<ælis adfcendemi dicitur : Quts eft ifte , qui venit de Edom A ad difcipulos claufis ingreflus eft januis, ejufdem vir oit is
uipOC.I?. II.
•Ibidem 14.
W i lli s veftibus a de Sofia ? 8c : Quart rubrum eft veftimentum
tuum indmnenta tua quafi calcantium in torculari ? 8c
eft fenfus :Quis eft ifte, qui adfcendit-e terra , cujus vefti-
menta fanguine funt adfperfa ?Illud autem quod in Zacha-
ria propheta dicitur, quia fequebantur eum equi variorum
colorum, id eft, qui vel inmartyrio rubri,vel ‘fturnini in
volatu, id eft, varii in virtutibus, vel candidi in virginita-
t e . monftrantur. Quod autem equus ifte rufus, albus denuo
ä fandlo Johanne defcribitur, bdivinitas ,immortalitas 8c
-incorruptio ejus oftenditur. Et ideo omnes, qui eum fe-
quuntur. candidis non folum utuntur veftibus , fed etiam
fu it , cujus & ex oculi6 evaneicere. Dicunt enim homines
Peculi iftius quod Apollonius magus, cùm ante Domitia-
num imperatorem in confiftorio ftaret, repente non com-
paruiflèt. K®c tarnen nos diximus , non quo magum dae-
mone repletum domino Chriftocomparemus, fed ut htere-
ticorum infaniam confutaremus. Quod ergo mago licet,
fi tarnen verum- eft, Domino non licet ? Linceus, ut fabula:
ferunt, videbat trans parieren) : Dominus clanfis oftiis,
nifi phantafma fuerit, intrare non poterat ? qui certe & ante
refurreèfcionem pendulo fuper mare ambtilavit inceflu,
& hoc ipfum apoftolo prscbuit Petro, qui cùm ‘ fide fuper
equis ièdent, incomiptis videlicet & immortalibus corpo- B aquas ambularet, infidelitate poftea mergi coepit, nifi eum
C a p u t
XXVIII.
I jh 4H.6.}9.
•ribus. Et ideo.hunc omnes fanéti, ipfo juvante, imitantur
quia veftimcnta fua non coinquinant, ac vitgines, gratia
'ip fius donante, permanent. Et ideo in albis veftibus , ut
-diètimi e f t , erunt feq.uentes agnum, qui tulit peccatum
mundi.
,c Totum ergo hominem » ficut didtum eft ,Filius Dei fuf-
cepit ex Virgine, totum integrum refufcitabit, id e f t , animarci
& corpus , adimplens lententiam fuam, qua ait : Ornile
quod dedit mihi Pater , non perdam ex eo quidquam ; f id
citius dextera Domini continuiflet. Aquila: & vultures
tranfmarina fèntiunt cadavera ¡Salvator apoftolos fuos,nifi
oftia aperuerit, non videbit ? Ad poftremum dieas, velim,
mihi quid majus f it , tan tarn terra: magnitudinem k tribus
appendere -digrtis , & fuper aquas incertas librari ; an Deum
per claufam creaturam tranfire ? Creatori quod majus eft
tribuis , & quod minus ^calumniaris. Petrus apoftolus ,
ut jam diètum e ft , fupfer aquas ambulavit,& gravi & fòli-
do corpori mollis unda, nifi paululum dubitalfet, non cefi.
ua*n. rit
H h
M m * .
H - Maul, *'
ego refitfcitabo illud in noviffmo die : quod diéfcum tarn de fe ferat : & tu Deum calumniaris, quare claufis ingreffiis fit
quam de membris fuis dominum Chriftum dixifie intelligi- oftiis i Paululum ergo fides Petri dnbitavit, 8c ftatim natu-
mus, qui fuo 8c membrorum fuorumore in omnibus fanètis C ram fuam corpus agno vi t j ut nos fciremus fuper aquas
IftraB! isuR ____ j r-,__ o . ________ ..____._B B S E l r , r 1
¿ff.x.xi.
