quibiis peccata fonantur, foeric delecum.
Et dixit mihi Angelus : Quare mir arisi Ego dicam libi facramentum
muli eri s , & beftia, qua portai cam, qua habet capita feptem & cornua
decem. Eamdem fignificatiohem habet beftia in hoc loco , quam & fuquam
& ¡Ila habuiflè dieuntur ■» lignificane quippe ca regna, per qux
Romanutn imperium deftiudlum eli. Partem namque Alia: per fe pri-
mitus abftulerunt : poftea vero Saraceni totam fubegerunt : Vandali
Africam libi vindicaverunt, Godìi Hifpaniam, Longobardi Italiani,
Burgundiones Galliam, FranciGermaniani,Hunni Pannoniam: Alani
autem & Suevi multa loca depopulati fu n t , qux eorum fubjacebant
ditioui. H x c ergo regna eo tempore, quo vilio ifta Johanni demonftra-
t a e f t , poteftatem nondum acccpcrant : fed una hora
poteftatem acceperunt > quia lìngulanim ili;
pcrius diximus draconem habuiffe; fignificat namque diabolum. Quid co tempore permanile. Poft beftiam regnum acceperunt, quia deltrus-
fint autem capita feptem, & cornua decem, ipfo, ut diximus, in fe- g to regno diaboli per Chriftum, d h x gcntesimpiam poreftatem accc-
quentibus exponit. Beftia quam v idifti, fu tft, & adfcenfu- pcrunc.
ra eft de abyffo, & in interitum ibit. Bellia, id eft diabolus, foie ante
adventum C h r ilt i, poflidens genus humanum : non eft modo , id c ft ,
non polfidec genus humanum ficut ancea ; quia per Chriftum ab
eleilorum cordibùs OXpulfus eft : adfeenfura verò e li de abyffo ; quia
temporibus Antichrifti folvetur fotanas de carcere (irò , & exibit , &
feduèct omnes genres , ficut fequentia plenius manifeftant : & in iute*
ritum ibìr-; quia cum omnibus reprobis quos deccperit , Se cum om-,
nibus fatellitìbus fuis xternà pcenà daronabitur.
Et mirabuntur inhabit antes terram , quorum non funt fcripta nomina
in libro vita à conftif.itione mundi, videntcs beftiam qua fùerat, & non
eft. Inh-ibitantcs terram eos debemus inteliigere, qui amacores terre
erunt magis quam Dei , quos Antichriftus focile dccipiet. M'irabun-
tur ergo reprobi, quorum non font fcripta nomina in libro v ira, id cft,
qui non font prxdellinati ad vitam xecrnam : videntcs beftiam, id eft, p
diabolum per Antichriftum figna facicncem, & in Ancicluifto diabolum
adorantés;
Et htc eft fonfut f qui habet fapientiam'. id e ft, ih hoc quod foquitur,
ijiagna obfouritas eli , & feufus ad ea incclligenda valde acuendus eff.
Et nos logemus Dominimi, .ut hanc obfouritatem nobis aperiac. VSèptem
capita feptem montes funt , fuper quos mulier fedet ; ($> tegts
feptem funt. Gmìnque ceciderunt, unus eft, alius nondum venit ; & cùm
venerit , oportet tllum breve tempus manere. Diximus foperiùs per
feptem capita draeonis illos reprobos effe defignatòs, per quos diabo- ■
lus genus humanum dccepir, quos etiam in partes feptem divifimus,
ficut & ccteram multitudinem reproborunv. Et quia eamdem fignifica-
Edic. pr.,-jis fihgcfiiomi us feeleribus
A. "Per fang . um fiepe s defignat«
edit. "Per fronttm
Kt. defulctatur.
ropri.ii» poteJUu*
tfilittm habelunt, virtutemfuam & poteftatem beftia tra-
diderunt. Unum coufilium hab'uerunt , id e f t , unam voluntatem in
malo. Virtutem fuam & poteftatem beftix tradiderunt ; quia eorum
virtus atque poteftas diabolica fuit. l i cum agno pugnabunt, & agnus
vincet illos. Cum agno pugnaverunt , qui Ecclelìam Dei perfoquuti
funt, populumque Dei interfocerunt : Agnus autem vincet illo s , quia
feimus has gentes prxter paucas jugum fidei Chrifti jam fufccpilfe.
Quoniam Rex rtgum eft, Dominus dominantium , & qui cum ilio
fu n t vacati » eleUi > fideles. Q u i fune reges & d om inante s ipfi fune
eleélì & fidelcs. Chriftus igitUr Re x reguin e f t , Se Dominus dominantium
-, quia ipfo eft R ex & Dominus omnium fondlorum : & qui cum
ilio font v o ca t i, eledli Se fideles fu u t , id eli fonili , qui ad hoc vocati
funt, ut cum ilio in xternum permaneant, eledli Se fidelcs jure vocantur.
Vocantur enim & reprobi > ficut Dominus dicit : Multi funt vocati
, pauci vero eleä't. Sed reprobi ad hoc vocantur, ut incxeufobiles fine:
eledli vero, ut cum ipfo in xternum e perfeverent.
Et decem cornua, qua vidifti in beftia , hi odient fornicariam. Forni-
cariarn Romam yo.cat, qux pro defonlìóne folfòrum dcorum, Deum
creatorem fuum perfequebatur. Decem itaque cornua odio habuerunc
fornicariam , quando gentes qux per decere cornua delignatx font
addeftruendum Romanum imperium/arma fomforunt. Et defilai am
illam facient & nudam. Dcfolatam illam focerunt Se nudam, quando
omnes gentes poteiìati ejus adémerunt. Et carnet ejus mamineaverunt,
Quia dclicix cameni nutrìunt , poffumus per carncs divitias omniuin
gentium inteliigere. Carnes ejus manducaverunt, quando opes omnium
bu»t., id<ft:, M««u voluntatem in malo. Et virtuiem fuam, & poteftatem beftùq ■
tradiderunt. g/uiacómm virnu &c. mfl. vero nobiftum faci unt.
fedet, Si aliaiqi'KvHi;mff. 8t Gill. edit- habentuc proxime ante y . x v 111..
y. x i v.
Matti;.io. ti",
y. XV.
si!
S p i
li