
% Yitcfle.
b Propofi-
ciou.
c Con(c-
qucoc-c.
^Scholium.
f Demon -
fixations.
ƒ Pa/Tcr.
I Maflc.
b 'Trajed.
E e n lic h a am , d a t , b y v o o rb e e ld , dwars door de lu ch t heene g a a t ,
m é t een zeekere m aate van a fn é lh e id , m o e t n o o d za a k e lyk , geduurende
z yn w é g , een zeek e r g e ta l van lichaamen o n tm o e ten , aan een ieder
der w é lk e h e t een ged e e lte van z yn e ig e b ew e e g in g e moet meede-
d e e len , (vólgens het vierde b Foorflèl) en die o o k , b y g e v o lg e , é én ig e
teegenftand aan d it zé lv e lichaam zullen moeten d o e n , vólgens de be-
w e e g in g e die h e t aan hén k om t m eede-te-deelen. (gelyk-als blykt uit het ach-
tiende F »«£/?«/.}Dewy]c nu d it zé lve lichaam, d oor d it midden doorgaande,
b y -v o ó rb e e ld , m é t tw e em a a lm ê ê r fn é lh e id , o o k ter z é lv e r tyd tw e e maal
zo v e e l lichaamen moet ontmoeten ■, zo m o e t h et o o k viermaal
mêêr b ew e e g in g e overlaaten , aan de lichaamen die het kom t te o n tm
o e ten , (vólgens het vierde Foerftel, beneevetts het vyfdegevólg van dat z^élve
Voorjlil) e n , b y g e v o lg e , m oe t h e t o o k viermaal zo veel teegenftand
ontmoeten j (vólgens het achtiende Feorjlél) dat men moejl betoogen.
c G e v o l g .
H ie r u it v ó lg d d an ; dat een lich a am , h e t g e en e dwars door onder-
fcheidene middens heene g a a t , daar ter plaatle o o k verfcheide teeg en-
ftanden moet o n tm o e ten ; als m e ed e , dat h e t zich e indelyk aldaar za l
moeten o p h o u d en , mêêr ó f m in lan g za am e ly k , vólgens de onderfchei-
dene dikten der middens door w é lk e h e t heene g a a t : dat is , na dat
deeze z é lv e middens mêêr ó f min uit zu lk e lichaamen beftaan, d ie
b ekw aam zyn om v eel ó f w e in ig teegenftand aan d it lichaam to e te
b rén g en , ó f het zé lve o o k w e l t ’éénemaal te d oen op - houden.
^ B y v o e g s e l .
M e n zoude my hier ter p laa tfe te eg en -ku n n en -w é rp en , d a td e zo n n e -
klaare érvaarentheid zé lv e v la k te e g en deeze e B e to o g in g en a an -lo op t:
w a n t , by-al dien die on w e eder fpreek elyk wa arachtig w a a r en , zo zou d e
h e t immers fc h y n e n , dat een lich a am , h et g e en e dwars door e en ig e
v loeijende ftóffe k om t heene te g a a n , van hoedaanig een aart ó fe ig e n -
fchap die ftóffe o o k zoude moo g en ó f kunnen w e e z e n , g e ly k - a ls , b y
v o o rb e e ld , dwars door de lu ch t h e en e , moeite zoude m oeten h éb b en ,
om zélfs maar alléén een ruimte ƒ do or-te-trék ken d ie ontrént zo g ro o t
is als defzélfs volle lichaam ó f g k lom p , zonder aldaar al zo v o o r t o p gehouden
te w é rd e n , en zo doende t ’éénemaal in ruft te moeten b ly -
v e n ; w é l vérre daar van daan, dat h e t zomtyds zo doende w é l h een
doorvaart van é tte lyk e mylen w e e g s kan maaken: g e ly k -a ls Zulks d o or
de érvaarentheid zé lv e bevonden w é rd zo te w e e z en .
