rfelSî"'''
k if
ipri
ils
L U D o v i c u s X I I I I E T M A R i a T H E R e s a , D e i G r a t i a F R A n c i t e
E T N A V a r r t e R E X E T R E G i n a .
LO D EWT K D E X I I I I E N M A R I A T H E R E Z A , DOOR GODS .
G E N A D E KON IN G E N K O N I N G I N V A N V R A N K R T K
E N N A V A R R E .
Hct ruggeftuk vertoont wederom dc nieuwe Koningin, zitttende op dc befchreeve zeegekoetsj
binnen die randfchrift:
A U G U S T r E P A C I F E R 7E L U T E T IA M F E L I X IN G R E S S U S
z6. i iU G u sT i i i 65o.
DE G E L U K K I G E I N T R E E D E V A N D E DO OR LU CH T IG E
V R E E D E B R E N G S T E R T E PARTS . D E N 16.
V A N OOG S TMA AND; 1660.
111. De derde, die dc zelfde rugzyde heeft, vertoont op de voorzyde allecn hct borft-
becld des Franfchen Konings, mec een laurierkrans om ’t hoofd, binnen dit randlchrift:
L U D O V IC U S X I I I I , D e i G r a t i a F R a n c i a c E T
N A V a r r a s R E X .
LO D EWT K D E X I V , DOOR GODS G E N A D E K O N IN G V A N
V R A N K R T K E N N A V A R R E .
IV Dc vicrde heeft het zclfdc voorftuk en omfchrift, doch het Koninglyke borftbeeld geenen
lauwerktans. Op hec ruggeftuk ziet men .oofc dc zelfde ftaatfi der nieuwe Koninginne ; doch
daaronder Iceft men dit Franfchc opfchrift:
L ’ E N T R E ’ E D E L A R E IN E A P A R I S . i««o.
D E I N T R E E D E D E R K O N I N G I N N E T E PARTS . ¡660.
(•) II. D«
fit. 468.
( i ) D e
Riencourt
Hift.dc
Louis
XlV.tome
*3•1 2R.ag«
Om den luyiler deezer Vorftlyke intreede
op allerhande wyzen te vergrooten,
had men teParys, behalven eenen Koninglyken
troon, die onder eenen prächtigen hemel,
en tuftchen vier vergulde pylaaren,op
twintig trappen, tot hec ontfangen van de
gewoonlyke onderwerping der hooge Gerechtshoven
en Magiftraaten,alsgemeld (*)
is,in de voorftad van Sine Antoni was opgerecht,
eenezeerheerlyke eerpoort op den
kerkhof van Sint Jan toegefteld : welke niec-
alleen Apollo cn de negenZanggodinnen op
den Parnasberg , maarook de beeldeniften
hunner Majeftcyten ( i ) vertoonde. Op
de briig van onze Licvevrouw ftond dc
tweedc, cn op die omhooge, tuflchen
twee minncftandaards van verfcheydene
brandende harten, de ftandbeelden van de
Eer, Vruchtbaarheyd, en Liefde, wier
laatfte de famengekoppelde wapenfchilden
van Vrankryk en Spanje onder haar juk
hieldt; zynde voorts nog in de wolken
de Koningin Moeder in de gedaante
van Juno verbeeld, die aan Merkuur en Iris
beval de beeldeniflen der uieuwgecrouw-
de Vorften aan Hymen, den God des
Huuwelyks, te brengen. Op het top-
punc van de derde , die op de nieuwe-
markt was opgerecht, ftondt de Franiche
Koning, op eene hoop van afgelegde oor-
iogswapencu, in de gedaante van Herkule
s , wordende door de Dapperheyd mec
eene Mirte- en Olyfkrans gekroond, cn
door verfcheydene Minnewigjes van z y nen
Iceuweuhuyd, ’c zinnebeeld des oorlogs,
beroofd. Aan den anderen kant
hieldt de nieuwe Koningin, in de gedaan-0} De
te van ( i ) Pallas , eenen, Olyftak iii de
rechter hand,ende rondom haar geplaatftc
Nimfen dc ondcrfcheydene wapenfchilden
der
der fteden, welke door Spanje by 'c getroffen
Vreedeverbond aau de kroon van
Vrankryk waaren afgeftaan. De laatfte
eerpoort, op de plaats van den Dolfyn
opgerecht, verbeeldde in een tafcreel, on«
der den groflyvigen Herkules, die de
Franfche werreld torfte , beyde hunne
Majeftcyten, zittende op eenen zccgewa-
gen, vvelke tuflchen dc Eendragt enden
N I N G E N . F ä o e Jt, 47 1
Vreede door den Huuwelyksgod H y men
gemend, cn door den Franfchen
Haan cn Spaanfchen Leeuw voortgetrok-
ken wierdt. Desgelyks zict men eenen
praalboog op deezen legpenning verbeeld,
wclke wel eerft in ’c volgende
jaar , doch echter op die geflooten
Vreede- en Huuwelyksverbond gemunt
Op de cene zyde zict men, boven den middelften der dric doorgangen, eenen ftapel afoelegdc
wapenen, ten bewyze dat de oorlog geeyndigd is. Voorts zyn depyharcn met Olyf- en Mirte-
ioot, mids zoowel de Vreede geflooten, als ’t Huusvelyk voltrokken wa.s, omwonden, cn
de bovenvoorgevel met troifen van’tzelfde loof behängen. Het randfchrift luydt aldus:
P A C I ® T E R N ® , P A C T i S Q U E H Y M E N E I S . l ö ö r .
