1 6 1 9 .
and*?;
Poëzy,
pag. 44Î-
JO A N N E S A B O L D E N B A R N E V E L T .
J O H A N F A N O L D E N B A R N E V E L D .
¡eene verbeelding, maar, binnen eenen blocmkrans, deczc vialing van den
1 (i) Brandt, een weynig verzacht:
D I T 'S V A D E R L A N D , UW V A D E R ,
UtV V O O R S P R A A K , R E D D E R , R A D E R ,
De rugzyde hecfc.
dichtkundigen Gerar
ONTHOOF T OP ' f HOFSCHAVOT.
WA A R V O N D T HT LOONÌ B Y GODT.
G e b o o r e n i r47- 1 4 . S E P T e m b e r , O v e r l e e d e n i « l p , i J
O U D T 7 1 . J a a r e n , 7. M a a n d e n , ip. D a g e n .
M A IL
(2) Lee-
ven van
Oldenb.
pag. I.
(3) Het
8.D.4.Le-
Aarnheio,
de Anno,
Vondels
Voorree-
devan ?a-
lainedes
TreurfpeL
Want hy was den veertienden (z) van Herfftmaand des jaars vyftienhonderdzcvencnveertig te
Amcrsfoorcsebooren, uythet Adelyke geflacht van Oldenbarneveld, ’tgene in dc Veluwe , al
overmeer dan honderd jaaren, onder de Ridderfchap van dat Geweft op de Landdagenvan (3; net
Vorftendom Gelder is befchreeven en vcrfcheenen.
gcrboek II. De tweede hecft het zelfde voorftuk, doch tot opfchrift op hct ruggeftuk deeze verfchfldcr
ilad lende dichcregels van den Keulfchen (4) Euripides, ontleend uyt de Andromache van den Ories-
fchen:
D E TYT H E E F T N IM M E R W E G H G E N O M E N
D E N A E M E N ' T O V E R S CH O T D E R VROOMEN- ,
W A N T N A DA T z r Z T N O V E R L E EN ,
B L I N K T H U N N E D E U G T VOOR T D E R E E N . .
HI. Dc ccnc zyde van den derden heefc boven ’s Mans borftftuk in den rand, dit opfchrift:
JO H A N V A N O L D E N B A R N E V E L T .
TulTchen twee geftrengelde palm-en twee lauwertaldten, leeft men op de andere zyde dit klup-
peldicht:
D E E S V A D E R V A N ONS V A D E R L A N D
B E Z E G E L D E , M E T E I G E H A N D ,
^S L A N D S V R T H E I T TW E E N V E E R T I G J A R E N ;
E N S TO R E S T A ND V A S T IG VOOR ' T G EM E E N ,
D O E N H EM D E S T ROT W I E R T A F G E S N E E N ,
DOOR ' T MO ORDME S V AN S T N M O O R D E N A R E N
Z yn gehouden gedrag wierdt door den
ccneii gepreezen, en door den anderen ge-
Iafterd;doch wat ’er deStaaten van Holland
van geoordeeld hebben kan uyt hunne
(5) Refol. daglyften (y) blyken, welke in dat opzigt
van^Holi*^ woordclyk van deezen inhoud zyn : Is
1 3 Mey ’ alhier in den Haage op een fchavot, daartoe
1619. fol. Binnenhof voor de trappen van de
groote Z a a l opgerecht, met den zwaarde
ter dood geexecuteerd de Heer en Mr.
Johan van Oldenbarneveld, in zyn leeven
R id d e r , Heer van B e rk e l, Rodenrys,
enz. Advocaat van den Lande van Holland
en IVeßvrießand; om redenen in zyne
fententie uytgedrukt, en andere, met con-
fifcatic van goederen: naadat hy den zelbediend
^
^........., twee maanden, en v y f daagen;
als daartoe gecommitteerd zynde , den
achtflen Maart lyS ó . E en M A N van
grooten bedryve, befoigne, memori en di-
r eH ie .ja fmguUer in alles. D ie ßaat
z ie toe, dat hy niet en v a lle ; en z y God
zyne z iele genadig; Amen. Naadat het
doodvonnis op deeze wyze aan Oldenbarneveld
wasuytgevoerd, bleef het fchavoc
o p ’t Binnenhof opgerecht ftaan, tot tyd
en wyle door de gekoorene Rechters ook
de vonuifTen der andere gevangcnen van
Staat zouden bcraamd zyn. Op deu v y ftienden
der zelfde maand wierdt het vonnis
over den geweezen Geheymfchryver der
Staaten
(i) Refol.
ilerGe-
romni.
Raad.
van HoU.
a Nov.
ÍÓ17. fol. 2i 8.
cn i6Dec.
