N E D E R L A N D S C H E
■f twaalfhonderd guldens, eu de ftad Mont-
foort by willige gifte der bürgeren achtcn-
iwintighonderd guldens gegeeven hebben.
Het overige opgenometi achterweezen is
gevonden door ’t leggen eener vierjaarige
belaftinge van v y f ftuyvers op ieder mer-
gen van de geerfden der landen onder
Montfoort cn Lynfchoote gelegen; volgens
£ S e i i de(i)Scaaten desLands van
van Uytr. Uytrecht daar toe wel uytdrukkciyk verleend:
vermids het redelyk was dat de op-
gezeetenen des platten lands in de gemaak-
te kofteu ook huu aandeel droegen; dewyl
z y zoowel als de inwoonders van Mont-
foort en Lynfchoote het gebruyk deezer
gracht en den weg gcopend hadden , om
15 Sept.
1619.
aldus langs Wulverhorft, zoo boven als 1^ 17 .
beneden Woerde , gemeenichap met den ---------
R yn ce hebben. Ter gedachtenis van die
begonnen werk is de volgende gedenkpenning
gemaakc, waarmcde die gcncn, welke
opzigc over het graaven dier vaarte ge-
had, en dac werk zoo gelukkiglyk voortgezet
hebben, van wege de ftad Montfoort
in dankbaare erkentcnis zyn befchonken.
Al het welke my is gebleeken uyt
de aangehaalde bewysftukkeu , die my
door den Heer Burgermeefter Adriaaii
Strick , tegenwoordig Heer van Lyn-
fchoote, mec de uyterfte gulhartigheyd
zyn medegedeeld en ter hand gefteld geworden.
■ f'''
l ü ’ ' ï '
i I g i i l l . ;
[ n i
- ' ' 'I .
■ !
(0 Heifs
Hift.de
l’Erap.
tome III.
pa2.i66.
Brief
kap. I.
V.lJ.
De voorzyden voeren de beeldenis vanFredeiik den III.KemTOrfl van Saxen, onder Wiens be-
fchcrming de Luytherfche Geloofshervorming haaren aanvang, ih het jaar vyftienhondcrdzeven-
ticn, heeft gcnomcn. Het omfchrift luydt aldus;
S E C U L U M L U T H E R A N U M . t f iy .
e
LU T THE R S CHE E EUW. i y i 7-
Dc beeldenis van Johan Joris, tegenwoordig Keurvorft van Saxen, ftaat op de tegcnzyden,
leunendc, ’t rcne aanmerkcnswaardig is, met den rechteren'arm op een mcuw wapenfchild,
uyt zyn oude m dat (i) van de landen van Gulik, Kleef, cn Berg, Waarop hy thans nog rcchts-
eyfchen bleef maaken, famcngefteld. Het omfchrift is de gewyde (i) fpreuk van dca Apofte!
Petras:
V E R B U M D O M IN I M A N E T IN z E T E R N U M . 1Ö17.
H E T WOORD \ D E S H E E R E N B L T F T I N D E R
E E üW I G H E T D . 1617.
T e rw yl dit inDüytfchland voorviel had
men het te Montfoort geweldig drok in ’t
graaven eener nieuwe vaarte, om gemeenichap
met den R yn te hebben. Die voor-
ueemen was voormaals nog eens op het
tapyc geweeft, dan had, zoo door mis-
verftand als onderlinge oneenigheyd, en
gebrek aan geld, geenen voortgang gehad.
Doch die zvvaarwigcige werk wierdt in dit
jaal- met betere uyckomfte door den Vry-
baanderheer van Meroode, als Burggraaf
van Montfoort, en doorde Regeering zoo
dier ftad als van Lynfchoote opnieuws by
de hand genomen, en tuiTchen dceze en
den Deken mctdeKapictelheeren van Oud-
munfterceUytrecht, als Ambachtsheeren
derStaafon vanLynfchoote , Rapyncn , enYfTelveld ,
een vafle voet beraamd, wac ieder in de
en 3 Ap.ü koften zoude draagen; en hoe en op wat
Refol *1*^ voorgenome gracht beft zoude
der Ge- ’ können aangelegd en voltrokken wor-
Dierhalven naa bekome coeftemranHoll.
oiing ZOO (3) vaii de Staaten desLands
10 Aug. van Uytrecht als dc Gemagtigde Raa-
¡ 8 a f l e u (4 ) der Staaten van Holland en
de Heemraaden ( f ) van Rynland , is {5) Refol.
