Wiens ccne zyde, rondom hct Weftmcfchc wapenfchild, in den rand deeie (i) gewyde
detAToft. Iprruk tot opfchrift voert:
kap, IX.
lf,+ S A U L E , S A U L E , Q U ID M E P E R S E Q U E R I S ! 1608.
SAUL , S AU L , WAT V E R V O L G T GT MV. i«o8.
Op de andere zyde houden twee geftrengelde rechter' handen eenen bundel van zevcn pylen;
binnen dit randfchrift:
C O N C O R D IA F R I S I a E L IB E R T A S .
DOOR DE E E N D R A G T B E S T A A T D E VRTHETD
V A N V R I E S L A N D .
M R a loI.
der Staat.
van Holl.
13 Sept.
1607. fol.
(3) Refol.
derStaaten
van Holl.
vanzö tot
. . . . 1Ó08.
fol. 50.
30 April
if)o8. fol.
80,87 en
(4) H.de
Groot
Ned.Hift.
fol. 576.
En ofwel de Staaten van Holland, door
hunne Gemagtigden, diedeZuydholland-
fche Kcrkvergadering hadden bygewoond,
van den grond dier geichillen onderricht
zynde, niet oorbaar vonden, midsdete-
genwoordigheyd zooveeler Vorillyke Gezanten
, (x ) en het t’over druk met zwaar-
wigtigcr ilaatszaaken hebbende, eene fa-
mcnkomil van Leeraareu in ’t voorgaande
jaar toe re ilaan, zoo w a s ’t echter in dit
jaar dat zy , om de hiervoor aangepreezc
en thans in gevaar zynde eendragt, zooveel
hen moogelyk was,tuiTchen de in gefchil
zynde Godgelecrden te herilcllen,
goedvonden beyde de Leeraars Arminius
en Gomarus voor den (3 ) Hoogen Raad
te ontbiedcn, ora hunneiielliogcn, ende
bewyzen, waarmede z y die vailmaakten,
tc hooren. Naa eenen langen redcilryd,
waarin ieder poogde zynen tegendinger in
’t ongclyk te ilellen, fcheen ’er niets dien-
iliger a l s ’t verhandclde in dit gefprek te
fmooren ; ’t gene echter niet belcttede ,
dat hct gevoelen van den eenen en anderen
dagelyks in de gemoederen der byzondere
inwoonderen (4) dieper door-
drong, en de oorzaak van ccn nieuw gefchil
was; teweeten, o f ’t oordeel over
kerkelyke zaaken ook een gedeelte van
hct rechcsgebied der werreldly ke Overheyd
was. Ondertuifchen beefde nog het geheele
Land door de hevige partyichappen,
die over het aanneemen o f verwcrpen van
’r aangebooden Beilandtuflchen de byzondere
Staatslcdcn alom ontilaan waaren. Ja
Graaf Maurits in ’t byzonder ftclde zieh
thans met zoo grooten naadruk tegens hct
aangaan eens Beilands, als o f hy van zins
(V) waare het uyterfte te waagen. Ja zyne
oorblaazers ontzaagen zieh niet van open- tome 11.
lyk te betuygeii, dat het grootmoedigcr pig,-7o-
zoude zyn zieh te zien bederven, dan
wetten te laateii voorfchryven; het gene
weder niets als eenen wiflen ondergangvan
den gcheelen Staat konde naa zieh ileepen.
Zulks deFranfcheKoning ((>) in ecnen brief Negot.
het naakende gevaar voorilellende , hem
tot eendragtigheyd met de andere Staats-p a g.jg /
leden aanmaande; o f dat hy genoodzaakt
zoude zyn zoodaanige middelen by de
hand te vaccen, die den luyilcr van zynen
Huyze i n ’ t byzonder niet zouden voor-
deelig zyn. Zeeland insgelyks volhardde in
zieh naar’tvoorbeeldvan hunnen Stadhou-
der, met zoo ongchoorde drift tegens hec
Beftand teverklaaren,dat hunne Gemagtigden
zelfsuytdeVergadcringender Algemce- m ) Negot.
ne (7) Staaten bleeven, op hoope van daar- ^
doortewegcte zullen brengen,dac’er door pag. 70.'
de zes andere Landfchappen, die daartoe ge-
neygd waaren, geen befluyc, ’c gene hen
onaangenaam zoude können zyn, genomen
wierde. Ondertuflchen decde de Fran-
fche Afgezanten op bevel huns Mccftcrs,
al hun moogelyke beft, zoo by ( 8 ) monde rs) Negot.
als ingelevcrde gefchriften, om de naauw- j’"‘"
bezecce gemoederen, welke voor ’c aan- pag.?!.*
gaan van’t Beftand fchroomden, zooveel
docnlyk was geruft ce ftellen, en vereend
te houdcn. Hier toe diende ook deezc leg-
penning,die door deStaatcn van Weftvries-
iand in dit jaar is iu’t licht gegeeven.
