)■ ; , ' '* í í
,| «I
il.lt i * * '" ' ï , :: :a î ! :i
10,-0. diibbcldcn vaii aile kantenhun geweld, en
• decden des nachts tuffchen den zcs-en zevenentwintigften
van twee zyden zoo
krachtigen aanval, dat z y door twee poor-
ten in dc ftad drongen, en al vechtende
dc vltigtendc bezettelingen tot in het ftot
vcrvolgden ; wiens buytenwerken nog
dicn zelfden nacht veroverd wierden. Den
Stedevoogd ontzonk daarom dc moed niet,
maar deed, ecr de vyand zieh daarvoor
begroef, ftraks ecnen geweldigen uytval.
floeg ’er dc zeshonderd ingedrongene Spanjaards
weder u y t, en gaf dns aan den
Maarfchalk van Plesfis-Praslin gelegenheyd
om den beleggeren , welkc reeds gebrek
aan alles lecden, nogmeer den toevoer
af te fnyden. Zulks de uytflag der
belegeringe alleen afhing v an ’t ontfangen
van zeker geleyde,’tgenedcSpanjaards den
Cs) Parival ncgenentwintigften van Zomermaand van
fivdede Kapelle verwachtten, en uyt vyftienhon-
’ "¿.'4” . ( i ) ruyteren beftond, die ieder met
eenen zak mct buskruyd en brood gc-
laaden waaren, en dus n a a r ’t Spaaniche
Icger trokken. Doch dceze waaren nict
zoodra in de vlakte van Kapelle gekomen,
o f wierden door vierhonderd Francoizen
aangetaft, cn door de vrces bevangen, dat
by ’c aangaan van ’c buskruyd z y alien
o f verbrand o f aan flencers geflaagen zouden
worden. Dierhalven verre van zich
te verweeren, fmeeten z y aanftonds hct
brood en buskruyd van hunne paarden, en
zerreden her op een vlugten; waar door zoo
groote hongersnood, door het ontbecrcn
van deezen verwachten toevoer onder dc
belegeraars ontftondc , dat z y . ziende
veelen der hunnen reeds van honger
gefneuveld , hoeverre ook de aanvech-
tingen waaren voortgezet, echter her he-
leg moeften opbreeken. ’t Gene aanleyding
tot het munten van deezen gedenkpenning
, door J : Maugcr gemaakt, gegeeven
heefc.
Tot randfchrift leeft men rondom het kopftuk des Franfchen Konings, op dc voorzyde deeze
wooi’den:
L U D O V IC U S X I III, R E X C H R I S T I A N I S s im u s .
LO D EWT K D E XW, A L L E R C H R I S T E L T K S T E KONING.
De ftad Guize , leunende op ccn zeegeteken van vyandlyke wapenen, heeft het hoofd mct
Cl) Andr. muurkroon vcrScrd, cn in de rechter hand cenc andere van bloemcn, gras, en groenckmy-
^¡^¡5“ den, by de Ouden Gramma,{ij cn Ohfidloaalis genaarnd, met welke zy den vcrloflcr eener bcle-
xxvi. gerde ftad vereerden. Hcc om- eu opfchrifc is dusdaanig;
H I S P A N O R U M C O M M E A T U IN T E R C E P T O ,
G U I S A L I B E R A T A . M D C L .
DE TO E VO E R V A N L E E F T O C H T D E R S P A N J A A R D E N O N D E R S
C H E P T Z T N D E , I S G U I Z E ONTZ ET. i« p .
Wel verre vandat deSpanjaardsdoorhet
opbreeken der belegerihge van Guize necr-
(3) Holl. flagtig zouden geworden z yn , trokken z y
Merk incegendeel dieper Vrankryk in, vcrover-
(3) Vervins, Marie, Monkornet,
Chateau Porsien, eneen groot getal andere
kleyne ftcdcn. Ja eyndelyk, naa een
wakker beleg van dertien dagen, zich
o o k , op den derden van Oogftmaand, van
Retel meefter gemaakt hebbende, toogen
z y
(,)Wicquefort
Hift- àes
Prov. Un.
fol. « 6 .
(i) Holl.
Merkurius
anno 1650.
pag-44-
(j) Nani
Hift.van
Veneetf.