eyndelyk onder eenen grooten toeloop van
menichen een begin van hec graaven dee- raadichap
zer vaarte gemaakt, welke met eenen be-
quaamen kolk en fluys aan deNoordzyde 1617.
der kerke vanMontfoort uyc de rivier den
Yifel zoude beginnen, en eerft langs den
Kattcnbroeker d yk , en vandaar verder
met eenen winkelhaak langs de icheyflooc
tuiTchen de hoffteden van Jafper Baltis en
Hugo Hendriks , tocbehoorende den
Burggraaf van Montfoort, toc aan derivier
van Lynfchoote ten Noorde van des zelfs
kerke zich uytftrekken,en aldus ter lengte
van omtrent twaalfhonderd roeden, ter
diepte van v y f, en ter breedte van veertig
voeten, o f iets minder naar vereyfch des
gronds, door des Heeren Burggraafs landen
zoude loopen. Naa ’ c voltrekken
des Werks wierdc in ’c jaar zeftienhonderd-
negentien bevonden, dat de gemaakte
koften omtrent twintigduyzcnd (6) g u l-^g^uytde
dens bedrocgen: waarcoc de Staaten v a u Archiven
Uytrecht negcnduyzend guldens, dc Burg- SooVa''*
graaf boven zyne verdolvene landen nog
twaalf-
(1) Neuville
H.ft.
van Holl.
I. deel,
fag . 1 1 7 .
Het wapenfchild der ftad Montfoort, zynde cen roode bürg op eenen zilveren grond en tui^
fchen twee molenyzers, ftaat op de voorzyde; binnen die randfchrift;
C IV I T A S M O N T F O R T IA . 161-7.
D E STAD MO N T FO O R T i6iy.
Dc rugzyde heefc geene verbeelding., maar voert alleen dit opfchrift:
D E U S S E C U N D E T F L U M E N D U C T U M M O N T F O R T IA
P E R U N I S G H O T u m AD R H E N U M , E JU S Q u e
F A U T O R E S .
D A T GOD D E V A A R T , V A N MO N T FO OR T DOOR LTNSCHOOT E
TOT A A N D E N R T N G E L E T D , E N D E R Z E L V E R
B E G Ü N S T I G E R S Z E G E N E .
OndertuiTchen ontftonden door ’c aanneemen
derWaardgeldercn nieuwe gefchil-
len: want die van Graaf Maurits beveelen
niec afhangende, droegen dierhalven ook
geenszins zyne iievcrey op hunne rokken,
noch zyn wapen , evenals dc andere
krygsbenden, in hunne vendcls. Waarover
hec gemeene volk , om te vertoonen
de geneegenheyd tot den (z) huyzc van
Oranje, hen mec fcheldwoorden in ’c op-
trekken uytjouwde, o f mec ftokken ce
keer ging: zulks hierop verfcheydene ge-
vechten en doodilaagen volgden. En of-
wcl over deeze baldaadigheyd de een en
ander gebannen o f op andere w yze geftraft
wierdt, zoo ftuytce die geenszins deeze
ftoutheyd, maar verbicterde nog meer de
gemoederen tegens de Remonftranten: te
meer , vermids de aanneeming deezer
I I . <Deei. ^
Waardgelderen niet alleen de gemcente,
maar ook Graave Maurits, ja den Algemeene
Staaten zelfs tegens de borft was, als
waanende hun gezag daarmede gekreukt,
mids z y alleenlyk getrouwheyd by eede
aan de byzondere fteden beloofd hadden.
De laatftgemelden(3)fchrccven dierhalven
aan die fteden, wclke dceze nieuwe benden
hadden aangenomen: doch gccn antwoord
naar wenfch krygendc, licten zy
rot hec beiliiTen der gereezene Geloofsge-
fchilien eene famenkomft van Godsgeleerden,.
tegens den eerften van Bloeimaand
des aanftaandcn jaars , afkondigen ; eu
gelaftcen Maurits daarenbovcn met den
aanvang des nieuwen jaars met krachrige
middelen de Arminiaanfchgezindcn te kecr
te gaan, cn de nieuwgeworvene Waard-
gclders (4) weder a f te dankcu. T o t dac
C c eynde
(3) Neu.
ville Hilh
vanHoll.
I.deel,
pag. 127.
i 6iB.
(4)Rcroi.
der Staar.
vanHoH,
2) Allg.
lörS.toJ.
245.