bruiklare, ofschoon dan ooh niet zeer uitvoerige haart van Borneo bevat, en, zoo
ik geloof, in zeer veler handen is, het thans minder noodzakelijk maakte den
prijs van dit took reeds kostbare werk daarmede te verzwaren, terxmjl de
nieuwe, uitvoerige haarten van Borneo, die wij weldra van de hand van den
heer m e l v i l l v a n c a r n b ^ e , als een deel van zijn uitgebrexden Atlas van Ne-
derlandsch Indie, hopen te ontvangen, welligt spoedig de uitgave eener afzon-
derlijke kaart van Borneo's Westkust, waartoe ik het plan nog niet geheel heb
laten varen, volkomen overtollig maken zullen.
En hiermede zij deze arbeid nogmaals aan den Goddelijken zegen en de
welwillendheid mijner lezers aanbevolen.
26 Augustus X8S6. P . J . V E T H .
I y iflW J h .'th h. ‘ku'fu V in ' Ta 'A
INHOUD
VAN HET TWEEDE DEEL.
VIERDE BOEK. H e t h e r s t e l ex d e o r g a n i s a t i e vax i i e t
NEDERLANDSCH G E Z A G ............................ bl. 1.
EERSTE HOOFDSTUK. . : ........................................................ . * 3.
Zending van den Comraissaris van Boekholtz naar Borneo’s Westkust. — Expeditie ondeu
bevel van majoor Muntinghe. — Komst van den Commissaris en van de expeditie voor Pontia-
nak. — Mislukte zending van den Engelschen majoor Farquhar naar Pontianak. —- Goede ont-
vangst der Nederlanders door Sultan Kasim. — Aanspraken des Sultans op Taj an. — Hij
wordt daarin door de Nederlandsche krijgsmagt gehandhaafd. — De expeditie vertrekt naar Sambas.
— Vroegere loopbaan en karakter van den heer G. Muller. — Herstel van de Nederlandsche
vlag te Sambas, Mampawa en Landak. — Kwijnende toestand en werkeloosheid van den
Commissaris. — Verrigtingen van den resident Muller te Sambas. — Hij sluit met den Sultan
een contract en noopt de Chinezen van Montrado om zieh aan het Nederlandsch gezag te on-
derwerpen. — Handelingen van den resident Prediger te Mampawa. — Hij knoopt ook zijner-
zijds onderhandelingen aan met de Chinezen van Montrado. — De beide residenten betwisten
elkander het Chinesche gebied. — Oproerige verschijnselen onder de Chinezen.
TWEEDE H O O F D S T U K ....................................................................bl. 31.
Zending van den Commissaris Nahuys. — Zijn bezoek te Palembang om met den heer
Muntinghe te raadplegen. — Zijne komst te Pontianak en aanvaarding van hetbeleidder zaken. —
Zijne beschikkingen ten aanzien van Landak. — De residenten Muller en Prediger bepleiten
hunne zaak voor den heer Nahuys. — Zijne briefwisseling met de Chinezen van Montrado. —
Contract met den Sultan van Pontianak. — Invoering van ’s Gouvernements zoutmonopolie. —-
Regeling der in- en uitgaande regten. — Invoering en uitkomst der verpachtingen. — Hef-
fingen van de Chinezen. — Uitstap van den Commissaris naar Mandor. — Contract met
den Panembahan van Mampawa. — Vertrek van den Commissaris naar Sambas. —• Treurige
staat van zaken aldaar. — Verdere onderhandelingen met de Chinezen van Montrado. —
Verrigtingen van den Commissaris te Sambas. — Voorstel om de kota te verleggen. — De
Commissaris bezoekt Mampawa. — Zijn vertrek naar Banjer-massin.
DERDE HOOFDSTUK ............................... : ; . ; bl. 58.
Oordeel over de verrigtingen van den Commissaris Nahuys. — Voortdurende weerspannig-
heid der Chinezen en hare oorzaken. — Ongunstige toestand der etablissementen op Borneo’s
Westkust. |— Dood van Sultan Kasim van Pontianak. — Moeijelijkheden over de opvolging. —
Onrust onder de Chinezen te Sambas. — Te Mampawa verwekken de Chinezen een oproer. —
Zending van den Commissaris Roesler. — De heeren Muller en Prediger in het bestuur van
Sambas en Mampawa door de heeren Reynst en Vos vervangen. — Onderhandelingen van den
Commissaris met den Panglima van Mandor. — Sjerief Othman tot Sultan van Pontianak be-
noemd. — Zijn karakter. — Vernieuwing van het contract. — Onderzoek naar de regten van
Pontianak op Tajan, Landak en Sangouw. — Verrigtingen van den Commissaris te Mampawa. —
Het contract met Sambas hernieuwd. — De heer Muller vertrekt naar Java. — Onderhandelingen
van den resident Reynst met de Chinezen van Montrado. — Oordeel van den Commissaris over
het zoutmonopolie. — Zijne afreis naar Java.