Twee
Twee geftrengelde rechter’ handen houden op dc voorzyde eenen bundcl van zevcn pylcnj
binnen dit randfchrift.
C O N C O R D IA F R I S I i E L I B E R T A S .
DOOR D E E E N D R A G T B E S T A A T D E V R YHE YD
V A N V R I E S L A N D .
Rondom hct wapenfchild van Weft vriefland leeft men in den rand die omfchrift, zynde de
gewoonlyke fpreuk van dat Geweft:
A N T IQ U A V I R T U T E E T F ID E . 1Ö08.
M E T D E OUDE D A P P E R H E Y D E N 'T OUDE GELOOF. 1608.
1609.
( i) Refol.
der Staat.
vanHoll.
24 Maart
i6op. fol.
86, 87 en
88.
( f ) P r ,p .ß .
a
(5)aL;.
(6) Con-
fiantit.
0)<yc.
Met den aanvang des nieuwenjaarszcs-
tienhonderdnegen fcheen de tegenftand,
die Maurits en alle de anderen van den
huyze van Naflbu tegens’c aanvaarden van
’c Beftand deeden, cer uogal roe dan a f te neemen
: zulks de Staaten van Holland, om de
toeftemming van die van dien Huyze op
zoo gewenfchte zaak te erlangen, het vol-
gcnde befluyt naamen, ’t gene ik om z y ne
zcldzaamhcyd goedviiide, tegens my-
ne gewoonte , van woord tot woord ( i )
uyc te Staatfche daglyftcn te fchryven,
enhier incelaflen. „D e Staaten van Hol-
„ land, rypclyk gelee hebbende op den
,, (x) voorllag van de Heeren (3) Afge-
„ zancen van de Koningco van Vrankryk
,, en Grootbritcanje, aangaande de erken-
„ cenis van dc groote dienften en ’c verlies
,, van goed en bloed voor de Vryheyd der
„ Ncderlanden van Hoogloflyker Gedach-
„ tenifle,mynHeer den Prins van Oranjc,
„ voor zyn fterfiiiiys i n ’tgemeen, voor
„ Mcvrouw de Prinfes zyne Weduw,
,,'z y n c (4) Flooghcyd Prins Maurits, op
„ den opzien van zyne (5) verdienften
„ zoo langejaaren in alle (6) ftandvaftig-
,, heyd en trouwheyd in tegen- en voor-
,, Ipoed den Lande be weezen, insgelyks
J, van Prins Hendrik zynen Broeder, een-
,, zamelyk den Welgebooren Heer Graaf
,, Willcm Lodewyk van Naflbu (7) cnz.
,, hebbcn verklaard en vcrklaarcn bydec-
, zen, dat hunne meyning cn (8) begccr-
, te alcyd geweeft is , cn alsnog is de
, voorz: goede (9) dienften, verlies van
. goed cn bloed van zyn G. H. G. zy-
, n e ( io ) Hoogheyd, en andere Heeren
, van den huyze van Naflbu dankc-
, lyk mec der daad ce erkennen ; heb-
, bende ecu vail bctrouweu , dac zyne
, Hoogheyd en andere Heeren van den
, huyze van Naflbu , in hunne goe-
, de ( 1 1 ) genecgenhcyd toc de behou-
., denis van de Vryheyd der Vereenigde
,, Nederlanden, zoo by tyde van den Vrec-
,, de, Beftand,als Oorlog ,midsgadcrs in
, hunne aangcnomene ampten gecrouwe-
, lyk toc der Landen dienft ten uyterfte
, zullen (rx ) volharden: waardoor hunne
, Edcle Moogendheden ookvaftelykvoor-
, zekerdzyn, dat de (i3)gcneegenheyd
, cn gunftcn van dc Edelen en Regeerders
, van dc Steden voor zyne (14.) Hoog-
, heyd en de Heeren van den voorz:
, H n y z e , zullen ( ly ) achtervolgen en-
, de t’hunnen bcfte vermecrderen: heb-
, ben daarom by voortgang en befluyt
,, van’t Beftand bewilligd cn toegeftaan
., (i<i) te draagen hun ( 17 ) aandeci in de
,, twee erfiykc rentcn, de eene van zes-
„ duyzend ponden, beweezcn aan de
,, Vrouwen Dochcercn van zyne Vorft-
„ lykc gcnade, Hoogloflyker (18 ) ge-
,, dachreniile, geteeld ( 19 ) by Vrouwe
L X Char-
(g)h7ttntii.
(9) Officïén,
(10) Exel-
Untie,
(n) Aft,
(12) Conti-
tmieren.
13) A fe c-
(14) A'«/-
Uniie.
nuetren.
(16) Gi«»-
fenicert.
(17)ga«i.
(i9l Ge'^ro-
creéerâ.
î> f ■
p I
t a :
I;