Termi, de
Jtefur. Cari
loquitur libris. Clamat ergo ad Deum & caput in corpore,
8c corpus in capite , hoc eft , 8c Ecclefia in Chrifto , Se
Chriftus in Ecclefia -, quia in nullo membra à capite , ne-
^que caput feparatur à. membris. Tunc ergo videbunt cum
adverfarii ejus, qui eum compunxerunt, 8c clamaverunt :
Tolle*, tolle > erneifige eum.Tane Angelorum vaticinium com-
probabitur, qui ftupentibus apoftolis dixerunt : Viri Gali-
U i , qutdftatis adjpicientes in calumi Sic "veniet, quemad-
modum vidiftis eum euntem in c&lum. Et fané hoc quæren-
dum eft, utrum poft refurreètionem comeflùri fumus , ac
bibituri in regno cælorum, ficut & Dominus poft refurnon
corpus ambulaflè , ièd fidem.
Noli ad jadicium tuum potentiam Domini magorOm
praftigiis aut 2 quare aut inferiorem facete 5 ut videatur
fuiilèquod non fuit, ut putetur comediflè fine dentibus ,
fregifle panem fine manibus, ambulaflè fine pedibus, lo -
quutus fuiflè fine lingua, aut capite, latus mo-nftraflè fine
corpore. Et quomodo, inquit , non cognofcébant eum in
itinere, fi ipfum habebatcorpus, quod ante habuit ? Erras
enim & multum erras , qui non audis Evangeliftam dicen-
tem -. Quia acuii ecrrum ttnebantur , ne eum agnofterent i Se
paulo poft : aperti funt, inquit, oculi e or um , & cogmve-
C APU
X X X . 1
reètionem,ut verum corpus oftenderet,comedir ac bibit,acD runt eum. Numquid in tantum ftefipies,ut eum aliöm fuiflè
Gmt.s
A
■Ibidem.
ficut Lazarus, & ceteri quos fufeiravit. Comedit ergo DoT
m i n u s ut veritatem corporis oftenderet, & dubitantes
apoftolos confirmaret, qui eum fpititum ac phantafma
putabant. Comedit -favum, ut prophetiam impleret, qu®
ex perfona ejus loquitur dicens : Comedi à favum cum me Ile
meo. Come dite amici , ó'-intbriamini vicini. Ob hancergo
prophetiam , & verum corpus manifeftandum poft refur-
reètionem comedit Domirras ac bibit, probante hoc beato
Petro apoftolo, ac dicente : e Nobis autem manifeftatuT eft,
qui manducavimus-, ac bibìmus cum eo ¡poftquam refurrexit
a mortuis. Nobis ergo poft refurreètionem cibus Verbi , &
dicas, quando cognofcebatur j & alium,quando noncog-
nofcebatur » Et certe unus atqne idem erat. Gognofcerfe
ergo & non cognofcere videntium oculis fu i t , non ejus
qui videbacur, ut vaticinium fanéti Hieremiæ compiere-
tur, quo ait :® Quare ficut colonus futurus eft in terra, & f i cut
vir declinans ad manendum ì Denique ut feias errorenx
qui veriàbatur in medio, non corporis Domini , fed ocu-
•lorum fuiife clauforum -, aperti funt oculi eorum, & mox
cognoverunt eum. Nam & Maria Magdalene quamdiu vivutn
quaerebat inter mortuos, non cognofeebat Jefum : at ubi
eum 0 agnovit, mox Dominum c&nfitetur. In navi etiam
C A PU T
X X I X .
Ithan.i O.14.
¿af.14. 40.
f
vifio D e i, & laudes ejus, & alleluia\erunt, & illa qua nec E una omnibus difeipulis pofitis , Jeiùs ftabat ih littore • _
oculus vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis adfiende- ris autem non cognofcentibus eum , Johannes prior agno-
XT- - | | ä ä |— vit j & dixit : Dominus eft. Decèbat re vera, & fatis con»
gruum erat, ut virginitas virginale prius agnofeeret corpus.
Idem ergo erat, & non idem ab omnibus vide-
oacur.
