y!
1 , ' ' v î
■: : ' . ' f '
' / » i l '
‘ f f 'i
■ f f ' P
" i ' ¿ i l
i ' / ' ‘
r f/
/, /•
/ i
. r
/ . t "
¿ ' • y
I / '
' l/ 'V ■
' i / , / n
<Hf
ü(i
f f ' f t ü i r * ’ '
J ' tl
1 9 4 N E D
E R L A N D S C H E
,(5,5, Dc uaadcdigc tydingca dier Geweften,
— cn dc hoope, die men in Holland wegens
ccncn aanftaandcn Vreede had opgevat,
midsgaders dc zwakke geftekcnis des Prin-
(i)RcroI. r i j v a n Oranje waaren dc oorzaak,
dat men in dc Vereenigde Geweften gc-
3' Ang. noegzaam beflooten had niets van gewigt
i r f i f “'' ftaande de voor handen zynde veldtogt tc
I Sept. onderneemen. Dc Franfoizcn echter hicl-
1646.10!. J ( . „ -¿00 fterk aan, om, alsvoorhccn,
(a)Rcroi. ccn nieuw Verbond wegens de krygsbc-
raHon." dryven van dcn aanftaanden veldtogt te
17 Main’ flay ten, dat hct z elv e, onaangezien die
geftekcnis der Staaten, tot genoegen des
(!) Refol. Franlchen Hofs wierdc (3) getekend, niet
7/„Hoir zander hoope van eenen algemeenen opftand
der groote ftcdcn van k Spaaniche
Nederland , indien men wederzyds met
ccne ontzaglyke magt in k veld kwam. In
dit vertrouwen floeg de Hettog van Orleans
in k begin van Zomermaand het beleg
voor Kortryk ,cn deed de omfchanfing
door zyn (4) vocc- en paardevolk, zoo
fpoedig als doenlyk was, om' de nabyheyd
der Spanjaarden voltrekken. Wclke wel
mcc vyfentwintigduyzend maude befchan-
fingen naderden, doch geenszins tot een
gevechc kwaamen, maar zich vernoegden
met de belegeraars te ontruften, en, de
himne door hunne tegenwoordigheyd
meer mocds geevende alleenlyk toc het
wekken. Doch dit bragt niet anders
vo o r t, dan dat z y , naadat de ftad drie
weeken belegerd geweeft w a s , vau der
zelver ovcrgaavc getuygen waaren. Sedert
wierdt ook Wynoxbergen aangetaft,
cn op dcn vierden dag der belegeringe tot
dc (5) overgaaf gedwongen. En dcwyl
door de Spaajaards Mardyk, dac de Fran- vanHoU.
I Mey .
j 546. fol.
148.cn
3 Mey
164Ó. fol.
15 1 .
(4)Dc
Riencourt
riill. de
Louis
XIV. tom.
I. pag.
100.
foizen in k voorgaande jaar hadden ver-
overd, midlerwylc weder was hernomen, 254.
deed dc Hertog van Orleans die plaats andermaal
tc land belegeren , terwyl die
doorde Staatfche vlooc, onder hcc beleyd
van Kats te water moeft ingeflooten worden.
Mct weynig fpoeds wierdt ’cr in
den beginne gevorderd, mids dc Markgraaf
van Kara9ena nietalleen eene verfterking
van tweeduyzend man te voet, (6) en Riencourt
honderd paarden, midsgaders allerhanden
voorraad daar inwierp, maar ook te water xiv‘.tome
de gequctftcn en zieken zoo lange afloftc, P»g.
totdat de Nederlandfche v lo o t, hebben-
de van vier Duynkerkfche fchcpen, naa
een gevechc van v y f uuren, drie veroverd,
en hct overige op ftrand gejaagd, federe
den doorgang tuffchen de zeebanken zoo-
naauw bezettede , dac de beicgerde ftad
den vyfentwincigften van Oogftmaand genoodzaakt
was zich by verdrag den Francoizen
over te geevcn. Aa” welke voort-
rennende overwinningen decs gedenkpen-
H I S T O R I P E N N I N G E N . III. Boek.
doen van ecnen wakkcrcn tegenftand op te ning zyne geboorte verfchuld is.
Het kopftuk des Franfchen Konings is op de eene zyde omvangen met het randfchrift deezes
tytels;
L U D O V IC U S X IU I, R E X C H R I S T IA N I S S IM U S .
LODEWYK DE XIV, A L LE RCHR I S YE L YKS TE KONING.
Op de andere zyde ziet men eene gevleugelde Overwinning mec groote fchreeden voortren-
nen, draagende nex'ens eenen zeegepalm, 200 in de eene als andere. hand j drie ftedekroonen;
tuflchen dit om- en opfchrift:
F E L I X P R O G R E S S U S ,
C U R T R A C O , V IN O C I B E R G A , E T M A R D IC O C A P T is .
M D C X L V I .
