(*) prove-
d'ueur.
( 0 Nani
Hift. van
Ven e e tf.
ir .d e e l,
pag, i8 i.
f i ) L e
Blafon de
la Toif.
d Or fol.
281.
Gclyk men in ’s Graavenhaage aan’t
H o f des Prinfen van Oranje, wegens des
7,clfs affterven, in diepe romvc was, zoo
hoorde men te Madric, wegens de gclukkigc
aankomft der nieuwe Koninginne ,
alfes van vreugde weergalmen. Deeze
Vorftin, verzeld met haaren Broeder den
Koning van Hungarie, nam haare reys
naar Icalie over den Veneecfiaanfchen bo-
dem ; alwaar z y met haat gevolg, vanwege
dicn uytmuntenden Vryenftaat, door
den Verzorgcr (*) Kapello ( i ) op de aller-
prachtigfte wyze onchaald wierdt. T e
Milaan gekomen, nam z y affcheyd van
haaren Broeder , welke wel gewenfcht
had haat tot in Spanje te moogen verzel-
len, om zich aldaat aan’t H o f cn volk te
vertoonen, en, waare ’c moogelyk, ’s
Konings Dochter ten huuwelyk te krygen.
Maar te Milaan verftaande dac zyne overkomft
aan’t Spaanfche H o f onaangenaam
zoude z yn , begaf hy zich langs den zel
ven weg weder terug naar Duytfchland
evenals zyne Zufter te fcheep naar Span
je : daar ieder, doch voornaamelyk Ma
drit het geweldig drok had in alles tot
haare intreede te vervaardigen. In de zoogemelde
(a) ftad waaren alle de gevels der
huyzen met zyde en gonde lakenenbehan-
gen en opgefierd; op alle de toegangen der
ftraaten vier groote en veertig kleyne overprächtige
eerzuylen opgerecht; behalven
vier zeer uytmuntende zeegeboogen, welkc
zoo heerlyk toegefteld en verfierd waaren,
dat de koften daarvan alleen wel zeftigduyzend
dukaaten beliepen. Alle de
Hoofdedellieden (*) des Spaanlchen R y k s , (j) c n , i ,
verzeld van .ontallykc bedienden des Ko-
nings, gingen, ieder o p ’cprachtigftezynde
uytgedoft en opgefchikt, voor de nieuwe
Koningin; die, verzeld van de door-
luchtigfte Juffcrfchap des Spaanfchen
R y k s , onder ecn’ geduurige toejuyching
en handgcklap van oneyndige toezienders,
op eenen Koninglyken zecgewagen gezeeten,
en niec zoodra het H o f genaderd was,
o f wierdt, zooras z y haare voeten op dc
aarde gezet had, aan den ingang des Hofs
door den Koning haaren Gemaal, en de '
Erfprinles zyne Dochter Maria 'Thereza,
.welkcden twintigften (3 ) van Herfftmaand
des jaars zefticnhonderdachtcndercig ge- tafel 41,
boorenwas, mec alle tekenen van hoogachtinge
verwelkomd en ontfangen. In
de Roomfche Nederlanden z e lfs , wegens
dat de Spaanfche Werreld thans door twee
zoo uytmuntende lichten beftraald wierdt,
uyr wier vereeniginge ieder de vruchcbaar-
heyd van eene nieuwe Lente vooripelde,
wierden deeze drie penningen op ’t voltrekken
van *t voorheen geflooten huuwely
k in dit jaar in ’t licht gegeeven.
. . I. Het geharnafte borftbeeld des Spaanfchen Konings, wien de Staaten Van Holland in (4) die
derStaaren j*«««" beflooten voortaan in de Latynfche als cene onaydige taal te zullen fchryven, ftaat, met dc
van Hoil. Ridderordre van ’cGulden vlies gefierd, op dc voorzyde, en in den rand dit omfchrift:
1 Dec.
1650. fol.
P H IL IP P U s I I II , H I S P A N IA R um R E X .
P H I L I P S D E I V , K O N I N G V A N S P A N J E .
Dc
Dc gekroonde Ooftenrykfche werreld wordc van de Zon en Maan, dat is van den luyfter des
Konings en der Koninginne, welke laatfte decze haare nieuwe heerlykheyd van dcn eerften, gelyk
de maan baar licht van de zon , oncleent, op de rugzyde , en onder deczc fpreuk beichce-
nen:
C UM S O L E (i) E T A S T R I S .
M E T D E Z O N E N S T E R R E N .
