rfrffi ‘ i
'i J.Î
t |j||' I
‘I
1^38. Op de anderc zyde ftaat het gehclmde wapenrchild van den Ridder Jeroen van Quefnoy , (i)
Opzicndcr der Bruftêllche trekvaarte. Hec omfchrift is van deezen inhoud: (r)Bruxel-
la fept.
fol. 13 1 .
CALCULUS FOSSÆ B R U X E L L e n s i s . 163S.
L E G P E N N I N G V A N D E B R U S S E L S C H E T R E K V A A R T . 1Ö38.
(1) Refoî.
derStaaten
van Holî.
van 10
Sept, tot
lüft.
163 t. foL
114 .
(3) Medi-
cca HoC-
pes. fo i.4.
In ’c middcn van alle deeze famenioo-
pcnde tcgenfpoeden der Vereenigde Geweften,
zag men echter nict dan vreugdevuuren,
zeegeboogen, en allerhandc tekenen
vanblydlchap, wegens de aankomft en in-
haaling der Koninginne Moeder van Vrankry
k , met groote overdaad cn geldquiftiii-
gen in de meefte fteden vau Holland bedryven.
Deeze Vorftin, misnoegd w e gens
het groote en onbepaaldc gezag des
Kardinaals van Richelieu by den Koning
haaren Z o o n , had zich over zeven ja a ren
uyc Vrankryk naar (z) BruiTcl, doch,
mids de Franiche kroon mcc Spanje althans
in vollen oorlog was, vandaar weder in
dit jaar naar de Vereenigde Geweften begeeven.
In ’s Hertogenbofch door de
Staatfche Gemagtigden zynde verwelkomd,
is z y over Dordrecht, Rotterdam, en
Delft, (3) den eenentwintigften van Oogftmaand,
in ’s Graavenhaage gekomen op ’c
Oudchof in ’c Noordeynde gehuysveft, en
alom, onder het optrekken der burgerye,
op eene zeer beleefdc wyze begroet en
ontfangen. Dan geneegen zynde , mids
de grootc roem , dien z y van Amfter-
dams heerlykheyd gehoord had , om die
magtige Koopftad re bezigtigen, is z y den
laatften dier maand, verzeld met de Prinfeflc
van Oranje en andere luyden vau (4)
den eerften rang , derwaarc vertrokken.
T e Haarlem wierdr z y teeftlyk ontfimgen,
en door dcn Loontrekkenden Raadsman
Willem Borecl , uyt dcn naam der ftad
Amfterdam, op eene ftaatlyke wyze vcr-
welkomd. Alwaar een Kornec re paarde
uyt de aanzicnlykfte Jongefinglchap dier
ftad was opgerecht, die haar op den weg,
en langs de ftraaten een Iyfwacht verftcrk-
te. De Schütter)’- was insgelyks in de wapenen
gerukt, cn ftondt in ryen en gele-
den langs de wyken der ftad onder haarc
Kornellcn gefchaard: wier een, te wecten
Kornelis Boom , de Koningin aan de
poort b y ’t doen haarer intreede uyc deu
naam der burgerye (y) verwelkomde. In
’c voortryden ontmoette z y verfcheydene
eerpooten, waarindeluyftervandenhuyze
van Medicis op hec heerlykfte ftondt afge-
maald , wordende z y onderanderen als
eene anderc Rhea o f Berecynthia, Moeder
(6) der Goden , vcrtoond. En dewyl
z y in de zelfde gedaante, en met
de zelfde bygeftelde zinfpreuk op deezen
penning verbeeld gevonden wordt,
meen ik niet ondienftig te zyn dien,
als geen jaartal hebbende, alhier in te
laften.
(4") Aitie-
inaiaakeii
van lhat.
cn oorl.
Il.direl,
fol. S4i.
Haar aeer heeijyk opgetooid borftbeeld is op de voorayde omringd met dit randfchrift ;
MARI A, a u g u s t a G A L L iæ E T N A V A R ræ R E G IN a.
MA R IA , DOOR LUCHT IGE K O N I N G I N V A N V R A N K R T K
E N N A V A R R E .
(?) Medicea
Hof.
pes.folii;
(6) Medi-
cea Hof-
pes.fol.i:.
De tegenzyde verbeeldt haar ftaande mec eene toorenkroon op’t hoofd, alsde groote Moeder der
(l) Goden, tuffchen verfcheydene Goden en Godinnen, onder haar leeuwengelpan en boven dit
opfchrift:
L i E TA DEUM PARTU.
V R U C H T B A A R I N M B A A R E N VAN GODEN.
(iJ Medìcea
Hof-
pes. fol.oo-
(3) Refol.
der Staar.
v a nH o ll.
13 Sept.
,638. fol.
159 eu
i6o.
(4) Refol.
derStaaten
van Holl.
löNov.
