U J.i Í
;
• i 11 ' '
!■ ^ ' I /
■ . 1 i :
- * - â Î& T 'f "
i; j- i
f i l l
1Ö3T. Wellce vertaaling my door den Heer Juliaan van Groenewegen , Veertigraad der flad Delft
--------- en Kallier der Ooilindifche Maatfchappye ter kamere aldaar, van Batavie bezorgd is. Voons
Icell men onder dezelve fpreuk in dc Latynfche taal dit opfchrift-.
IN P E R P E T U A .M G R A T I T U D IN I S M EM O R IA M ,
HOC M U N U S C U L U M N O S G IV E S C H IN E N S E S B A T A V I iE
L u b e n t e r M e r i t o Q U E O B T U L IM U S IN S IG N I H E R O I
JA C O B O S P E X IO ,
IN D IA R U M O R I E N T A L IU M G E N E R A L I ,
P A T R O N O N O S T R O O B S E R V A N D O
A N N O i6 ;z , A D Y i f . N O V E M B R I S , B A T A V I jE.
J V r CH tN E E S CH E B U R G E R S F A N B A T A F I È H E B B E N ,
TOT E E N E E UWIG G E D E N K T E K E N O N Z E R D A N K B A A R H E T D ,
G A A R N E E N M E T R E C H T A A N D E N FOO R T R E F F E L T K E N
H E L D J A K O B S P E K S ,
O P P E R L A N D V O O G D D E R OOSTINDI È ' N ,
O N Z E N E E RW A A R D I G E N B E S C H E RM E R ,
D E E Z E K L E T N E GI FT , I N 'T J A A R l i jz . D E N zy. DAG F A N
S L A G TM A A N D J E B A T A F I È O P G ED R A A G EN .
( i l Neuville
Hift.
v.in Holl.
I. dee],
pag- 360.
( i) Refol.
derStaaten
van Holl.
van 13
Juny tot 7 Aug.
16 3 1. fol. 75-
(3) Refol.
der Staat,
van Hoil.
van 14
Maart tot
8 April
1634. fol.
XS.
Dac de Vereenigde Geweften langs de
Maas in die jaar zoo groote voordeelen
bchaalden mocft andersdeels ook aan dcn
Graaf vanden Berg worden toegefchreeven,
welke tegens het Spaanfche H o f misnoegd,
zoo wegens ’c verwaarloozen der Ne-
derJandlche zaaken , als boven ( i ) zich den
Markgraaf van Santa Kroce tegens beloften
verheven rc zicn , in hct begin van den
veldtogt, in plaatfe van aan Frederik Hendrik
hec hoofd te bieden , met den zclvcn
geheyra verftand (x) hieldc, en des mct z y ne
aanbetrouwde manfchap terug naar Gelder,
ja ledert in perfoon, zich ontllaan-
de uyc dcn dienft van Spanje, naar Luyk
was gewceken. Dc Aartshertogin poogde
hem door zoetluydende brieven wel weder
ten Hoove rc lokken;dan hy daaraan geen
geloof flaande, veelmin de daarop gevoJg-
de indaaging gehoorzaamende, wierdc zyn
goed cn Iceven als van eenen halftarrigen
by vonnis van den Hoogen Raad van Mechelen
(3) verbeurtverklaard. En dewyl
de gedoeinde Graaf federt by uytgegeevc-
ne en alom geftrooide vertoogfchriften betuygde
van zins te zyn een leger ter befcherming
van ’c Land op de been te brengen
tegens de onderdrukking der Spanjaarden
, oordeelde hec H of te Bruflel die flechts
een gemaakt fpel te zyn-, en dar hy ver-
ftand houdende met den overigen miihoeg-
den Nederlandfchen Adel, z y op de geftrooide
aanmaaning van dcn Prins van Ote
w crk b y de h and te n e em e n , en to te e n
goed ey n de te brengen. G e ly k deeze be-
zen d in g o p en ly k gelchicdde , z o o had op
den uytflag der zelv e al de w erreld de o o gen
gev eftig d , d o ch w el v o ornaam elyk dc
inw o o n d ers d er R o om fch e N ederlanden ;
naarm aatcn daar ccnc gcw eldige jam m erkreec
was o p gcgaan, w egens den gedaanen 1 Í3 3 .
inval der Scaatlche ben den , cn hcc ver- ----------
b randen van h u y z e n , flo te n , k lo o fte rs, k erk
e n , cn dorpeu , n u te m e e ro m V reede,
m ids de handeling d aarover reeds begonnen
was , gew en ich t w ierd t, z o o als uyc
d eezen legpenning kan w ord en opgem aakt.
ra n je , in houdende verzekering v an z y n e
h u lp e , zich onderling to t hec o p ru ym en
der Spanjaarden , hadden (4) verbonden. C4) Neu-
D ierhalven v reczende v o o r zw aard erc ge- ife n o ? '
v o lg en, e n z ic h buycen ftaat vindende om l.ded, ‘
en aan dcn v y and van b u ycen , en teg ely k
aan de inw endige m isnoegden h e t hoofd te
b ieden, v o n d t d e A artshertogin geenen a n deren
m iddclw eg open , dan dc V ereenigde
G ew eften om V reedc te fm e e k e n ,e n lict
d e s, o p d e n naam der R o om fch e S taaten
van N ederland d o or brieven van den H cr-
rog van A renberg (5 ) b y den P rins
O ran je v o or drie G em ag tigd en , te w eeten vmHoii.