Statimque fubjungensEvangelifta, dicit : p E t titmo aude-
bat eum amplius interrogare : Tu quis es ? Quia veicentes
pariter ac bibentes cum eo , hominem verum ac Deum
videbant ynon tarnen quod alter Deus , alter homoeflèt :
fed unus atque idem eflèt Filius Dei Sc Filius hominis •
cognofeebatur enim ut homo, adorabatot ut Deus comrunt,
qua praparavit Deus diligentibus fe. Non ergo poft
refimeètionem manducandum nobis ac bibendum eft , nec
incorrupta & immortalia corpora alimoniis fuftentanda ter-
renis funt ; alioquin ubi cibi, ièquuntur & morbi, & cererà
, qua: in' hoc fic a io perpetimur,
Sicut ergo veram càrnem Dominus fufeepit, & vere
paflìis eft , & vere refurrexit, 8c vere poft refurre&ionem
manus Se latus oftendit difeipulis j ita Se vere manduca-
v it , vere pedibus ambulavit, Se vera lingua cum omnibus
apoftolis, & cum f Cleopha loquutus eft , Se vero Cubitu
C A PU I
XXXI.
cum eis in ccena difcubüit ,& veris manibus accepit pa- p .plens illud,quod eis ipie Dominus imprecatus fuerat, di-
nem & benedixit ac fregit & porrexit illis. Quod autem eens ad Pacrem : Hoc eft autem vita aterna, ut cognofianl
ex oculis eorum repente evanuit, divinie Virtutis fair, non te unum & verum Deum, & quem mififti, Jefum Christum.
umbra: aut phantaimatis : alioquin Sc ante paffionem cum Dignum ergo e f t , Sc iätis dignum , ur caro hominis cs lis
tenuiflept,& eduxiflent eum de Nazareths ut prscipita- inferretur, cujus habitator Deus efle dighatus eft ¡neeporent
eum de fupercilio montis, fuper quem tivicas eorum teft videri hominem contra meritum fa<äum efle incolam
rpofita erat; g tranfivit per medium eorum, id eft ,lapfus casli, 1 cujus vaginam non eft dedignatusSpiritus,qui Deus
eft de manibus eorum. Aut numquid carnem non habuit, eft. Juftum ergo fuit ut corpus, in quo Deus habitando
qui flagellum de fune fe c it , h Sc omnes inimicos ac perle- terram vifitare dignatus e f t , per quod particeps noftri
cutores fuos de templo eliminavit; ubi omnis divinitatis fa&us e f t , ad immortalitatem perduceret, & in cieleftibus
!jus potentia claruit, Illud autem quod px>ft refurredionem collocaret. Ubi ergo Dei habitatio efle debuit, nifi in regde
Bo fr* g : guare a. Rom. edit, jii/-wor vejii tu* rubra vtßime-,
'T indumenta iua quafi calun lorcuUrij f
b. Eadcm Rom. edit, di-vinitatis immortalitas,
c. Eadem Rom. edit, quocumqut ierit.
d. Eadem Rom. edit, panem meum.
e . Eadem Rom. edit. Hunc fufcitavit a mortals See.
- f . Eadem Rom. edit. Cleopha gr Amaon.
g. Eadem -Rom. edit, dubium erit quod tranfiverit tee.
h. Eadem Rotn.'edit. & peccatores cius inimicos ad unum . . . . ubi om-
fibus divinitatis -See.
i. Eadem Rom, edit, fidci fimitatt fuper aquas ambnUrc capit, ita cadttn
mox labente mergi capit
k. Eadem Rom. edit.
& ropes flat era metir'n
E mergi potuijfet. nifi fcc.
igeilo appendere, & cceliim palmo , '&■ aquas manu
1. Eadem Rom. edit, inficiaris.
m. Eadem Rom. edit, non pendere corpus.
n. Defunt in Rom. edit. ¡¡Itiarc faBus es fie
indigena divertens ad divertitem i
o. Eadem Rom. edit, inter vivos agnovit, i
p. Eadem Rom. edit. E t nemo difcumbentiun
eudebat .
quis es ifcitntes quod Dominies efi, hoc eft, quia Kc.
«J. Eadem Rom. edit, cujus rtgionem . . . . Dens eft, babitxre.
C a p u t
i XXXII.
I.7Î /.+■>*•
C a p u t
IXXXIII.
