ü Rangs.
b Horifbn
c Perpendi
culaire-
xnent,
d Obje&.
e Raifon
reciproque
des quarréz
de leurs .
difUiices.
f Aftrono-
4111.
jpluftru-
rnent.
h Parallaxe.
kangeeven; dat deeze 48 Starren nóchtnaals door 108 Starren wérden
omvangen, die men Starren van de dérde grootheid kan noemen; dat
deeze 108 Starren al weederom door 191 andere wérden bepaalt die
de naam kunnen voeren, van Starren van de vierde grootheid • dat dee-
ze 192 Starren insgelyks al weeder door 300 andere Starren wé’rden om*
^ie de naam l a£n Sta,rl'“ van dcvyfde grootheid kunnen voeren,
dat deeze 300 nochmaal door 432 andere wérden omringt die
de naam van Starren van de zésde grootheid mét reede kunnen draaeen-
en dat eindelyk deeze 432 Starren door 588 andere Starren omvangen
dlf m.en de naJ>m wél mag geeven , van Starren van de b e vende
grootheid. En, dewyle eenieder deezer ryen (rangs) den Aard«
Moot met eeneeeven-gelyke meenigte van licht zoude moeten verlichten,
door dien de verre-afgeleegentheid vaneen iederdeezer byzondere
ryen weeder goet gemaakt en ver-éffent wérd, door het getal der
starren, daar het uit beftaat; zo is het immers openbaar, datalledeeze
« ryen van Starren, die te zaamen een getaluitmaaken van t£86, den
Aai dkloot net eeven zo veel zouden moeten verlichten, als of’er in alles
7 maal 12, dat is, 84 Starren, waaren, van wélke ons alléén de hélft
flatis, 42 Starren, zouden koomen te verlichten, opeeneuittermaaten
neidere en Sterre-hdite nacht, door dien het maar alléén de hélft der
. Starren is, die te gelyk aan b de Gezicht-einder tevoorfchyhkomt
Mewyle nu deeze 42 Starren te zaamen, Óf liever 33 Starren, door
dien alle de 42 Starren haar licht onmoogelykhiet c lootlyniglyk na de
Aardkloot en zouden kunnen toeZénden, dit booven-gemélte d voor
werp niet méér en zouden kunnen verlichten ; als ontrént 400 maal
minder, als het iSopofte gedeelte van de Zon alléén zulks kan doen
dat is, dewyle een geheele Star dit voorwérp maar Héchts ontrént zo
veel kan verlichten, als het 2 3 8788oooftegedeelte van de Zon alléén kan
doen, zo kan men daar uit, mét genoegzaame krachtige reede, wél
befluiten, dat een vafte Star, die nóch wel het naafte by ons is wél
154.I2 maal vérder van ons moet verwydert weezen, als de Zon van ons
isafgeleegenj dat is, gelyk als de vierkante wortel uit het getal van
2} y788ooo, alzo geene Harren ons vérder en koomen te verlichten als
e ineen wêêrkeerige reede der vierkanten van haare afftanden. ’
Men zoude ook vérders nóch wel onderfcheidene andere middelen kun
nenbedénken en uitvinden, om mét eene genoegzaame gemakkelyk-
heidenzeekerheiddewonderbaare vérre-afgeleegentheid der vafte Harren
van onzen Aardkloot te kunnen onderzoeken, en ook eenigermaa
ten uit te vinden, zonder zyn toevlucht rót het verfcheel-licht (parallaxiA
te moeten neemen, daar zich de/Stérre-kundige tót nóch toe van bedient
hebben, en zulks alles wél heel ongevoegelyk, onzes érachtens, door
dien het t’eenemaal onmoogelyk is, om ooit, het zy door eenig ? Konft-
werk-tuig, óf iets anders, eenig h verfcheel-licht ter deege te kunnen
tutvinden. y p
Vyf-én-zéftigfte L i 0.
D m 'er nóch wél onderfcheidene andere middelen zouden zyn, omtótdekénnife
van de vérre-afeeleegentheid der vajle Starren te kunnen geraaken, zonder
zyn toevlucht tót bet verfeheel-licht (parallaxis) te moeten neemen.
Om dit dan te doen , zo hébt óf neemt een Vérre-kyker > , Dhmct[t
a Middellvn van een voorwérp 5oömaal kan doen vei grooten, en e De d>unob.
S t T m e e d e éénvan vafte Starren, diewerhethélderfte van jeft.
aften in het ooget flonkerende is, gelyk als, by voorbeeld, de heldere «fcfinw,
Star is in de gmoteHond: ter naauwer noot zult gy met deeze Ve iekykerdeszélTs
d ronde Ommekring kunnen befchouwen, datis , dat gy 8
deeze Star niet wél anders , als onder een hoek van een mtnuit en zult Diametrev
runnenzien. DewylenudeZon zyn ,
fchynbaare grootheid, zo moet ook dierhalven deeze vafte Stai noodzaa
kelyk ontrént 1 óooomaal vérder van ons afgeleegen weezen,als de Zon is,
onderftéltzynde, dat hy eeven zo groot is als deZon: want, by-aMum
hy achtmaal grooter als de Zon was, zo zoude hy ook, by g g ,
ontrént 32000 maal vérder van ons moeten afftaan , als de Zon doet .
'indien hy 27 maal grooter als de Zon was, fco zoude hy 48000 maal
vérder van ons moeten verwydert zyn} en, by-aldienhy 64 maal grooter
was als de Zon is, zo zoude hy ook 64000 maal verder van ons moe-
ten afftaan, als de Zon van ons is verwydert.
Zês-en-zéftigfte L i d .
Dat’ er onder de Bfifl Starren, die men ontdékt, wél zommige zouden kunnen
weezen, diemoogelyk éttelykemilhoenen maal verder van ons ajjtaan,
als de Zon doet.
Uit het geene dat wy tót nóch toe, aangaande deeze zaak, hébben
terneedergefték, blylct het middag-klaar, dat’er wél zommige vafte
Starren zyn, onder het groote getal van die geene, welke men met het
bloote gezicht alleen kan ontdekken, die moogelyk wel twee-ot
drie-hondert duizentmaal vérder van ons afftaan, als de Zon doet, als
meede, dat’er onder de Starren , die men maar alléén door het behulp
derVérre-kykers kan gewaar wérden, miffehien wél zommige zouden
kunnen weezen , die moogelyk éttelyke millioenen maal verder van
ons afftaan, als de Zon yan ons is afgeleegen.
C c Zeeven