16 17 .fol.
236.
(1) Refol.
derStaaten
van HoU.
23 Mey
lóip.fol.
105.
fo) Relol.
derStaaten
van Holl.
4Febr.
16 19. fol.
(4) Refol.
derStaaten
van Holl,
23 Mcy l6^9.fol.
Staaten van Uytrecht, Gillis van Ledenberg,
cn des zclvcn lyk (dewyl hy zich
in de gevangenis uyt mistrooftigheydmet
een pennemes v a u ’t leevcn bcrootd had}
ter rolle afgekondigd, by hec zelve zyn
l y f en goed verbeurd verklaard, eu dicu-
voigens zyn dood lighaam in de kift op
eene horde naar de plaats van het gerecht
geflcepc en aan de galg gehangen. Drie
dagen laater zyu ook de Vonuiifen tegens
Rombout Hogerbeets, geweezen Loou-
trckkend Raadsman van ( i ) L eyde , en
Huyg de Gro o t, die de zelfde bediening
te Rotterdam gehad had, gelyklyk uycge-
Iprookcn. Beyden wierden z y in een eeu-
vvige gevangenis, mec verbcurdmaakingc
hunner goederen,gedoemd, en volgens inhoud
van ’c vonnis op hec ilot te Loevc-
fteyu gebragt ; het welke by Gornichem
inZuydholland aan de grenflcheyding van
Gelderland en tuffchen de ftroomen Maas
en Waal gelegen is. Adolf de Waal, Heer
van Moersberge, dien men mede op zeker
huys in ’t Sticht Munfter (3) had in ver-
zekering en in ’s Graavenhaage gebragt,
wierdc alleenlyk gebannen, omdat hy van
(4) de Staaten van Holland vergifFenis van
zynen misflag verzocht had. Het zelfde
lot onderging Johan de Haan, Loontrekkend
Raadsman van Haarlem, mec ver-
beurtmaakiüge zyner goederen. Eyndelyk
de Leeraer Uytenbogaard, wiens ge- J6 i^ .
ioofsgenoocen alom uyc alle kerkhedicnin- -------
gen gezet wierden, en die voor den aan-
vaiig der kerkgel'chillcn by Maurits dcr-
maate in hoogachtinge was, dat hy hem
niec alleen in ’c Hof maar z clf ook in ’t leger
altyd mocft verzellcn, wierdc thans
openlyk ingedaagd; vermids h y , als zynde
cen boezemvriend van Oideiibarne-
ve ld , Hogerbeets, Ledenberg cn de
Gro o t, wier beeldeniffcu de Staaten van
Holland in de boekwinkels vcrboodcn tc
k o o p ( j) tc veylen, aan de zelve tot het
houden van heymelykc byecnkomften van Hoii.
zyn huys gelcend had, en het ongeval
dier boezcmvrieuden niec willcnde be- 2 5 0 .’
fchouwcn, met uyc den Lande onder bc-
fchcrming der Aartshercogen naar Antwerpen
ce vlugcen, zyn eygeii gevaar onc-
dooken was. En dewyl de bloedige voec-
ftappen hem w.aarfchuuwdcn van op de af-
gekondigde indaaging niet te verfchy nen,
wierdc hy by uytgefproken vonnis, als
een overtuygde ongehoorzaame, en mec
verbeurtverklaaringe zyner goederen ,
voor eeuwig uyt den Lande gebannen.
Wegens zyne vlugt, en hec niec verfchy-
nen op de afgekondigde indaaging, heeft
Johan Wyntgis, Mgntmeefter van Gei-
derland, den volgenden gedenkpenning in
’t licht gegeeven.
Ecnc hand körnende uyt dc wolkcn, waarin de naam JE H O V A H gefteld is, houdt op hec
voorftuk eenen tros druyven, onder welken eene wynpers , waaruyt hec druyvenac vlocic, gezien
wordt; binnen die omfchrift: °
E S T A P R E S S U R A L A R G IO R E T M E H O R . löip.
H E T I S N A A D E V E R D R Ü K K I N G O V E R V L O E D I G E R
E N B E T E R . 1619.
Op hct ruggeftuk wordt de fabel van den Leeuw in zyn hol en nevens hem eenig gebcentc
van verfcheurde dieren verbeeld; hec welke zoowel als dac alle de voetftappen wel binnewaarc
maar geene naarbuycen gekeerd ftonden, van den Vos zynde gemerkt, zoo wachtte dees zich
wel, van op ’c vcrzoek des Leeuws binnen ’t hol en onder ’t bereyk zyner klaauwen te komen j (ri Horat.
teTte^lSim zynebekommering door deeze fpreuk, van dcnVenuzynfchen(6)Lierdich-
E e z QUIA