hebben, kan nimmermeer en op geenerleie wijze noch
veromfchuldigd, noch weder goed gemaakt worden.
Zij hebben wel het boeten van hunne lusten gekogt
en betaald j maar dit kan des te minder voor een®
fchaden
Heer m a r i o n , die in het jaar 1783 is uitgegeevea,
geleezen hadde.
De Heer m a r i o n naderde in Maart 1772 Nieuw-Zeeland,
en het gedeelte van de kust, dat hij het eerst ontbaar*
de, was de berg, die op de kaart van kapitein c o o k dé
Berg Edmont genaamd wordt ; hij (levende noordwaarts de
West-kust langs, Kaap Maria van Diemen om, en ankerde
eene korte jvijl in eene bogt van het noordlijkst gedeelte
, kwam den derden Mey aan Kaap Brei aan het noordoostlijk
gedeelte van het noordlijk eiland en wierp den zesden
dier maand in de Eilanden - Baai het anker, daar het volk
het eerst omgang met de vrouwen kreeg en daar de Heer
m a r i o n en agt en twintig van zijn volk (misfchien uk
wraak voor de mishandelingen, door den Heer d e s u r v i l l
e dit volk aangedaan) gedood wierden. Van daar vertrokken
zijnde, deed hij geene andere plaats in Nieuw-
Zeeland meer aan, maar (levende de Zuid-zee in. Ziet
hier nu wat de Ridder d u c l e s m e u r , die, na den dood
van den Heer d e m a r i o n , het dagverhaal vervolgd heeft,
omtrent dit onderwerp zegt: Nous n'avons trouvé aucune
apparence qu'ils fitf ent fujets à la Petite Vérole ê? au mal
Vénérien. — Il y avoit dans nôtre équipage plufieurs matelots
, attaqués de maux Vénériens, qui ont communiqués
avec les filles du païs. Il efi à croire que les Européens,
qni ont reçu cette maladie de P Amérique, l'auront portée
jusqu'à ces antipodes de l'Europe} dat is : „ Wij hebben
„ geen’ fchijn gevonden dat zij de Kinder- pokjens en dé
„ Venus-ziekte onderworpen waren. — Daar waren onder
„ ons volk verfcheiden matroozen, met Venus-kwaaien be-
„ finet»
§
ichadeloos-ftelliug gelden, wijl zelfs het loon, dat
zij daarvoor gegeeven hebben, het ijzer - werk, nieuwe
ftrafbaare gevolgen voortbrengt en de zedelijke
beginzelen van dit volk vernietigd heeft, terwijl die
fchan-
»> finet, welke omgang met de meisjens-van dat land gehad
,, hebben. Het is waarfchijnlijk dat de Europeaanen, wel-
,, ke deeze ziekte van Amerika ontvangen hebben, die tot
m bij de tegenvoeters van Europa zullen hebben overge-
„ bragt. ” Dit is een Heilig getuigenis, dat onverfchillig,
zonder enig oogmerk dan om de waarheid te zeggen, fchijnt
nedergefchreven: nu is de vraag of deeze f kwaal, welke de
matroozen van het fchip van den Heer mar i o n in Mey-
1772 aan de vrouwen van dit land mededeelden, zig niet in
Juny 1773, dat is in den tijd van een jaar, in een land,,
daar de luchtflreek voor die kwaal bevorderlijk is, daar de
kunnen, ten minden de ongetrouwde, eenen vrijen omgang
met elkanderen hebben, daar het volk een zwervend leven
leidt en denklijk dikwijls verre weg verhuist, daar zij aan
zigzelve is overgelaaten, door geene middelen wordt tegengegaan
en door geene leefregel getemperd, zig konde
verfpreid hebben tot aan Koningin Charlotte Kanaal, dat
Hechts omtrent zes graaden van de Eilanden - Baai af ligt.
Zij die weeten welken fnellen voortgang deeze ziekte kan
maaken, en hoe ligt zij door eene dagelijks werkende om.
Handigheid, de omhelzing, wordt medegedeeld, zullen de
mogelijkheid daarvan niet ontkennen. Men voege nu hier
bij nog deeze aanmerking dat, zoo de Venus-kwaal in
Nieuw - Zeeland oorfpronglijk beflaan hadde, dezelve ook
aldaar zeer algemeen zoude hebben moeten zijn en zoo wel
het volk van kapitein cook in 1769 als van den Heer d e
s.u r v i l l e , en die van den'Heer m a r i o n , welke otbe-
fmet van het eiland vertrokken zijn, aangeflooken zouden
hebben moeten wezen, van hetwelk niets blijkt; vooral is
IV. D e e l . X het