OP D £ N E E UW I G E N F R E E D E , E N ’T B E S P R O K E N
HÜUWE L TK . 1661.
V T - ■ ■
Rondom het gekroonde Franfche wapenfchild ziet men, op de andere zvde, dc RidJerlvke
fplcuk ' Heyligen Gceft en' Sint Michiel, cn die beyden oräzoomd met dceze
N I L N i s i C Ö N S I L I O .
N I E T S D A N M E T B E L E Y D .
?-59-
Gelyk de, Vcrcenigde Geweften de
Heeren van Merode, Amerongen enHu-
malda naar Spanje en dc Heeren van Gent,
fi)Hoii. ßeuniugen eu Huybert ( i ) voor buycenge-
Merkurius woone Afgezanten naar Vrankryk zon-
1660. bcyde de Koningen dier ryken,
ZOO wegens dqn onderling geflooreii
Vreedc als het daarby bedongen Huuwely
k , geluk tc wenfchen, zoo hadden zy
ook door hunne Gezanten in ’c Noorden
de uyterfte poogingen ondertuiTchen aangewend
, om tuftchen de Koningen vau
Dcciiemarkc cn Zweede eenen Vreede te
bewerken. \V elke laatfte ondertuftchen
dc tyding van de hiervoorgemelde nederlaag
der zynen, cn van het verlies van ’t
geheele Eyland Funen, door den outvlug-
ten Prins van Suitsbach en den Veldmaarlchalk
Steenbok, met zoo groote ontftelte-
(1) Brandt nifte (z) en inwendige aandoeninge des gc-
de'"«” « ontfing, dat h y , gelyk eenpaarig
iol.i9j. getiiygd wordt, iedert nooit recht gczond
van lighaam, veelmin vrolyk van geeft
geweeft is. Doch hoe ’t daarmede z y ;
immers hy vertrok in der yl hierop naar
het flot Kroonenburg, en zynde te Gottenburg
, rot het houden van den Ryks-
dag, aangekomen , gevoelde hy den vyfen-
entwinrigften dag deezes jaa rs, zich van
eene zwaare verkoudheyd , verzeld mct
Cd) ccne ftapheyd der Jeden, hoofdpyn,
en hecre koortlbn, aangetaft; welke wel r i / " '-
door eenige ingcgeevene gcnccsmiddelcn f . '
voor cenigen tyd geftuyt wierdt, doch
den zeventienden van Sprokkelmaand
zieh opnieuws, met allerhandc zwaare
toevallen, onder eenen geftaadigen buyk-
loop zoodaanig verhief, dat z y hem, ten
(4) cwcc uuren des nachts van den twecen- (4) Holl,
twintigften der zelfde maand, in den ou-
derdom van zevcncndertig jaarcn uyt hct ¡8.°'
leeven rukte. Het lyk wierdt, gcbalfemd
zynde, des avonds in eenen langen zilveren
geftikttsi rok ten toon gelegd, van ieder
gezien, cn daarnaa , den veertienden
van Wynmaand, op ecnc zccr prächtige
C c c c c c 1 wyze
feil
ii:
■ fe.
- ul
*1