Ii.deel,
pag. 219.
z y over dc rivier de Aisiie, en, hunnen
togt tuffchen Rheyms eu Fimcs over Jon*
chery voortzeccende , kwameii eyndelyk
tc Ferté Miion cene dagrcyzc van Parys,
met voorneemen om dc gevangene Prinien
van het ilot van Bois Vinçennes tc verios-
ien. Maar hcc Hof, tydig van dit voorneemen
zynde verwittigd , had de zelvc
bereyds ( i ) naar Markousfi, cn vandaar
federt naar Havre de Grace laaten vervoe-
reu. Zulks de Aartshertog, die voorneemen
miflukc ziende, aan den Hertogvan
Orleans, den dertigften van Oogftmaand,
uyt (z) Bazoche mcc eenen brief bekend
maakte, hoe hy van zyne Spaaniche Ma-
jefteyc gevolmagtigd was, om eenen Vreede
te fluyten , en dierhalven verzocht ,
dewyl hy zynen perfoon en krygsmagten
toc zynen dienft aanboodt, hierop een
gunftig befluyt te neemen. Dan ziende
by herfchryven des Hertogen, die vooraf
de plaats,deu t y d ,ende perfoonen om tc
handelen verzocht te weeten, hoedat de
aangebooden Vreede geenszins zoo vaardig,
als hy zich verbeeld had, te maaken waare;
liec hy zyne benden toc digt onder Parys
ftroopeu, alles in repen roer (3) brengen,
en trekkende, mids ’c gebrek van lecveus-
middelen , federt terug over de rivier de
Aisne naar Mouzon, deed hy die ftad,
wclke tuflchen Sedan en Stenay op de
Maas is gelegen, en de gemeenichap tuft
Ichen Luxemburg endegewonnene kleyne
ftcedrjes in Vrankryk floor, in ’tlaacftvan
Herfftmaand berend zynde , met groote
kracht door zync benden aantaften; die,
mids dc regenachrige naaryd , en hct
daardoor opzwcllcn der Maaze , nice-
min met hcc water dan hec vuur vanbinncn
hadden tc ftryden. Doch echter
mec den tyd alle die hinderpaalen tebo-
ven zynde gekomen , en hebbende dcn
onderftand van vierhonderd man , dien
, de Heer Viliequier, Stedevoogd van Se-
! dan, den negenden van Wynmaand iu
, vier fchepen (4) de Maaze af , en voorts
over het ondergcloopen land des nadirs
meende in de ftad tc werpcn, by ’c op-
p a n van den dag tydig ontdekt, endoor
’c grof geichuc genoodzaakt onverrichter
zaake terug ce trekken , zoo mocft de belegerde
ftad zich eyndelyk den zesden van
Slagtmaand aan ’c leger des Aartshercogen
overgeeven. Wdkc het uyteynde deezer
belegeringe niec hebbende afgcwacht, zich
vooraf in perloon naar Bruflel had begeeven;
daar hy wegens hec(5-) winnen vau
Mouzon, en de andere voordeelen, geduurende
dees veldtogt bchaald, op eene
zeer plegcige vvyzede(6)Ambroziaanrchcn
lofzang in de Hoofdkerk deed zingen, en
ook in die ja a r , naa ingenomen raad,
ftaande de bediening van den Heer Johan
vander Tommen goed vondt, de Koninglyke
gelden, welke door de molens voor
hec gebruyk van het water en dcn wind
totnogtoe elders becaald geweeft waaren ,
aan de ftads fchatkift toe te voegen ; waarvan
de gedachtenis op deezen legpenning,
die teu gebruyke van dc Scharkamer van
BruiTei gemunc en omgedeeld i s , wordc
bewaard gevonden.
(4) De
Riencourt
Hid. de
Louis
XIV,torn.
I. pag.
M3*
(5) Holl.
Merkurius
anno 16504
pag.52.
(6) Aitze-
mazaakea
van Rant
cn oori.
m .d e e l,
fol. 483.
De ccnc zyde verbeeldt ecnen watcr- en wmdmoolcni binnen dit randfchrift:
A U R z E N O B IS F A M U L A N T U R E T UNDriE.
D E W I N D E N E N W A T E R E N S T A AN ONS T E N D I EN S T .
Op de andere zyde wordt het wapenfchild van den Heer en Meefter Johan vander Tommen,
(7) zynde in dit jaar Schepen der ftad Bruflel, en in den rand dit omfchrift gezien:
M O L I S R E G I I S U R B A N O T H E S A U R O A D D IT I S . i6fo.
D E K O N I N G L T K E M O L E N S A A N D E S TADS
S CHA T K I S T E TOEG-EVOBGD. löyo.
X x x X X Naa
OlTroph
de Brab.
tonic II.
fol. 463.
! »
I:-
i f
ti
r-
L i '
l l