/ ' " i l
'■ " f c
'i Ik
» f c .,
H-.r
1 t
p : 4 l
'00 li«/ aanmerkelyk dat de Algemeene Staaten raaime^^ in 't jaar icffienhondctd-
(0 K«,i. «vcnenzevent.g, (i) dcn Zoon van dcn Stcdevoogd van Bergen in Noorwcgen , met cene Rit-
jtoiuatcii medtersplaat/c , in erkcntenis van dcczcn beweezcn bylbmd , onder Iiunnc krygsbenden bets
oa, ' "■
vc,*hibcVjroltiirto voert , hccft op de n.gzydc dit
A N NO ¡S6f. D E N la. AU GUST/ ,
G E N A A K T E D E G R A A F F A N Z A N D P F I G H
M E T I f . O O R LO G H S S CH E P EN , 4. K I T Z E N , E N z. B R A N D E R S ,
TOT FOOR D E 'Na F E N F A N B E R G E N I N NO O RWE G EN ,
D A A R to, OOS T - IND I S C I I E E N A N D E R E C O O P F A A R D T - S C H E P E N
. T E N A N C K E R L A G E N ;
WA A R OP I i r M E T ZTN' FOORSs . F L O O T
I N E E N H A L F E -M A A N OP E E N S P RO N G H KOR T E ,
E N D E N E D E R L A N D E R S M E E N D E T E F E R N I E L E N .
DUS G A F E N Z T F A N D E K A S T E E L E N E N
W E D E R Z T D T S FUUR,
E N D ' E N G E L S C H E W I E R D E N , N A K A B E L - K A P P E N
G E DWO N G E N S C H A N D E L T C K D E VLU G I I T T E N EM ,e 'n .
( i ) Brandt
Lcev. van
de Ruyter.
fol. 418.
1665.
pag. 118.
(4) Aitzemazaaken
vanilaat.
enoorl.
V.deel,
f(jL6o3.
(?)HoIl.
Merkur.
16ÓJ. pag.
0IZ4- ) Aiize.
mazaaken
van Haat
en oorl.
V.deel,
fo l,615.
De Engelfchen aldus met fchaade en
fchande zynde afgeweezen, wicrdt federt
de Ooftindüche vloot door den L. Admiraal
de Ruyter, onder de befcherming der
Staatfche oorlogfchepen, naar’t Vaderland
(z) begeleyd, cn tuifchen de Oorlogsvloot
der Vcrcenigde Geweften endie van zync
Britfche Majeftcyt voor’t overige des jaars
nict hoofdzaakelyks ondernomen. Zulks
het fchecn alsof Koniog Katel. vernoegd
van de Nederlanders i u ’t laatfte gevechc
zoo gcvoeligeii neep op zee to hebfaen toegebragt
, nu ook te lande van den BiiTchop
van Munfter zich geen mindere voordeelen
beloofde. Want dees Kcrkvoogd met
ecnen ouden wrok tegens de (3) Vereenigde
Geweflen bezeeten, en door ’t Engeliche
geld onderfteund, had ccn leger van
zeventienduyzciid man in ’ t veld-:gqbragt,
dcn veertienden van Herfftmaandiep oor!
( t) «gens de Vereenigde Gdiveften
verklaard, en acht dagen daarnaa het
Twcntfche intrekkendc, de ftedekens En-
fchede , Otmarze . Diepenheym, Qlden-
zeel, cn verfcheydene anderc dorpen en
floten geplonderd. De Vereenigde Staaten
rukten , om deezen vorderen inval
te ftuyten, eenige benden onder’t beleyd
'■an (5) Johan Maurits van Naflou byeen;
en hadden hcc genoegen van uyt den
Spaanfchen Afgezant te verftaan, (6) dat
men alle krygswerving voor dcn Biffchop
van Munftcr ten ftrengfte in alle de Spaanfche
Nederlanden had verbooden: welke
Geweften in dicjaar het ongeluk hadden
van hunnen Vorft te verliezen. Den
nvaalfden van Herfftmaand wierdt Koning
Ehihps van eenen zoo geweldigen rooden
loop aangetaft, dat men ecr twee uuren
hem m doodsgevaar oordeelde. Den volgenden
dag maakte hy dierhalvcn zyneii
uyterften w il, en zich geblecht hebbende
ontfing, naar de wyze der Roomfche
kerke, den veertienden het Nachtmaal ( 7 ) ( ,) Aitzet
uyt de handen van den Patriarch van de In-
dien. Ondertuifchen hieldt zyne quaal Sfco"„g.
