iß ß
i i"
ß f
'i " , ] ■
" ' ,:i
.: -H-
; ;„ß
¿ - i - ' / . ß i '
. i
/C
i!
'ri ■
f e l ß j / ' „IH. , C
P L U R IM A E U R B E S R E C E P T A E . M D C L I I I .
, V E R S C H E Y D E N E S T E D E N H E RW O N N E N . 165-3.
Terwyl Vrankryk op deczc wyze de inwendige
beweegingen dcmptc, hadden de
Verecnigde Geweften , die nog evenzeer
nict Engeland overhoop laagen, tot handhaaving
van den koophandel in de Middcl-
landfche zee, in Oogftmaand des voor-
M Mon Johan van 1,1) Galen mcc
tänusbe- Cènè vryönbcpaalde magc te land naar Ita-
roerde lic ( ij' gczondeu, om met de fchcpcii, die
pag^?4. JnénKà'Ìdàar'vervaardigd cn gehnurd had,
iifkefoi. à'aji dò Erigellchen, onder hunnen Admi-
vSi ? S l ! Richard Bodlcy. het hoofd te bieden.
z6 July ;Peés\ acht' zeylen fterk wierdc tuftchen
i..)2.fo. ^piSaen Monte Chrifto door van Galen,
"die fban^ nog maar vier fchepen by zich
had, bntdekc, cn desonaangczien raet ccn
Weergalooze kloekmoedighcyd (3) aangetaft.
De opkomende kalmtc echter, die
hem belettede te enteren, was ook oorzaak,
dac eerft den volgenden dag her gevccht
tcrechc hervat, en in ’t zeive den
Engelfchen Admiraal zoo gevoeligc ueep
gegeeven wierdt, dat h y , met achcerlaa-
tingc van hec fchip den Fenix , genoodzaakt
was in Porto Longone, als eene
(3) Refo!.
der Staat,
van Holl.
28 Sept.
1652. fo l 430-
(4)Mon- onzydige haven,mcc dcvlugc(4)zynebe-
tanus be- houdeiiis te zoeken. Hier eene wyl bezec
gehouden ftreefc Bodlcy, zoodra hy vanbuyten
achc Ichcpcn cu ccnen brandet onder
Appleton toc zyne hulpe zag genaa-
kcn, in fchyn als om ’t voorgaande gevccht
tc hervacten, weder in zee. Her
welkc, den veertienden van Lentemaand
met Appleton voorgevallen, hoewel kort,
echter zcer fcherp was. Want van Galen
trof mer den aanvang des gcvechcs hec En-
Toeide
0?caar
pag.iii
(5) Brandt geifch fchip uc {$) Bonavontura zoodaa-
Leev. van jjig, dat hcc de Ruyter P . in brand geraakt ftraks, mct
füi.4ö. viercnvecrtig ftukken in de lucht vloog.
Voorts wierden nog twee anderen en een
bränder, die op hem afkwaamen, door den
zèlvcri in brand gezet o f in den grond gefchooten
, midsgaders het fchip dc Pcl-
grira, gclyk ook de Tygcr , in ’t gezigt
der Italiaanfche kuften veroverd : op welk
laatfte Appleton z elf hec bevel voerde ,
cn, naa veclvuldige blyken van een on-
verfchrikt gemoed gegeeven te hebben,
zich overmand ziende hec vliur in dc
(6) Mont, kniydkamer meende te ftcckcn. Maar
feeiifo weerhouden van ’t bootsvolk (6) vondt
foj.183.’ hy binnen vier uurcn door tachtig doo-
den cn ruym* zeftig gequetften zich ver-
zwakt, en dus genoodzaakt zich over
te gcevcii ; mids Bodlcy , zich ilechts
als aanlchouvver des gevcchts boven winds
houdende tegeus (7) de gcdaanc belof- (7) Brandt
cc , tot zync hulp nict afzaktc. Hec Lecv^van
zesde ichip de Maria genaamd was nu fol.4? ”
maar alleen overig, doch mec hec getal
des zelfs raagc en moed tegelyk verminderd.
Des hieldt hec a f en naar Bod-
le y , welke ziende zyne Laudsgenooten
zoo lelyk gehavend hec op een vlugten
ftelde. De Bevelhebber van Galen, door
wiens beleyd cn moed zoo heerlyke overwinning
verkreegen (8) was, wierdc (9) (8)Ait7,e-
mec den tweeden koegel, die in zyn fchip
kwam, zoodaanig boven den enkel in ’t enoorl.
bcengequeft, dac hy zich , op'dcn taad
zyns Ondcrftiermans , om niec dood te (pjRefoj.
te bloeden, liec naar beneden brengen
en het been onder de knie afzetcen. Oii- isbVc
dertuflchen rot verfterking een glas wyns
genuttigd hebbende, wierp hy het tegens
den grond, zeggende : (10 ) de Engelfche (lo'Mont.
Koningmoorders zullen het toch betaalen,
Niec zoodra was het verband gelegd , o f pag. 285.
op eenen ftoel gezceten voer hy voort mec
de zynen aau te moedigen, en verftaande
de vlugc des vyands gaf hy laft cot hec by-
zcccen van alle dc zeylen. Maar dees zoo
door de vrces als de gunft der winden te
verre zynde vooruytgefpat, keerde van
Galen weer te rüg op de reede van Livorno.