den Baanderheer Z w artlen b u rg ,(6 )d en H e e r
H e lle b u s, en den L oo n trek k en den R aads- Isj/f» '.
m an van A ntw erpen E delheer , v ry g eley- .“ MlBe-
b rie v e n v e rzo e k e n ,om a a n z y n eH o o g h e y d m k /k ra
opening tc m oogen docn van zaaken v an '’anftiit
dc uytevllc aangelegenheyd. D e verzo ch - “ dre“ '
te brieven w ierden toegeftaan, en z y , naar ' “ *■
't leger v o o r M aaftricht g ercysd z y n d e ,
te n g e h o o rv a n d en P rin sv an O ran jeg clcy d ,
w ien z y betiiygden te z y n gekom en om d c
m ecning der V ereenigde G ew eften op h et
ftuk van den V reede te v erftaan , w egens (7) aiku-
h e t (7) u y tv in d en van m iddelen om een-
m aal den bloedigen oo rlo g te doen eyndigen: S oorl.'
m et b elo fte, z o o de V ereenigde G ew eften i
daar to e genecgen W aaren , d at dan de
R o om fch e S taaten van hnnne z y d e cen aan-
zicn ly k er getal van G em agtigden zo u den
z c n d e n , om d it g ro o te, cn langgcw enfchte
T o“ ?,’ ™ mral d=t Staatfche benden , en hct onder
braiwfchatting ftellen van het platte land van Luxemburg, Namen, Brabant, en Hcncgouwe,
zoohicr zoodaar waaren aan’t vuur ten bcfte gegeeven, wordt op de eene zyde in voile vlam
en nevens dne bedrukte huysiuyden verbeeld ; wier twee de handcn te famen sevouwen hebben.
terwyl dc derde die in ’c haair hceft 5 binnen dit randfchrift ;
Q U I D M I S E R I S S U P E R E S T .?
W J T I S ONS E L E N D I G E N O F E R I G ?
r ?^‘«^'balven alle dne den Vreede te voet vallcnde , die op de andere zyde , nevens het w.apen-
ichild van den Brugfchcn Loontrekkenden Raadsman vander Mark verbeeld is , bidden zy dac (iiVirsiJ
tot voorkoming van diergelyke rampen , de Olyftak van den zoo lang gewenlchcen Pays aan het ^'inddT
Land door zyne bezending mag bezorgd worden. Want hec omlchrift , zynde eene fpreuk
vanden ( 0 Mancuaan, luydc aluiis: • ii-. 364.
T E P O S C IM U S O M N É S . 1633.
W r S M E E K E N U A L L E N . 163^.
Naa deeze verklaaring de Vreedehandel
zynde begonnen , wierdc door de weder**
(tJRefol. ^ydlche Gemagtigden een voet (x) onewor-
J ü i H o i hec richcfnoer der volgende hanv
a n S t o t Gelinge mocft wcezen , en van deezen in-
De Roomfche Nederlanden had-
den tebezorgen,dat het verdrag van’tlaat-
fte Beftand door den Spaanfchen Koning
in alle deelen wierdc naagekomen, cn men
tot handhaaving van dien zich onderling
tc verbinden :gelyk ook toc het handhaaven
vande wedcrzydfche vryheden cn gerech-
tighedcn tegens icder, die beftaan zoude dc-
«F/lsItZA . . - . L . l zelve te bele edIifg e n. AAllll e- /SX paanf/c* ,h e kI rygs-
knechten hlaaddddeenn te vertrekken ,; «a»l.lve. .f.luo--
ten moeften aan der fteden zydegeflechc
(jVAitze- worden, ende krygsbediendcn aan (3) nie-
?a?ftaa? aan deStaaten desLands deneed
enoorl. afleggen.In de Vlaamfchezceftedcnzoude
fo??2u. ^^zsfting niec dan met wederzydiche
bewilliginge vcrandcrd o f gelegd , en eenige
fteden, naamaals te noemeu , aan de
I I. Deel.
V ereenigde G ew eften to t hunne v erzekcrd h
e y d afgeftaen w orden. D ees grondflag
w ierdc naar Bruflel en naar ’s G raavenhage
g ezonden ,o m daarop ten fpoedigfte nevens
de G em agtigden oo k h u nn e befluyten naar
M aaftricht te laatcn afgaan. Van de z y d e
d er V crcenigde G ew eften w icrdcn d e (4 )
H eeren T e rre fte y n , en H a a rfo k e , m ct
dcn S chatbew acrder G ogh , en van der
R o om ich e S taaten w e g e , behalven de
d rie w elke w y h ierv o o r reeds genoem d
h e b b c n , nog de A artsbiiTchop van M e chelen
, de A b t van S int V a z , de gem
elde H e e r vander M a rk , de H c e rD a n -
ch erm o n t van w ege H cn eg ouw e , de
H c e r R onnec Schepen van N am en , de
H e c r Broidc L o o n trek k en d R aadsm an van
D ouay , cn de H e rto g van (y ) A renberg
to t G em agtigden d er M aaftrichtfche Vrce-
d chandelinge benoem d cn afgezonden.
D ees H e rto g van A renberg w as cen Z o o n
van Karel v a n L ig n c c u A nna van K ro y ,v a n
G g g w elf4)
ReIot.
derStaaten
vanHoll.
van 8 tot
23 Dec.
1632, fol. 112.
(;) Neu-
vilIeHift.
van Holl.
I.deel,
pag.377.