3-41
no Dei ? ubi autem regnimi D e i, nifi in cariis ? ubi Se nos A
omnes , ipfo donante1 atque juvante, tunc futuri fumus-
quando corruptivum hoc ìnduerit incorruptioncm , & mortale
hoc inducrit immortalitatem ; ut omnis caro videat {aiutare
Dei , 8c agnoicat quod redemtor atque falvator ille
f i t , qui luébtus' eft cumjacob , qui vircus & auxiliator
fuit ipfi Jacob, qui in paflione voluntaria a fuperatus,quod-
illa luffa prtefigurabat, crucifigentes iè benediceret, atque
prò eis oraret dieens : Pater ignofee eis , non enim feiunt
quid factunt i confirmans & illad, quod per David ante pra:-
dixetat : b Dum appropinqua rcnt mihi , qui edebant carnes-
meas, ego autem orabam. Caro ergo Verbi -, non Verbum
editur : caro, non Deus, qui fpiritus eft , comeditur. Vos B
m e ,a it , petfequentès flagellaftis, vos faciem meam con-
fpuiftis, vos me crucifixiftis : ego vos tamen ad poeniten-
tiam provoco j c Nolo enim mortem peccai or is ,fed tantum
ut revertatur, & vivat. Quod ita eflè comprobat beatus
Apoftolus dicens : Et vos cum effetis aliquando alienati &
inimici fenfu carnis veftra in operibus malis , reconciliavit
vos in corpore carnis fua per mortem. d
, Illud autem quod objiciunt dixiflè Apoftolum : Qui autem
in carne funt, Deo piacere non poffunt ; ha:c dièta funt,
non quo carnifnaturadamnetur,cujus condiror Deus eft,
Se in qua plurimi fanètorum placuerunt D e o , Se regnane
cum Chrifto : fed quo iènfus Se opera carnis repudientur. c
Cùm ergo lutum carnis noftra:, e ut jam diètum eft, fpiri-
tualibus pennis cum fubveètione Angelorum volayerit ad
cadimi, ibi verum & pacificum fua: falutis obfidem habet
in iEternum, ad quem rapiemur f in nubibus obviam Chrifto
in aera, ficut Efaias propheta teftatur dicens : Super hurne-
ros tollentur , & portabuntur ad loca fua ; & iterum : Q u i
funt ifti,qui ut nubes volani, & quafi columbi ad Zfcneftras
fuas .?id eft , ad manfiones meritorum fuorum , de qnibus
Dominus dicit : Multa manfiones funt apud Patrem meum ;
Se iterum : Et adducent omnesfratres veftros de cunttis genti
bus in Hierufalem in equis, & mulis,& quadrigis,& carru-
cis , & leElicis, dicit dominus Deus. Quod ne alieni forteD
dubium videatur hominem in corpore ifto politimi in aera
poflè volitare, confirmat hoc idem Apóftolùs dicens : Fide
Henoch tranflatus eft, ne videret mortem : nam & Elias in
corpore ifto pofitus, h in quo nunc ufque eft , curru igneo,
id e f t , Angelorum fubveètione, qui funt fpiritus & fiamma
ignis , qui faciunt voluntatem Dei, 1 quafi ufque ad czlum
raptus : & Abacuc propheta de Ju d ia in Chaldsani ab
Angelo duétus Se reduètus eft in momento temporis : Se iplè
apoftolus Paulus raptus eft ufque ad tertium c*lnm , 8e in
paradifum;k Se inde reduètus eft in mundum, U t autem
manifèftius clareat vehicula ifta ianètorum ipiritus eflè ,
id eft,Angelo.s. Dei,Idocet nos exemplum fanèti Pliilippi £
unius ex ièptem , quem fpiritus Domini de Gaza rapiens,
fubito pofuit » in Azotum. Enuclearius ha:c , & membra-
tim quodammodo articulatimque fcrutata ,quantum inten-
fionem meam Dominus adjuvare dignatus e ft , dièta fuffi-
ciant. Tamen ne omififlè aliquid videamur, ipfius Domini
ac falvatoris noftri probanda funt verbis ; ait enim, cùm
de agro Se tritico ac zizania loqueretur : In confummatione
enim faculi n mittet Pater meus Angelos, qui feparent zJ-
nania, id eft, peccatores, à tritico , hoc eft , à juftis. liti
funt Angeli, qui Lazarum in agone paupertatis fimul &
infirmitatis probatum in finum ac requiem fuftulerunt
Abraha:.0 F
Vere , ficut fcriptum eft ,probavi te in camino paupertatis.