GELUKKIGE VOORTGANG,
DOOR 'T W I N N E N VAN KORTRTK, WTNOX B E RGEN E N
MARDTK. 164«. Door
(ilKomnielyn
Leeven^
vanFredr.
Hendr.
Ii.deel,
fol, 213.
(2)De
Riencourt
Hill, de
Louis
XlV.tom.
I.pag.io6.
Door het uytvoeren deezer krygsbedryvcn
washetjaar reeds zoo verre verloopen,
dat icdcr het eynde van deu veldtogt voor-
handcn waande ; tcmecr mids des' Konings
Oom tcrug naar Parys toog, eu hct
bcvel over k zelve in handen van den Hertog
van Anguien ftelde. Des zelfs aangeboore
mocdigheyd liet hem niet toe dus
bedry veloos den veldtogt met het bctrck-
ken der winterIcgeringe te eyndigen,
maarfpoorde hem aan, om nog ccne onderneeming
by de hand tc vatten, die, gelyk
zynde aan zyne bekende krygsdeugd
, in ftaat zoude zyu van ook
het overige van den veldtogt met geen
minderen roem tc bekroonen. Hicrtoe
kwam hem niet roemryker voor dan
het beleg van Duynkerke tc onderneemen,
kgcnc door zyne fchecpsvaart ontzaglyk,
cn door her rooven d:r koopvaardyfchepen
den Vcrcenigde Geweften, als
ccn vinnigfteekende doom iu dcn voet,
totnogtoe gclmert had. Met dit oogmerk
zich den zesden van Herfftmaand van
Vcurue hebbende meefter gemaakt, kwam
by twee dagen ( i ) daarnaa ten beleg voor
Duynkerke ; waar binnen , onder dcn
Markgraaf van Lcde, v-yfentwintighon-
derd man te voet en driehonderd ruyters
in bezetting laagen, welkc van alles wel
voorzicn, cn ook wclgcmocd waaren, om
de aanbetrouwde plaats manmocdig tc ver-
deedigcn. Naadat ’er dric bruggen tot het
openhoudcn der geemeeiifchap gelegd waaren',
begoft het leger den vierentwintig.
ften (z) der zelfde maand zich rondom de
ftad te verfchanfen ; welke op den zelfden
tyd daarenboven ook zoo naauw door de
Staatfche vloot , onder deu Admiraal
Tromp, vande zyde der zee, op verzoek
1 9 1
van den Hertog (3) van Orleans, was in- ^646.
geflooten, dat her denSpanjaard onmoo- (3; Refol.
gclyk was b y ’t vervolg van dicn kant ccni-
gcn ondcrftand daarin te werpen. Naau- lAug.
welyks hadden de Franfoizcn twee loop-
graavcn, zoo tegens dc nieuwe ftad als ze-
kcr hoornwcrk, geopend, o f zy krcegen
den achtentwintigften bericht, dat hct
Spaaniche leger voorby Nicupoort, cn
rot digtonder Vcurnc (4) genaderd was, in
fchyn als om hct ontzet der ftad tc onder- Hiii. dc
neemcn. Doch zoowel dcezc beweeging,
als het in zee verfchynen van cenige i.pig.io),
Spaaniche vaartuygen, was flechts, gelyk
voor Kortryk, om den moed der bclegerden
op te bcurcn: want niets durvende ondcrneemen
trok het Icger eerlang weder terug.
Dc Stedevoogd desonaangezien belcherm-
de den grond voet voor voet, deed zeet
grooten tegenftand, en gaf alom blyken
van zynen moed cn dapperheyd ; door
welkc hy zich bereyds in anderc voorval-
Icn beroemd gemaakt had. Dan dit kon
echter niet beletten dat de Francoizen met
den aanvang vanWynmaand meeft allc de
buytenwerken veroverd cn weynige dagen
daarnaa die van binnen zoodaanigbcnaauwd
hadden, dat z y dcn zevenden diermaand
wegens (y) hct overgeeven der plaatfe in
onderhandeling traden, en vier dagen laa- van Holl,
ter, volgcns ’t getroffen verdrag nog vyf-
tienhonderd tc voet, en driehonderd tc 354.
paarde, midsgaders vierhonderd zieken
fterk, omtrent ten zevcn uuren des morgens
daar uyt naar Nieupoort en Ooftendc
toogcn. Wegens’t winnen van zoomagtige
zeeftad , over wclke de Maarfchalk Rant-
fau tot Stcdevoogd gefteld wierdt, is dees
gedenkpenning door dc Hooge fchoole def
opfchriften naamaals gemaakt geworden.
■I
J k
De voorzyde voert des Konings kopftuk, omzoomd met zynen gewoonlyken en mecrgemelaen
tyteh Op de rugzyde biedt een knielend Scierman of iMatroos aan Vrankryk, dat als eene gc-
ki'oonde en zittende Vrouw verbeeld is, ecn fcheepsroer, naar de wyze der Ouden, tot ecn cc*
ken van het vcrlcorcn zeevcrmoogenj binnen die om- en opfchrift:
E e e e 2 V I.
" M l
■ ! ' i t