/ r
¿’Si ri? ■■
ÄJ4. gemaaktvan devrachtwagensdcrSpanjaar-
deu.ftuytte ftraks de verdere inbreuk; temcer
dewyl de Prins van Konde mec eene
wonderlyke kloekmoedighcyd aan dcn
Maarfchalk van Turenne alhier het hoofd
boodr. OndertuiTchen was de Markgraaf
van Kaftclneau met de ruyterye mede binnen
de vetfchanfing geraakt, en had het
Kiencüurc , , , . • T •
Hiii.de geluk van door te dringen, en zicn in
XIV tom -^‘ ''661't te ( i ) werpen, en vandaar door
I.pag.ti;! eene andere poort uytvallende den Prins
van Konde toc den aftogt te noodzaaken.
Welke niec dan met handgemecnfchap gefchiedde
, en dus gelegenheyd tot een
nieuw gevechc gaf, ’c gene alzoo bloedig
als het voorige de oorzaak was dat hec
overfchoc der Spanjaarden in veyligheyd
konde ontvlugten. De gedachtenis van
deeze zoo romryke overwinning, waardoor
de hooge voorneemens der Spanjaarden
verydeld wierden , wordc op de drie
volgende penningen bewaard.
(•) Corona
(i)Valer.
Maxim.
lib.I.cap.8.
A.’ Gell,
lib. V.
cap. 6.
I . Op de voorzyde van den gedenkpenning, die het kopftuk van den Franfthen Konin g voe r t,
k e ft men in den rand deezen tytel;
L U D O V IC U S X I I I I , R E X C H R I S T I A N I S S im u s .
L O D EWY K D E X I V , A L L E R C H R I S Y E L Y K S T E KONING.
De tegenzyde verbeeldt twee Overwinningen, welke op eenen opgerechten ftandaard van verfcheydene
gewonnene wapenen eene fchans- o f (*)walkroon zetten> die (z) de Romeynen g e woon
waaren den genen te fchenken, w elke de eerfte de vyandlyke befchanfing had verkracht, o f
derzelver ftormpaalen uytgerultt. Hcc op-en randfchrifc is dusdaadig:
P E R R U P T O ; HISPANORUM V A L L O , C A S T R I S D I R E P T I S ,
A T R E B A T U M L IB E R A T U M . M. DC. L I I I I .
N A A D E F E L D S C H A N S IN G D E R S P A N J A A R D E N V E R K R A C H T ,
E N H U N N E L E G E R P L A A T S G E P L O N D E R D TE H E B B E N , I S
A T R E C H T V E R L O S T i 6f4 -
I I . In den rand v a n ’ t voorftuk van den tweeden, die een legpenning en cerft in’ c volgende
jaar gemunt is , leeft men rondom het gelaurierde borftbeeld van den Franfchen K o n in g , welke
voor het eynde van deezen veldtogt nog de fteden Quenoy en Klermont veroverde, deeze wyd luchtige
tytels;
L u d o v i c u s 14. F r a n c i ä E t N a v a r r ä M O N A R C H A j
H I S P A N O R U M v i c t o r ; C O M e s A R T E S I ^ E .
LO D EWY K D E X I F , A L L E E N H E E R S C H E R F A N V R A N K R Y K , E N
N A V A R R E ; O V E RW I N N A A R D E R S P A N J A A R D E N ;
G R A A F F A N ARTOI S .
Op
H I S T O R I P E N N I N G E N . IIII. Boek. j py
Op het loiggefiulc ziet men voorwaart dc onderling in gevecht zynde benden, en in ’ c ver- 16^4.
fchiet,« als uyc den bovengeftelden Franfchen naam b lykc , de ftad Atrccht verbeeld, binnen d ie -
randfchrifc :
H Æ C S U N T P R Æ L U D I A P A C i S . l ö f f .
D I T I S H E T F O O R S P E L F A N D E N F R E E D E . i6fy.
I I I . D e laatfi:e,die de zelfde voorzyde heeft, verbeeldt opde tegenzyde de verlofte ftad in ’t vcr-
fchiet, en voorwaart dcn Franfchen Konin g in Romeynfch gewaad, wien de Overwinning dcn
bevochten zeegekrans, onder dit randfchrift, aanbiedc:
L I B E R A T O R I D E B I T A M R E P E N D O .