Diverfis ergo modis probantur homines, id eft ,'alius. per
inopiam & infirmitatem corporis, alius per divitias & fà-
nitatem corporis. Qua: tamen omnia nec filmina bona,
nec fumnia mala funt ; fummum enim malum mors a:terna
eft, Se fummum bonum vita aterna eft. Ifta ergo omnia ,
qua vita mortalium habet, media funt ; in utroque enim
tentatio eft : plerofque enim quos nec inopia nec infirmia
Rom. edic, fuperatus in illa luffa > prtefigurabat quod crucifigentes fe benediceret
Scc.
b. Eadem Rom. edic. Pro eo ut me dìligerent , detrahebant mihi : Ego autem
orabam ¡quafi diccret : Vos .me perfequentes Sec
c. Eadem Rom. edic. quoniam fcriptum eft, quia
d. In eadem Rom. edìt. fubjungùur, ut exbiberet -----
e. Eadem Rom. edic. in ttflam fuerit exeoffum, ubi prius gravi premebatu
eptis pennis gratU fpiritalis cum fubveffione
tas fregit, fregit fanitas, Se exftinguunt di vicia. Q u a comprobat
íapienriflimus Salomon, dicens ad Dominum : Divitias
& paupertat ern ne dédtris mihi, trihue autem tantum
viüui meo necéffaria j fcilieec, ne aut in illis extolleretur,
aut in iftis faétis pejeraret, aut blafphemaret. Quod autem
hac , qua media diximus /aliena fint á nobis comprobat
Dominus dicens : Si in alieno fideles non fuiftis ,
quodveftrum eft, quis dabit vobis ? Aliena ergo á nobis
funt divida ,quia extra noftram naturam funt; ñeque enim
nobifeum nafeuntur , aut traníéunt. Et ideo hae fcientes
non íerviamus alienis, qui nullum Deum habere debemus,
nifi Chriftum. Hofpites ergó fumus rerum noftrarum ;
quidquid enim de (aculo eft, in íaculo remanet : Se quid-
quid heredum conquirimus nobis, perdimiis; quia nobifeum
non aliud ,nifi aut bona aut mala opera portámus.
Non ergo mala funt divida , fed male utentibus mala funt;
quia bona, qua Deus fecit , bona funt valde. Ec ideo
philofophi mundi iftius non. dicunt fummum bonum , nifi
pacem , honeftarem atque virrutem ; & fummum malum
non ponunt,nifi malitiam , inhoneftatem, avatitiam atque
tiirpitudinem. Omnium ergo bonorum repromiffió ac re-
tributio vita averna eft : & omnium malorum comminatio,
ac retributio mors fecunda eft.
H a c licet extriníécus dida videantur , tamen neceflária
nobis 8c utilia fimt: & ideo nunc nobis ad ordinem rever-
tendum eft.Cftm ergo lútum carnis noftra ,ut jam didum
e f t , in teftam fuerit excodum • ut qua-prius gravi pondere
premebatur in terram , acceptis pennis gratia ípiritua-
lis cum fubvedione Angelorum volet ad calum, ibi verum
8c pacificum fua íalutis obfidem habet in aternum. Quid
tam verius, tarn manifeftius, tam lucidius inveniri poteft ?