met op, maar, geftadig hem hec bloed
ontloopende, vermiuderden dermaate zyne
krachten, dat h y , naa vier uuren in grootc
benaauwdheyd gelegen te hebben , in
^ n oudcrdom van zeftig jaaren, op zyn
H o f te Madrit, den (8) zeventienden van W Ai.«-
H crfltmaand, hec ftervelyke aflyde- m i
laatende. alleen eenen wettigen Zoo’ii Ka-' »"oí” '
reí; die, hoewel pas vier jaaren o u d ,fe “f e
heni echter in ’t Ryksgebied volgde, ei! '
in Nederland het vercrouwen opwekte
dat h y , hebbende den zelfden naam al!
Keyzer Karcl,die door zynezeegepraalende
wapenen zyn Ryksvcrmoogen tot voorby
de Kolommen van Herkules uytgebreyd
en den Nederlanden, ftaande zyne re¿e-’
ring zulk’ eene Guide ccuw verlchaft had
hen thans gecn minder geluk en voor-’
Ipoed .geduurende zyn Ryksgezag, volgens
den inhoud deezer penningen ftondt tc be-
Ichikken; welke, mids deeze zyne on-
volging in 't bewind zyns Vaders,met den
amvang van het volgende jaar, gemunc
I. Hct
I. Hct borftbeeld van den jongen Koning ilaat op het vooriluk vandeneerften, wiéris tandoM®
zoomd is met dccze tytelen :
C A R O L U S I I a D e i G r a t i a H I S P a n i a r ü m E T
IN D IA R um R E X .
K A R E L D E I I , DOOR GODS G E N A D E K O N IN G V A N S P A N J B
E N D E IN D I E N .
Boven eenen werreldkloot, wordt op het ruggeftuk de Koninglyke kroori , die met eenen degen
en fchepter kruyswyze doorreegcn is, van omhooge door een Hemellicht beftraald, waar id
eene Duyf, het zinnebeeld van den Heyligen Geeft? gezien wordt. Het byfchrift in den rand
is dusdaanig ;
T E M O D Ë R A T O R E .
ONDER UWE b e s t i e r i n g :
II. De tweede heefc het gekroonde wapenfchild , omhangen met den ^.iddcrlykcn halsband
Van’c Gulden vlies, op de voorzyde j binnen dceze tytels :
C A R O L u s , D e i G r ä t i a H I S P a n i a r ü m , E T
IN D IA R um R E X
K A R E L , DOOR GODS G E N A D E KON IN G F A N S P A N J E ,
E N D E IN D I E N .
TuiTchen twee gekroonde kolommen, hec gewoonlyke zinnebeeld van Keyzer Karel, met
zyne zinfpreuk P L U S O U L T R E , jVOG F E R D E R , ziet men op de rugzyde in’c ver-,
fchiet uyt de zec cenc helderfchynende Zon opftygen} ondcr dccze fpreuk ;
R E D I T ÍD EM . 1666.
D E Z E L F D E D A A G T W E D E R OP. i66ä.
III. Het wapenfchild van den Ridder johan Balthazar de VÜTcher, Heer Van Celles o|) dc Piéton,
Pottes, Schiplaken, en Neverden, ftaat op de eene zyde van den derden. 'Wiens Zoon
■Willem Benediktus de 'YiiTcher, den eerllcn (i) van Sprokkelmaand des jaars zefticnhondcrdvyf-
• tig, mede toc den Ridderlyken ftand reeds verheeven was, evengelyk de ecrftgemelde Heerlykheyd
naamaals door deezen Koning, den eerften van Herfftmaand desjaars (1) zeftienhonderd-
Zesentachtig, ter gunfte van den gemelden Johan de Viftcher tot cen Baronny gemaakt is.
JI .H e e l. T t t t t t Op
( t ) Ntfä
blelTede
Brab.
pag, 2 * * i
(i) Ereét.
de louicS
les terr.
feigQ. &c
fam. titrj
du Brab^