Daarhy, onder eene algemeene toejuyching
der gemeente, aan land en cen
huyze van Peter Vcrftraaten gebragt hec
deu(ii)driecntwintigftcnvan Lentemaand,
in ’t achtenveertigfte jaar zyns ouderdoms va?|e
beftorf. Hcc lyk des Heids wierdc naar
’c Vaderland gevoerd, te Amfterdam in dc °
Nieuwe kerk op cene ftaatlyke wyze be- ,
graaven, en federt ecn graf- cn gedenkte-
ken van marmcrftecn , op koften van dea
Staat, mcc een byfchrift toc zyne eere
aldaar opgerechc. Wegens deczc overwinning
weet ik niet dat ooit eenige penning
gemaakt is, dan dewyl ik van Galens
naam nevens die van meer andere Helden
des Vaderlands op den volgenden gemeld
vinde, dunkt ray niec ongerymd dien ,
mids hy zondcr jaartal is , alhier plaats cc
gunncn.
Het
Het geharnafte borftbeeld van Prins Willem den I ? grondlegger van den Nederlandfchen
Vryenftaat, wordt op de voorzyde, binnen dit randfchriff, gezien;
D E N O U D E N WI L L EM , F O R S T F A N N A S SOU E N O R A N J E N ,
D I E WA S D E R S T A A T E N A RM, E N G E E S S E L R O E F A N S P A N J E N .
Op de rugzyde wordt van Galen, nevens nog drie andere niet min befaamde Zeehelden des
yaderlands, aan eene tafel zittende verbeeld. Hec randfchrift luydt aldus;
R I D D E R M A R T E N H A R P E R T S E N TROMP i
P I E T E R P I E T E R S E N HEYN' .
J A C O B H E EM S K E R C K :
J A N F A N G A L E N
Niet zonder reden wordc onder deeze
vier vermaarde en voor’c Land gefneuvelde
Helden ook de Ridder Marten Harpercs-
zoon Tromp op deezen penning verbeeld ;
dewy l h y , gelyk de Ruyter en de Wit in de
Hoofden ( i) raet ßlaak, zooook tuftchen
¿eRuyrei poevre en Folfton mecden zelven(2) voor
eynde van ’ t voorgaande jaar hebbende
Lee?vaniiaagsgeweeft, nuook, met den aanvang
Je Ruyter. v an ’c nieuwe, nieuwe blyken van zyne
° ■ dapperheyd en kloek beleyd kwam tc geeven.
Want zynde mec ’ s Lands vlootc
naar ’t eyland’Ree voor Sint Martyn ge-
vaaren, ora vandaaromtrent tweehonderd-
vyftig koopvaarders van verfcheydene Geweften
onder zyn geleyde en hoede in dc
Nederlandfche havens cc brengen, zag hy
t’huys keerende, den laatften van Sprokkelmaand,
omtrent Poortland, o f dwars
van Sint Andricsland de Engelfche vlooc
onder ßlaak, daar hy ’c naar toe wendde:
gßjandt Want ’c was om (3) de koopvaardyfchepen
deluyter. Blaak zocht te neemen ,
fol, 39. doch Tromp ce befchermen. De Vlooten
waaren niec zoo ras elkandere genaderd,
o f omtrent tien uuren des voormiddags
wierdt ’er een zeer hevig gevechc begonnen
, en Blaaks fchip door Tromp
in den aanvang zoodaanig begroet, dac
hec federt niet dan vanverre en wy-
kendc vochr. Sedert wierdc Tromp wel
JLH e e l. ^
door twintig Engelfchen omiingeld , maar
door Jan Evertszoon zynde bygefprongen,
floeg h y ’er moedig door, verftrooi-
jende de zelve in (4) drie hoopen. Hop- (4) Brandt
man Kruyk , naadac hy een Engelfch ^eev. vnn
ichip in den grond gefchooten had, onder- ^1.4^)'“
ging het zeltde lot. Poort ichoot medc
een in den grond, doch raakte met een ander
ZOO verward, dat hct zinkende hem
insgelyks naar deu afgrond rukte. Zvvcers
integendecl bergde zich, naa’t zinken zyns
fchips by de Engelfchcn van welke hy cen
zoo doornageld had dat het nevens hem weg
zonk. Ondertuffchen hielden de Kapteyns
Kleydyken Regemortcr cen Engelich fchip
zeernaauw tuffchen beyden gckucid, doch
de eerile het zyue ziende tc grond gaan,
vloog nevens zync manfchap over den En-
gelfchman in dat van Regemorter, diemec
veelen der zynen reeds was gefneuveld :
des nam Kleydyk hier het bewind 4 e r
hand, entrof denEngellchman zoodaanig,
dat hy eerlang door de zeegolven wierdt
ingezwolgen. Even zoo vochr men oofc
aan andere kanten: dc Ruyter deed won-
deren: cn Tromp had het gcluk van ctlyke
Engelfche Fregatten re beletten van onder
de koopvaarders tc vallen. Dus eyndigde
het gevecht,waar in de Nederlanders byna
al hunnen oorlogsvoorraad vcrlchooren
hadden : doch den volgenden dag wierdt
B b b bb hct
in,
0