Tamen ne aliquid omififle videamur, accipe pleniflimum
atque firmiílímum hujus fpei noftra fpecimen, alicem illum
orientis, qui pheenix nominatur , peculiarem, de fingulari-
tate fimofum , & de pofteritate monftruofum : qui íémet
ipfum libenter funerans, naturali fine difeindens atque fiic-
cindens, iterum pheenix , iterum ipía eft, & non alia.Cui rei
documentum ad fpéi noftra firmicatem , etiam Spiritus
fan du s, qui Deus e ft , in feripturis pofuit fandis dicens:
E t florebunt velut pheenix, hoc eft, florebunt de morce de
funere fu o , ficut pheenix refurget de pulvere fuo. Si er<m
caro avis de cineribus fuis reíurgit, caro hominis de ci-
neribus fuis non refurget ? Et ubi eft,quod dominus Chriftus
multis pafleribus meliotes efle pronuntiavit í Ubi eft
8c illud, quod nobis per Prophetam promific, dicens : Re-
novabitur ficut aquila juventus tua ? Cujus avis naturam
hanc efle tradunc; cüm enim ad fummam veneric íenedu-
tem, dicitur tamdiu in aera fublimari, ut ufque ad nubes
& ignem perveniat: quo igne contada, mox fe in íecretif-
fimum fontem pracipitem dans, tertio mergir, & mox ad
priftina juventutis vires atque fpeciem revocatur. Quod
iiobis ita futurum beatus Apoftolus proniifit dicens ;
ZJniufiujufque quale fit opus , ignis probabit. Aves enim di-
verfie. glutiunt uvam, ohvam, & cetera poma ; & poft ni-
mium calorem grana eorum per ftercora digerentes, rurfum
vite s, rurfum arborés renafeuntur. Si ergo hoc aves propter
t e , Deo jubente, faciunt; de te Deus propter fidem &
retribu tionem fuam non faciet ? Crede mihi quia faciec
propter promiflum fuum; cum enim nihil effemus aliquando
, domino omnium creaturarüm Deo ipío jubente, fa d i
fumus. Qui ergo fecit ex nihilo, quod non era t, poterit
iterum facere id, quod ante ex nihilo fecerar.
Nam fi caro hominis , ut cseci hsretici mentiuntur,
non refurget, quomodo Efaias Spiritu Dei plenus, qui non
tam propheta, quam evangelifta dieendus e ft , dicit : Venid
omnis caro , qua ador atura eft in conjpeüu Domini, in
Hierufalem ¿ ut videat cadavera homimtm mortuorum , qui
pravaricati funt in Detun( id e f t , vel Judaeos ,vel impíos,
vel peccatores) vermis eorum non morietur, & ignis eorum
C A P U T
XXX IV .
stu&or Confi,
¿poft. l.^.c.C.
Cyrill.Catech.
1 P. Dani
Opufc.
C .zy A l-
. Magn.
!■ de ¿n i—
. Gxfocr.
¿Idrov. (y m
C a p u t
X X X V .
Huron, in
cap. ult. ¡fai.
,sfanffos.
lahft &C.
f. Eadem Rom. edit, inquit ¿pofiolus. . . . in aera, & fie femper cum Doto
trimus. Et ut Efaias.. ..Parvuli corum in humeris portabuntur íy fufer
ggeemnuíaa ccoonnffooll.a..b..u..n..t.ur. •
g. Xadem Rom. edi pullis. Et ¡i
Appendix Tom. I I ,
Et adducent «. . . gentibus
w tjw i.fC, &T "rh“e“d"isI, i"n c.»uir,rmibwas »m»u«iornasm nmoracnuiliins ,inn fjaanncfftaamm cCtiXvitatl
Hicrufalcm.
h- Deeft in eadem Rom. edit, in quo rui:c ufque efi.
i. Rom. edit, in ilia commotio,¡e ufque ad calum adfumtus efi See.
x. Deeft in eadem edit. Et inde reduffus eft in mundum.
■ 1. Vat. cod. decet nos exemplum fanffi Philippi unum ex feptem pont
Rom. edit, liceat exemplum Scc.
in. Rom. edit, in A\otum. Denique hac ip fa Domini ac falvatoris ne,
firmantur verbis ; ait enim See.
n. Rom. edit, mittet, inquit , filius hominis ¿ngtlos fitos , (y collig,
de regno ejus omnia fcandala , (y feparabunt rfi\ania.
o. Eadem Rom. edit, quod eft pertnnis beatorum gloria ■- ad quam nos A
geli fanffi perducant , ubi Chrifius cum'Patre (y Spiritu fanffo rcgnat in as
nutr. , amen. Qnibus verbis uaftatum claudit.
Y ij
Ü
l a
ma
t
i fi
i l
IpiÜl
I ■ h
'Il■ilII
f l
■i-jii'i' ';
i f
i l
H ■1
1HP 1