’ L
; 5t
t 1 . i
h i a
d f i r *
IÎ> T Î> .
(i) NeuvilleHiil.
vaiiHolJ.
l.d e d ,
pag.ioS.
(i) Aitze-
maiaaken
van ftaat
I.d e e l,
fol. 24.
(3) L artJy
Hift.d’An-
glct. tom.
II. fol.
706.
(4) Aitze-
ma zaaken
van ftaat.
I.deel,
26 April
löiö.fol.
E D E R L A N D S C H E H I S T O R I P E N N I N G E N . /. Boek,
p<? N
'/.ckering van dc voldoening der vcrfchooce-
ne penningen, aan de krygsbende der Kroo-
11c van Engeland ingeruymd,endus nu ecn-
cndcrtig jaarcn lang van de zelve ( i ) cot
deczen tyd toc in bezic gehouden. De
geldcn, ftaande de voorige oorlog door
Engeland aan de Verecnigde Geweften
verftrekt, bevondt men honderdentwintig
tonnen fchats te bcdraagen; van wclke ’er
veertig, op hcc fterk aanhouden van Jo han
van Oldenbarneveld by zyn vierde (2) .
Gczancfchap naar Engeland, van den tegenwoordigen
Koning, in aanmerkinge
van de hulp, die zyne Ryken van de Verecnigde
Geweften tegens den Spanjaard
zoo nu zoo dan ontfangen hadden, waaren
quytgefcholdeu. Dierhalven van de goede
geneegenheyd van Koning Jakob verzekerd
zynde, vonden de Vereenigde Staaten
goed een plegtig Gezantfchap in dit
jaar naar Engeland tc zcnden, v an ’c welke
Oldenbarneveld (3) hec hoofd was; om
den Koning te verzoeken van zyn krygsvolk
uyc de drie gemelde plaatfen te willen
trekken.Koning Jakob hier toe ongeneegen,
doch echter gezind om zyne geneegenheyd
toc den Staat te doen blyken, betuygde de
verzochte inruyming te zullen doen, zoodra
de (4) vyfentwintighonderdduyzend
guldens, welke hy nog, naa afcrek der
weergegcevene gelden, van de Vereenigde
Geweften te cyfchen had, door de zelve
aan de kroon van Engeland zouden afbc-
taald worden. Eu mids hy onderftclde,
dat hec opbrengen van zoo groote geldfom
den Vereenigde Staaten onmoogelyk was,
maakte hy geene zwaarigheyd van deeze
becü)’’ging in ’c opcnbaar tc doen. Oldenbarneveld,
dus den Koning (y) ongevoe-
lig in de gewcnichte verbiudtenis hebbende
gewikkcld, deed in Holland daar vau op
zyne cerugkomft niet alleen vcrilag, maar
ook zoodanige middelen in ’c werk ftellen,
dac in zeer korten tyd dc geeyfchte gelden
3 die men geoordeeld had niec tc können
opgebragc worden, verzameld en in
Engeland den Koning overhandigd wierden.
We lke, dus by zyn woord buycen
verwachting gevat en verraft, den veertienden
(6) van Zomermaand de Engelfche
bezetting uyt de verpande plaatfen,
toc geen kleyne vreugde der Zeelanderen,
trok: zulks die toc blyk van hunne gehou-
denis den Koning op een plegtige wy ze ,
wegens hec heylig onderhouden der Verbonden
niec alleen bedankt, .maar ook
ter eeuwige gedachtenis hunner vcrlof-
fmge deezen legpenning gemunc hebbcn.
(5) Larrey
Hift.d’An.
glct. tom.
II. fol.
707.
(6) Keu-
villeHift.
van Holl.
I. deel,
pag. 109.
(i)Metc.
Franç.
1616.
tome IV,
pag.418.
(2) Neuville
Hift.
van Holl.
I.deel,
p sg.ii2 .
De eene zyde heeft geene verbeelding, maar onder het Zeeuwfche wapenfchild, offomtyds
ook wel dat van Middelburg zelf, die opfchrift:
B E N I G N I T A T E , F ID E , JU S T I T I A q j je JA C O B I R E G I S , S A L V O
F O E D E R E , A M IC I T IA Q u e , O R D in um G E N e r a l iu m P R U D E N T
IA , R E S T I T U T A Z E E L A N D I S F L I S S IN G A E T Z E E -
B U R G o : A N N O M D C X V I . X I IT I . JU N I I .