(i) Mauf.
d e la T o if ,
d'O r. pag; 340-
II. De tweede, die een legpenning en gevolgelyk klcyner is, heeft de zelfde verbeelding, en
vereyfcht dierhalven geene byzondere befchryving. Zynde alleen hier aanmerkelyk dat de vertoonde
werreldkloot het Ooftenrykfche wapenfchild is, ’t gene uyc een rood veld en eene witie
dwarsftrecp beftaat, en, gelyk fommigen willen, van Leopold den II. Hertog van Ooftenryk,
in ’tjaar elfhonderddrieennegentig, zoude herkomftig zyn. Alswanneer hy, in ecnen veldflag tegens
dc Ongeloovigen zyne banier hebbende verlooren, zynen witten fluijer in ’t bloed der gefneuvelden
rood verwde, en (1) dien, zynde alleenlyk met eene dwarsftreep en zooverre hy dien ¿«0^3
in dehand gehouden had wit gebleevcn, aldus opftak, en op die wyze de zynen tot de overwin- foi. 144.*
ning opwekte.
III. Op dc eene zyde van den derden leeft men, rondom dc borftbcelden des Konings en zyner
Gemaalinne, dit randfchrift:
P H I L i p p u s . I I I I , E T M A R I a A N N A , H I S P a n i a r u m
M O N A R c h ä . löfo.
P H I L I P S D E IV, E N M A R I A A N N A , OP P E R H E E R S C H E R S
V A N S P A N J E . löfo.
De Spaanfche werreld wordc tuflchen twee fruythoorns, die het zinnebeeld der vruchtbaarheyd a ) qu-
zyn, en waarom men op eenen penning (3) van Etrufcilla de Vruchtbaarheyd met eenen fru\t- daan R.
hoorn in haaren arm vei'beeld vindt, en waarmede men alhier wenfchte dac dit nieuwe huuwe- Moog-
lyk mogce worden gczcgend ? op dc andere zyde door cene ryzende lentczon, die in ’t teken der 0 '*
Tweelingen is, befcheenen. Hcc byfchrift is dusdaanig;
V E R E NO VO .
I N E E N E N I E U W E L E N T E . . -
(4) Nani
Hift. van
Veneetf.
Il.d ee],
piig.iiS.
Benevens deezc huuwelyksvlammen,
bleef het vuur des oorlogs in dc Roomfche
Nederlanden nog even hevig branden.
Zulks de Aartshertog Leopold, mids de
voorige tweefpait in Vrankryk in dit jaar
door het gevangen neemen der Prinfen van
Konde en Konti, midsgaders des Hertogen
van (4) Longcville , opnieuws meer
dan ooit ontvonkt was , zich met het
Spaanfche leger vroegtyds op de Franfche
grenzen vertoonde, onder voorgeeven
vau de verlofling der gevangene Prinfen,
enden Vreede, die hy zeyde da.tdqord<;n
Kardinaal van Mazaryn alleen zoudc vef-
hinderd geweeft zyn ,te willcn bewerken.
Het zelfde betuygde ook dc Graaf vau
Turenne, die hierom Stenay hebbende in
bczit genomen zich met zync onderhoori-
benden voor de gevangene Prinien ver-
Louis klaardc, en om hunne voorgewende vcr-
Cf) cn den langgewenfchten Vreede
iij. ’ bekomen zich by de Spanjaards, vyan-
1 1 . Heel.
den zyns Konings vervoegde. Dig den
veldtogt mec hec beleg van Karelet openden,
en die ftad, onaangezien dc Markgraaf
van Vandy zich daarin met de uyterfte
kloekmoedighcyd (6) vcrwecrdc, binnen
v y f dagen , op den veertienden van
Bloeimaand veroverden. Sedert rukteii
de Spanjaards voor Kapelle, hct gene hen,
mids’t in geenen ftaat van tegenweer was,
wierdt geleverd, en dus dc weg geopend,
om op den zeftienden van Zomermaand
Guize z elf aan te taften. In dceze ftad,
die mec zger hechtc wallen, verfcheydene
halvemaanen , hoorn- en andere vefting-
werken wel gefterkt was, had de Heer
Bridieu het bevel, en een befluytigeno-
men van hec uyterfte a f te wachten, op
hoope van door den Maarfchalk van Ples-
fis-PrasIin bytyds T)ntzec tc worden. De
Spanjaards incegendeel , wier Icger wcl
dertigduyzend man (7) fterk \vas,zetcedeD
de aanvechcingen tc krachtiger voorr, ver-
X x x X dub-
0) Oe
R ien cou rt
H i lt de
L o a is
X lV .to m .
I .pa g. m l
(7) Hilf-
G ed enkp ,
van L o -
dewjk
d e X IV /
I .d e e l,
pag. 2 9 ,
verla<
V
ii
I