M a a r , doordien de deelen der lu c h t , a e n b , w é lk e onmidde lyk d oor
h e t lichaam A w érden a a n g e fto o ten , we ed e r andere deeltjes van z ich
a f-
\V #>
af-dry ven , gely k -a ls C en .^ ; en zo v o o r t , tó t dat de deeltjes e en ƒ
h e t lichaam A we ed e r van achteren k o om en aan- te -ftoo ten en v o o r t -
te - f to u w e n , ten nxajlen by mét ééven zje
g rie t een » kracht, als d it zé lve lichaam A *
voorheene heeft aan g ewén d t om de de e ltjes
der lu ch t a en b w é g te d ry v en ; z o “
is h e t immers b b a a rb ly k e ly k , dat d it li- b Evident,
chaam A by-na niets van zyn y o o r ig e b e w
e e g in g e zal moeten ó f kunnen verliezen ;
e n , by g e v o lg e , dat h e t o o k door die reede
een gen o eg za am g ro o te en aanmérkelyke
e doorvaart zal kunnen maaken, dwars door c Trajoft,
de lu ch t h e e n e , voo r-en-al-êê r het g en o od zaa kt w é rd om z ic h op te
moeten h o u d en , en zo doende t ’éénemaal is ruft te blyven.
Ilc z é g g e w é l u itd ru k k e ly k , dat de deeltjes der lu c h t , e en ƒ , h e t
lichaam A w e ed e r van achteren koomen-aan-te-ftooten en v o o r t te
ftou w e n , ten naajlen by mét ééven z,o groot een kracht, als d it zé lv e lichaam
A voorheene heeft aan gewén dt gehad om de deeltjes der lu ch t a en b
w é g te d r y v e n , doördien de deeltjes der lu c h t , w é lk e rondfom de
cirkelóïd draaikring van d ie deeltjes z y n , w é lk e teegen-malkanderen i Tourbil-
aan-fto o ten, iets ó f w a t van die zé lve b ew e e g in g e ko omen te ontfangen l0“ -
en te b eh o u d en , dat in geenen deele w e ed e r tó t aan h e t lichaam A
to e en k om t , en zonder h e t w é lk e d it zé lve lichaam o o k altyd zou d e
moeten voortgaan mét z ic h o p eene e e v en -g e ly k e w y z e te b ew e e g e n ,
zonder zich érgens te moeten ó f te kunnen o p h o u d e n , ó f o o it to t
ru f t te kunnen geraaken.
H e t is o o k door ééven die zé lv e re e d e , dat de b ew e e g in g e van een
lichaam w é l haaft k om t o p -te -h o u d en , zo-wanneer h e t door een p laats
heene g a at die heel én g en naauw i s , wélkers w a n d e n , die deeze
e vloeijende ftóffe b e flu iten , daar d it lichaam door heene g a a t , deeze f Liquide.
f ommelo op der b ew e e g in g e v eel m eerder b e lé t te n , als z e w e l koomen f Circula-
te d o en , zo -wan n e e r zodaanig een lichaam door een oor t ó f plaats ó°n-
heene g a a t , die ruim en breet g en o e g is om d e e z e 'z é lv e ommeloop
zonder een ig e de minfte g verhinderinge ó f a fb ré k v o lk o am en zyn ? Interrup-
g a n g te konnen laaten g a an , zonder érgens in e enigen deele afg eb ro ok en tiou-
te wérden. O p deeze w y z e zal een h f lin g e r , die in b ew e e g in g e is , b Pendule,
v eel êêr ftil-fta an, zo-wanneer. h y z ich in een heel naauw-beflooten
plaats ó f v a t b ew e e g t , a ls , Wanneer h y zu lks in een heel ruime en
onbekrompe plaats óf vat k om t te doen. E en fc h ip , dat in b ew e e g
in g e is , zal o o k veel êêr in een naauwe g r ift ó f canaal van zélfs k o o men
ftil te lé g g e n , als in een heel ruim en breedt w a a te r , enz.
M e n kan o o k h ier ontrént nóch vérder i aanmérken, dat een lichaam, i Remar-
h e t g eene op een iedere k o o gw in k een z e ek e re n ieuw e b ew e e g in g e qu«-
F z b e k om t , ^