DOOR D E G O E D E R T I E R E N H E Y D , TROUW, E N R E CH T F A A RD I G -
HE YD V A N K O N IN G J A K O B , E N DOOR D E WY SHE YD D E R
A L G E M E E N E S T A A T EN , V L I S S I N G E E N Z E E B U R G , B E H
O U D E N H E T V E R B O N D E N DE V R I E N D S C H A P , A A N ,
D E Z E E U W E N W E D E R G E G E E V E N : I N ' T J A A R 1616.
D E N 14. V A N ZOM E RM A A N D .
Op de andere zyde leeft men, binnen de w^enfchilden van de Ridderfchap en ftemmendc fteden
van Zeeland, en onder dat van hec Geweft die byfchrift:
Z E E L A N D I A .
Z E E L A N D .
Om
Om zoo groote geidlbm op te brengen
hadden de voordeelen, die de Vereenigde
Geweften uyc den Guliklchen oorlog trokken,
niec weynig geholpen; vermids hunne
benden aldaar door de ingezeetenen onderhouden
en gevolgelyk de Staaten daar
van ontheft wierden. Op de zelfde wyze
wierden ook de hulpbenden van de Aartshertogen
onderhouden, welke ziende de
Graaffchappen van Mark en Ravensberg
door de benden der Vereenigde Geweften
bezet, insgelyks onder Graaf Hendrik vanden
Berge negcnduyzend ( i ) man omtrent
Wezel en Rynberk byecntrokken,omin de
plaatfen, die door de Vereenigde Gewesten
nog niec bczec waaren, ten behoeve
van den Hertog vau Nieuburg bezetting
tc leggen. Dus verzekerden z y zich van
Dorcmond,en naamen Zoeft in;naadat ze
twee (z) kleyne Staatfche krygsbenden
hadden doen wyken. Sedert wierdc ook
Lipftad veroverd, cn eene groote menigte
van allerhanden oorlogsvoorraad in ’c flot
van ’t Graaffchap Rietberge gebragt.
Onbefchryvelyk i s ’t, hoe zwaaren over-
laft de Gulikfche landen , ftaande decze
krygsbedryvcn, zoo van de hulp-
benden der Aartshertogcn als van die — ■»
der Vereenigde Geweften moeften ondergaan.
Dac vanden ecncii was ongcfclion-
den gelaaten wierdt vau den anderen vcr-
nield; hec was nict dan ginds- en weertrek-
ken der benden, dieopdcnboer ceerdcn,
en (3) nict min het land dan de ingczeece- (3)Merc»
nen bedorven. Want verre van elkanderen
tegens ce gaan en met wapcnen te vcrjaa- tomciV.
gen, ichuuwdcn zyalle vyandclyke ont- P“S-4io-
moecingcn,cn was beyder gedrag zoodaanig,
dac z y , onder fchyn van hulpbcn-
den, ilechrs gekomen fcheenen, ora de
(4) in gefchil zynde landen onderling te (4") Neuverdeelen.
En ofwel hierdoor den inge- vaiTHoli,'
zeetencn der in bezit gcnomene landen i-dcei.
geene uytkomft van alle die af- en aan-
togten uyt den doolhof van zoo ver-
warden kryg meer overig fcheen , be-
tuygden de Aartshertogcn echter op
deeze twee legpenningen , dac ’er geene
ZOO moeijelyke wegen worden gevonden
, daar de dapperheyd cn wcl-
beftierde reden niec weeten door te gc-
raaken.
Ovidil tarn.
Jib.XIV*
fab. 4.
♦IU113.
I.Dc borftbeclden der Aartshertogen ftaan op de voorzyde van den eerften, in wier rand ditom-
fchrift geleezen wordt:
A L B E R T U S E T I S A B E L L A D e i G r a t i a . i Si «.
A A L B E R T E N I Z A B E L L E DOOR GODS G E N A D E . l i i s .
Het beeid van Pallas, Godinnc der dapperheyd, ftaat gewapend met fpcer, heim, en fchild, f,. ov
op de tegenzyde, cn in ’t midden van eenen kruyswcg ; binnen deeze (f) fpreulc: Meta ™
IN V IA N U L L A V IA .
G E E N WE G I S ONDOORKOME L TK.
T e weeten voor dc dapperheyd, gelyk de gemelde Latynfche fpreuk van Nafo cc kennen
geeft.
II. De tweede bevat cen paardegeblt, en daarrondom tot randfchrift deeze fpreuk op de eene
zyde:
C E R T U S V IA R U M E X I T U S R A T IO . i 5 iä.
d e r e d e n I S D E Z E K E R E UTTKOMST D E R WE G EN , lö ii.
I I -D e e l. Bb Om
4 . -r
" -ii
- ijJ
!'•
j .
: i .