IK B E L O O N D E N F E R L O S S E R M E T D E F E R D I E N D E KROON.
(•) Deel
fil. 111.
(t) Aitzc-
roazaaken
vanftaat
en oorl.
Ill.deel,
fol. 870.
fi) Aitze-
mazaaken
van ftaat
cn oorl.
Ill.deel,
fol. 1139 .
Offchoon nu Atrechc al niec ontzet
maar gewonnen waare geweeft, zoo zou
echter dc oude Graaf van Izenburg, van
wien wy hiervoor (*) al gewaagd hebben,
als tegenwoordig Landvoogd van Artois,
daaruyc weynig voordecis getrokken hebbcn
: doordien hy een groot vrieud van den
Graaf van Zwartfenborg zynde,en daarom
in ’c oog van ( i ) den Graaf van Fuenfal-
daigiia loopendc, in dit jaar in deoiigena-
de des Konings vcrviel. Zulks die hem
nietalleen geboodt uyt den Raad, maarook,
genoegzaam als balling, op zyne landgoederen
buyten Bruifcl te blyven
laatende echter hem, gemerkt zyne lange
en gccrouvve dienften (z) de inkomften
van alle zyne bedieningen behouden.
Decze onvcrwachte ongenade maalete alom
veel geruchts; zulks alle Chriften’ Prinien
van Europa, by wclke hy door zync
krygsdeugden in hoogachtinge was, al
hun vermoogcn te koft leyden, om hcc
ongenoegcn des Spaanfchen Konings tc
docn ophouden. Maar alles was vergeeffch
: des heefc hy deeze ongunft met
een weergaloos geduld, waardig aan zyne
hooge geboorte, federt nog tien jaaren
verdraagen. Wauthykwam,den dertigften
vau Bloeimaand desjaars zcfticnhonderd-
vicrenzeftig, op zyn Hof(3) cc Bruflel rc (3) Le
overlyden , en wierdc met zeer grootc la^Toii.^
ftaatfie in de Lievevrouwe kapel der Kerke d’Or fol.
van Since Goedele , die de Aartshertog
(4)Leopold, in ’c jaar zeftienhonderdne-
genenvccrtig,gefticht had,begraaven. Al- kJam.van
waar door hem t’haarer gedachteuifle cen
zeer prächtige altaar, en voor hem een
overhccrlykc grafftcdc , beyden van wit
en zwart manner, opgerecht, en hy z e lf
in voile wapenrufting ter leevensgroocte
leggende verbeeld is. Z yn c ('*) geboorte CABtieel
cn bedieningen hebben wy hiervoor rccds
gemeld; dus zal hier genoeg zyn toc be-
iluyc aan te merken dac hy noch by z y ue
eerftc Vrouw Erneftine van Arenberg,
welkc Dochter was van Karel van Arenberg
en Anna van Croy, noch by zync twecdc
Marie Anna van Hohcnzollern (s) gee-
nc kinderen geteeld hecfc, en dus zon- ¿’Or. pTg!
der naakomelingen naa tc laaten over- 3^4-
leeden is. Die heb ik hier achter elkandcre
verhandeld, opdac naamaals de
draad der Hiftoric , door ’c verhaal
van zyn overlydcn , nicc weder werde
afgebrooken, om deczen gedenkpenning*
die zondcr jaartal is * plaats te geeven^
Op de rugzyde ftaat zyn gekroond wapenfchild, omvangen met hct Rid d erlyk e halsfieraad
van ’ c Gulden v lie s; en op de voorzyde zyn geharnaft borllbeeld ? binnen hcc randfchrift deezer
tytelen; ■-
E R N e s t u s , C O M es I S E N B U R G i , G R E N T Z A V i i ; E T C .
E R N E S T , G R A A F F A N I Z E N B U R G , G R E N T Z O U ; ENZ .
G g g g g ^
Hec
ii?': ■:
il'
iri
i : ji
■h ;
j i ' ill