1638. fol.
20J.
(5) Rcfol.
der Staat,
van Holl.
16 Sept.
i038.foI.
1Ó4.
Naadat de verdere plegtigheden der in-
haalingc verricht, en federt nog eenige
dagen in ’t bezigtigen der voorcrcifclykfte
gebouwen dier magtige ftad gefleecen waaren,
keerde z y opgehoopc mer allerhandc
bclecfdheden, terug naar ( x ) ’s Graavenhaage:
alwaar z y d e Vereenigde Staaten,
naa ’c bekomen van eenige Gemagtigden,
verzocht de bemiddeling tuflchcn haar en
haareuZoon, den Koning van Vrankryk, op
zich te neemen , (3) en dns door hunne
tuflchenkomftc haare wederkeering naar
dat R y k te bewerken. En ofwcl daarin
wierdc bewilligd, en des de Hcer Knuyt
(4) derwaarc vertrok, zoo was dac echter
de oorzaak dac z y , weeceiidc hoe dc afgezonden
Heer in ’c geheym bevel had om ,
alvoorens hy van zynen laft aan haaren
Zoon opening deed,uyt ontzag hct goedvinden
van den Kardinaal van Richelieu, haaren
doodelyken vyand te innen , mec een
bedekc misnoegen daarom die Land verlier,
en deu tienden van Wynmaand naar Engeland
overftak. Eer die echter voorviel
kreeg men iu Holland tyding dac de
Koningin van Vrankryk van eenen Dolfyn,
tot ouuytlprcekely ke vreugde van ’cganfche
R y k , was in de kraam bevallen. Mids
de Koning van Vrankryk totnogtoe geene
kinderen geteeld had, noch de Koningin in
den tyd van drieentwinrig jaaren, naa haar
trouwen ooic zwanger geweeft was. De
Franiche Afgezant de Eftampes gafnictal-
leen aan den Heer van Noordwyk , (y)
waarom de Gemagtigde Raaden van Hol-
land het bedryven van vreugdetekenen be-
lallten, maar ook ten zelfden dage aan de
Algemeene Staaten van zoo langgc wcnichte
tyding (ö) kennis. Zulks die haare Koninglyke
Hoogheyd, doorde Heeren van
Kuylenburg, Noordwyk , T ere lleyn, Vos-
bergen,Tienhoven, Vcldriel,Ruytenburg,
en Koenders over dc geboorte van den
Dolfyn haaren Kleynzoon licten begroeten,
ja zelfs,om te betuygen hcc groote deel dac
z y in dcezc vreugde naamen, hec houden
van eenen algemeenen Dankdag tegen den
eenentwintigften van Herfftmaand (7) uyc-
l'chreevcn. Op welken dag alom iu de fteden
, evenals twee dagen vroeger in ’s
Graavenhaage , het geichut geloft, pik-
tonncn gebrand en allerhande vreugdcbly-
ken bedreeven wierden. Hiercnboven
befchonken z y den brengcr dier tydinge
met eene goude keten van vyflionderd
guldens, en zynde in overwecging gelegd
o f men door hec afvaardigcn van ecn buy-
tengewoori Gezantfchap den Koning zoude
laaten begroeten , wierdc verftaan dac
door hunnen gewoonlyken Afgezant den
Heer vanOoftcrwyk (8) te laatcn verrichten?
waartoe hem ook ccn buycengewoo-
ne geloofsbricf wierdc toegezonden. Dc
Prins van Oranje in ’c byzonder , om te
betuygen her part en deel, dathy in deeze
ongemeene blydfchap nam, zondc Graaf
Hendrik van NaiTou, Kornel van een (9)
Noordhollandfch rcgcmcnt, naar Vrankryk,
omzyne gelukwenfching by den Koning,de
Koningin, en ’c ganfche Hofgezin , wegens
de geboorte van den toekomenden erfgenaam
des Ryks af re leggen. Waar van
de gedachtenis op deeze drie penningen
bewaard wordc.
( 0 Virg.
Æneid.
lib. X.
f.2;iSc
Lucrct.de
rer. nat.
lib. II.
IÎ'.6c3.8î
feqq.
(6) A iti«:
mazaaken
van ftaat.
ciioorl.
Il.dccI,
io l . j 39.
(7) Refol;
derStaaten
vaaHoll.
17 Sept.
1638. fo!.
165.
(8) Refol.
derStaaten
van HoU.
z r Sept.
1638. iol,
169. .
(9)' Aitze-
ma zaaken
van ftaat
en oorl.
Ii.deel,
fol. 140.
(fo)Hift.
_ . Gedcnkp.
I. De voorzyde van den eerften,die doorde Hooge (10) School der opfchriften ontworpen en xiTil.
I I.TieeL Q q q ge-pag. t.
’ 1
• n'ir
' t
;;:f